Tímarit Máls og menningar - 01.11.1967, Blaðsíða 90

Tímarit Máls og menningar
Þær betri spanna víffara svið greinarinnar
en liægt er í stærstn alfræðiritum.
I gtiðfræði og kirkjusögu eru til mörg
ágæt uppsláttarrit eða alfræðibækur. Sum
þessara rita eru svo víðfeðma, að það má
nota þan sem fræðirit í húmanískum fræð-
t|m. Enciclopeclia cattolica kom út í páfa-
garði á árunum 1948—54 í tólf bindum,
í þessu riti er mikið um eftirprentanir mál-
verka og myndaval mjög vandað. í París
hefur forlag Letouzey gefið út ritsöfn varð-
andi kirkju og kristni, Encyclopédie des
sciences ecclésiastiques, sem f jalla um biblí-
unn, kaþólska trúfræði og fleiri skyld efni,
rit þessi koma út í mörgum bindum og eru
mjög ítarlega skrifuð af ágætum fræði-
mönnum í þessum greinum. Annað rit
keimlíks efnis er Dictionnaire de la spiri-
tualité, sem kemur út í París hjá Beau-
rbesne, útgáfan hófst 1937 og tekur mörg
ár. Evangelisches Kirchenlexikon í þremur
liindum kom út hjá Vandenhoeck & Rup-
reclit í Göttingen 1955—61 og Lexikon jiir
Theologie und Kirche kom út í annarri út-
gáfu hjá Ilerder 1957. New Schafj-Herzog
encyclopedia of religious knotvledge var
gefin út í annarri útgáfu 1949—50 ásamt
viðbót Twentieth cenlury encyclopedia of
religious knowledge, fyrra ritið er í þrettán
bindum, viðbótin í tveimur.
Die Religion in Geschichte und Gegen-
nart tók að koma út hjá Mohr í Tiibingen
1957 og verður sjö binda verk. Ein !tand-
bægasta og vandaðasta bók i þessari grein
er Oxford Dictionary of the Christian
Church, sem kom út hjá Oxford útgáfunni
1957. Greinum þeirrar bókar fylgja ágætar
bókaskrár. Allar þær bækur, sem taldar
bafa verið í þessari grein ern í senn lieim-
ildarrit um guðfræði, kirkjusögu og sögu
og eru einkar hentugar þeim sem fást við
miðaldafræði, en sú grein siigunnar ætti
að vera íslenzkum mönnum nákomnust.
Saga miðalda er kirkjusaga í meiri mæli en
önnur tímaskeið. I þessum bókum er einnig
að finna mikinn fróðleik um heimspeki og
siðfræði.
Sérrit í heimspeki eru þessi helzt: Dic-
tionary of philosophy and psychology eftir
J. M. Baldwin, kom út hjá Macmillan í
New York í þremur bindum á áruniun
1901—05. Wörterbuch der philosophischen
fíegriffe kom út í fjórðu útgáfu í Berlín
lijá Mittler 1927—30 í þremur bindtim.
Vocabulaire technique et critique de la
philosophie er með vönduðustu búkum í
þessari grein, skýr og nákvæm, kom út í
áttundu útgáfu í París hjá Presses Uni-
versitaires 1960. Enciclopedia filosofica
kom út í Róm 1957 í fjórum bindum, höf-
undar eru margir.
Um sögu og menningu gyðinga og gyð-
ingdóm eru til nokkrar góðar uppsláttar-
bækur, þar á meðal The universal Jewish
encyclopedia í ellefu bindum, kom út í
New York 1939—44 og The Jewish encyclo-
pedia í tólf bindum í New York 1901—06.
Þessar bækur spanna mun meira efni en
gyðingleg fræði, eins og almenna sögu,
fornleifafræði og æviþætti. Merkasta fræði-
rit um múhameðska heiminn er Encyclo-
pedia of Islam, sem er nú að koma út í
annarri útgáfu í fimm bindum í Leiden,
þetta rit kemur mjög inn á almenna sögu,
einkum miðaldasögu og er ölluni ómiss-
andi, sem fást við þau fræði.
I bagfræði og skyldum greinum er
Encyclopedia of the social sciences viða-
mikið og víðfeðma rit í fimmtán bindum
gefið út í New York. Annað rit í þessum
greinum er að koma út hjá Mobr í Tiib-
ingen í þrettán bindtim og nefnist Hand-
wörterbuch der Socialtvissenschaften.
McGraw-Hill forlagið befur gefið út
Encyclopedia of science and technology í
fimmtán bindtim 1960 og kemur árbók til
fyllingar árlcga. Þetta er talið vandað rit
og fylgja því margar ágætar myndir og
206