Morgunblaðið - 28.01.1988, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1988
Rótaaðgerðarstofa
Guðrúnar
Laugavegi 91,2. hæð. '
Tímapantanir í síma 14192.
Guðrún Ruth,
fótasérfræðingur.
RAFMOTORAR
HÉÐINN
VÉLAVERSLUN SÍMI 624260
SÉRFRÆÐIÞJÓNUSTA - LAGER
FISKI- OG
SLÓGDÆLUR
= HÉÐINN =
VÉLAVERSLUN SÍMI 624260
SÉRFRÆÐIÞJÓNUSTA - LAGER
Fj árhagsbókhald
Fjölbreytt námskeið er hentar þeim,
sem eru að byrja að nota ÓPUS-
kerfið eða vilja kynnast
ÓPUS-hugbÚnaðÍnum. Leiðbeinandi:
DAGSKRA
* Úppsetning bókhaldslykils
* Skráning færslna í fjárhagsbókhald
* Áramót- Lokun tímabila- Áætlanir
* Lausn verkefna
* Umræður og fyrirspurnir
Sigríður
Hauksdóttir
TÍMI: 1. og 2. febrúar kl. 09.-12

TÖLVUFRÆÐSLAN
Aðbregða
reipi um Tjörnina
eftír Einar Örn
Stefánsson
Þeir sem komnir eru til vits og
ára muna eflaust eftir Útvarpi Matt-
hildi, þar sem skopast var að
mðnnum og málefnum og stungíð á
kýlum með nístandi háði og list-
fengi. Eitt sinn var varpað fram
þeirri bráðsnjöilu hugmynd þar á bæ,
að setja stífelsi f Tjörnina og láta
hana stirðna í föstu formi. Að því
búnu yrði brugðið reipi um Tjörnina
og hún dregin upp í Arbæ, þar sem
hún yrði að sjálfsögðu varðveitt um
aldur og ævi.
Á þessum árum, um og upp úr
1970, þótti ráðamönnum einhlítt að
skutla upp í Árbæ hverju því húsi
eða mannvirki, sem átti sér merka
sögu að baki og ekki taldist íorsvar-
anlegt að rífa, en stóð í vegi fyrir
framkvæmdagleði og fögrum bygg-
ingum nútima borgarskipulags.
Rökrétt framhald þessarar stefnu
hlaut því að vera flutningur Tjarnar-
innar sjálfrar í Árbæ, ásamt því
húsarusli sem henni fyígdi.
Einn þremenninganna, sem
stjórnuðu Matthildi sællar minning-
ar á sínum tima, gegnir nú vanda-
samri virðingarstöðu sem borgar-
stjóri Reykjavíkur og oddviti
meiríhlutans í borgarstjórn. Hann
hyggst nú láta til skarar skríða gegn
tvíhöfða þurs; meirihluta borgarbúa
og Tjörninni, perlu Reykjavíkur.
Davíð Oddsson leggur nú ótrauður
í herför sem kann að reynast honum
dýrkeypt, — að reisa ráðhússkríms-
lið í Tjörninni, hvað sem það kostar.
Um ráðhúsið var ekki kosið
Ráðhús í Tjörninni var ekki á
stefnuskrá borgarstjórnarmeirihlut-
ans í síðustu kosningum. Borgarbú-
um hefur aldrei gefist kostur á að
láta í ljós álit sitt á ráðhúsinu, það
var ekki kosningamál og það var
heldur ekki kynnt fyrir almenningi
lögum samkvæmt. En lög og reglur
skipta víst engu máli í þessu sam-
bandi, ef marka má orð borgarstjóra
í fjölmiðlum um tréð sem höggvið
var við Tjarnargötu 11 og eins það
sem hann lét hafa, eftir sér um stað-
festingu félagsmálaráðherra á
skipulagi miðbæjarins. Slikt væri
aðeins formsatriði og tefði ekki
framgang málsins á nokkurn hátt.
Þá veit maður það, — ákvarðanir
ráðherra í ríkisstjórninni, æðsta
stjórnvalds ríkisins, eru aukaatriði
og marklausar. „Ég pant ráða," seg-
ir borgarstjóri, eins og litlu börnin
í sandkassanum.
Ekki rekur mig minni til að aðrir
borgarfulltrúar melrihlutans hafi séð
ástæðu til að ljúka sundur munni
um ráðhúsmálið, ellegar skrifa um.
það staf á blað, til að rökstyðja skoð-
un sína á nauðsyn ráðhúsbyggingar
í Tjörninni. Árni Sigfússon mun
reyndar hafa vikið að því í langri
grein um allt annað mál, að staðið
skyldi við loforðið um ráðhús. Gall-
inn er bara sá, að því var aldrei
lofað. Það hefur kannski gleymst í
kosningabaráttunni? Eða verið vand-
lega falið, — líklega ekki talið
vænlegt til vinnings. En stórmann-
legt getur það ekki talist að koma
svona aftan að kjósendum. Ráðhús-
bygging i Tjörninni var ekki á
dagskrá í síðustu borgarstjórnar-
kosningum, en er nú dregið fram í
dagsljósið á rniðju kjörtímabili.'
Vilji borgarbúa er afdráttarlaus
Vilji borgarbúa í málinu hefur
komið skýrt fram. Tvær skoðana-
kannanir í nóvember sýndu um og
yfir 60 prósenta andstoðu við ráð-
húsbygginguna í Tjörninni. Þriðja
könnunin var gerð á vegum Skáíss
fyrír skömmu og niðurstaðan er svip-
uð og í hinum fyrri: Aðeins 34,1
prósent Reykvíkinga eru fylgjandi
byggingu ráðhúss við Tjörnina.
Minnihluti fylgjenda hússins er skýr
og ótvíræður, — einn af hverjum
þremur borgarbúum styður hug-
myndina um Tjarnhýsið.
Hvers vegna í ósköpunum vill
Davfð Oddsson borgarstjóri ekki
taka mark á skoðunum borgarbúa í
þessu máli? Á ekki góður stjórnandi
Þórir S. Gröndal skrifar frá Flórída:
Wanda Landowska
leikur á harpsikord
Pabbi hélt mikið upp á sígilda
tónlist. En fyrir hann og samtíma-
menn hans var ekki auðvelt að
finna tækifæri til þess að njóta
þessarar fögru listar. Tónleikahald
var af mjög skornum skammti og
fslenzkar hljómsveitir þeirra ára
áttu í erfiðleikum með að stijúka
strengina samtaka og varð útkom-
an ekkert lfk þvf, sem gerðist f
útlöndum hjá alvöru sinfónfuhljóm-
sveitum.
Reyndar var útvarpað góðri tón-
list frá Útvarp Reykjavfk, en samt
var það heldur af skornum
skammti, því reynt var að gera sem
flestum til hæfis og var þvi oftast
farinn millivegurinn. Bar mikið á
óperettumÚ8Ík, fslenzkri tónlist og
ýmsu léttara efni. Mikið var einnig
leikið af undarlegrí tónlist enda lá
Ríkisútvarpið undir þeim grun að
reyna að leika allar plötur jafn
mikið til að slíta þeim jafnt, hvort
sem á þeim var góð tónlist eða
vond. Ekki bætti það úrvalið.að
sagt var, að danska útvarpið hefði
gefið Möriöndum slangur af plöt-
um, sem þeir sjálfir gátu ekki
notað.
Einnig voru þeir, sem vðldu tón-
list fyrir íslandsmenn, stundum
sakaðir um það að ota fram sfnum
uppáhaldstónsmfðum eða lista-
mönnum. Þannig þótti það með
eindæmum, að Paul Hindemidt
skyldi vera betur þekktur á íslandi
en f heimalandi sínu, Þýzkalandi.
Hvert landsbarn vissi lfka hver
Wanda Landowska var, því hún lék
á harpsikordið sitt næstum upp á
hvern dag f útvarpinu. Þeir, sem/
ólust upp við það, hafa flestir reynt
að forðast þetta eðla hljóðfæri
sfðan.
Pabbi átti grammófón sem fram-
kallaði þá tónlist, sem hann naut
einna best. Sjálft ápparatið hafði
hann erft eftir afa. Þetta var
trekktur His Masters's Voice-fónn,
sem pabbi hafði látið setja f nýjan
tónarm og var hann tengdur við
Marconi-útvarpið, sem var með
stærri og betri hátalara. Þetta
þóttu ffnar græjur f eina tfð.
Svo þurfti náttúrulega að kom-
ast yfir góðar plötur, en það var
bæði erfitt og rándýrt. Þá var um
að ræða 78 snúninga eingöngu og
voru plöturnar nyjög brothættar,
en stór tónverk all fyrirferðarmik-
il. Nfunda sinfónía Beethovens var
þannig á fimm plötum. Framleið-
endurnir í útlöndum reiknuðu með
þvf, að allir ættu sjálfskiftandi
fóna, sem spilað gætu einar 10
plötur f röð. Þess vegna var hlið
númer tvö á næstu plötu og númer
þrjú á þeirri þriðju o.s.frv., frekar
en hægt væri að snúa hverri plötu
við og spila tónverkið þannig í
réttri röð.
Að trekkja fóninn var einfalt
mál, en að sjá um að verkið væri
spilað f réttri röð útheimti ná-
kvæmni, en mestur vandinn var
að sjá um, að trénálin væri vel ydd
og gæfi góðan tón. Ekki kom til
greina að nota járnnálar þeirra
tfma, því tónninn út þeim var léleg-
ur, svokallað blikkdósarhljóð, og
þar að auki eyðilögðu þær plöturn-
ar. Hjá pabba kom ekkert annað
til greina en að nota trénálar.
Gallinn við trénálarnar var auð-
vitað sá, að þær þurfti að ydda
eftir hverja plötu, annars gáfUþær
loðinn og Iélegan tón. Sérstök sand-
pappfrsskffa var sett á plötuspilar-
ann, en nálin var sett f þar til
gerðan haldara, sem á var hjói og
sneríst með skífunni. Svona var
nálin ydduð og hugsaði ég oft með
lotningu til mannsins, sem fundið
hafði upp þetta stórmerka tæki.
Einu sinni var bærinn trénála-
laus og áttu tónlistarunnendur þá
um sárt að binda. Einhver snilling-
urinn fann þá uþp á þvf að nota
kaktusnálar f staðinn. Stóri kaktus-
inn hennár mömmu var orðinn nær
sköllóttur, þegar hin langþráða
sending af trénálum barst f Hljóð-
færahúsið.
Eins og að ofan greinir var það
allmikið fyrirtæki að spila svo sem
eina sinfónfu á grammófóninn hans
pabba. Honum þótti því gott að fá
einhvern okkar strákanna til að sjá
um verkið, svo hann gæti sjálfur
setið f uppáhaldsstólnum sínum og
notið tónlistarinnar.
Hann vann oft á kvöldin og átti
því frf á eftirmiðdögum. Þá fannst
honum bezt að fremja tónlistina,
þvf þá var hægt að stilla Marconi-
tækið á fullt og ná sem mestum
hávaða út úr grtejunum. Gott var
að velja dag, þegar sem fæstir
voru heima, séríega þegar kven-
fólkið var að heiman, þvf eins og
alkunna er virðist hátt stillt tónlist
ekki falla þvf kyni eins vel í geð
og karlfóUtinu.
Margan eftirmiðdaginn sá ég um
tónleikana fyrir pabba. Ég srjórn-
aöi ýimsum frægustu hljómsveitum
heims og léku þær verk eftir Beet-
hoven, Grieg, Dvorak, Tchaikov-
sky, Liszt og marga fleiri. Ég
gekkst upp f J)össu mikilvæga starfi
og naut sjálfur tónlistarinnar milli
þess sem ég trekkti, yddaði nálar
og sneri plötum. Áheyrendafjöldinn
var alltaf sá sami: Bara pabbi, sitj-
andi f stólnum sfnum, reykjandi
DunhiU-pípuna sína, alltaf með
bollann sinn af svörtu, köldu kaffi.
Oftast sat hann með augun aftur,
njótandi hvers tóns til hins ítrasta.
ÖII tónverkin, sem pabbi átti,
nrðu lfka mfn uppáhaldsverk. Nú
spila ég þau af segulbandi eða
geislaspilara án nokkurs tilstands,
en ég er ekki viss um það, að ég
njóti þeirra nokkuð betur núna,
heldur en við pabbi gerðum forðum
daga. Það staðfestir lfka lögmáhð:
Því meiri fyrirhðfn, þess meiri
ánægja.