Morgunblaðið - 13.12.1988, Blaðsíða 16

MORGUNBLÁÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 1988
ajuiifjilak.

áRMENNINGAR
VNGIR SEM GAMLIR
FIMMTUDAGINN 15. DESEMBER VERÐUR EFNT
TIL 100 ÁRA AFMÆLISHÁTÍÐAR í VEITINGAHÚS-
INU BROADWAY.
DAGSKRÁ VERÐUR FYRIR UNGA SEM ALDNA
MEÐ NIÐURGREIDDUM KVÖLDVERÐI Á KR.
1.200.
CAV ITCTAMR-
FÉLAGSHEIMILIÐ VIÐ SIGTÚN.
RAKARASTOFA HALLDÓRS
SIGFÚSSONAR,
LANGHOLTSVEGI 128.
JÚDÓDEILD, ÁRMÚLA 32.
BÓKABÚÐ LÁRUSAR BLÖNDAL,
SKÓLAVÖRÐUSTÍG 2.
SÝNUM SAMSTÖÐU - STJÓRNIN.
Sá sem heggur í eldinn...
Békmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Ævi mín eftir Goldu Meir
Þýðandi Bryndís Víglundsdóttir
Útg. Bókrún 1988
Ævisaga Goldu Meir kom út árið
1975, síðar var gerður söngleikur
um ævi hennar og enn má nefna
sjónvarpsþætti, sem margir muna
sjálfsagt eftir. Um nafn Goldu Meir
leikur ljómi vegna þess hve mikinn
þátt hún átti í að gera Ísraelsríki
að veruleika. Seinna gegndi hún
ráðherrastörfum og varð einnig for-
sætisráðherra við mikinn orðstír,
og umdeild var hún einnig alla tíð.
Golda var fædd í Rússlandi og í
sögu sinni rekur hún bernskuminn-
ingar sínar frá þeim árum, gyðinga-
ofsóknimar og harðærið sem hún
og fjölskylda hennar bjuggu við.
Að lokum ákvað faðirinn að fara
til Ameríku og freista gæfunnar og
nokkrum árum siðar flutti Golda
með móður sinni og systrum til
hans og þau settust að í Milwaukee.
Það kom fljótlega í ljós að Golda
var gædd skörpum og miklum gáf-
um og eftir að hún komst í kynni
við zíonismann gekk hún heils hug-
ar til fylgis við það sem í honum
felst og fylltist eldmóði, sá fyrir sér
það sem Theodore Herzl boðaði í
honum: framtíðarheimili gyðinga í
Palestínu. Uppvaxtarár hennar
voru um margt erfið, samskipti
hennar og foreldra, sem voru skap-
stór og sérsinna og varla skildu
dóttur sína, voru flókin og ýfinga-
söm, hvað sem gagnkvæmum kær-
leika leið.
Hún kemst í kynni við Morris
Meyerson og ung og nýgift halda
þau til Palestínu og setjast þar að.
Þó að Morris væri góður og gegn
gyðingur, fýsti hann ekki að fara
til Zíons, en Golda var sannfærð
um að líf hennar yrði aldrei nema
hálft ef hún gæti ekki komist þang-
að og lagt lóð sitt á vogarskálina
til að gyðingar mættu búa þar.
Hún rekur frumbýlingsárin á
samyrkjubúinu, sektarkenndina
sem hún fékk þegar það rann upp

—
mi

K ö
UPP UM FJOLL OG
Hvort sem þú ætlar í stutta gönguferð í Heiðmörk eða í úti-
legu í Þórsmörk þá hefst ferðin hjá okkur í Skátabúðinni.
Mikið úrval af útilegubúnaði fyrir reynt sem óreynt útiveru-
fólk. Faglegar leiðbeiningar. Aðeins þekkt vörumerki.
Upp um fjöll og firnindi með-Skátabúðinni.
SKATABUÐIN
-SWmK fRAMÚK
SNORRABRAUT 60 SÍM112045
Golda Meir
fyrir henni, að Morris var um megn
að laga sig að lifnaðarháttum frum-
byggjanna, sektarkenndina eftir að
þau eru flutt þaðan og hún fer að
hafa afskipti af verkalýðsmálum og
fínnst hún vanrækja heimili sitt og
börn. Þau Morris slitu samvistum
nokkrum árum síðar, en skildu
aldrei og voru vinir til dauðadags
hans 1951. Hann lést á heimili
hennar og hún tregaði hann alla
tíð, sem vin og drengskaparmann
og harmaði „að ég þurfti að vera
eins og ég var“, eins og hún segir
og gat því ekki orðið honum sú eig
inkona sem hann þráði.
I bókinni, sem er löng og mikil,
er rakin hörmungasaga gyðinga í
heimsstyijöldinni, þegar Palestínu-
gyðingamir reyndu að fá leyfi
Breta, sem fóru með umboð þar
milli styijalda til að leyfa gyðingum,
ofsóttum og hijáðum í Hitlersrík-
inu, að komast til Palestínu. Veru-
legrar beiskju gætir í garð Breta í
frásögninni, ekki aðeins á því tíma-
bili heldur einnig eftir að ákveðið
hafði verið að stofna ríkið.
Golda varð fyrsti sendiherra
lands síns í Sovétríkjunum, en að-
eins um hríð, því að Davíd Ben-
Gurion kallaði hana heim til að biðja
hana að verða atvinnumálaráð-
herra. A fyrstu árunum eftir sjálf-
stæðið flykktust gyðingar til ísraels
í hundruð þúsunda tali. Öllu þessu
fólki þurfti að sjá fyrir húsaskjóli,
mat og menntun. Sem atvinnumála-
ráðherra hafði Golda því mikil af-
skipti af málefnum innflytjendanna
og hún lýsir af miklum skilningi
og innsæi þeim aðstæðum eða að-
stöðuleysi sem gyðingunum mætti
við komuna til fyrirheitna landsins.
Unnið var af ótrúlegum krafti við
að bæta úr þessu og ekki nóg með
það heldur skapa öllum mannsæm-
andi lífskjör. Þessi kafli bókarinnar
finnst mér einna fróðlegastur af-
lestrar og er þó bókin í heild hin
merkasta, upplýsandi og forvitnileg
í hvívetna. Bókin er þó miklu meira
en söguleg heimild um dramatíska
tilurð ríkis. Hún segir einnig undur-
samlega sögu mikillar og merki-
legrar manneskju svo að áhrif sög-
unnar sitja eftir.
Ég er ekki sátt við þýðinguna
nema að nokkru leyti. Hún er alltof
ójöfn og sveiflótt, furðulegar mis-
fellur sem draga textann stundum
niður á furðu lágt plan. Orðaval er
eina stundina auðugt og í anda
Goldu Meir og frumtextans, hina
stundina flatneskjulegt og beinlínis
rangt. Ritháttur ýmissa orða er
ekki alltaf samræmdur og almennt
dregur þýðingin, eins og hún er góð
á köflum, verulega úr safa textans.
—

s
terkurog
_ hagkvæmur
auglýsingamiöill!