Morgunblaðið - 28.03.1987, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MARZ 1987
25
1932
Mjólkurstöð MR við Snorrabraut tekur til starfa í húsi því sem
félagið byggði þar. Bylgjan og verslun Osta- og smjörsölunnar
eru þar nú til húsa.
Árið 1939 var farið að gæta veru-
legs vonleysis vegna hins erfíða
árferðis í versluninni. Þá var rætt
um að skipta félaginu í þrjú félög:
Almennan verslunarreksetur með
Liverpool og útibú í sérdeild, rekst-
ur húseignarinnar við Hafnarstræti
5 og heildsölu og kommyllu ásamt
baéndaversluninni. Ekki varð þó af
þessu, en félagið þrengdi að sér í
húsinu og leigði meira út. Ljóst er
að þegar leið á árið 1939 var láns-
traustið minnkandi svo að stjómin
ræddi um að selja eignir og fyrir-
tæki félagsins. Arið 1940 vora svo
ýmsar eignir MR seldar, svo sem
verslunin Liverpool, Blóm og ávext-
ir og efnagerðin Stjaman ásamt
húseign í Keflavík. I framhaldi af
samþykkt félagsstjórnar frá 22.
des. 1939 var húseignin Hafnar-
stræti 5 seld hlutafélagi sem
nefndist Kaupangur hf. Allt var
selt nema heildverslunin, kommyll-
an og bifreiðir. Bændur vildu þó
ekki gefa upp alla von og var nú
unnið að því að halda utan um
bændaverslunina, sem tókst þó með
naumindum. Leitað var til félags-
manna um ábyrgðir og fjárframlög
til bjargar félaginu og þeim rekstri
sem eftir var, en menn vora daufír
um úrræði.
Þann 14. júlí 1941 samþykkti
stjóm Mjólkurfélagsins að leggja
félagið niður og selja það sem eftir
var af eignum þess. Deildarfundir
vora haldnir á félagssvæðinu næstu
vikumar og öll sund virtust lokuð.
Þann 13. september barst til fundar
félagsráðs erindi frá Magnúsi Þor-
lákssyni á Blikastöðum og fleiri
félagsmönnum í Mosfellssveit um
að fresta sölu á félaginu. Gerðist
nú margt í senn og urðu menn bjart-
sýnni, enda hagur bænda ört
batnandi við hin miklu umsvif sem
stríðið og hemámið höfðu í för með
sér.
Mjólkursamlag Kjalamesþings
var tilbúið að lána Mjólkurfélaginu
fé og Búnaðarbankinn var tilbúinn
að taka þátt í endurreisn félagsins.
Nú var öllum tilboðum um kaup á
félaginu hafnað og samþykktum
félagsins breytt. Ekki kom til þess
að taka þyrfti lán hjá Mjólkursam-
laginu, því stuðningur Búnaðar-
bankans nægði.
Þrátt fyrir alls konar höft og
bönn, skömmtun á gjaldeyri ásamt
erfíðleikum á aðflutningi til landsins
á stríðsáranum, snerist nú allt til
betri vegar. Árið 1944 var bókað á
stjómarfundi að rekstur félagsins
væri í föstum skorðum og var jafn-
framt samþykkt að selja hlutabréf
MR í Útvegsbankanum, en það var
frá því hann var endurreistur á
rústum íslandsbanka. Nú mátti
greinilega merkja þáttaskil í starfí
félagsins.
Endurreisn Mjólkurfé-
lags Reykjavíkur
Árið 1945, þann 24. mars, kom
fram á stjórnarfundi að Mjólkurfé-
lagið hafði tryggt sér lóð við
Laugaveg, næst innan við nýju
mjólkurstöðina. Sama haust sagði
Eyjólfur Jóhannsson starfi sínu
lausu hjá félaginu og var Oddur
Jónsson ráðinn framkvæmdastjóri
frá 1. apríl 1946. Eyjólfur var
kvaddur með gjöfum og allri sæmd,
1972
Tekin í notkun nýbyggð fóðurblöndunarstöð í Sundahöfn í tengsl-
um við Kornhlöðuna hf. sem MR á að ‘/s hluta.
enda margt vel unnið fyrir félagið
á umliðnum áratugum.
Næstu árin varð félagið að hafa
bækistöð sína í leiguhúsnæði í
Hafnarstræti því ekki gekk greið-
lega að fá leyfi til að hefjast handa
um húsbyggingu við Laugaveg.
Fjárhagsráð dró félagið á leyfí
þessu í nokkur ár, þó svo nú væra
næg peningaráð til þess að byggja.
Á þessum áram lagði félagið ýms-
um sveitahreppum á félagssvæðinu
lið við byggingu félagsheimila og
skóla, og gerðist virkur þátttakandi
í byggingu áburðarverksmiðjunnar.
A stjómarfundi þann 27. maí
1952 kom fram að Fjárhagsráð
heimilaði félaginu að hefjast handa
um byggingu verslunar- og verk-
smiðjuhúss á Laugavegi 164.
Starfsemi félagsins komst inn í
húsið vorið 1953 og fögnuðu menn
mjög þeim áfanga og því að félagið
væri nú aftur komið í eigið húsnæði.
Ferill félagsins síðan er flestum
eldri mönnum vel í minni, en
skemmst er frá því að segja að
mikið og gott hús reis við Lauga-
veg, og síðan annað við Brautarholt,
þar sem komið var fyrir kommyllu
og blöndunarverksmiðju. í félaginu
var rætt að koma upp afgreiðslu-
stöðvum úti í deildunum, en horfið
var frá því.
Á stjómarfundi þann 12. nóv-
ember 1963 mætti nýr maður til
starfa. Það var Leifur Guðmunds-
son þáverandi fulltrúi hjá Eggert
Kristjánssyni hf. Hann var ráðinn
til þess að taka við forstjórastörfum
af Oddi Jónssyni sem hafði þjónað
félaginu dyggilega í 40 ár. Var
miðað við að Leifur tæki við 1. jan-
úar 1964 og var Oddi haldið veglegt
samsæti og honum þökkuð vel unn-
in störf.
Hinn nýi forstjóri tók nú til við
að endumýja vélakost í verksmiðju
félagsins, enda voru nú í uppsigl-
ingu ýmsar tækninýjungar í fram-
leiðslu fóðurblandna, einkum við
kögglun kjamfóðurs. Húsinu við
Brautarhólt var lokið og það tekið
í fulla notkun. Jafnframt var byijað
að hyggja að meira því félagið sótti
um Ióð á Ártúnshöfða. Var þá verið
að stefna að byggingu fóðurtuma
til þess að taka við heilum skips-
förmum í lausu fóðri, en með því
mátti spara mikla fjármuni.
1954-1958
Húsið á Laugavegi 164, fóðurblöndunarstöð og skrifstofur, byggt
og tekið f notkun. Þar er MR-versIunin enn og skrifstofur fyrir-
tækisins.
landinu. Á þessum áram fór sam-
keppni á íslenskum fóðurmarkaði
harðnandi, enda var innflutningur
á blönduðu fóðri gefínn fijáls. Þær
aðgerðir og samkeppnin, sem því
fylgdi, leiddu til þess að fóðrið varð
betra og hagkvæmni við framleiðsl-
una var beitt til hins ýtrasta. í
kjölfar þessara framkvæmda reisti
MR fyrst allra fyrirtækja hér á landi
mjög fullkomna tölvustýrða fóð-
urblöndunarstöð.
Þegar verksmiðja félagsins var
flutt í Komgarð 8 árið 1972 vora
ekki lengur not fyrir húsið í Braut-
arholti og var það selt Mjólkursam-
sölunni til notkunar við ísgerð.
Stundum hafa Mjólkurfélags-
menn nefnt árin frá 1965—1980
Leifstímabil MR, því mikið af fram-
kvæmdum og aðgerðum náðu fram •
að ganga meðan hann var fram-
kvæmdastjóri og forstjóri. Leifur lét
af störfum árið 1980. Þá tók við
Sigurður Eyjólfsson, sem verið
hafði skrifstofustjóri um langt ára-
bil og aðstoðarframkvæmdastjóri
síðustu fjögur árin sem Leifur starf-
aði.
Sigurður Eyjólfsson hélt áfram
endurbótum í fóðurverksmiðjunni
eftir því sem tækni á þessu sviði
miðaði áfram. Þá keypti hann vélar
til framleiðslu á þakjárni og aflaði
félaginu umboða á alls konar þak-
efnum í tengslum við þessa fram-
leiðslu þakjáms. Sú starfsemi kom
til á sl. ári og lofar mjög góðu.
Nú hefír verið undirbúið í Sunda-
höfn að reisa vörageymslu til þess
að mæta þörfinni fyrir fjölbreytta
fóðurframleiðslu, sem nú er algjör
nauðsyn. Þessi framkvæmd dróst
þó um hríð vegna viðræðna fóður-
innflytjenda um vissar hagræðingar
og hugsanleg makaskipti á húsum
og lóðum. Jafnframt var Fóður-
blandan hf. seld fyrir þremur áram
og kom til greina að kaupa hana,
en úr því varð ekki svo sem kunn-
ugt er. Hins vegar kom á daginn
að heildverslun Guðbjöms Guðjóns-
Forystuhlutverk í inn-
flutningi og blöndun
kjarnfóðurs
Þegar kom fram um 1970 hafði
undirbúningur að byggingu mót-
tökuaðstöðu fyrir laust fóðurkom
tekið nýja steftiu. Félagið hugðist
fá aðstöðu við hina nýju höfn í
Vatnagörðum eða í Sundum sem
nú fékk nafnið Sundahöfn.
Þetta leiddi til þess að þijú fóð-
urblöndunarfyrirtæki sameinuðust
um þetta mál undir forystu Mjólkur-
félagsins. Auk MR vora þetta
Fóðurblandan og Fóðurvöradeild
SÍS. Stofnað var hlutafélag, en
stjómina mynduðu forstjórar þess-
ara félaga, þeir Leifur Guðmunds-
son fyrir MR-fóður, Hjörleifur
Jónsson fyrir Fóðurblönduna og
Hjalti Pálsson fyrir búvöradeild
SIS. Þetta sameiginlega átak bless-
aðist vel og var Komhlaðan hf.
tekin í notkun árið 1971 til mikilla
hagsbóta fyrir fóðuriðnaðinn í
sonar vildi selja eignir sínar í
Sundahöfn. Stóðu viðræður um
kaup nokkuð á annað ár, en að lok-
um samdist og MR keypti eignimar
í ársbyijun 1987 og tók við öllum
rekstri þann 1. mars sl. Byggingu
vörugeymsluhússins í Sundahöfn
er haldið áfram þrátt fyrir þetta,
en sú breyting verður á að skrifstof-
ur félagsins verða fluttar í húsnæði
sem heildverslun Guðbjöms Guð-
jónssonar hafði í Komgarði 5 og
húsnæðið á Laugavegi verður að
hluta til í sölu. Ekki era enn teknar
fullnaðarákvarðanir um það mál,
en staðurinn er talinn mjög góður
til smásöluverslunar og era tvær
verslanir reknar á jarðhæð, MR-
búðin og Tómstundabúðin sem
hefur haft þetta húsnæði á leigu í
nokkur ár. Hinn dugmikli forstjóri
Sigurður Eyjólfsson hefír staðið vel
í ístaðinu í þessum sviptingum á
fóðurmarkaðnum, en svo sem kunn-
ugt er hefur innflutningur á kjam-
fóðri dregist veralega saman vegna
skattlagningar og þeirrar stefnu
stjómvalda að minnka framleiðslu
landbúnaðarvara. Á þessum tíma-
mótum MR er gott að minnast
liðinna ára og rifja upp það sem á
dagana hefur drifíð sl. 70 ár. Félag-
ið hefur lánið með sér nú sem áður,
enda þótt á stundum hafí syrt í
álinn.
Þann 28. mars nk. verður Mjólk-
urfélag Reykjavíkur 70 ára. Þann
sama dag verður haldinn aðalfund-
ur eða fulltrúaráðsfundur félagsins
á Hótel Sögu. Að þessu sinni er
fundurinn haldinn um einum mán-
uði fyrr en venja er til og er ástæðan
að hluta til afmælisdagurinn en
einnig hitt að skrifstofa félagsins
hefír verið tölvuvædd og uppgjöri
lýkur því fyrr en ella.
Stjóm og forstjóri hafa unnið að
þvi að unnt væri að gera sér nokk-
um dagamun þennan laugardag,
en deildarfulltrúar sem kosnir hafa
verið úti í deildunum era nú 43
talsins úr 14 deildum á Suður- og
Suðvesturlandi. Aðalfundurinn
hefst kl. 11.00, er stjómin hefír
lokið fundi sínum þennan sama
morgun. Gert er ráð fyrir að fundur-
inn standi til kl. 14.30 með hádegis-
verðarhléi. Að því loknu verður farið
í hin nýju húsakynni í Komgarði
en þar hefir stjórn félagsins mót-
töku fyrir fulltrúa, stjóm og starfs-
menn fundarins. Þá verður öllu
starfsfólki boðið og nokkram vel-
unnuram félagsins öðram. Þess er
einnig vænst að þeir félagsmenn
sem era á ferðinni í Reykjavík sjái
sér fært að koma við í Sundahöfn
og taka þátt í afmælisfagnaðinum.
Þar er kjörið tækifæri til að gleðj-
ast með vinum og samhetjum og
fagna nýjum húsakynnum á þessum
ákjósanlega stað, en í Komgarði
verður nú aðalbækistöð félagsins
og rekstrar þess.
Höfundur er alifuglabóndi í
Mosfellssveit og stjórnarform-
aður Mjólkurfélags Reykjavík-
ur.
Triple Lock
þorskanet
Eigum fyrirliggjandi eftirtaldar gerðir af
þorskanetum með þreföidum hnút
frá Japan
No. 12.774“ 32md girni
No. 10.71/4“ 32md kraftaverkanet
No. 10.7“ 36md kraftaverkanet
No. 10.7“ 36md girni
No. 10.6“ 40md girni
No. 10.61/4 40md girni
No. 10.6V2 40md girni
No. 9.6“ 40md girni
MARCO
HF.
Langholtsvegi 111 — 124 Reykjavik
P.O. Box 4330 - Símar 687970 687971