Morgunblaðið - 20.12.1991, Blaðsíða 48

48
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. DESEMBER 1991
Minning:
Málfríður Krist-
mundsdóttir
Fædd 21. maí 1901
Dáin ll.desember 1991
Nú er hún elsku amma okkar á
Hörðó fallin frá. Ósérhlífni, óeigin-
girni, blíðlyndi og kímnigáfa var
m.a. það sem prýddi hana. Þær
voru ófáar stundirnar sem við
dvöldum í Hörðalandi og alltaf vor-
um við velkomin. Alltaf hafði hún
tíma til þess að tala við okkur og
hiusta. Orðin hennar hafa verið
okkur systkinum gott veganesti.
Þegar við vorum í prófum sett-
umst við þar að og var þolinmæði
hennar ótæmandi. Hún hugsaði
ævinlega vel um sína nánustu og
hafði þá ætíð í fyrirrúmi. Með sökn-
uði kveðjum við þessa kærleiksríku
konu og biðjum guð að varðveita
hana.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þðkk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Jafnframt biðjum við Guð að
styrkja hann afa.
Guðrún, Gísli og
Skúli Bergmann.
Flugmódel!!!
Mikið úrval af fjarstýrðum flug-
módelum ásamt öllu sem þarf til
mód elsmíða.
Nýkomnar mjög fullkomnar þyrlur.
Jólagjöf flugmódel-áhugamannsins
fæst hér!
R/C
Dugguvogi23, sími 681037,

gP. < &

&
TOSHIBA
örbylgjuofnar
15gerðir
íslenskar leiðbeiningar.
Kvöldnámskeið i matreiðslu
án endurgjalds hjá Dröfn H.
Farestveit, hússtjórnarkenn-
ara, sérmenntaðri ímatreiðslu
i örbylgjuofnum.
Gott verð - greiðslukjör
FarestvettfcCo.hf.
■ Borgartúni 28, sími 622901.
LaU 4 «loppar wW dymar
/:/:t:/:/:/:/:/
Amma mín, elskuleg, lést í síð-
ustu viku og verður til moldar bor-
in í dag, föstudag, frá Bústaða-
kirkju. Hún var á nítugasta og
fyrsta aldursári og orðin ósköp
þreytt, þó höfðum við ekki búist
við því að kallið kæmi núna. Síð-
ustu vikurnar- hafði hún dvalið á
Öldrunarlækningadeild Landspítal-
ans í Hátúni 10B.
Amma fæddist 21. maí 1901 að
Asbjarnarnesi í Vestur-Húnavatns-
sýslu. Foreldrar hennar voru Krist-
mundur Guðmundsson og seinni
kona hans Hólmfríður Jóhannsdótt-
ir. Fjölskyldan bjó lengst af í Mel-
rakkadal eða í Dal eins og þau
segja. Kristmundur átti 21 barn og
af þeim lifa nú aðeins tvö, Margrét
og Hermann. Amma flutti rúmlega
tvítug í Kjósina og fór að vinna
þar. Þar kynntist hún afa, Gunnari
Finnbogasyni, bóndasyni frá Út-
skálahamri, og giftu þau sig 6. júní
1929. Þau bjuggu í nokkur ár í
Eyrarkoti í Kjós og fluttu þaðan til
Reykjavíkur og hafa búið þar síðan.
Afi og amma eignuðust fjögur
börn. Elstur er Pálmi, síðan fædd-
ust þeim tvíburarnir Gunnar Berg-
mann og Finnbogi Reynir og yngst
er Kristín Gunnfríður. Gunnar
Bergmann lést á fyrsta aldursári.
Ein af minningum bernskunnar er
hvað amma talaði blítt um þennan
unga dreng. Flest sumur var farið
upp að Reynivöllum og hugað að
leiði hans. Barnaböm afa og ömmu
em sex og barnabarnabörnin orðin
sjö.
Amma var komin á sextugsaldur
þegar ég kynntist henni. í mínum
huga var hún eins og ömmur eiga
að vera, hlý og góð. Þau afi bjuggu
á Grettisgötunni megnið af
bemskuárum mínum, en seinna
eignuðust þau bjarta og fallega íbúð
við Hörðaland. Við komum á Grett-
isgötuna um hverja helgi og oft var
komið við þegar farið var í bæjar-
ferð. Tvisvar á ári gistum við systk-
inin hjá ömmu og afa. Það var sér-
stök stund, því hermannabeddinn
var sóttur og var það heilmikill
galdur að setja hann upp. Amma
var bamgóð, spilaði við okkur
Svarta Pétur og Ólsen ólsen, gaf
okkur staur, leyfði okkur að kaupa
vínarbrauðin með tvílita glassúm-
um og svo talaði hún við okkur eins
og við væmm fullorðið fólk. Ef við
fengum kvef eða hálsbólgu gaf hún
okkur eina teskeið af brennivíni og
dugði það oft vel. Mér finnst það
hafi verið gestkvæmt á Grettisgöt-
unni. Unglingsstrákar voru þar
gjaman í miðdagskaffi, en því mið-
ur veit ég ekkert hvaða drengir
þetta voru, en þeir nutu þess að fá
kökumar hennar ömmu. Amma var
gjafmild og ef hún á annað borð
átti aur var hún ónísk á hann.
Stundum laumaði hún að mér aur
fyrir strætómiðum. Annað var það
sem hún vildi gjarnan gefa okkur
krökkunum og það vom vísur um
okkur. Hún var hagmælt og samdi
tækifærisvísur. Stundum lét vísan
okkar standa á sér og ég man enn-
þá daginn sem afí og amma komu
með vísuna mína og þungu fargi
Knstján H. Jónatans-
son - Minning
F. 14. september 1914
D. 10. desember 1991
Það er svo oft á j)röngum lífsins brautum,
að þróttinn vantar til að hjálpa sér.
Ég kemst ei fram úr freistingum og þrautum,
Ég féll, ég hníg, ef þú ei bjargar mér.
(V.B.)
Þegar dauðann ber að garði kem-
ur hann alltaf á óvart, ekki síst
þegar veikindi hafa ekki gengið á
undan. Þetta gildir jafnt hvort held-
ur það er ungur eða gamall sem
hefur verið kallaður burt. Þetta átti
við um mig þegar mér barst sú
fregn að Kristján Jónatansson,
móðurbróðir minn, væri látinn.
Kristján, eða Stjáni frændi eins og
hann var ávallt kallaður í minni fjöl-
skyldu, var næst yngstur níu systk-
ina sem öll eru látin. Foreldrar hans
voru Kristjana Bjarnadóttir og Jón-
atan Jónatansson, bókbindari, skó-
smiður og sjómaður, kenndur við
Sigluvík á Svalbarðsströnd, en hann
bjó síðustu ár sín á Akureyri.
Ætli ég hafí ekki verið u.þ.b. sjö
ára þegar Stjáni frændi kom til
starfa hjá föður mínum, þá 15 ára
gamall, úti í Hrísey, þar sem for-
eldrar mínir bjuggu þá, en faðir
minn rak þar vélsmiðju og var með
útgerð. Stjáni vann við beitningu
og sjóróðra með föður mínum. Eg
man vel hve stoltur ég var af þess-
um frænda mínum, þessum stóra,
stælta manni.
Það er 1929 sem móðuramma
mín, sem þá var orðin ekkja, flutt-
ist frá Akureyri til Siglufjarðar og
með henni Stjáni og yngri systir
Við óskum viðskiptavinum okkar
og þökkum viðskiptin d drinu sem er að líða.
Við tökum okkur jólafri frd og með mdnu-
deginum 23. desember 1991 og opnum aftur
fimmtudaginn 2. janúar 1992 kl. 10.00
drdegis.
LÖGMANNASTOFAN,
Ásgeir Björnsson hdl.,
Brynjar Níelsson hdl.
LAUGAVEGI 178,
REYKJAVÍK.
var létt af ömmu.
Ekki má í þessum orðum gleyma
jólunum. í mörg ár fórum við til
ömmu og afa á jóladag. Við borðuð-
um hangikjöt með öllu tilheyrandi
og síðan eftirmat og ekki leið löng
stund áður en miðdagskaffið kom
og þá var boðið uppá heitt súkku-
laði og alls konar tertur. Sjaldan
borðuðum við eins mikið á þessum
árum og í jólaboðinu hennar ömmu.
Hún hlakkaði líka til jólanna núna.
Það síðasta sem við spjölluðum um
daginn voru jólin, Lirtan og ylurinn
sem í vændum væri, já, amma var
ennþá sama jólabamið.
Langömmubömin stór og smá
áttu líka hug hennar síðustu mán-
uðina. Hún talaði um þau og gladd-
ist yfír þeim, hún mundi ekki alltaf
réttu nöfnin, en það rifjaðist upp.
Dætur mínar fengu að gæta
Iangömmu sinnar dag og dag síð-
astliðið sumar. Þær nutu þess að
fá að kynnast henni á nýjan hátt
og hún virtist gleðjast yfir nærveru
æskunnar — og það var kannski
aðalsmerki hennar alla tíð að geta
umgengist ungt fólk.
Amma og afí voru búin að vera
saman í rúm 62 ár. Amma var
heimavinnandi, en afí vann mikið,
oft iangan og erfíðan vinnudag,
þess vegna var hann ekki húslegur,
eða tók þátt í heimilishaldi á yngri
árum, en þetta breyttist alveg.
Núna síðustu árin hefur hann hald-
ið heimili fyrir þau og gert þeim
kleift að búa heima eins lengi og
raun ber vitni. Smám saman fengu
þau aðstoð frá borginni, en það
breytir ekki því að afí hefur staðið
sig mjög vel og á hann heiður skil-
ið fyrir.
Að endingu bið ég algóðan Guð
að blessa og styrkja Gunnar afa
og hugga hann og aðra þá er syrgja
ömmu.
Málfríður Finnbogadóttir
Mig langar til að minnast Mál-
fríðar Kristmundsdóttur í nokkrum
orðum. Málfríður, eða amma á
Hörðó eins og við kölluðum hana
alltaf, var um margt merkileg kona.
Hún var mörgum kostum búin sem
of langt yrði upp að telja. Það sem
hans. Stjáni var þá, aðeins 16 ára,
orðinn fyrirvinna móður sinnar og
systur. Þá voru engir opinberir sjóð-
ir til að létta til með fólki, þá varð
hver að búa s.s. hann hafði getu til.
Það hlýtur að hafa verið mikið
átak fyrir svo ungan mann að verða
fyrirvinna heimilis. Löngu seinna
var mér sagt að Stjáni hafi séð vel
fyrir móður sinni og systir.
Amma lést 1933 og fór þá Stjáni
eitthvert út á land að vinna. Megin-
hluta starfsævi sinnar var hann sjó-
maður. Hann var nokkur ár í sigl-
ingum á skipum Eimskipa. Þá starf-
aði hann á skipum landhelgisgæsl-
unnar en annars var hann á físki-
skipum.
Stjáni vann í landi á árunum
1943-1954, þá á Keflavíkurflugvelli
að tveim árum undanskildum sem
hann vann hjá Vélsmiðju 01. Olsen
hf. í Njarðvík. Þá vann hann hjá
Reykjavíkurborg í mörg ár en hætti
þar störfum í kringum 1985, á sjö-
tugasta og fyrsta aldursári.
mest var þó áberandi í fari hennar
var óeigingimi og ósérhlífni. Kostir
sem eru því miður á undanhaldi.
Málfríður ólst upp á stóru heim-
ili eins og tíðkaðist oft á þessum
tíma. Faðir hennar missti konu sína
frá stórum barnahóp en kvæntist
seinna móður hennar. Samtals voru
börnin 21.
Það var því sjálfgefíð að bömin
tækju þátt í verkunum með þeim
sem eldri voru. Þar var Málfríður
fremst í flokki. Svo vinnusöm var
hún að sumum þótti nóg um. 1929
giftist Málfríður Gunnari Finnboga-
syni. Þau bjuggu framan af í Eyrar-
koti í Kjós en fluttu til Reykjavíkur
1942. Þeim varð fjögurra barna
auðið. Pálmi er elstur, síðan fædd-
ust tvíburarnir Finnbogi Reynir og
Gunnar Bergmann er dó ungur,
yngst er svo Kristín Gunnfríður.
Fjölskyldan var Möllu mikils virði
og heimili þeirra Gunnars stóð allt-
af opið. Það var áberandi hvað hún
tók fólki vel og með opnum hug.
Það kom vel í ljós þegar ég kom í
fjölskylduna fyrir tæpum níu ámm.
Mér var strax tekið sem einni af
hópnum.
Málfríður var vel gefín kona og
hugur hennar stóð til mennta en
tækifæri voru ekki á þessum ámm.
Hún var ljóðelsk mjög og ófá kvæð-
in orti hún bæði á gleði- og sorgar-
stundum. Við urðum öll ríkari af
því að vera í návist hennar.
Það er undarlegt hvað við emm
alltaf óviðbúin að kveðja þá sem
okkur þykir vænt um. Jafnvel þó
heilsan sé farin að gefa sig. Dauð-
inn kemur alltaf aftan að okkur.
En við erum þakklát fyrir að
hafa fengið að kynnast ömmu á
Hörðó og vera með henni. Eftir
standa minningar um góðar stundir.
Lofa þú drottin, sála mín,
og allt sem í mér er, hans heilaga nafn,
Lofa þú drottin, sála mín,
og gleym eigi neinum velgjörðum hans.
Hann fyrirgefur allar misgjörðir þínar,
læknar öll þín mein,
leysir líf þitt frá gröfinni,
krýnir þig náð og miskunn.
(103. Davíðssáimur, vers 1-5.)
Gunnar minn við, biðjum Guð að
vera með þér á erfiðum stundum.
Sigrún E. Vilhjálmsdóttir
Það var 1942 sem Stjáni hóf
búskap með Elínu Þórðardóttur,
hinni mætustu konu, en þau höfðu
þekkst frá 1939. Þau hófu búskap
í Keflavík. Börn þeirra eru Bergdís
Helga hjúkrunarfræðingur, búsett
í Reykjavík og Sævar Örn vélfræð-
ingur, búsettur í Reykjahlíð í Þing-
eyjasýslu.
Elín og Kristján slitu samvistir
1950. Leiðir okkar Stjána lágu
nokkrum sinnum saman. Hann
vann á verkstæði föður míns þar
sem ég starfaði einnig á árunum
1939-1941 og aftur um tveggja ára
skeið eftir 1950, enda kynntist ég
frænda vel. Hann var má segja
heimagangur á mínu heimili. Börn-
in mín dáðu þennan frænda sinn,
og eiga mjög góðar minningar um
hann.
Stjáni var mörgum góðum kost-
um búinn. Hann var með afbrigðum
barngóður. Hann var húsbóndaholl-
ur, vandvirkur og vinnusamur og
mikið snyrtimenni.
Stjáni var mikill gleðimaður.
Hann var góður söngmaður og söng
um tíma í Karlakór Keflavíkur.
Hann hafði mikla og hljómfagra
bassarödd.
Stjáni frændi átti heima á Hrafn-
istu, dvalarheimili aldraðra í
Reykjavík, þar sem hann naut góðr-
ar umönnunar.
Að lokum vil ég senda börnum
og barnabörnum mínar innilegustu
samúðarkveðjur. Frænda minn
blessaðan vil ég kveðja með eftirfar-
andi erindi:
Það er svo oft í háum heimsins glaumi,
að heyrist ekki lífsins friðarmál.
Það heyrist ógnarys í tímans straumi,
en engin rödd, er friði hrellda sál.
Ó, Guð, lát hljóm þinn hærra gjalla,
að heyri ég þína raust mig elsku barn þitt
kalla.
(V. Briem.)
Jón Kr. Olsen