Morgunblaðið - 28.05.1992, Blaðsíða 30

Morgunblaðið - 28.05.1992, Blaðsíða 30
30 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 1992 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MAjt 1992 31 Útgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Fulltrúar ritstjóra Fréttastjórar Ritstjórnarfulltrúi Árvakur h.f., Reykjavík Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson. Björn Vignir Sigurpálsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal- stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar- gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. I lausasölu 110 kr. eintakið. Banvænt reykjar- kóf - drepum í sígarettunni Ognvænlegar fréttir spurð- ust um heimsbyggðina í síðustu viku eftir útkomu hins virta brezka læknablaðs, Lanc- et. Þar voru birtar niðurstöður í nýrri rannsókn á áhrifum tób- aksreykinga. Hún var gerð á einni milljón manna og stóð yfir í sex ár. Meginniðurstaðan er sú, að skaðsemi reykinga er miklu alvarlegri en áður var talið og þótti víst flestum nóg um fyrir. Samkvæmt rannsókn brezku vísindamannanna deyr fimmti hver maður af vöidum tóbaksreykinga. í skýrslunni segir, að af 1.250 milljónum íbúa í þróuðu ríkjunum muni 250 milljónir manna deyja af völdum reyk- inga, eða fimmti hver maður. Þetta er álíka fjöldi og allir íbúar Bandaríkjanna. Einn skýrsluhöfundanna, Richard Peto prófessor, segir: „Flestir vita, að reykingar eru skaðlegar en fáa hefur órað fyrir því, hve hættulegar þær eru. Það skiptir öllu, að fólk átti sig á þessum tölum. Það, sem við stöndum nú frammi fyrir, er bamaleikur hjá því sem verður, ef engin breyting verð- ur á lífsháttum reykinga- manna. Margir halda, að reykingar séu eitthvað, sem geti hugsan- lega leitt til dauða á gamals- aldri, en svo er ekki. Helmingur reykingamanna mun deyja á miðjum aldri, tapa 23-24 árum af ævinni, og þeir, sem deyja aldraðir, hefðu ella lifað átta árum lengur. Góðu fréttimar em hins vegar þær, að hætti menn að reykja jafnar líkaminn sig furðu fljótt. Sá, sem hefur verið hættur í tíu ár, hefur næstum eðlilegar lífslíkur.“ Þetta er niðurstaða brezku vísindamannanna og það er vægt til orða tekið, að hún er hrikaleg. Aðrir vísindamenn em jafnvel enn svartsýnni á afleiðingar reykinga og í því sambandi má benda á ummæli dr. Alans Lopez, sem starfar hjá Alþjóðaheilbrigðismála- stofnuninni, en hann segir, að þriðjungur reykingamanna, sem hafi reykt árum eða ára- tugum saman, muni láta lífið af völdum tóbaksins eða jafnvel helmingur þeirra. í skýrslu brezku vísinda- mannanna er komizt að þeirri niðurstöðu, að nú þegar deyi um tvær milljónir manna í þró- uðum ríkjum af völdum reyk- inga á ári hverju og mannfallið á þessum áratug er áætlað um 21 milljón. Tóbaksreykingar eru nú taldar valda mun meiri' og víðtækari skaða á líkams- starfseminni en áður var álitið. Meðal sjúkdóma, sem reyking- ar valda, eru krabbamein í lungum, munni, koki, vélinda, nýrum og þvagblöðru, en auk þess valda þær hjarta-, heila- og æðasjúkdómum, svo og öðr- um sjúkdómum í lungum og öndunarvegi. Rannsóknin beindist að áhrifum reykinga í svonefndum þróuðum ríkjum. Þar býr fólk í upplýstum þjóðfélögum og flestir hafa notið meiri eða minni menntunar. Samt er ástandið jafn alvarlegt í þess- um efnum og raun ber vitni. Margir læknar og aðrir vísinda- menn hafa einna mestar áhyggjur af stórauknum reyk- ingum í löndum þriðja heims- ins, þar sem fátækt, fáfræði og menntunarskortur ráða ríkj- um. Það auðveldar tóbaksfram- leiðendum að koma vöru sinni á framfæri og ekki bætir það úr skák, að ýmsar fátækar þjóðir eygja einna mesta tekju- möguleika með stóraukinni ræktun tóbaksplöntunnar. Verði ekki snúið við blaðinu er auðvelt að ímynda sér ástandið í þriðja heiminum í framtíð- inni. Sízt af öllu mega íbúar hans taka reykjarkófíð í þróuðu ríkjunum sér til fyrirmyndar. Orækar upplýsingar um skaðsemi tóbaksreykinga hafa hrannast upp síðustu ár og áratugi og reykingamenn geta ekki lengur horft fram hjá þeim. Öilum á að vera ljóst, að heilsan er dýrmætari en allt annað. Án góðrar heilsu nýtur enginn sem skyldi annarra gæða lífsins. Reykingamönnum ber að verðveita heilsuna sjálfra sín vegna og sinna nán- ustu. Það hlýtur að vera illbæri- leg tilhugsun fyrir reykinga- menn og ástvini þeirra, að þeir falli frá í blónia lífsins eða þjá- ist árum saman af hvers kyns sjúkdómum af völdum tóbaks. Það eru þjáningar, sjúkdómar og dauði, sem auðvelt er að koma í veg fyrir með því einu að drepa í sígarettunni. Aðalfundur SIF 1992: Sérleyfi SÍF verði endurnýjað eða útflutningur á saltfíski gefínn frjáls Jenný Guðmundsdóttir kjörin í stjórn SÍF fyrst kvenna AÐALFUNDUR SIF, sem haldinn var í gær, telur þann hátt sem nú er á útflutningsmálum salt- fisks óviðunandi, enda hafi stjórnvöld i reynd fellt niður sér- leyfi SÍf á útflutningi saltfisks frá Iandinu. Fundurinn harmaði að utanríkisráðherra skuli ekki hafa farið eftir eigin reglum við veit- ingu útflutningsleyfa síðastliðna 12 mánuði. Því skoraði fundurinn á ríkisstjórnina að endurnýja sér- leyfi SÍF eða ella gefa þennan útflutning frjálsan. Þá var sam- þykkt á fundinum ályktun þar sem nýgerður samningur um Evrópska efnahagssvæðið er sagður til mikilla hagsbóta fyrir íslenzkan saltfiskiðnað. Stjórn SÍF var að mestu endurkjörin á fundinum. Tvær breytingar voru þó gerðar og situr nú kona í stjórn samtakanna í fyrsta sinn, en það er Jenný Guðmundsdóttir frá Ólafsvík. Heildarútflutningsverðmæti salt- fiskafurða Sölusambands íslenskra fiskframleiðenda á árinu 1991 nam 13,6 milljörðum króna, sem er 1,1 milljarði, eða tæplega 9%, meira en fékkst árið áður. Á sama tíma varð 6% samdráttur í heildarútflutningi SÍF í tonnum talið, en alls voru flutt út 46 þúsund tonn af saltfiski í fyrra. Þetta þýðir að útflutnings- verðmæti fyrir hvert tonn hafi auk- ist um 18% milli ára mælt í krónum. í ár er þess minnst að 60 ár eru liðin frá stofnun SÍF og var í gær haldið upg á afmælið á margvísleg- an hátt. A aðalfundi, sem fram fór á Hótel Sögu í dag, sátu forseti íslands, Vigdís Finnbogadóttir, og formenn stjómmálaflokkanna sér- stakan hádegisverð með framleið- endum. Forseti íslands fékk afhenta heiðursútgáfu af handriti af 60 ára sögu SÍF. Fyrirhugað er að gefa söguna út innan skamms, en hún er stór hluti af atvinnusögu íslensku þjóðarinnar á öldinni. Auk þess gaf SÍF Slysavamafélagi íslands „þjóð- argjöf" í tilefni afmælisins, sem er þrjú miðunartæki að verðmæti einn- Frá aðalfundi Sölusambands íslenskra fiskframleiðenda í gær. ar milljónar króna. Miðunartækin eru liður í að efia enn frekar björg- unar- og slysavamastarfsemi við strendur landsins. Þá ávarpaði ut- anríkisráðherra fundarmenn. Hann gat þess að SÍF hefðu unnið ómet- anlegt starf í þágu þjóðarinnar með útflutningi sínum á saltfisks. Sölu- sambandið væri stærsta sölusam- band heimsins á sviði saltfisk og myndi verða það áfram, þó að svo kynni að fara að sérleyfi SÍF til útflutnings á saltfiski yrði dregið til baka. Ráðherrann sagði hins vegar hvorki af né á um hvort það yrði niðurstaðan. í gærkvöldi var afmælishóf á Hótel íslandi, þar sem fjórir spænskir matreiðslumeistarar frá Barcelona matreiddu margréttaðan veislumat úr úrvals íslenskum salt- fiski fyrir saltfiskframleiðendur og gesti þeirra að hætti Spánveija. Samdráttur í framleiðslu Framleiðsla á saltfiskafurðum hefur dregist saman undanfarin ár samfara samdrætti í þroskafla. Árið 1991 voru 85% framleiðslunnar unnin úr þorski, 12% úr ufsa og 3% úr löngu og keilu. Heildarframleiðsl- an 1991 var rúmlega 46 þúsund tonn, sem er 2.500 tonnum minna en 1990. Rúm 36% af heildarþorsk- afla landsmanna fóru í framleiðslu á saltfiski og saltfískafurðum. Salt- fískbirgðir í landinu í byijun 1991 voru rúmlega eitt þúsund tonn, en í lok ársins námu þær 1.200 tonn- um. Morgunblaðið/Sverrir 286 framleiðendur Á sl. ári seldi SÍF saltfiskafurðir fyrir 286 framleiðendur um allt land, sem var 12 framleiðendum færra en árið áður. Flestir framleið- enda eru á Norðurlandi, eða alls 91. Mest var framleiðslan á Reykjanesi eða 24% af heildarmagninu. Hæsta meðalframleiðslan er á Suðurlandi, eða 359 tonn að meðaltali á fram- leiðanda. Stærsti einstaki fram- leiðandinn á árinu var Skerseyri hf. í Hafnarfirði með rúmlega tvö þús- und tonna ársframleiðslu. Mest flutt til EB-ríkja Um 98% útfluttra saltfískafurða fóru til landa Evrópubandalagsins í fyrra ef miðað er við verðmæti. Árið 1991 voru saltfiskafurðir tæp Dagbjartur Einarsson, formaður SÍF, í ræðustól. 26% af þeim sjávarafurðum sem seldar voru til EB-ríkja. Spánn og Portúgal eru stærstu viðskiptalönd SÍF. Saltfískafurðir eru nær eini vöruútflutningur íslendinga til Spánar og Portúgals og stór huti vöruútflutnings til Ítalíu og Grikk- lands, en þessi ríki eru öll í EB. Alls var saltfiskur seldur til 15 landa í flestum heimsálfum og um 400 tonn af skreið voru seld til fjögurra landa. Stærsta viðskiptalandið er Port- úgal með tæp 15 þúsund tonn, sem er um 32% af heildarútflutningi SÍF. Þar á eftir kemur Spánn með um_ 12 þúsund tonn. í þriðja sæti er Ítalía með rúmlega 6.000 tonn. í fjórða sæti er Frakkland með rúm- lega 4.000 tonn. Erlend dótturfyrirtæki og söluskrifstofur Útflutningur Nord-Morue, dótt- urfyrirtækis SÍF í Frakklandi, til annarra landa jókst um 140% á milli áranna 1990 og 1991. Þar komu til sögunnar nýir markaðir í löndum eins og Angóla, Barbados, Ítalíu og Brasilíu. Framleiðsla í verksmiðju Nord-Morue jókst um 40% og var afkastageta hennar í þurrkun aukin án þess að í nýjar fjárfestingar væri ráðist. Velta Nord-Morue var 2,2 milljarðar króna í fyrra, sem er 44% aukning milli ára. Útflutningur fyrírtækisins reyndist 37% af veltu þess en alls voru fluttar afurðir þaðan til 24 landa í þremur heimsálfum. Söluskrifstofa SÍF í Mílanó á ítal- íu var opnuð í byijun árs 1991, en hún sér um samksipti við ítalska kaupendur, auglýsinga- og kynn- ingarmál, sölu á framleiðsluvörum Nord-Morue og sölu á skreið frá SÍF þar á landi. Starfsemi Union Islandia, dóttur- fyrirtækis SÍF á Spáni, var með heðbundnum hætti á sl. ári, en hún sér m.a. um sölustarfsemi og sam- skipti við spænska viðskiptavini, auk þess auglýsinga- og kynningar- mál á Bacalao Islandia merkinu, sem er viðurkennt gæðamerki þar um slóðir. Stjóm SÍF skipa eftirtaldir: Ari Þorsteinsson, Homafirði, Benedikt Sveinsson, Reykjavík, Einar Sig- urðsson, Þorlákshöfn, Dagbjartur Einarsson, Grindavík, Gunnar Tóm- asson, Grindavík, Jenný Guðmunds- dóttir, Ólafsvík, og Tryggvi Finns- son, Húsavík, en þau voru í gær kjörin í stjórnina til tveggja ára. Áfram í stjórn kosnir til tveggja ára í fyrra eru Finnbogi Jónsson, Nes- kaupstað, Guðjón Indriðason, Tálknafirði, Gunnar Þór Magnús- son, Ólafsfirði, Karl Njálsson, Garði, Kristján Guðmundsson, Rifi, Magn- ús Björgvinsson, Garði, og Viðar Elíasson, Vestmannaeyjum. Á fundi stjórnarinnar í gær var Dagbjartur Einarsson endurkjörinn stjórnar- formaður. Landvernd og Kaupmannasamtökin: 20 milljónum króna úthlutað úr Pokasjóði RÚMLEGA 20 milljónum kr. var úthlutað úr Pokasjóði Landverndar við hátíðlega athöfn í Norræna húsinu í gær. Alls var styrkjum úthlut- að til 85 verkefna á sviði friðunar og gróðurverndar, fræðslu og rann- sókna, allt frá 20 þúsund kr. upp í 1,5 milljónir kr. Forseti Islands, Vigdís Finnbogadóttir, flutti ávarp við athöfnina. Úthlutað hefur verið úr Pokasjóði Landverndar allt frá árinu 1989, sam- tals um 50 milljónum kr., þar af rúm- um 40 milljónum kr. til gróðurvemd- ar og friðunar. Samkvæmt samningi Landverndar og Kaupmannasamtak- anna rennur helmingur af andvirði hvers plastpoka sem seldur er í versl- unum, að frádregnum virðisauka- skatti, í Pokasjóð og fé sem í hann safnast er notað til landgræðsluverk- efna. 8 styrkjum var úthlutað til aðila á Suðvesturlandi, 12 styrkjum til Vesturlands, 12 styrkjum til Vest- fjarða, 15 styrkjum til Norðurlands vestra, þar af 600 þúsund kr. til frið- unar lands í eigu 20 lögbýla í Kinnar- felli í Ljósavatnshreppi og 500 þúsund kr. til lagfæringa á göngustígum í Dimmuborgum, 9 styrkjum til Aust- urlands og 16 styrkjum til Suður- lands, þar af hæsta einstaka styrkn- um, 1,5 milljónum kr., til Vestmanna- eyjabæjar til að hefta sandfok úr hlíð- um Eldfells. Fimm styrkjum var veitt tíl fræðslu, samtals 970 þúsund kr. og sjö styrkjum til rannsókna, sam- tals 1.680.000 þúsund kr. Frá 1989 hefur verið úthlutað styrkjum til 233 verkefna úr Poka- sjóði Landverndar, þar af hafa 43 verið vegna verkefna á Suðurlandi, 34 á Norðurlandi eystra, 31 á Vest- urlandi, 25 á Suðvesturlandi, 23 á Vestfjörðum og Norðurlandi vestra og 20 á Austurlandi, auk fjölda styrkja til fræðslu og rannsókna. Meðal verkefna sem úthlutað var til að þessu sinni er gerð göngustíga og sáning í svæði í landi Fossár í Kjós, lagning vegar í nágrenni hraun- hellisins Víðgelmis í Fljótstungu í Hvítarsíðuhreppi, lagning göngustíga í Kálfanesborgum í Hólmvíkurhreppi, uppsetning 5 km langrar rafmagns- girðingar í Ásbyrgi, gróðursetning skjólbelta fyrir ofan Fáskrúðsfjörð og uppgræðsla á landsvæði innan við Gullfoss austan Hvítár. Þá var Náttúrugripasafni Vestmannaeyja veittur styrkur til merkingar á steina- safni og styrkur veittur tíl könnunar á stofnstærð og útbreiðslu flórgoða. Fiskeldi Eyjafjarðar hf.: 200 millj. verði settar í tilraunaeldi á lúðu Álitlegt segir sjávarútvegsráðherra „ÞAÐ er mat þeirra, sem að eldisrannsóknum standa, að frekari rann- sóknir á matfiskeldi þurfi að fara fram áður en farið sé í miklar fram- kvæmdir í uppbyggingu lúðueldis. Stöðin ísþór í Þorlákshöfn hentar ágætlega í tilraunaeldi á lúðu en slík tilraun kostar 200 milljónir króna á næstu 5 árum,“ sagði Ólafur Halldórsson, framkvæmdastjóri Fisk- eldis Eyjafjarðar hf., á fundi, sem Fiskeldi Eyjafjarðar, Samherji hf. og Útgerðarfélag Akureyringa hf. stóðu fyrir í Þorlákshöfn á þriðjudag um tilraunaeldi á lúðu fiskeldisstöðinni ísþór en stöðin varð gjaldþrota í fyrra. Reiknað er með að í tilrauninni verði framleidd 100-150 tonn. Á fundinn í Þorlákshöfn mættu m.a. Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs- ráðherra, fulltrúar nokkurra sjávar- útvegsfyrirtækja, Eimskips hf. og Sjóvár-Álmennra hf. Sjávarútvegs- . ráðherra sagði á fundinum að þetta verkefni geti verið mjög álitlegt en brýnt sé að rasa ekki um ráð fram. Náttúran er undirstaða þess að við getum lifað segir Óli Kr. Sigurðsson forstjóri Olíuverslunar íslands hf. ÓLI Kr. Sigurðsson, forsljóri OHuverslunar íslands hf., segir afar mikilvægt að fara vel með náttúruna því hún sé undirstaða þess að við getum lifað. Hans uppáhalds tími er vorið þegar náttúran breyt- ir um lit og fólk fyllist bjartsýni. Hann segir að náungakærleikurinn blómstri á þessum tima, rifrildi séu fremur skammdegisins. Olis til- kynnti á þriðjudag að fyrirtækið myndi láta 20 aura af andvirði hvers bensínlítra næstu fjögur árin renna til Landgræðslunnar. Miðað við núverandi sölu fyrirtækisins verða þetta 50 milljónir króna á tímabil- inu. Óla fínnst vel við hæfi að gjöfina skuli bera upp á 100 ára af- mæli fyrsta forstjóra Olíuverslunarinnar, Héðins Valdimarssonar. Óli segir að ekki sé hægt að rekja fjárframlagið til samkeppni olíufé- laganna eða þess að hann sé svo mikill fjallagarpur. Hann bendir þess í stað á að öll umræða í þjóð- félaginu gangi út á náttúruvernd og mengun. „Ég hef aðeins fylgst með þessu en segja má að ég hafi fyrst byijað að meta þetta og átta mig á þessu þegar ég kynntist Ómari Ragnarsyni. Við töluðum oft saman og hann var eiginlega sá sem fékk mig til að fylgjast betur með umhverfínu en áður. Jafnframt er ástæðan sú að ég ákvað fyrir nokkr- um árum að ef ég kæmist klakk- laust í gegnum allt bramboltið í kringum Olís þá myndi ég fara af stað í einhvers konar uppgræðslu til að endurgjalda stuðninginn við mig. Ég hefði aldrei farið í gegnum allan þennan hasar og öll þessi læti nema vegna þess að ég fékk það mikinn stuðning út í þjóðfélaginu," segir hann. Verkefnið hentar Olíuverslun ís- Iands ákaflega vel að dómi Óla. „Við notum jú græna litinn mikið,“ segir hann og rifjar um leið upp kynni sín af Sveini Runólfssyni land- græðslustjóra. „Ég komst að því að hann var að vinna gott starf og hafði ekki nærri nógu mikið fjár- magn til að þeir gætu gert það sem þá langaði til að gera í Gunnars- holti,“ segir hann og leggur áherslu á að lítið þýði að styrkja Land- græðsluna í eitt ár. Fjögur ár séu lágmark til þess að hægt sé að fylgja verkefninu eftir. Gjöf á 100 ára afmæli fyrsta forstjórans Óli vill sem minnst ræða hvort söluaukning verði í kjölfar gjafar- innar enda segir hann að það skipti ekki öllu máli því Landgræðslan fái örugglega 40 milljónir. Engu að síð- ur sé gjöfín hvetjandi því ef meira seljist komi meira í hlut hennar. Hann minnist þess að tilkynning- in um gjöfína hafí borið upp á 100 afmæli Héðins Valdimarssonar, fyrsta forstjóra fyrirtækisins. „Ég vissi þetta ekki fyrr en hringt var í mig í gærkvöldi. Hér er um að ræða alveg sérstaka tilviljun og ég hefði örugglega getið þess hefði ég vitað af þessu því Héðinn var mikill náttúruunnandi og varð frægur fyr- ir það sem hann ræktaði til dæmis í Mývatnssveitinni. Ég held að hér hafí forlögin verið að verki því ég ætlaði að kynna framlagið degi seinna," segir Óli. Hann segist mikið ferðast um landið og varla sé til sá staður á íslandi sem hann hafi ekki komið á. „Það byijaði strax þegar ég var ungur maður því að ég var sölumað- Óli Kr. Sigurðsson, forstjóri Olís. ur og ferðaðist út um allt land. Síð- an hefur lítið breyst því ég fer frek- ar keyrandi en fljúgandi um landið vegna þess að ég er alltaf svo flug- hræddur. Maður sér ýmislegt sem betur mætti fara einn á ferð í bíl,“ segir Óli. „Annars held ég að við séum að vakna upp við það að við höfum farið illa með landið okkar og tími sé kominn til að lagfæra það. Þá fínnst mér ekki óeðlilegt að fyrirtæki af þessari stærðargráðu taki einhver verk að sér,“ segir hann. Vorið Óli er þungur á brún þegar hann talar um neikvæða umræðu í þjóðfé- laginu. Yfír svip hans birtir hins vegar þegar talið berst að vorinu. „Hefur þú tekið eftir því hvernig þú breytist þegar vorar og þú sérð allan græna litinn koma í náttúr- unni, trén blómgast, grasið grænk- ar, þú lyftist upp, vaknar fyrr á morgnanna og vilt fara seinna að sofa. Þess vegna er svo mikið atriði að fara vel með náttúruna í kringum okkur. Hún er undirstaða þess að við getum raunverulega lifað í þessu þjóðfélagi og þessu landi og hlutirn- ir gangi ekki alltaf út á gróðasjón- armið og pólitískt dægurþras," segir Óli., „Á vorin megum við heldur ekki gleyma að gera fínt hjá okkur. Mér finnst gaman að sjá hvernig ungu krakkarnir koma hér öllu í fínt lag á vorin, mála og snurfusa. Maður sér hvernig gamalt þak verður nýtt og breytir svipnum á umhverfinu. Mér finnst þeir stórkostlegir, maí og júní. Ekki er hægt að bera þessa mánuði saman við neitt annað. ís- lendingar eru líka þannig gerðir að vorið er sá tími sem allir vilja vera til og fáum dettur í hug að fara til útlanda. Maður verður líka var við að miklu minna verður um rifrildi og menn tala í miklu meiri gleði- tón,“ segir hann. Fundum blaðamanns og forstjóra ber saman í fundarherbergi Ölís. Úti í glugga liggur lítíl bók með Hávamálum og Völuspá. Óli brosir lítið eitt hugsi þegar spurst er fyrir um hlutverk hennar. „Ég hef kannski ekki mikinn tíma til að lesa en mér þykir gaman að ljóðum. Ef þungt er í mér loka ég mig stundum af og les ljóð eftir Stein Steinarr eða Einar Ben. Ég þarf ekki mörg ljóð eftir þessa kumpána til að kom- ast í gott skap,“ segir hann og vík- ur talinu að samstarfsmönnum sín- um í stjórninni. „Ég man ekki til þess að nokkum tíma hafí verið rif- ist í þessu herbergi," segir hann. „Strákarnir eru orðnir mínir bestu vinir og hér er rætt um miklu meira en olíuviðskipti. Oft glatt á hjalla og mikið skrafað um lifið og tilver- una.“ Að lokum leiðist talið aftur að landgræðslunni og Óli segir að margt myndi breytast ef meira fjár- magn rynni til þeirra sem græddu upp landið. Ein af afleiðingunum yrði sú að fólk yrði heilbrigðara og veikindum fækkaði. Hann vill líka að ríkið ráði unglinga til að græða upp landið. Nóg væri að gera og unglingarnir myndu ekki hópast saman niður í bæ. Viðtal: Anna G. Ólafsdóttir. Milljarðar króna liggja nú í strandeld- isstöðvum hér á landi, sem verða ónýtar eftir 4-5 ár ef þær verða ekki nýttar undir t.d. lúðueldi, að sögn Harðar Jónssonar hjá Rannsóknaráði ríkisins. „Ég tel að hægt sé að auka framboð af lúðu verulega án þess að verðið hrynji," sagði Friðrik Pálsson, forstjóri SH. „Við eigum ekki að líta svo á að fjárfestingar í fískeldisstöðv- um víða um land séu tapað fé.“ Ólafur Halldórsson leggur til að tilraunir með lúðueldi í Þorlákshöfn verði fjármagnaðar með hlutafé frá fyrirtækjum í sjávarútvegi að hálfu og opinberu rannsóknafé að hálfu. Einungis hefur tekist að haida lúðuseiðum lifandi í þremur löndum, íslandi, Noregi og Skotlandi. í fyrra framleiddi Fiskeldi Eyjafjarðar hf. 5 þúsund lúðuseiði en Norðmenn 150 þúsund og Skotar 1.100. Rannsóknir á lúðueldi hófust hér á landi á vegum Hafrannsóknastofn- unar um áramót 1985-’86 og Fiskeldi Eyjafjarðar var stofnað um um mitt ár 1987. Hluthafar eru um 60 en reksturinn er eingöngu fjármagnaður með hlutafé og rannsóknastyrkjum. Niðurstöður þessara rannsókna benda til að vaxandi líkur séu á hægt verði að framleiða umtalsverðan fjölda lúð- useiða á næstu árum en það er grund- völlur matfiskeldis á lúðu. Meginmarkmið tilraunarinnar í Þorlákshöfn er að fá mat á fram- leiðslukostnað og markaðsverð til að séð verði hvort um arðbæran atvinnu- rekstur að ræða en búist er við að mjög hátt verð fáist fyrir ferska eldis-~ lúðu. Hafrannsóknastofnun hefur fengið 600 krónur fob fyrir ferska lúðu, sem seld hefur verið á mörkuð- um í Evrópu og Bandaríkjunum, en með stöðugri framleiðslu má gera ráð fyrir að enn hærra verð fáist fyrir eldislúðu, þar sem eftirspurn er meiri en framboð, að sögn Ólafs Halldórs- sonar.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.