Tímarit Máls og menningar - 01.11.1967, Blaðsíða 87

aÖastar í þessu riti og betri myndir hafa
ekki verið prentaðar í alfræðiriti, hvorki
fyrr né síðar.
Ein stærsta alfræðibók aldarinnar hingað
til er spœnska alfrœðibókin, sem tók að
koma út 1905 og 1930 voru komin út sjötíu
bindi, síðan hefur komið tíu binda viðbót
og árbækur. Rit þetta er einkum þýðingar-
mikið fyrir spænska málheiminn og ])ar er
að finna ýmiss konar upplýsingar um staði
og persónur, sem hvergi er að finna annars
staðar.
Grand Larousse encyclopédique tók að
koma út 1960 og er nú ö!l komin út í tíu
stórum bindum. Þetta rit er í senn alfræði-
rit og orðabók og er með þeim betri af
stórum alfræðibókum. Franskan er það
mál, sem er flestum tungum hentugra til
útlistana og skilgreininga og hentar því
einkar vel í alfræðiriti. Auk þessa viða-
mikla rits eru til tveggja binda útgáfur
af I.aronsse og eins bindis útgáfa, sem er
ein sú bezta smærri alfræðirita. Encyclo-
pédie de la Pléiade tók að koma út í París
1956. Efninu er ekki raðað eftir stafrófs-
röð, heldur eftir efnisflokkum. Bókaskrár
og uppdrættir fylgja. Það má búast við
að heildarregistur fylgi, þegar ritin eru öll
komin út.
Onnur útgáfa stóru rússnesku alfrœði■
orðabókarinnar kom út í Moskvu á árunum
1950—58 í fimmtíu og þremur bindum.
Ritin eru skrifuð af rússneskum fræði- og
vísindamönnum. bókaskrár fylgja öllum
stærri köflum, og þær sýna að efnið er
víða dregið að.
I Bandaríkjunum hefur komið út mikil!
grúi alfræðirita. Fremst þeirra er Encyclo-
pædia Britannica. Meðal annarra rita eru:
Collier’s Encyclopœdia, sem kom út í ann-
arri útgáfu 1962 í tuttugu og fjórum bind-
nm. Ritið er tæpar 19 þúsund síður, mynd-
ir eru á hverri síðu og mikill fjöldi upp.
drátta og landabréfa. Bókaskrá er prentuð
Aljrœðibœkur
sér og telur um tólf þúsund bókatitla, ár-
bók er gefin út. Önnur einkar handliæg al-
fræðibók, er The Columbia encyclopedia in
one volume. Þetta rit var gefið út sem til-
raun ti! þess að brúa bilið milli stórra al-
fræðirita og ódýrra og ómerkilegra smá-
alfræðirita og hefur þessi tilraun gefið
góða raun. Þriðja útgáfa þessa rits kom
út 1963 og auk þess hefur hún verið gefin
út í vasabrotsútgáfu. Encyclopœdia Ameri-
cana sem er með stærri alfræðiritum og
leggur einkum áherzlu á bandarísk og
amerísk efni, tók að koma út 1962, er í
þrjátíu bindum.
Af alfræðiritum, sem gefin eru út á
Englandi er Chambers Encyclopœdia talin
ágæt. Síðasta útgáfa var í fimmtán bind-
um og er útgáfan endurskoðuð á fimm ára
fresti. Everyman’s Encyclopœdia kom út í
fimmtu útgáfu á þessu ári, alls tólf bindi.
Penguin gaf út alfræðiritið The Penguin
Encyclopœdia 1965, eitt bindi. Ætlað er að
annað bindi verði gefið út, helgað ævi-
þáttum og þriðja bindið með staðanöfnum.
Oxford illustrated dictionary er hliðstætt
Petit Larousse, er bæði orðabók og alfræði-
bók. Önnur keimlík bók er Webster’s dic-
tionary í tveim bindum, orðabók og alfræði-
bók.
Mikill blómi er nú hlaupinn í útgáfu
þýzkra alfræðirita, Brockhaus hefur hafið
nýja útgáfu eins og áður segir og Herder
gaí út tíu binda alfræðirit á árunum 1953
—56 og hafa þau síðan komið út stytt og
ný útgáfa væntanleg. Knaur útgáfan hóf
á þessu ári útgáfu alfræðibókar í fjórum
bindum, Der Grosse Knaur Lexikon. Biblio-
graphisches Institut hefur gefið út Duden
ritin, meðal þeirra er Duden Lexikon í
þremur bindum og 1965 var tekið að gefa
út Grosses Duden Lexilcon í átta bindum
auk níunda bindis, sem verður bókaskrá
yfir um níutíu þúsund bókatitla og tíunda
bindis, sem verður kortabók. Þessi alfræði-
293