Morgunblaðið - 11.12.1993, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. DESEMBER 1993
Bréfspreng[jur í Austurríki
Talið að nýnasistar
standi að tilræðunum
Teygir líklega anga sína til Þýskalands
Vín. Reuter.
AUSTURRÍSKA lögreglan hefur
leitað til þýskra starfsbræðra
Moskva
Gutenberg-
biblía frá 15.
öid fundin
Moskvu. The Daily Telegraph.
YFIRVÖLD í Rússlandi segj-
ast hafa fundið eintak af
upprunalegu Gutenberg-
biblíunni fyrstu bókinni
sem prentuð var í hinum
vestræna heimi - í læstu
öryggishólfi í ríkisbókasafn-
inu í Moskvu.
Biblían var prentuð á 15.
öld á kálfskinn en ekki pappír.
Sovésk hersveit tók hana sem
herfang úr bókasafni í Leipzig
í Þýskalandi í síðari heimsstyrj-
öldinni. Hún er sögð í „mjög
góðu ástandi".
Forstöðumaður ríkisbóka-
safnsins í Moskvu, ígor
Fílíppov, sagði að samninga-
viðræður um framtíð biblíunn-
ar væru bígerð. Líklegt þykir
þó að biblíunni verði aðeins
skilað til Þýskalands ef um það
semst í viðræðum um skipti á
öllum þeim listaverkum, sem
nasistar og Sovétmenn tóku í
sína vörslu í heimsstyijöldinni.
Til eru 46 Gutenberg-biblíur
í heiminum og af þeim voru
aðeins 12 prentaðar á kálfs-
skinn. Fáar þeirra hafa þó
varðveist i heilu lagi og í eins
góðu ástandi og eintakið sem
fannst í Moskvu.
sinna vegna gruns um að þýskir
nýnasistar tengist bréfasprengj-
um er borist hafa tíu þekktum
Austurríkismönnum. Tveir aust-
urrískir nýnasistar voru hand-
teknir á fimmtudag, grunaðir um
að hafa sent sprengjurnar. Fjórir
þeirra sem fengu sprengjur í
pósti slösuðust töluvert, þeirra á
meðal borgarstjórinn í Vín.
Helmut Zilk.
Sagði lögreglustjórinn í Vín,
Michael Sika að grunur léki á að
málið teygði anga sína til Þýska-
lands. Tíu dagar eru liðnir frá því
að fyrsta sprengjan sprakk en þær
voru alls tíu. Lögreglumönnum
tókst að aftengja sex þeirra. Heim-
ild innan nasistasamtakanna VAPO
segir að bréfsprengjuherferðinni
hafi verið hrint af stað í tilefni sér-
stakrar viku til heiðurs formanni
VAPO en hann var dæmdur í fang-
elsi í september fyrir að stofna sam-
tökin sem eru ólögleg.
Reuter
Flugræningja hrint niður landgang
FRANSKIR lögreglumenn yfirbuguðu í gær Alsírbúa á flugvellinum
Nice. Hann hafði rænt flugvél Air France á leið frá París til Nice og
krafist þess að henni yrði flogið til Líbýu. Er vélin lenti í Nice sam-
þykkti ræninginn að koma út til samningaviðræðna en þegar hann hugð-
ist ganga niður landganginn hrinti lögregluþjónn, sem hafði falið sig á
bak við hurð vélarinnar, ræningjanum niður tröppurnar og var hann
handtekinn. Tæplega 130 manns voru um borð í vélinni er henni var
rænt en ræninginn sleppti fljótlega öllum farþegunum. Sögðu þeir flu-
græningjann hafa verið afar taugaóstyrkan en hann ógnaði flugmönnum
með hnífí.
GATT-viðræður Bandaríkíanna og Evrópubandalagsins
Hart deilt um flutn-
ingaþjónustu á sjó
G«nf, Tókýó, París. Reuter.
HÖRÐ deila um flutninga á sjó kom upp í samningaviðræðum
Bandaríkjanna og Evrópubandalagsins (EB) um nýjan GATT-
samning í gær.
Deilan snýst um það hversu
langt eigi að ganga í að opna sjó-
flutningaþjónustuna í GATT-
samningnum. Samningamenn
Bandaríkjanna sögðu deiluna
stefna samkomulagi um þjónustu-
þátt samningsins í hættu.
ERLENT
Frestur sá sem gefínn var til
að ganga frá nýjum GATT-samn-
ingi rennur út á miðvikudag. Peter
Sutherland, framkvæmdastjóri
GATT, tilkynnti að hann myndi
ræða við aðalsamningamennina,
Mickey Kantor og Sir Leon Britt-
an, í Genf í dag.
Franskir sérfræðingar í land-
búnaðarmálum sögðu í gær að
breytingamar sem samninga-
mennimir gerðu á svokölluðu Bla-
ir House-samkomulagi um land-
búnaðarmál væm veigalitlar og
yfirborðslegar. Þetta er í mótsögn
við yfirlýsingar frönsku stjórnar-
innar, sem sagði samninginn hafa
verið „drepinn“.
Morihiro Hosokawa, forsætis-
ráðherra Japans, boðaði til fundar
í stjórn sinni í dag til að ganga
frá samkomulagi um að heimila
takmarkaðan innflutning á hrís-
gijónum til landsins. Þessi áform
sættu harðri gagnrýni í Japan og
samkomulagið ryður í burtu einni
af helstu fyrirstöðum nýs GATT-
samnings.
Þingkosningar og þjóðaratkvæði um stjórnarskrá fara fram í Rússlandi á morgun
Þjóðemisöfgamenn tald-
ir hafa styrkt stöðu sína
Moskvu. Frá Lárusi Jóhannessyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
VLADÍMlR Zhírínovsklj, þjóðemissinninn
öfgafulli, hefur að mati manna hér í Moskvu
háð árangursríka baráttu fyrir kosningarn-
ar sem fram fara á morgun, sunnudag.
Zhírínovksíj og flokkur hans, Fijálslyndi
lýðræðisflokkurinn, hafa verið áberandi í
fjölmiðlum og því hefur verið spáð að flokk-
urinn fái 12-20% fylgi á landsvísu.
Bannað hefur verið að birta skoðanakannan-
ir frá því 1. þessa mánaðar en það er almennt
hald manna að flokkur Jegors Gajdars, helsta
hugmyndafræðings efnahagsstefnu rússnesku
ríkisstjómarinnar, verði hinn stærsti á þingi. í
Moskvu er hins vegar talað um að Vladímír
Zhírínovskíj og félagar hans séu í mikilli sókn
og víst er að hann og flokkur hans hafa verið
áberandi í fjölmiðlum að undanförnu. Auk
kynningar á flokkum og frambjóðendum fengu
þeir hinir sömu tækifæri til að kaupa sér aug-
lýsingatíma í sjónvarpi. Hefur það vakið undrun
hversu mikinn tíma þjóðemissinnar hafa keypt
og athygli vekur að þeir hafa látið til sín taka
á besta auglýsingartíma.
margir vestrænir blaðamenn taka hann ekki
alvarlega. En Zhírínovskíj talar tæpitungulaust
og á erfíðleikatímum sem nú eru margir tilbún-
ir til að leggja við hlustir. Málflutning sinn
grundvallar hann á því að snúa beri við núver-
andi einkavæðingarstefnu ríkisstjórnarinnar því
útlendingar séu að kaupa landið. Þessi málflutn-
ingur beinist einkum að Jegor Gajdar og skoð-
anabræðrum hans. Gajdar nýtur einkum stuðn-
ings mennta- og listamanna auk hinna „nýju
stétta" sem svo em nefndar; fjármála- og
bankamanna. Sýnt hefur verið fram á að Gajd-
ar og menn hans hafa fengið mun meiri um-
fjöllun á vegum ríkissjónvarpsins rússneska en
aðrir flokkar.
Hörðustu andstæðingar Zhírínovskíjs, sem
fyrst vakti athygli á Vesturlöndum vegna her-
skárra ummæla sinna um bæði tilteknar þjóðir
og kynþætti, líkja honum við Adolf Hitler og
Áberandi
VLADÍMÍR Zhírínovskíj, öfgafullum þjóðernis-
sinna, og flokki hans er spáð mikilli velgengni
í þingkosningunum í Rússlandi á morgun.
Rússneski veturinn, svo frægur sem hann
er fyrir miskunnarleysi, hefur lítt haft sig {
frammi í kosningabaráttunni. Sá sem gengur
um snjólitlar götur miðborgarinnar kemst ekki
hjá því að taka eftir að eitthvað óvenjulegt er
á seyði. Keppst er við að hreinsa stræti, vegg-
ir eru alsettir tilkynningum um ágæti einstakl-
inga og flokka og kosningabæklingum er dreift
til allra þeirra sem þiggja vilja. Margir eru hins
vegar þeirrar hyggju að þrátt fyrir allt verði
kjörsókn dræm, árið hefur verið rússnesku þjóð-
inni erfítt og þreyta og vantrú á stjórnmála-
'mönnum fer greinilega vaxandi.
Herferð
gegn stera-
noktun
FULLTRÚAR lögregluyfírvalda
og stofnana í 17 löndum bund-
ust samtökum um það í gær að
skera upp herör gegn smygli,
sölu og notkun steralyfja, sem
sögð er fara vaxandi, einkum
meðal unglinga sem vonast til
þess að notkun þeirra geri þá
stæltari og sterkari. Talið er að
sex milljónir manna misnoti
steralyf í Bandaríkjunum og í
þeim hópi séu 4-6% barna á
skólaaldri. Misnotkun steralyfja
hefur verið talin bundin við
íþróttamenn, einkum í krafta-
greinum og líkamsrækt, en tak-
markast ekki lengur við þann
hóp.
Ermarsunds-
göng afhent
VERKTAKI sem gróf jám-
brautargöng undir Ermarsund
afhenti í gær verkið bresk-
franska fyrirtækinu Eurotunnel
sem mun reka göngin. Ferðir
járnbrauta með farþega og bif-
reiðar milli Bretlands og Frakk-
lands hefjast 6. maí nk. Göngin
eru þrenn, samtals 150 km löng
og kostuðu 10 milljarða punda,
jafnvirði 1.070 milljarða króna.
Ashrawi hætt-
ir hjá PLO
HANAN Ashrawi tilkynnti í gær
að hún hefði látið af störfum sem
talsmaður Frelsissamtaka Pal-
estínumanna (PLO), aðeins
nokkrum dögum áður en Palest-
ínumenn fá sjálfsstjórn á her-
numdu svæðunum. Hún sagðist
ætla að setja á fót mannrétt-
indanefnd til þess að fylgjast
með heimastjóminni. Ashrawi
hefur látið í ljós efasemdir um
lýðræðisást og virðingu Jassers
Arafats leiðtoga PLO fyrir ein-
staklingsfrelsi.
Forvitnin
borgaði
sig ekki
TÓLF ára piltur beið bana á
heimili sínu í Dallas í Texas í
fyrradag af völdum voðaskots.
Talið er að hann hafi ætlað að
kíkja eftir hugsanlegum jóla-
gjöfum í svefnherbergi foreldra
sinna en þá hljóp skot úr gam-
allri og ryðgaðri skammbyssu
sem falin var í skáp. Pilturinn
var einn heima er atvikið átti
sér stað, faðir hans hafði skropp-
ið til að aka móður hans heim úr
vinnu.
Átök harðna
í Sarajevo
OWEN lávarður og Thorvald
Stoltenberg, sáttasemjarar í
Bosníu-deilunni, tilkynntu í gær
að ný lota friðarviðræðna deildu-
aðila hæfíst í Genf 21. desember
og tími notaður í millitíðinni til
að freista þess að finna ásættan-
lega lausn. Átök fóru harðnandi
í Sarajevo í gær og særðust
a.m.k. átta manns.
Lamast
flugumferð
í Svíþjóð?
SÆNSK flugumferð kann að
stöðvast vegna vinnustöðvunar
flugumferðarstjóra 13. og 20.
desember. Tilgangur aðgerð-
anna er að fylgja eftir kröfum
um 3% launahækkun en vinnu-
veitendur hafa eingungis verið
til viðræðu um 1% hækkun.
Vinnuveitendur hafa hótað því
að svara aðgerðum flugumferð-
arstjóra með vinnubanni á um
5.000 flugvallarstarfsmenn.
b