Skógræktarritið - 15.12.1998, Blaðsíða 144

Tvö af Portlock-trjánum í Nielsens-
garðinum á Egilsstöðum. Tréð hægra
megin er nú 12,75 m hátt og 47,3 cm í
þvermál. Mynd: S.Bl., 06.08.97.
merkisviðburður. Þeim var dreift
til a.m.k. 11 staða á landinu í öll-
um landshlutum nema Norður-
landi. Alls staðar hafa þau lifað
og eru nú á nokkrum þessara
staða orðin með mikilfengleg-
ustu grenitrjám á íslandi.
Fyrir því á ég von á, að skóg-
ræktarfólki geti þótt fróðlegt að
vita, hvar þau er að finna og
hvernig þeim hefir vegnað.
Svo vel vill til, að nákvæmar
upplýsingar eru til um vöxt trjáa
af þessum sama hópi í Noregi,
sem ég hefi undir höndum. Er
skýrt frá því í lokakaflanum.
Verður nú stiklað á sögu
þessara trjáa.
Vitað er, að strax vorið 1938
voru Portlock-plöntur gróðursett-
ar f skóglendi á tveimur stöðum,
en 1942, 1943 og 1944 á 8 stöð-
um þær, sem voru endurdreif-
settar í gróðrarstöð Skf. fslands í
Fossvogi og gróðrarstöð Skóg-
ræktar ríkisins f Múlakoti.
Rekjum þetta í tímaröð.
Hallormsstaður og aðrir staðir á
Austuriandi. Guttormur Pálsson
skógarvörður skrifar í ársskýrslu
sinni fyrir árið 1938:
„Plantað í skóginum: ...
Sitkagreni ca. 480 stk.
... Sitkagrenið voru norskar
plöntur."
Þær voru gróðursettar í birki-
skóg í Mörkinni miðri. Þarna var
frekar slakur gróskuflokkur, svo
að plönturnar fóru ósköp hægt á
stað, enda smáar.
Árið 1957 var ákveðið að
stækka gróðrarstöðina í Mörkinni
og var ekki völ á öðru svæði en
þvf, þar sem Portlock-grenið
stóð. Neyddist ég til að láta
stinga trén upp. Ég taldi litlu
fórnað, þvf að í fyrsta lagi voru
trén ekki álitleg og í öðru lagi var
Hallormsstaður ekki talinn væn-
legt svæði fyrir sitkagreni.
Á þeim árum voru garðeigend-
ur hér eystra farnir að spyrja eftir
greni í garða sína. Ég ákvað því
að selja öll skástu trén úr teign-
um, sem flest voru þetta 1-2 m
há. í starfsskýrslu minni fyrir árið
1957 er eftirfarandi klausa:
„Trjásala var nú mun meiri en
1956. Var það einkum vegna
þess, að nú þurfti að rýma sitka-
greniteiginn frá 1938 í Mörkinni.
Þótt margt af trjám þessum væri
heldur óhrjálegt útlits, voru þau
bókstaflega rifin út. ... Trén fóru
flest f Egilsstaðakauptún og á
Reyðarfjörð, Eskifjörð og til Nes-
kaupstaðar. ... Þetta varselt: 141
stk. sitkagreni úr Mörkinni. ...
Auk þess var Alþýðuskólanum
á Eiðum afhent 11 sitkagrenitré
með hnaus til gróðursetningar á
skólalóðinni."
Ég hefi satt að segja ekki kann-
að, hvernig reitt hefir af trjánum,
sem fóru niður á Firði. En öll
stærstu sitkagrenitrén í Egils-
staðabæ, sem nú setja mjög
sterkan svip á elsta hluta bæjar-
ins, eru þessi tré af kvæminu
Portlock. Haustið 1998 varhið
hæsta þeirra 15,00 m hátt og 47,7
cm í þvermál.
Trén á Eiðum eru nú 10 talsins,
flest nokkuð öflug. Þau standa á
mjög þurrum hól og hafa farið
142
SKÓGRÆKTARRITIÐ 1998