Tímarit Máls og menningar - 01.11.1967, Blaðsíða 16

Tímarit Máls og menningar
írá ýmsum hliðum. En sannast sagna
eru þau full af andstæðum og árekstr-
um andstæðna eins og þær séu sjálft
hreyfiafl kvæðanna. Þau hrjóta mjög
í bág við kenningu Mac Leish, sem
Steinn Steinarr varð svo hrifinn af,
að ljóð skuli vera en ekki hafa merk-
ingu, sem er í sjálfu sér mótsögn.
Ljóð Hannesar eru þrungin af merk-
ingum, af leiftrandi efnismagni, líkt
og eldgos eða ský hlaðin leiftrum.
Hannes er með öðrum orðum sveip-
leiftranna skáld, kvæði hans kvik af
myndum sem bregða ljósi í allar átt-
ir. Það er rétt að benda á nokkrar
þessar myndir fyrir fegurðar sakir
og hugkvæmni og skarpa sýn, þó að
meira sé í varið að skynja eðli þeirra
og lögmál og sjá hvernig rætur þeirra
liggja til þeirra tíma sem við lifum á.
Skáldið er að virða fyrir sér borg:
Það er háflæði myrkurs er neinur við hæstu
turna
þar sem einmanalegar stjörnur blika
Þverhnípt borgin
með sínum brimgný og ljósúða
sokkin í djúpið
Borgin hefur tekið á sig mynd af
strönd og brimi, og allt í einu dettur
á kyrrð sem finna má leggjast að sér
í þessum fögru hendingum:
Nú breiðir hringi þagnar
ládauð vetrarnótt
í sama kvæði sér hann einstaklinga
borgarinnar áþekka „luktri skel fullri
af liafniði drauma“. Og í lok kvæð-
isins fær borgin mynd af spegli:
__ I himnu af ljósi
bylja speglarnir djúp sin. Líkt og borgin
felur andlit vor og hendur
undir bvítu yfirskini
í kvæðinu Víelnam hregður skáld-
ið ma. upp þessurn myndum:
llöf af sársauka flæddu um skóginn
freyddu um stofnana, flugu sent hrælog
um greinarnar
og fléttuðu loftið þrumugný
1 Náhjargir lýsir hann því hvernig
þeir tilreiða sannleikann áður en
tímahært þykir að bera hann á torg-
in:
Þeir rista af lionum tötrana og færa liann
í borgaraleg föt
Fegurðarsérfræðingar með ilmglös og
buðka
þvo blóðið af vörunt bans þar sem orðin
6prungu
og lylla spöng af tunglskini milli rofinna
tanngarðanna
í áramótakvæði 1965—1966 sér
skáldið fyrir sér:
Líf í brotum minningaslitur Jivítnað'ar
beinagrindur
ófullburða drauma
Og í lokakvæði bókarinnar Eld-
jlaugin, þar sem skáldið bregður sér
í för með geimfara og lifir með hon-
um „kvöl jarðslitanna“ og „vænghaf
222