Tímarit Máls og menningar - 01.11.1967, Blaðsíða 37

t\'eggj a skauta, náttúrunnar og
mannsins. En bókin er í viðtækari
merkingu um stöðu mannsins í til-
verunni, í samtíð, sögu og framtíð,
og stöðu skáldsins með þjóð sinni.
Skáldið er í náttúrunni að leita skiln-
ings á sjálfum sér og lífinu, að gildi
og varanleik þess starfs er hann hefur
lagt fyrir sig, að svari við spurning-
unni um það, hvert hans söngvasum-
ar geti orðið, og spurnin er snögg
því haustið nálgast og svarið þögul
hvöt: á borðið fellur hægt hið fyrsta
gula blað. Það eru með öðrum orð-
um mannieg efni og listræn sem hann
er undir niðri að fást við, ekki nátt-
úran, og kvæðin því að sönnu ort af
heitri ástríðu en fjarri því að vera
ástæðulaus eins og fljótið eða leikur
harns. Þau rísa einmitt og falla á
þungri undiröldu eins og bylgjur á
einu hafi er stefna allar að sömu
strönd, og sannarlega vaktar af
stormum tímans, eins og síðar verður
hetur sýnt.
Og birta þó ekki þessi kvæði
Snorra með hinni þrálátu skírskotun
til haustsins og síendurteknu mynd-
um úr náttúrunni í sjálfu sér fráhvarf
frá veruleika lífsins, ósátt við mann-
félagið og ótta um þjóðina, eða hví
ber svo mjög á hinum dimma tóni?
Milli svartra rústa
liggur vegur minn um borgina
Eilíjð jleygrar stundar
Og hví er svo sáran spurt:
O jjú sem ég heí lirifið úr óskapnaði
dauðans
með ást minni ljóðum rnínum og söng
Evrýdíke
ertu þarna enn
Eða í Útnorður á skaga:
l’ví ertu tjörn mín
svo þungbúin: grá
þögn þar sem syngjandi fugl var?
Og eins í Velurgrið:
Illjóð er lindin á bciðinni
liulin gulnuðu laufi
flúinn hver fugl yfir haf
Enginn lætur sér koma í hug að
náttúrulýsingin sé hér annað en lík-
ing sem felur á bak við sig hartn eða
sár sem skáldið talar ekki beint um
og er að einhverju leyti gróið yfir,
og ekki persónulegan harrn eingöngu,
og jafnframt jtrá eftir varanleik, þrá
sem hefur eflzt og magnazt við það
að skáldið veit síðsumarið halia móti
hausti, heyrir kall tímans brýnna en
áður, knýja harðar á. En þó liggur
hér allt dýpra, að öðrum þræði eins
og lokakvæði bókarinnar Komnir eru
dagarnir ber með sér napran efa eða
vantrú á mannlega viðleitni:
Það lítið sem þú átt
mun tekið: til einskis var það gefið
Til einskis einskis þylur nóttin
og stjörnurnar sjö á bak við ský
Eða á öðrum stað:
Napur efi húmi fer um hug minn
243