Skírnir - 01.01.1879, Side 143

PANMÖRK.
143
fyrir sjer. Til merkis um, hversu óhagkvæm verzlunin er Græn-
lendingum, skulum vjer geta þess, aí> þeir fá eigi meira en 4
aura fyrir pundiS af selspiki, 3 aura fyrir pundiS af hvalspiki,
hákallslifur og jjorskalifur, 4 kr. fyrir beztu mórauS tóuskinn, en
fyrir iakari tóuskinn hvít eigi nema 25 aura, 75 aura fyrir beztu
selskinn og 1 kr. fyrir hreindýrsskinn. Aptur ó móti er útlenda
varan eigi dýr aS sama skapi. þa8 er aS mörgu leyti merkilegt
a8 taka eptir, hvernig Dönum farast orS um Grænland, þá sjaldan
aS á þaS er minnzt, því aS þaS er í mörgu líkt því, sem sagt
var um ísland, áSur en einokunin var af tekin. Menn urSu
hræddir viS hallærin og mannfækkunina á íslandi, og Dani vant-
aði alls eigi vilja til aS reyna aS bæta úr því meS ýmsu móti,
og lögSu stórfje til verksmíBar og annara þarflegra fyrirtækja. En
landsmenn sáu þess lítinn árangur og því var von aS kveSiS væri:
«Is)ands góSur ábate af innrjettingura hygg eg sje!» o. s. frv. Stjórnin
sá eigi aS orsök mannfækkunarinnar var verzlunareinokunin; menn
hugsuSu upp yms ráS til aS reisa landiS vib, en ekkert dugSi, svo aS
menn, sem vildu oss ve), jafnvel fóru aS leggja þaS til aS flytja
skyldi alla íslendinga til Danmerkur og koma oss niSur á Jót-
landsheiSi og láta oss rækta heiSina, til þess aS vjer skyldum
eigi deyja úr eymd og volæSi. þegar verzlunin ioksins var leyst
úr dróma, færSist allt í lag af sjálfs dáSum og síSan hefir mann-
fjöldi og fjárafli landsmanna fariS sívaxandi, svo aS nú eru ná-
lega helmingi fleiri ibúar á íslandi enn þá voru, og þó voru
margir íslandsvinir á þeim tímum, sem voru hræddir um aS
landsbúar mundu deyja úr sulti, ef stjórnin eigi hjeldi yfir þeim
föSurhendi einokunarinnar. Líkt er nú viSkvæSiS um Græn-
lendinga. Menn sjá, aS þetta má eigi svo til ganga; roargir
hafa vilja til aS hjálpa landsbúum, en engum dettur í hug aS
krefjast þess aS verzlunarokinu sje af ljett. Menn senda árlega
lækna til landsins, sem veita mönnum björg ókeypis; fjöldi
klerka fer þaugaS til þess aS boSa mönnum rjetta trú, og allir
fátækir menn geta fengiS styrk hjá stjórninni, ef þeir eiga ekki
annars úrkosti, sem áSur er sagt. En allt um þaS fer landinu
sffellt hnignandi og mun svo verSa, meSan verzlunin er í því
horfi sem hún er. Vií) uraræSurnar um fjárbagslögin í fólks-