Morgunblaðið - 13.12.1988, Síða 1

88 SIÐUR B
285. tbl. 76. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 1988
Prentsmiðja Morgnnblaðsins
Samtök útgerðarmanna innan EB:
Vilja meiri festu
gegn Islendingum
BrusseL Frá Krútófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgnnblaðsins.
SAMTÖK útg'erðarmanna innan Evrópubandalagsins, COGECA og
EUROPECHE, áttu fyrir helgina fúnd með Cardoso e Cuhna fram-
kvæmdastjója fiskimáladeildar EB um samstarf þessara aðila við
bandlagið. Útgerðarmennirnir eru mjög óánægðir með hið takmark-
aða samráð sem við þá er haft. Þeir benda á að áhrif skriffinna á
niðurstöður samninga séu alltof mikil og vísa til þess að íslendingar
vaði yfir fiskmarkaði innan EB án þess að láta nokkuð í staðinn.
Allt frá inngöngu Spánar og
Portúgals í EB hefur starfsemi ráð-
gjafamefndar bandalagsins um
sjávarútvegsmál legið niðri vegna
deilna um hvemig skuli standa að
Danmörk:
Fiskvinnsla
á barmi
gjaldþrots
flölgun í nefndinni. f nefndinni hitt-
ast fulltrúar atvinnugreina og emb-
ættismenn. Um þetta deiluatriði
hefur náðst samkomulag og nefndin
mun koma saman fljótlega upp úr
áramótum. Útgerðarmennimir
krefjast og aðildar að samningavið-
ræðum við ríki utan EB og benda
í því sambandi á að útgerðarmenn
eða aðrir séu iðulega með ráðherr-
um sem koma til að semja við
bandalagið. Samkvæmt heimildum
í Brussel eru slíkir formgallar á
þessari beiðni að óhugsandi er talið
að á hana verði fallist.

Sorgmædd armensk kona grætur við kistu eiginmanns síns,
beið bana í jarðskjálftum í borginni Spítak í Armeníu.
Svíþjóð:
Veldur nýtt
alnæmislyf
þáttaskilum?
Stokkhólmi. Reuter.
TILRAUNIR hafa verið
gerðar með nýtt lyf við al-
næmi í Sviþjóð og sagði Bo
Oberg, prófessor í ónæmis-
fræði við Karolinska-
sjúkrahúsið í Stokkhólmi,
að það eigi eftir að marka
þáttaskil í baráttunni gegn
hinum banvæna sjúkdómi.
Oberg sagði að við tilraunir
á öpum og frumuvefjum úr
mönnum hefði lyfið, sem heitir
Fluorodeoxythymidine (FLT),
stórlega dregið mátt úr starf-
semi alnæmisveirunnar. Komið
hefði í ljós að það hefði minni
hliðarverkanir en önnur lyf.
Að sögn Obergs þarf að gera
frekari tilraunir með lyfið í
a.m.k. tvö ár áður en hægt
verður að taka það í notkun.
Sovétmenn biðja um
stórvirk hjálpartæki
Moskvu, Jerevan, Washington. Reuter.
SOVÉZKA stjórnin bað þjóðir heims í gær um að senda stórvirk
hjálpartæki til skjálftasvæðanna í Armeníu, einkum lyftikrana og
tæki til að skera í gegnum steypu og stál. Auk þess væri þörf fyrir
ýmiss konar lækningatæki, m.a. nýrnavélar, þar sem nýrnaskemmd-
ir hjá fólki sem kramist hefði undir væri alvarlegasti vandi, sem
læknalið ætti við að glíma á skjálftasvæðunum. Björgunarmenn hafa
unnið í kappi við klukkuna við leit að fólki, sem talið er að enn
kunni að leynast á lifi í rústum. Sovézkir Qölmiðlar sögðu í gær að
seinagangur og skipulagsleysi einkenndi björgunarstörf. Af opin-
berri hálfú er talið að milli 40 og 45 þúsund manns hafi týnt lífi í
skjálftunum og að hálf milljón manna sé heimilislaus.
Nuuk. Frá Nils Jttrgen Bruun, fréttaritara
Morgunblaðsins.
DANSKA fiskvinnslan rambar á
barmi gjaldþrots vegna óeðlilegs
undirboðs fyrirtækja f Noregi,
Kanada, Færeyjum og Grænlandi,
er njóta styrkja og niðurgreiðslna,
að þvf er Poul Torring, formaður
samtaka danskra fiskvinnslu-
stöðva, sagði f viðtali við græn-
lenzka útvarpið. ViU hann að nið-
urgreiddar fiskafúrðir frá rfkjum
utan Evrópubandalagsins (EB)
verði tollaðar.
Terring sagði fyrirtæki í framan-
greindum löndum hafa selt fiskafurð-
ir á verði, sem væri undir fram-
leiðslukostnaði danskra vinnslu-
stöðva. Grænlendingar seldu t.a.m.
fískafurðir á mun lægra verði en
fyrirtæki innan EB gætu staðið und-
ir. Dönum sviði sárt að horfa upp á
þetta því það væru í raun danskir
skattgreiðendur sem borguðu halla-
rekstur grænlenzku fiskvinnslunnar.
Danskir styrkir, sem rynnu til græn-
lenzku fiskvinnslunnar, jafngiltu því
að danskir skattgreiðendur niður-
greiddu hvert kíló þorskafurða, sem
Grænlendingar framleiddu, um 6
danskar krónur, eða 41 íslenzka.
Gorbatsjov Sovétleiðtogi komst
við er hann kannaði ástandið á
skjálftasvæðunum um helgina.
Þakkaði hann erlendum björgunar-
mönnum og sagði að aðstoð frá
öðrum ríkjum væri fegursta dæmið
sem til væri um samstöðu allra
þjóða. Júrí Dubínín, sendiherra Sov-
étríkjanna í Bandaríkjunum sagðist
í gær djúpt snortinn yfír viðbrögð-
um Bandaríkjamanna við hörmung-
unum á skjálftasvæðunum og sagði
þau til marks um bætt samskipti
risaveldanna. Gennadíj Gerasímov,
talsmaður sovézkra stjómvalda,
sagði Sovétmenn mjög þakkláta
fyrir þá aðstoð, sem borist hefði.
Úm þátt 'Bandaríkjamanna sagði
hann: „Okkur finnst bandaríska
þjóðin vingjamleg og drenglynd.“
Gorbatsjov var hins vegar harður
í garð þeirra er dreifðu gróusögum
þess efiiis að áætlað væri að flytja
armensk böm frá Armeníu til Rúss-
lands vegna jarðskjálftanna. Þá
þótti honum gmnsamlegt hve
margir spyrðu hvers vegna það
hefði ekki verið varað viðslq'álftun-
um og sagði ýmsa reyna að koma
af stað þjóðemisátökum mitt í öllum
hörmungunum.
Embættismenn vísuðu á bug full-
yrðingum sovézkra fjölmiðla, sem
sögðu í gær að ringulreið ríkti í
flugumferðarstjóm á skjálftasvæð-
unum. Tvær flugvélar, sem voru
að flytja björgunarmenn og hjálpar-
gögn, fórast rétt fyrir lendingu í
Lenínakan og Jerevan, önnur á
sunnudag en hin í gær.
Fjölmiðlar gagnrýndu einnig
skipulagsleysi á skjálftasvæðunum.
Pravda, málgagn kommúnista-
flokksins, veittist harðlega að
stjómendum björgunaraðgerða og
sagði að seinagangur við að koma
stórvirkum björgunartækjum til
staða þar sem Tjöidi fólks væri enn
grafinn í rústum, kostaði í raun
mannslíf.
Almenningur og yfirvöld um all-
an heim hafa bragðist vel við hjálp-
arbeiðni Armena og sovézkra
stjómvalda. Um 10 þúsund læknar
og björgunarmenn vora komnir til
Armeníu á hádegi í gær og aðstoð
hafði borizt með um 200 flugvélum,
þar af 38 frá 23 erlendum ríkjum.
Moskvuútvarpið gaf hins vegar
til kynna í gær að aðstoð hefði
ekki öll borist þangað sem hennar
væri þörf. Til að mynda hefði ekki
tekizt enn að finna helming íbúa
armensku borgarinnar Spítak, eða
um 10.000 manns, í gær þar sem
stórvirk björgunartæki vantaði þar
enn. Sambandslaust væri við borg-
ina, hún væri rafmagnslaus og göt-
ur tepptar. Útvarpið sagði lífslíkur
íbúa, sem taldir væra leynast í
rústunum, dvína með hverri mínútu.
Sjá fréttir af náttúruham-
förunum á bls. 36.
36 biðu bana í lest-
arslysi í Lundúnum
Lundúnum. Fri Andrési Magnússyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
TALA látinna i lestarslysinu f Lundúnum var
f gærkvöldi komin f 36, en 32 til viðbótar voru
f Iffshættu. Þá voru um 80 menn á sjúkrahúsi
með minniháttar meiðsi. Aðkoman á slysstað
var hræðileg og með ólíkindum að einhver
skuli hafa komist Iffs af úr vögnunum sem
verst voru leiknir. Slysið átti sér stað á mesta
annatfma.
Slökkviliðsmenn, sem önnuðust björgunarstarf-
ið, sögðu að farþegamir hefðu verið með ólfkind-
um rólegir. „Þegar við komum ríkti grafarþögn
yfir öllu,“ sagði einn þeirra í samtali við bresku
sjónvarpsfréttastofuna ITN. „Jafnvel þeir, sem
voruNþiyllilega slasaðir, voru æðralausir."
Slyáið varð með þeim hætti að tvær lestir vora
á sömú' braut á leið inn til Lundúna. Þegar sú
fyrri kom að Clapham-stöðinni f suðvesturhluta
Lundúna, sem sögð er umferðarmesta jámbraut-
arstöð í heimi, þurfti lestarstjórinn að stöðva
hana áður en hún gat haldið að brautarpallinum,
þar sem fyrir var önnur lest. Kom þá næsta lest
aðvffandi og ók á fullri ferð aftan á þá fyrri.
Helst er talið að bilun í merkjakerfi hafi orsakað
áreksturinn.
Björgunarstarfíð var mjög erfitt, því fjöldi slas-
aðra var klemmdur inni í lestarflakinu. Voru
björgunaraðgerðir hafnar fimm mínútum eftir
áreksturinn. Þá bragðust margir nærstaddir veg-
farendur skjótt við og hófu þegar að hjálpa lítt
slösuðum farþegum úr brakinu. Á tímabili var
óttast að sjúkrahús myndi skorta blóð vegna slyss-
ins og var þá boð látið ganga út til almennings
um blóðskort. Innan þriggja klukkustunda hafði
á annað þúsund manns gefið sig fram til blóðgjaf-
ar.
Frá slysstað við Clapham-lestarstöðina f
Lundúnum f gær.
Morgunblaðið grennslaðist fyrir um það hvort
íslendingar kynnu að hafa verið í annarri hvorri
lestinni sem á rákust. Hjá íslenska sendiráðinu
fengust þær upplýsingar, að ekki væri kunnugt
um að svo væri og hjá Scotland Yard var svarað
á sömu leið.