Morgunblaðið - 17.01.1987, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. JANÚAR 1987
Sj ómannaverkf allið:
Jakob Magnússon, 2. vélstjóri Hjalti Þorkelsson, háseti MB Víðir Jónsson, skipstjóri MB
á MB Heiðrúnu. Dagrúnu. Dagrúnu.
Verkfall á vitlausum tíma
Bolungarvík
í TILEFNI nýgerðra kjarasamninga sjómanna og útvegsmanna
ræddi fréttaritari Morgunblaðsins á Bolungarvík við nokkra sjó-
menn.
Jakob Magnússon
„ÉG TEL að þetta verkfall hafí
verið ótímabært og tímasetning
þess kolröng. Það er ekki nema
brot af flotanum sem stoppar
raunverulega. Netabátar á Suð-
urlandi eru ekki byijaðir sína
vertíð. Það hefði t.d. verið hægt
að ná meiri þrýstingi á útgerðar-
menn með því að boða verkfall
ekki fyrr en eftir 15. febrúar. Svo
er það mín skoðun að deiluaðilar
eigi að leysa sín mál. Það á ekki
að leysa þau með lagaboðum. Það
hefur aldrei verið til hagsbóta
fyrir hvorugan aðilann."
Hjalti Þorkelsson
„ÞAÐ ER nú þannig með okkur
hér í Bolungarvík að það eru ein-
ungis skipstjórar og stýrimenn
sem eru í verkfalli enn sem komið
er. Það hefur ekki náðst samstaða
meðal sjómanna á Vestfjörðum
um aðgerðir. Það er kannski skilj-
anlegt þvi þetta verkfall sem er
er á vitlausum tíma. Vertíð neta-
báta er ekki byrjuð, þar að auki
eru 50 skip á sjó en ég er hinsveg-
ar ánægður með það að náðst
hefur samkomulag milli aðila um
á hvem hátt stöðva beri skipin
ef til verkfalls kemur. Á tímabili
vofði yfir lagasetning sem hefði
komið okkur mjög illa og það virt-
ist vera að útgerðarmenn væru
fráhverfír því að semja þegar þeir
sáu hilla undir lagasetninguna og
svo það að stöðva viðræður út af
einu skipi þegar 50 önnur skip
eru á sjó fínnst mér bara helber
fíflagangur. Að fullorðnir menn
skuli geta látið svona. Ég hef nú
ekki nógu glöggar upplýsingar
um það hvað raunverulega samd-
ist en að við skulum þurfa að taka
þátt í olíukostnaði útgerðarinnar
finnst mér alls ekki koma til
greina.“
Víðir Jónsson
„ÉG HEF aldrei farið leynt með
þá skoðun mína að það var rokið
til að boða þetta verkfall án þess
að mönnum væri kynnt málið
nógu vel og þar að auki er þetta
ekki rétti tíminn til verkfalla. Það
eru tugir skipa á sjó megnið af
verkfallinu og það eru sóknar-
mörk á togurunum þannig að
fyrstu 15 dagarnir af árinu detta
bara upp fyrir. Ef t.d. verkfall
hefði verið lx)ðað um miðjan mars
þá hefði það stoppað loðnubátana
og alla vertíðarbáta og þar með
verið hægt að beita mun meiri
þrýstingi. Samkvæmt þeim frétt-
um sem við höfum núna hefur
kannski náðst 50 þúsund krónur
á ársgrundvelli sem menn eru
búnir að sitja yfír í hálfan mánuð
sem verður síðan vafalaust af
okkur togarasjómönnunum tekið
með gámasamningunum. Það
stefnir allt í það að við verðum
að taka meiri þátt í flutnings-
kostnaðinum við gámana og þar
með minnka kaupið okkar en ég
vil að það komi fram að við tog-
arasjómenn fengum ekkert út úr
síðustu fískverðshækkun. Það að
ríkisstjómin þurfí að setja lög á
svona Iagað fínnst mér ekki koma
til greina og það er enginn þjóðar-
hagur í voða eftir tveggja vikna
stopp."
Áherslur félaga misjafnar
Akranesi.
SJÓMENN á Akranesi funduðu
um nýgerðan kjarasamning á
fimmtudagskvöldi og var góð
mæting á fundinum og fjörugar
umræður.
Guðmundur M. Jónsson for-
maður verkalýðsfélags Akraness
sagði í samtali við fréttaritara að
það væri skoðun sín að þessi deila
hefði aldrei þurft að koma til ef
þau loforð sem gefín voru þegar
bráðabirgðarlögin voru sett á sjó-
menn 1983 um að ef olíuverð
lækkaði fengju sjómenn skipta-
prósentuna til baka. Ennfremur
sagði Guðmundur: „Um þetta at-
riði snérist stór hluti samningana.
Það er stjómvöldum að kenna
hvernig þessu máli hefur reitt af.
Vissulega er margt gott í þessum
samningum en það er engu að
síður staðreynd að oft er erfíðara
fyrir sjómenn að ná fram lagfær-
ingum á samningstíma sínum
heldur en fyrir starfsstéttir í landi.
Þó vil ég geta þess að við hér á
Akranesi eigum betra með það
en margir aðrir. Okkar viðsemj-
endur eru mannlegri og því höfum
við fengið ýmsar leiðréttingar sem
aðrir hafa ekki fengið. Stóra mál-
ið fyrir utan skiptaprósentuna í
þessum samningi er ákvæðið um
boðun verkfalls með 21 dags fyrir-
vara og að veiðafæri skulu tekin
úr sjó þegar verkfall er hafið og
skip sigli beint til hafnar. Þetta
breytir m>klu eins og dæmin
sanna í þessari kjaradeilu en 21
dagur eftir boðun verkfalls ætti
að öllu jöfnu að nægja til að leysa
deilu ef vilji væri fyrir hendi.
Vissulega eru áherslur einstakra
félaga misjafnar, það er margt
sem kemur sumum til góða og
öðrum ekki. Hjá okkur á Akra-
nesi er það nú t.d. þannig að tvö
Guðmundur M. Jónsson, for-
maður verkalýðsfélags Akra-
ness.
atriði sem tekist var á um hjá
öðrum félögum höfum við hér
fyrir og það þýðir að við náum
ekki bót á þeim atriðum meðan
aðrir eru að ná þeim inn. Það er
erfítt að vera með blandaðan
samning sem nær til sjómanna
við mjög mismunandi veiðar eins
og stundaðar eru frá Akranesi og
það kemur sumum til góða og
öðrum ekki eins og gengur og
gerist," sagði Guðmundur M.
Jónsson að lokum.
Óánægjuhljóð
í mönnum
Stefán Lárus Pálsson netamað-
ur á Höfðavík AK 200 var ekki
ánægðir með hinn nýja samning
þegar við ræddum við hann. „Það
sem ég sætti mig ekki við er að
mér fínnst samningurinn gefa
okkur lítið miðað við þá fórn sem
við höfum þurft að færa. Mér
fínnst mikið óánægjuhljóð í mönn-
um hér á Akr^nesi. í fyrsta lagi
er það skoðun mín að olíuverðið
eigi ekki að tengja við skiptapró-
sentuna því það skilar okkur
líklega ekki miklu enda ýmsar
blikur á lofti um olíuverð á næs-
tunni. Þetta ákvæði getur hæg-
Iega lækkað launin okkar. Það
sama á við um starfsaldurs-
hækkanir, mér finnst þær t.d.
ekki gefa mér mikið þrátt fyrir
30 ára sjómennsku. En þrátt fyr-
ir ýmsilegt miður gott er samning-
urinn vitanlega ekki alvondur.
Ákvæðin um boðun verkfalls með
21 dags fyrirvara eru til mikilla
bóta. Ég vil einnig geta þess að
mér fínnst fískverðshækkunin um
áramótin vera háðung fyrir okkur
togarasjómenn. Þorskur og karfi
hækka mjög lítið en meðaltals-
hækkunin er borin uppi af verði
á grálúðu og stórufsa sem við
veiðum lítið af enda veiðitími á
þessar tegundum mjög stuttur.
Þá er enn eitt sem óánægja er
með en það er skilaverð á gáma-
físki. _ jg
Morgunblaðið/Bjami
Kvennalistakonur kynna framboðslista sinn í gær. Lengst til vinstri
er Kristín Árnadóttir formaður uppstillingarnefndar, Þórhildur
Þorleifsdóttir leikstjóri, sem skipar þriðja sæti listans, og Sigríður
Dúna Kristmundsdóttir alþingismaður.
Samtök um kvennalista:
Sigríður Dúna
hættir núna og
Guðrún eftir tvö ár
SAMTÖK um kvennalista kynntu
í gær framboðslista sinn fyrir
næstu alþingiskosningar. Efsta
sæti listans skipar Guðrún Agn-
arsdóttir, en Sigríður Dúna
Kristmundsdóttir, alþingismað-
ur, er í neðsta sæti listans. Hún
skipaði fyrsta sætið við síðustu
kosningar. Guðrún ætlar að segja
af sér þingmennsku að tveimur
árum liðnum.
Sigríður Dúna sagði að Kvenna-
listinn byði fram stefnu og
hugmyndir, en ekki einstaka konur
og framboðslistinn miðaði að því
að endumýjun yrði í þingliðinu. Það
væri þó langt frá því að hún væri
hætt að starfa fyrir Kvennalistann,
heldur hefði hún ekki séð sér fært
að taka aftur sæti á þingi vegna
anna.
Guðrún Agnarsdóttir tilkynnti að
hún myndi segja af sér þing-
mennsku eftir tvö ár og tæki þá
varamaður hennar við. Þessa ák-
vörðun sína sagði hún byggjast á
samþykkt félagsfundar samtak-
anna i haust um að þingmenn
skyldu ekki sitja lengur en 6-8 ár
í senn. Áður hefur Kristín Halldórs-
dóttir, sem er þingmaður Kvenna-
listans í Reykjaneskjördæmi,
tilkynnt að hún muni gera slíkt hið
sama og hefur verið deilt nokkuð
um lögmæti þess. Guðrún sagðist
telja að þar sem þingmönnum væri
heimilt að segja af sér og fordæmi
væru fyrir að það væri gert strax
eftir kosningar, þá væri heiðarlegra
að láta kjósendur vita af slíkri ák-
vörðun fyrirfram.
Efstu sæti framboðslista Sam-
taka um kvennalista skipa þær
Guðrún Agnarsdóttir alþingismað-
ur, Kristín Einarsdóttir lífeðlis-
fræðingur, Þórhildur Þorleifsdóttir
Ieikstjóri og Guðrún Halldórsdóttir
forstöðumaður Námsflokkanna.
Frambjóðendurnir sögðu að engar
áherslubreytingar hefðu verið gerð-
ar á stefnuskrá samtakanna, en í
næsta mánuði yrði gefin út stefnu-
skrá þar sem tekið yrði á einstökum
málaflokkum.
Kvennalistakonur hafa ákveðið
að bjóða fram á Vesturlandi, Norð-
urlandi eystra, Reykjanesi og í
Reykjavík og sögðu þær í gær að
líklegt væri að Austurland og Suð-
urland bættust við. Þá væri verið
að kanna möguleika á framboði á
Vestfjörðum og á Norðurlandi
vestra.
Morgunblaðið/Einar Falur
Þrír efstu menn á lista BJ í Reykjavík. Frá vinstri Guðmundur Óli
Scheving, Anna Kristjánsdóttir og Helgi Schiöth.
Bandalagjafnaðarmanna:
Hyggst bjóða fram
í öllum kjördæmum
BANDALAG jafnaðarmanna
stefnir að framboði í öllum kjör-
dæmum landsins og stefna á að
koma sjö mönnum á þing eftir
næstu kosningar. Framboðslistar
fyrir Reykjavík og Reykjanes
hafa verið birtir og eru listar
fyrir Norðurland eystra og Suð-
urland í burðarliðnum. I öðrum
kjördæmum er unnið að fram-
boðsmálum.
Þetta kom meðal annars fram á
blaðamannafundi er haldinn var á
fimmtudaginn, á fjögurra ára af-
mæli BJ. „Sá kjarni er staðið hefur
á bak við þingmennina frá upphafi,
er enn til staðar og hyggst vinna
áfram að þeim kerfisbreytingum
sem Vilmundur Gylfason mótaði í
upphafí. Er þingmenn BJ yfírgáfu
flokkinn í lok september og gengu
til liðs við alþýðuflokkinn, tóku þeir
allar eignir BJ með sér og höfum
við engin gögn í höndunum sem
sýnir stöðu bandalagsins nú. BJ er
enn á iífi enda ekki hægt að leggja
niður flokk nema á landsfundi. Það
er forkastanlegt að Alþingi skuli
ekki hafa rætt málefni BJ þegar
þingmennirnir gengu út. Við höfum
þó von um að bókhaldsmálin séu
að leysast," sagði Anna Kristjáns-
dóttir, sem skipar fyrsta sæti á lista
flokksins í Reykjavík.
Þorsteinn Hákonarson, formaður
landsnefndar BJ, sagði að lögmaður
bandalagsins, Brynjólfur Kristjáns-
son, hefði gengið á fund borgarfóg-
eta þá um morguninn með
innsetningarbeiðni sem þýddi að
honum væri falið að afhenda réttum
aðilum þær eit/ur og fjármuni sem
BJ tilheyrðu.
Þorsteinn sagði að bandalagið
hefði engin bókhaldsgögn frá sl.
tveimur árum og hefði ekki enn
getað gert upp happdrætti, sem BJ
efndi til árið 1985. „Þeir þingmenn,
sem setið hafa á þingi fyrir hönd
BJ á síðasta kjörtímabili, hafa eng-
an veginn verið starfi sínu vaxnir,
sagði Þorsteinn. “Þeir koma alls
ekki til greina sem frambjóðendur
fyrir flokkinn seinna þó þeir sjálfir
vildu.“