Tímarit Máls og menningar - 01.11.1967, Page 41

tíÖin ennþá hulin efasemdum og
myrkri og trúin á sósíalismann feng-
ið þungt áfall, einmitt meðan Snorri
yrkir þessa bók:
Og ég sagÖi: ]úS eruö
þé enn sem fyr
á veginnm flóttamannsveginum,
en hvar er nú friðland
hvar fáiÖ þiÖ leynzt
meÖ von ykkar von okkar allra?
Hve breyttar aðstæður til að yrkja.
Er að undra þótt sé annar bljómur
í strengjum eða hugurinn hvarfli
milli efasemda og vona, milli vfir-
borðslegrar samtíðar, hinnar bleiku
sléttu, hins fölnaða laufs, hins gráa
hausts, og annars vegar þess draums
sem var skáldsins, sem er sögunnar,
lindanna í jörðinni, sólarinnar sem
skín af fjallinu, af fjalli Jónasar, og
Snorri heyri falla
sólþrungin sumur
í sölnað gras
og beri fram þá bæn í lokin:
Bið engilinn og stjömurnar sjö:
sláið ó sláið haldin augu mín ljósi!
Þeir tímar sem við lifum bera ekki
skáldin, ekki við yfirborðs sýn, upp
í ljósið og daginn, heldur eru eins og
byrði sem þau verða að axla, og líf
þeirra undir því að þeim takist það,
að þau eigi kraft til að lyfta byljum
síns eigin dýpis og sigrast á tímun-
Eilífð fleygrar stundar
um. Og til sanns vegar má færa að
þurfi meira afl en um langt skeið
áður til að lyfta þessari tíð. Og hvert
á skáldið sem þá þrá ber í brjósti
að leita? Að sjálfsögðu eru fleiri sig-
urleiðir en ein. En ekki fer leynt, hver
er aflgjafi og lífsbrunnur Snorra.
Það er náttúran tungan og sagan.
Samtíðin leitar hart á, módernism-
inn, áhrif hins borgaralega þjóðfé-
lags, hin sinubleika slétta, hin sund-
urslitna veröld, hið yfirborðskalda
form, hinn listræni tildurgljái, og
Snorri kemst ekki fremur en aðrir
undan þessum samtíðar áhrifum,
hrífst að sumu leyti af þeim, en engu
síður eru þau andstæð hinu djúpa
eðli hans, rótfestu hans í íslenzkum
jarðvegi, einlægni hans og uppruna-
leik. Og til mótvægis samtíðinni,
tómleika hennar, auðn og lífsfirrð,
rís innan að frá honum sjálfum og
úr lindum lands og tungu, undir-
straumum þjóðlífsins, það afl sem
gerir Ijóð hans að sigurtákni, gefur
þeim einfaldleik og heiðríkju, lyftir
þeim í þá hæð þar sem tært fjalla-
loftið leikur um þau.
Þetta heiða andrúmsloft ásamt
innri lífsstyrk og samhljóm gefur
kvæðum Snorra í þessari bók hið
ómótstæðilega aðdráttarafl og nýja
fullkomnun: skáldið er lífinu og tím-
unum vaxið, skoðar það í æðra Ijósi
eða frá hærra sjónarmiði. Og því er
að þessi kvæði, sem við höfðum til-
hneigingu til að halda að væru flótti
247