Morgunblaðið - 17.02.1994, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUJIAGUR 17. FEBRÚAR 1994
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. FEBRUAR 1994
27
Plurgíiiinlílalíií
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Kringlan 1, 103 Reykjavík. Símar: Skiptiborð 691100. Auglýsingar:
691111. Áskriftir 691122. Áskriftargjald 1400 kr. með vsk. á mánuði
innanlands. í lausasölu 125 kr. með vsk. eintakið.
Viðskiptadeila
Bandaríkjamanna
og Japana
Asakanir Bandaríkjamanna á
hendur Japönum um að þeir
hafí ekki staðið við rammasam-
komulag ríkjanna um viðskipta-
mál, sem undirritað var í júlí í
fyrra, gætu verið fyrsta skrefið í
átt að viðskiptastríði milli þessara
tveggja voldugu ríkja.
A þriðjudag sakaði Mickey
Kantor, viðskiptafulltrúi Banda-
ríkjastjórnar, Japana um að hafa
ekki staðið við loforð um að opna
Japansmarkað nægilega fyrir
bandaríska farsímaframleiðand-
ann Motorola þrátt fyrir að þrisv-
ar hafi náðst samkomulag um það
milli þjóðanna. Hafa Bandaríkja-
menn veitt Japönum þrjátíu daga
frest til að semja upp á nýtt um
þessi mál ella verður gripið til
efnahagslegra refsiaðgerða.
Bandaríkjamenn og fleiri þjóðir
hafa löngum gagnrýnt viðskipta-
stefnu Japana. A sama tíma og
japönsk framleiðsla á greiðan
aðgang að vestrænum mörkuðum
er Japansmarkaður í raun lokaður
vestrænum fyrirtækjum á fjöl-
mörgum sviðum, oftar en' ekki
vegna tæknilegra viðskiptahindr-
ana. í fyrra var viðskiptajöfnuður
Japana jákvæður um rúmega 130
milljarða dollara og var um helm-
ingur þeirrar upphæðar vegna
viðskipta við Bandaríkin. í gær
greindi svo japanska fjármála-
ráðuneytið frá því að viðskipta-
jöfnuður Japana í janúarmánuði
hefði verið jákvæður um 6,11
milljarða dollara miðað við 5,22
milljarða á sama tímabili á síð-
asta ári. Viðskiptajöfnuður við
Bandaríkin var jákvæður um 3,13
milljarða samanborið við 2,93
milljarða í janúar 1993. Hefur
viðskiptahalli Bandaríkjamanna
vegna viðskipta við Japani raunar
haldið áfram að vaxa síðustu átta
mánuði, þrátt fyrir rammasam-
komulagið í júlí í fyrra, sem ein-
mitt átti að koma auknu jafnvægi
á viðskipti þjóðanna.
Þeim Bill Clinton Bandaríkja-
forseta og Morihiro Hosokawa
tókst ekki heldur að komast að
samkomulagi um viðskiptamálin
á fundi í Washington í lok síðustu
viku. Clinton krafðist þess á fund-
inum að Japanir féllust á ákveðin
töluleg viðskiptamarkmið en á
það vildi Hosokawa ekki fallast.
Hosokawa sagði að fundinum
loknum að Japanir myndu grípa
til eigin ráðstafana til að opna
markaði sína en Clinton lýsti því
yfír að ekki væri útilokað að grip-
ið yrði til efnahagslegra refsiað-
gerða gagnvart Japönum.
Það virðist vera að myndast
pólitísk samstaða um það í
Bandaríkjunum að ekki sé hægt
að viðhalda óbreyttu ástandi í
viðskiptum við Japani. Þrátt fyrir
endalausar viðræður og fjölmarga
samninga heldur viðskiptahallinn
áfram að aukast. Afstaða Banda-
ríkjamanna í farsímadeilunni hef-
ur verið talin til marks um að
þeir ætli sér að beita aukinni
hörku í samskiptum sínum við
Japani í framtíðinni. Japanir hóta
á móti að láta hart mæta hörðu.
Auðvitað má einnig færa rök
að því að það sé ekki Japönum
einum að kenna að mikill halli er
á viðskiptum Bandaríkjamanna
við útlönd. Hagfræðingar hafa
bent á að vandamálið megi miklu
frekar rekja til þess að Banda-
ríkjamenn neyti meira en þeir
framleiða og að ef japanskar vör-
ur yrðu útilokaðar frá Banda-
ríkjamarkaði myndi einfaldlega
varningur frá einhveiju öðru ríki
koma í þeirra stað.
Það má líka benda á að mjög
líklega mun draga úr jákvæðum
viðskiptajöfnuði Japana eftir því
sem líður á árið og tölurnar fyrir
janúarmánuð gefa ekki fyllilega
rétta mynd af því sem koma skal.
Þá er bandarískur iðnaður, ekki
síst bílaiðnaðurinn, farinn að
sækja í sig veðrið í auknum
mæli og farinn að auka markaðs-
hlutdeild sína innan Bandaríkj-
anna á kostnað japanskrar fram-
leiðslu. Hefur markaðshlutdeild
japanskra bifreiða minnkað úr
26% í 22% á skömmum tíma.
Jafnt sálfræðilega sem efnahags-
lega hefur bílaiðnaðurinn skipt
miklu máli í viðskiptadeilum
Bandaríkjamanna og Japana.
Stór hluti bandaríska viðskipta-
hallans var til kominn vegna bif-
reiðainnflutnings og í augum
Bandaríkjamanna var vandi
bandarískra bifreiðafyrirtækja
táknrænn fyrir efnahagslega
hnignun þjóðarinnar. Nú er svo
komið að bandarísku bifreiðafyr-
irtækin þijú eru farin að skila
verulegum hagnaði og samkvæmt
sköðanakönnunum telja 50%
Bandaríkjamanna bandarískar
bifreiðar vera þær bestu, sem völ
er á. Einungis 28% nefna japansk-
ar bifreiðar og 15% þýskar.
Þetta breytir þó ekki því að
gagnrýni Bandaríkjastjómar á
hendur Japönum er um margt
réttmæt. Það er löngu orðið tíma-
bært að vestrænar þjóðir fái sam-
bærilegan aðgang að Japans-
markaði og Japanir njóta sjálfir
á erlendum mörkuðum. Við-
skiptastríð milli Bandaríkjanna
og Japans gæti hins vegar haft
mjög alvarlegar afleiðingar og
stefnt þeim ávinningi, sem náðist
með nýlegu GATT-samkomulagi,
í voða. Japanir eiga nú næsta
leik og er mikilvægt að lausn fínn-
ist á viðskiptadeilunni áður en
þeir Clinton og Hosokawa hittast
á nýjan leik á fundi sjö helstu
iðnríkja heims á Ítalíu í júní.
Samgönguráðherra sprengdi í gegn í Botnsdalsgöngum í gær
Merkur dagnr í sögn sam-
göngumála á Vestfjörðum
SÍÐASTA haftið í jarðgöngun-
um milli Isafjarðar og Súganda-
fjarðar var sprengt í burtu í
gær. Viðstaddir sprenginguna
voru starfsmenn Vesturíss sf.,
sem sér um gangagerðina skv.
samningi við Vegagerð ríkisins,
og fjöldi gesta. Mikil stemmning
ríkti í göngunum eftir að
sprengt hafði verið í gegn enda
merkum áfanga náð í sam-
göngumálum á Vestfjörðum.
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra tendraði kveikiþráð sem lá
að sprengjunni. Hún sprengdi síð-
asta haftið í Botnsdalsgöngum,
fjögurra metra þykkt. Gestir og
starfsmenn í göngunum biðu við
gatnamótin inni í fjallinu og eftir
að búið var að ræsa göngin var
gengið að sprengistaðnum og upp
á gijóthrúguna sem þar hafði
myndast. Að skandinavískum sið
var skvett örlitlu koníaki á bergið
og því næst skálað fyrir áfangan-
um.
Veisla á
gatnamótum
Honum var síðan fagnað enn
frekar á gatnamótunum þar sem
slegið hafði verið upp veisluborði.
Þar tóku til máls Páll Siguijóns-
son, forstjóri ístaks hf., Halldór
Blöndal samgönguráðherra, Ólafur
Þ. Þórðarson alþingismaður, Hans
Georg Bæringsson, bæjarfulltrúi á
ísafírði, Lilja Rafney Magnúsdótt-
ir, oddviti á Súgandafirði, og Helgi
Hallgrímsson vegamálastjóri.
Ræðumenn fögnuðu allir áfangan-
um og þökkuðu starfsmönnum
Vesturíss vel unnin störf. Vesturís
Morgunblaðið/Þorkell
Kveikt í kveiknum
Halldór Blöndal samgönguráðherra tendrar sprengjuþráðinn. Honum til aðstoðar eru frá vinstri: Mikael
Myrhe framleiðslusljóri, Gísli Eiríksson umdæmisverkfræðingur Vegagerðar ríkisins á Vestfjörðum, og
Gísli H. Guðmundsson staðarstjóri Vesturíss.
Sprengtígegn í
Botnsdalsgöngum
Suðureyrar
Breiðafeíl
Flateyrar
)j Breiðadals-
Um 3.000 metrar eru
ógrafnir í Breiðadalsgóngum
sf. er sameignarfyrirtæki ístaks
hf., Skanska AB frá Svíþjóð, Selma
A/S frá Noregi og E. Pihl & Son
frá Danmörku.
Samgönguráðherra sagði í gær
að Súgandafjörður hefði ekki stað-
ið sem sjálfstætt byggðarlag ef
göngin hefðu verið lögð fram hjá
eins og sumir vildu þegar af stað
var farið. „Þegar við erum að reyna
að velta fyrir okkur mikilvægi álíka
framkvæmda dugir ekki að horfa
á annan endann því spurningin
stendur um það hvort byggð hald-
ist á norðanverðum Vestfjörðum.
í þeim skilningi má taka þá líkingu
að ísafjörður þurfí á næringu að
halda því hann er þjónustukjarni
og slagæðarnar liggja til hans frá
Bolungarvík, Súgandafirði, Ön-
undarfírði og Súðavík. Þangað
sækir hjartað næringu sína.“
Óhappið til góðs
í stuttu ávarpi sem samgöngu-
ráðherra flutti á vegamótum inni
í fjallinu sagði hann að sér kæmi
ekki á óvart að leiðin til hægri
hefði opnast fyrst og væri greiðfær
orðin meðan margvíslegar hindr-
anir hefðu orðið á hinni leiðinni.
„Þannig er íslenskt náttúra, hún
er sem betur fer ekki útreiknanleg
á tölvur eða borðum verkfræðinga.
Öllum að óvörum braust fram mik-
ill foss í göngunum. Hann gerir
göngin dýrari en á móti kemur að
bæði ísfirðingar og Súgfirðingar
geta í hann sótt neysluvatn sem
þá sárlega vanhagar um þannig
að þetta óhapp verður okkur til
góðs,“ sagði Halldór.
Göngin opnuð umferð
í lok 1995
Heildarlengd jarðganganna frá
munna í Tungudal Ísaíjarðarmegin
að gangamunna í Botnsdal Súg-
andafjarðarmegin er 4.715 metrar.
Samtals hafa verið sprengdir 5.530
metrar frá upphafi en eftir eru
3.150 metrar af göngunum til
Breiðadals. Heildarlengd gang-
anna verður því um 8.700 metrar.
Ekkert hefur verið sprengt í
Breiðadalsgöngunum síðan í júlí
vegna vatnsæðar sem þar opnað-
ist, um 800 metra frá gatnamótum.
Vatnsrennsli æðarinnar er um 900
sekúndulítrar og heildarrennslið
út úr göngunum í Tungudal um
1.350 sekúndulítrar. Nú er unnið
að því að steypa sérstakt inntak
fyrir vatnið þannig að unnt sé að
halda áfram með gangagröftinn
þar. Áætlað er að sú vinna hefjist
um næstu mánaðamót.
Vatnsrennslið hefur haft áhrif á
framkvæmdaáætlun og nú standa
vonir til þess að unnt sé að ljúka
sprengingum í mars á næsta ári
og opna göngin fyrir almennri
umferð í lok næsta árs eins og
úpphafleg áætlun gerði ráð fyrir.
GI
Drög að breytingartillögum í landbúnaðarnefnd við búvörufrumvarpið
Landbúnaðarráðherra veitt víð-
tækt vald til álagningar gjalda
SÚ breytingartillaga sem unnin hefur verið í landbúnaðarnefnd
með aðstoð þriggja lögfræðinga veitir landbúnaðarráðherra víð-
tækt vald til að leggja verðjöfnunargjöld á innfluttar vörur sem
innihalda landbúnaðarhráefni. Auk breytinga á 52. gr. búvörulag-
anna eru lagðar til umfangsmiklar breytingar á 72 gr. um heim-
ild landbúnaðaráðherra til að leggja verðjöfnunargjöld á innflutt-
ar landbúnaðarvörur. Er því haldið fram að ef greinin stæði
óbreytt þá takmarkist verðjöfnunarheimild ráðherra aðeins við
þær vörur sem taldar eru upp í viðauka frumvarpsins, bannlistan-
um svokallaða, sem samkomulag náðist um milli stjórnarflokk-
anna um seinustu mánaðamót og vörur skv. 53. gr. búvörulaga
en innan nefndarinnar er talið nauðsynlegt að ráðherra fái vald
til að leggja gjöld á allar innfluttar landbúnaðarvörur, eins og
hafi verið markmiðið með breytingunni sem gerð var í desember.
Stjórnarflokkana greinir hins vegar á um hvað sú breyting fól í sér.
Egill Jónsson, formaður landbún-
aðarnefndarinnar Alþingis segir að
þetta sé kjarni deilunnar. „í desem-
ber var heimildin til verðjöfnunar
sú sama og heimildin til að banna
innflutning, sem var túlkuð afar
víðtæk heimild áður en Hæstarétt-
ardómurinn féll,“ segir hann. „Þess
vegna er nauðsynlegt að breyta 72.
grein Iaganna. Þetta er efnislegt
atriði og það væri samkomulags-
brot að gera þetta ekki,“ segir
hann.
„Mér sýnist að menn séu að tala
um að setja inn í búvörulögin hvaða
fyrirkomulag eigi að vera í þessum
málum eftir GATT,“ sagði Sighvat-
ur Björgvinsson, iðnaðar- og við-
skiptaráðherra. „Menn eru að tala
um hluti sem ganga ekki saman
við þær alþjóðlegu skuldbindingar
sem við höfum gert,“ sagði Sighvat-
ur og játti því að samkvæmt því
haldi ekki það samkomulag sem
gert hafí verið innan ríkisstjórnar-
innar íjanúar. „Samkomulagið sem
gert var í janúar var um það að í
búvörulögunum skyldi varðveita í
11-17 mánuði það ástand sem ver-
ið hefur þangað til kemur að GATT
en þá breytist allt saman. Síðan
skyldi sett nefnd undir forystu for-
sætisráðuneytisins með aðild fjög-
urra annarra ráðuneyta til að semja
þær breytingar á innflutningslögg-
jöf sem þarf að gera vegna GATT.“
Val um tvo kosti
Landbúnaðarnefndin á eftir að
komast að niðurstöðu um tvo kosti
sem settir hafa verið fram varðandi
breytingar þær sem unnið hefur
verið að á búvörufrumvarpi ríkis-
stjórnarinnar sem fjalla um heimild
landbúnaðarráðherra til að Ieggja
verðjöfnunargjöld á innfluttar land-
búnaðarvörur. Annars vegar er
rætt um að skilgreina landbúnaðar-
vörur í 72. gr. búvörulaganna með
upptalningu á fjölda vöruflokka í
tollskrá, líkt og gert er í viðauka
við frumvarpið sem lagt var fram
fyrr í mánuðinum . Hins vegar er
rætt um að að setja almennt ákvæði
sem heimili ráðherra að leggja verð-
jöfnunargjöld á allar vörur sem lög-
in taka til og aðrar unnar vörur sem
einnig eru framleiddar hér á landi
og innihalda landbúnaðarhráefni.
Samkomulagið
í upphaflegum athugasemdum
við lagafrumvarpið sem nú liggur
fyrir landbúnaðarnefnd kemur fram
það samkomulag sem tókst milli
ráðherra í lok janúar vegna dóms
Hæstaréttar en þar segir m.a.:
„Markmið frumvarps þessa er
að tryggja í löggjöf að innflutning-
ur tiltekinna landbúnaðarvara verði
háður leyfi fram að gildistöku Úr-
úgvæsamnings GATT.
Landbúnaðarvörur þær, sem
bannað er að flytja inn skv. 1. gr.
frumvarpsins, eru tilgreindar í við-
auka með lögunum. Um er að ræða
sömu skilgreiningu og sömu vöru-
flokka og koma frain í 1. og 2. gr.
reglugerðar nr. 401/1993 um tak-
mörkun á innflutningi landbún-
aðarvara. Að auki eru nokkrar fleiri
vörutegundir sem heyra undir milli-
ríkja- eða fríverslunarsamninga
sem ísland er aðili að. Innflutning-
ur þeirra verður áfram heimilaður
á grundvelli 72. gr. búvörulaga.
Þeim er bætt í viðaukann til þess
að auka við heimildir til álagningar
verðjöfnunargjalda.
GATT leiðir m.a. til kerfisbreyt-
inga í innflutningsmálum land-
búnaðarins. Ríkisstjórnin hefur
ákveðið að skipa nefnd með fulltrú-
um fímm ráðuneyta til að endur-
skoða í heild ákvæði innflutnings-
löggjafar í því skyni að tryggja að
hún verði í samræmi við skuldbind-
ingar GATT.“
50% viðbótarálag á
verðj öfnunargj öldin
í dag munu fulltrúar fjármála-
ráðueytis koma á fund nefndarinn-
ar en að því búnu er búist við að
nefndin afgreiði breytingamar.
Þá er skýrt tekið fram í breyt-
ingatillögunni í landbúnaðarnefnd
að nauðsynlegt sé að draga skýra
línu í lögum á milli valdsviðs fjár-
mála- og landbúnaðarráðherra til
að leggja á verðjöfnunargjöld þann-
ig að heimild landbúnaðarráðherra
komi í stað heimildar fjármálaráð-
herra.
í breytingartillögum í land-
búnaðarnefnd er lagt til að hámark
verðjöfnunargjalda afmarkist af
mismun á innlendu verði og heims-
markaðsverði viðkomandi vöru. Það
hámark nægi þó ekki eftir gildis-
töku GATT og er lagt til að ráð-
herra verði heimilt að leggja á sér-
stakt verðjöfnunarálag á innfluttar
landbúnaðarvörur eða allt að 50%
ofan á það hámark verðjöfnunar-
gjalda sem ákveðin yrðu.
Forsætisráðherra um breytingarnar á búvörufrumvarpinu
Tel þingflokk verða sam-
stiga um breytingarnar
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra sagðist eftir þingflokksfund sjálf-
stæðismanna í gær telja að þingflokkurinn myndi verða alveg sam-
stiga um þær breytingar á búvörufrumvarpi ríkisstjórnarinnar sem
gerðar hafa verið í iandbúnaðarnefnd þingsins. Hann sagði að sam-
kvæmt lögfræðiáliti sem kynnt var á fundinum séu breytingarnar
ekki brot á samkomulagi stjórnarflokkanna og rúmist innan þeirrar
breytingar á búvörulögunum sem samþykktar voru í desember. Davíð
sagði að þingmenn ættu hins vegar eftir að athuga nánar orðalag og
tvo kosti sem uppi séu um skilgreiningu á hvað átt sé við með hugtak-
inu landbúnaðarvörur í 72. grein laganna.
Davíð sagðist hafa sent forystu
Alþýðuflokksins bréf þegar frumvarp-
ið var lagt fram í byijun febrúar með
fyrirvara um að réttarstaðan í þessu
máli yrði skoðuð mjög nákvæmlega
og ef í ljós kæmi að hún væri ekki
trygg þá yrði frumvarpinu breytt. „Ég
held að stjórnarflokkarnir leysi þetta
mál eins og önnur. Það getur tekið
þijá, fjóra daga,“ sagði Davíð.
Rúmast innan desember-
samkomulags
Farið var yfír þau drög að breyt-
ingu á búvörufrumvarpinu sem samin
hafa verið í landbúnaðarnefnd á þing-
flokksfundinum í gær. Gunnlaugur
Claessen ríkislögmaður og hæstarétt-
arlögmennirnir Sveinn Snorrasonar
og Tryggvi Gunnarsson komu á þing-
flokksfundinn og gerðu grein fyrir
þeim tillögum sem þeir hafa unnið
fyrir formann landbúnaðarnefndar.
Davíð sagði að það væri álit lögfræð-
inganna að þessar breytingar rúmuð- ■
ust allar innan laganna sem sam-
þykkt voru í desember en sagði nauð-,
synlegt að gera lögfræðigrundvöllinn
tryggari eftir að dómur Hæstaréttar
hefði skapað ákveðna réttaróvissu.
Aðspurður hvort ekki væri með
þessu brotið það samkomulag sem
gert var milli stjórnarflokkanna sagði
Davíð: „Sarhkomulagið innan stjórn-
arflokkanna var um að tryggja þann
grundvöll sem var ákveðinn í desem-
ber og að hafa lagagrundvöllinn
traustan. Jafnframt var það um að
stofna nefnd sem fjallaði aftur um
stöðu mála eftir að Islendingar hefðu
gerst aðilar að GATT, sem þingið á
reyndar eftir að ákveða hvort íslend-
ingar gera en allir vænta að verði
gert. Þetta var grundvöllur samkomu-
lagsins. Það mun vera sjónarmið inn-
an Alþýðuflokksins að að þetta síð-
asttalda atriði eigi fremur við um
ástand eftir að GATT tekur giidi en*
núverandi ástand. Því er til að svara
að sérfræðingarnir benda á varðandi ;í
þetta deiluatriði að menn séu ekki |
eingöngu að tala um að jafna verð, |
heldur að jafna samkeppnisstöðu og i
að ákvæðið eins og það var lagt fram '
af hálfu beggja stjórnarflokkanna í
upphafi þings eftir áramót myndi j
hafa falið í sér þessar heimildir. Um j
þetta geta lögfræðingar deilt og það
er kannski það sem er að gerast, að
lögfræðingar eru að gefa okkur mis-
munandi skýringar, annars vegar
þessir þrír virtu lögfræðingar sem við
höfum leitað til og hins vegar þeir
lögfræðingar sem Alþýðuflokkurinn
kann að hafa leitað til,“ sagði Davíð.
Iðnaðarráðherra segir að ágreimng um búvörulög verði að leysa í ríkisstjóm
Krefst forræðis tolla í iðn-
aði verði þessi niðurstaðan
„ÞAÐ ER engin pólitísk samstaða um að fara með álagningarvald í
tolla- og skattamálum varðandi allar landbúnaðarvörur og iðnaðarvör-
ur með landbúnaðarhráefni yfir í landbúnaðarráðuneytið og ég sé
ekki að svo verði,“ sagði Sighvatur Björgvinsson viðskipta- og iðnaðar-
ráðherra í samtali við Morgunblaðið í gærkvöldi, aðspurður um ágrein-
ing í landbúnaðarnefnd alþingis um afgreiðslu búvörulagafrumvarps-
ins. „Það er ekki eðlilegt að krefjast þess að hluti tollskrár sé tekinn
af fjármálaráðherra og færður í hendur fagráðherra. Ef það verður
niðurstaðan mun ég krefjast þess að öll mál sem varða undirboðs- og
jöfnunartolla í iðnaði fari undir iðnaðarráðuneytið. Ef undirboðs- og
verðjöfnunartollun i landbúnaðarframleiðslu og hreinum iðnaði úr
landbúnaðarhráefnum eiga að fara til landbúnaðarráðherra þá verða
menn að vera samkvæmir sjálfum sér og gera þá ráð fyrir að atvinnu-
vegaráðuneytin fái sambærilegar heimildir hvert á sínu sviði.“
„Þá fara að minnka talsvert verk-
efni fjármálaráðherra. Ef svo færi
yrði ég ekki lengi að leysa þetta lítil-
ræði með undirboðin í skipasmíðaiðn-
aði. Við myndum þá væntanlega fá
sambærilega heimild um innflutning
á húsgögnum og hvers konar bygg-
ingarefnum. Ef menn telja rétt að
fara með slíkar heimildir út frá fjár-
málaráðherra til eins atvinnuvega-
ráðuneytisins hljóta iðnaðar- og sjáv-
arútvegsráðuneyti að fylgja á eftir
eða koma jafnhliða.“
Aðspurður um mat á stöðu málsins
sagði Sighvatur að ági’einingur um
afgreiðslu búvörulagafrumvarpsins sé
kominn á það stig að iausn fáist ekki
í landbúnaðarnefnd þingsins, þar sem
nefndin sé nú að vinna með hluti sem
ekkert samkomulag sé um við Al-
þýðuflokkinn, heldur verði forystu-
menn ríkisstjórnarflokkanna að leysa
það um helgina. Fyrir liggi yfirlýsing
forsætisráðherra um að ekki verði
gerðar á því breytingar nema í sam-
komulagi stjórnarflokkanna.
Sighvatur sagði að meirihluti land-
búnaðarnefndar væri að tala um
heimildir til að skattleggja vörur upp -
á yfir 1.000%. .. >
VÍ
Lögfræðingar hræra saman t
Sighvatur fann að niðurstöðum v
lögfræðinganna þriggja sem landbún- f*
aðarnefnd fékk til að yfirfara frum- |
varpið. „Eftir því sem ég hef séð *
hræra þeir saman annars vegar kerfi &
innan GATT með tollígildum og hins
vegar því sem gildir á EES og í tví-
hiiðasamningum um verðjöfnunar-
gjöld á hráefni í unnum iðnaðarvör-
um. Eftir þeim texta sem ég hef séð,
hræra þeir saman óskyldum hlutum
og virðast standa í þeirri trú að verð-
jöfnunargjöid og tollaígildi séu sami
hluturinn og hvort tveggja verndar-
tollar sem er alls ekki,“ sagði Sighvat-
ur.. „Þótt ég efíst ekki um lögfræði-
þekkingu þessara þriggja lögfræð-
inga þá virðist þá bresta þekkingu
um hvað er GATT og hvað tvíhliða
samningar eða EES,“ sagði Sighvatur
og sagði að ekki yrði unnt að leita j
til lögfræðinganna þriggja um túlkun 1
á því hvað hefði falist í samkomulagi i
forsvarsmanna ríkisstjórnarflokk- f
anna um búvörumálin frá í desember. |
Gísli S. Einarsson um flutning á forræði
Brot gegn stjómarráðslögnm
GÍSLI S. Einarsson fulltrúi Alþýðuflokks í landbúnaðamefnd Alþingis
segist telja að hugmyndir um að færa forræði tollamála landbúnaðar-
vara og iðnaðarvara með landbúnaðarhráefni úr fjármálaráðuneyti í
landbúnaðarráðuneyti gangi gegn lögum um Stjómarráð íslands. Hann
segir að lögfræðingarnir þrír sem landbúnaðarnefnd fékk til að vinna
álitsgerð um breytingar á fmmvarpinu hafi ekki farið nægilega ofan í
skuldbindingar Islands í millirikjasamningum. Þetta kveðst Gísli byggja
á svörum lögmannanna sjálfra um að þeir hafi ekki rætt við þá menn
sem hafi mesta þekkingu á alþjóðlegum skuidbindingum íslands í samn-
ingum um GATT og EES heldur hafi fyrst og fremst verið byggt á
upplýsingum frá skrifstofustjóra landbúnaðarráðuneytisins. Gísli segir
að upphafiega hafi lögfræðingarnir þrír skilað inn hver sínu álitinu og
þá komist að mjög mismunandi niðurstöðu en hafi eftir það verið beðn-
ir um sameiginlegt álit sem litið hafi dagsins ljós í þeim breytingartillög-
um sem gerðar hafi verið við upphaflegt frumvarp.
Gísli segir að landbúnaðarnefnd
hafi ekki borist vitneskja um afstöðu
fjármálaráðuneytisins tii þessa máls
en það muni skýrast á morgun þegar
Indriði H. Þorláksson skrifstofustjóri
ráðuneytisins kemur á fund nefndar-
innar og þá hvort fjármálaráðuneytið
telji hugmyndir um að færa með þess-
um hætti forræði mála frá fjármála-
ráðherra til landbúnaðarráðherra
samrýmast lögum um Stjórnarráð ís-
lands. Davíð Oddsson lýsti því yfir í
gærkvöldi í sjónvarpi að hann teldi
hugmyndir sem væru á borði landbún-
aðarnefndar falla að því samkomulagi
sem gert var í ríkisstjóminni um bú-
vörufrumvarpið í desember. „Hann
byggir það álit á áliti þeirra þriggja
lögfræðinga sem sendu í upphafi vega
hver í sínu lagi álit til landbúnaðar-
nefndar sem bar ekki saman,“ sagði
Gísli S. Einarsson. „Þá var þeim falið
*
af hálfu nefndarinnar að korna með '
sameiginlegt álit, sem nú heitir breyt-%
ingartillaga. Þar er búið að samræma í1
þann mun sem upphaflega var á skoð- j
unum þeirra.“ ^
„Ég tel að þetta sé málefni sem (
leysa þarf á ráðherragrundvelli,“ sagði
Gísli. „Ég tel að þ’etta sé of eldfimt ‘|
fyrir landbúnaðarnefnd en strax í %
upphafi þessa máls sagði Egill Jóns- V
son við mig að það mundu skiljast. »
leiðir vegna þess að ég var ekki sann- |
færður um að það væri verið að vinna <i
í samræmi við það frumvarp sem lagt
var fram af ríkisstjórn ásamt því ef
gera þyrfti lagatæknilegar breytingar
til að styðja það sem samið var unv.
Hins vegar trúi ég því ekki fyrr en
ég tek á því að ráðherrarnir sem
sömdu urn málið klári það ekki úr þyí
að það ber þetta mikið á milli í land-
búnaðamefnd. Ég get ómögulega
sætt mig við þessi vinnubrögð af hálfu
nefndarinnar að fara aðra leið en fyr- f
ir mér hefur verið kynnt að hafi verið
samið um,“ sagði Gísli S. Einarsson—