Morgunblaðið - 27.10.1994, Blaðsíða 26

26 FIMMTUDAGUR 27. OKTÓBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. OKTÓBER 1994 27
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf„ Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Haraldur Sveinsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
MISVÆGI
ATKVÆÐA
UNGLIÐAHREYFINGAR stjórnmálaflokkanna sameinuð-
ust á fundi á þriðjudag um yfirlýsingu, þar sem þess
er krafist að misvægi atkvæða eftir búsetu verði afnumið
með lögum strax í vetur. „Það er samdóma álit ungs fólks
úr öllum stjórnmálaflokkum að núverandi kosningalög séu
ekki á vetur setjandi, þrátt fyrir að lögin hafi aðeins verið
notuð við tvennar kosningar. Síðasta endurskoðun kosninga-
laga mistókst,“ segir í ályktuninni sem Samband ungra sjálf-
stæðismanna, Samband ungra framsóknarmanna, Samband
ungra jafnaðarmanna, Ungar kvennalistakonur, Verðandi og
Æskulýðsfylking Alþýðubandalagsins skrifa undir.
Áfram segir í ályktuninni: „Við erum sammála um að ekki
er hægt að búa við kosningalög sem mismuna þegnum þessa
lands. Núverandi misvægi atkvæða er óþolandi brot á grund-
vallarmannréttindum. Kosningalög eru hornsteinn lýðræðis í
hveiju landi og þar eiga allir að sitja við sama borð.“
í síðustu viku var greint frá því hér í blaðinu að Davíð
Oddsson, forsætisráðherra, hygðist óska eftir því við þing-
flokkana að þeir tilnefndu tvo menn í nefnd til viðræðna um
breytingar á kosningalögum. Er stefnt að því að slíkt frum-
varp verði samþykkt fyrir þinglok. Talið er ljóst að breyta
verði stjórnarskránni vegna þessa og því verður ekki hægt
að kjósa samkvæmt nýjum kosningalögum fyrr en árið 1998.
Það er löngu orðið tímabært að kosningalögum verði breytt,
þannig að vægi atkvæða milli landshluta verði jafnað. Áratug-
um saman ríkti um það allvíðtæk samstaða hér á landi að
sanngjarnt væri að vægi atkvæða á landsbyggðinni væri
meira en á höfuðborgarsvæðinu.
Fólksflutningar og aðrar þjóðfélagsbreytingar á undanförn-
um árum hafa aftur á móti gert það að verkum að þau rök,
sem kunna að hafa réttlætt þetta misvægi, eiga ekki við leng-
ur. Það ríkir enginn sátt í þjóðfélaginu um þetta misvægi.
Tíðarandinn hefur breyst og ljóst er að ef ekkert verður að
gert mun það leiða til harðvítugra deilna meðal þjóðarinnar.
Það er skylda Alþingis að gera nauðsynlegar breytingar á
kosningalögunum þannig að atkvæðavægi verði sem jafnast.
Algjörlega jafnt getur það aldrei orðið nema að breyta öllu
landinu í eitt kjördæmi. Tíminn er vissulega naumur fyrir
þetta stóra mál en það væri óþolandi ef ekki yrði hægt að
kjósa samkvæmt réttlátara kerfi fyrr en á næstu öld. Þing-
menn verða í þessu máli að líta fram hjá þeirri röskun, sem
breytt kosningalög kynnu að hafa á þeirra eigin kjördæmi
og þeirra eigin hag. Hafa verður þjóðarhag að leiðarljósi.
SÖGULEGT FRIÐAR-
SAMKOMULAG
FORSÆTISRÁÐHERRAR ísraels og Jórdaníu undirrituðu
í gær friðarsamkomulag, sem bindur enda á 46 ára
stríðsástand í samskiptum ríkjanna.
ísraelar hafa nú friðmælst við helstu nágrannaþjóðir sín-
ar, Egypta, Jórdani og Palestínumenn. Það virðist hins vegar
vera töluvert í að þeim takist að semja við hatrammasta
andstæðing sinn á svæðinu, Assad Sýrlandsforseta, sem Bill
Clinton Bandaríkjaforseti hittir að máli í dag.
Friðarsamkomulagið er enn ein staðfesting þeirra breyt-
inga, sem átt hafa sér stað í þessum heimshluta.
Það er ekki lengur ágreiningur Israela og arabískra ná-
grannaríkja þeirra, sem ógnar friði í álfunni. Helstu ógnina
er að finna innan ríkjanna sjálfra. Samkomulag ísraela og
Jórdana er gert í skugga blóðugs sprengjutilræðis í Tel Aviv
í síðustu viku, sem Hamas, samtök heittrúaðra múslima,
bera ábyrgð á.
Heittrúaðir múslimar eru í sókn víða í Norður-Afríku og
Mið-Austurlöndum. Það er ekki útilokað að þeir muni innan
skamms ná völdum í Alsír og^ jafnvel Egyptalandi. Slíkt
myndi efla öfgasinnaða hópa í Israel, Jórdaníu og víðar og
grafa verulega undan stöðugleika og þeim friði, sem nú er
að komast á.
Besta vörnin gegn þessari ógn er að draga úr örbirgð og
auka félagslegt réttlæti. Hópar þessir njóta mests stuðnings
á fátækustu svæðunum og nærast á vonleysi þeirra, sem þau
byggja. Til að tryggja þann frið, er samið hefur verið um,
verða ísraelar og nágrannaþjóðir þeirra nú að taka upp víð-
tækt efnahagslegt samstarf og stuðla að uppbyggingu þessa
heimshluta með aðstoð umheimsins. Þetta sögulega tækifæri
til að koma á sáttum milli þjóða Mið-Austurlanda má ekki
renna mönnum úr greipum.
Óttast
litla
þátttöku
Lítill áhugi virðist vera meðal sjálfstæðisfólks
fyrir prófkjöri flokksins í Reykjavík. Barátta
milli frambjóðenda hefur verið minni en oft
áður. Helgi Bjamason segir að reyndir kosn-
ingarefír óttist litla þátttöku.
sem
TT OSNINGABARÁTTAN
■4 fyrir prófkjörið,
■ fram fer á morgun og
laugardag, hefur að
mestu verið með hefðbundnu sniði
að því er fram kemur í samtölum
við frambjóðendur og kosninga-
stjóra. Níu frambjóðendur eru með
opnar kosningaskrifstofur. Þar
vinna stuðningsmenn þeirra með
hefðbundinn hátt, fara yfir kjör-
skrár og hafa samband við kjósend-
ur með hringingum og póstkortum.
Frambjóðendur reyna að venju að
kynna sig og stefnumál sín í dag-
blöðum. Útgáfustarfsemi og aug-
lýsingar hafa verið með minna
móti, hvað svo sem gerist nú síð-
ustu dagana fyrir prófkjörið.
Nokkrir frambjóðendur hafa verið
með fundi og samkomur. Pétur H.
Blöndal hefur bryddað upp á þeirri
nýjung að flytja níu erindi á kosn-
ingaskrifstofunni þar sem hann
lýsir skoðunum á ýmsum málum
og hafa milli 40 og 50 kjósendur
komið hvert kvöld.
Ekki nóg úrval
Fjórtán bjóða sig fram, færri en
oftast áður og setur það mark sitt
á prófkjörið. Bjöm Bjamason veltir
því fyrir sér hvort þátttaka í próf-
kjöri sé ekki of mikið átak og fæli
fólk frá.
Kjósendur eiga að merkja við tíu
frambjóðendur og geta þar af leið-
andi aðeins skilið fjóra útundan.
Óskar Friðriksson, kosningastjóri
Guðmundar Hallvarðssonar, segir
að fólk kvarti undan því að ekki sé
nóg úrval frambjóðenda og það sé
í vandræðum með að velja tíu úr.
Mest virðist vera spáð í það
hvernig kjósendur raða alþingis-
mönnunum á framboðslistann og
hvaða nýir frambjóðendur komist
ofarlega á blað. Töluverð barátta
er um þriðja sætið.
Davíð Oddsson gefur einn kost á
sér í fyrsta sætið og Friðrik Sophus-
son í annað. Þriðja sætið er eftir-
sótt. Björn Bjamason gefur áfram
kost á sér í það, einnig þingmennim-
ir Geir H. Haarde og Sólveig Péturs-
dóttir. Þá sækist Katrín Fjeidsted
eftir einu af efstu sætunum eins og
hún orðar það og lætur kjósendum
eftir að túlka þau orð sín og Mark-
ús Örn Antonsson biður um 4. sæt-
ið. Þingmennirnir Guðmundur Hall-
varðsson og Lára Margrét Ragnars-
dóttir sækjast eftir 5. sætinu og
Pétur H. Blöndal óskar eftir stuðn-
ingi í 5.-6. sæti. Ari Edwald sækist
eftir 7. sætinu, Ari Gísli Bragason
biður fólk að kjósa sig í 7.-9. sæti,
Guðmundur Kristinn Oddsson nefn-
ir 8. sætið og Ásgerður Jóna Flosa-
dóttir 8.-10. sæti.
í prófkjöri fýrir síðustu alþingis-
kosningar urðu Davíð, Friðrik og
Björn í þremur efstu sætunum.
Birgir ísleifur Gunnarsson varð í
íjórða sæti en þegar hann var ráð-
inn seðlabankastjóri áður en gengið
var frá framboðslistanum færðust
næstu menn upp um eitt sæti. Sjálf-
stæðisflokkurinn fékk níu menn
kjöma á þing í Reykjavík.
Fólk orðið pirrað
Á kjörskrá eru tæplega 15 þús-
und flokksbundnir sjálfstæðismenn.
Ekki er að heyra að mikið sé smal-
að í flokkinn fyrir þetta prófkjör.
Óskar Friðriksson segir að búið sé
að plægja sama akurinn oft á þessu
ári. Þetta sé annað prófkjörið á
stuttum tíma auk borgarstjórnar-
kosninganna og telur hann að fólk
sé orðið pirrað, sérstaklega ef fram-
bjóðendur séu mikið að atast í því.
í prófkjörsbaráttunni fyrir síðustu
alþingiskosningar voru um 1.700
manns skráðir í flokkinn. Markús
Öm Antonsson býst ekki við neinu
slíku nú, bendir á að smölun í flokk-
inn tengist oftast spennu sem mynd-
ast í átökum forystumanna eða
framboði þekktra íþróttamanna en
hvoragu sé til að dreifa nú.
Til þess að prófkjörið verði bind-
andi fyrir kjörnefnd þarf að nást
50% kjörsókn. Það þýðir að a.m.k.
7.500 og jafnvel allt að 8.000 sjálf-
stæðismenn þurfa að greiða at-
kvæði. Fyrir fjórum árum tóku
tæplega 8.500 manns þátt og 8.845
í prófkjöri fyrir síðustu borgar-
stjórnarkosningar. Reyndir próf-
kjörsrefir óttast að þátttakan verði
mun minni nú en það kemur ekki
í ljós fyrr en á laugardagskvöld
hvort nægilega margir mæta til að
prófkjörið teljist bindandi.
PRÓFKJÖR SJÁLFSTÆÐISMAININA í REYKJAVÍK
Ari
Edwald
Björn
Bjarnason
Davíð
Oddsson
Ásgerður Jóna
Flosadóttir
Guðmundur
Hallvarðsson
Guðmundur Kristinn
Oddsson
Katrín
Fjeldsted
Lára Margrét Markús Örn
Ragnarsdóttir Antonsson
Friðrik
Sophusson
Pétur H.
Blöndal
Geir H.
Haarde
Sólveig
Pétursdóttir
FRAMBJÓÐENDUR í prófkjöri Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík em með líkar áherslur
í flestum málum. Margir nefna jöfnun at-
kvæðavægis íbúa landsins þegar spurt er um
brýnustu hagsmunamálin. Síðan telja þeir upp
sérstök áhugamál sín og kennir þar margra
grasa. Áberandi er áhugi manna á utanríkis-
málum og þegar frambjóðendur eru spurðir
um afstöðuna til Evrópusambandsins kemur
greinilegur áherslumunur í ljós.
Allir frambjóðendurnir virðast sætta sig við
stefnu forystu Sjálfstæðisflokksins í Evrópu-
málum, það er að ekki sé tímabært að taka
afstöðu til umsóknar um aðild að Evrópusam-
bandinu. Ari Edwald og Markús Örn Ántons-
son eru einna hlynntastir aðild. Ari segist eiga
erfitt með að sjá ísland fyrir sér utan náinnar
samvinnu annarra Evrópuríkja, þó hann vilji
ekki kaupa aðild að ESB hvaða verði sem er,
og Markús Örn segist telja að leiðin liggi inn
í bandalag Evrópuríkja í framtíðinni og að
Sjálfstæðisflokkurinn eigi að stýra því hvernig
og hvenær það gerist. A hinum vængnum eru
Guðmundur Hallvarðsson sem segist vera
andsnúinn aðild, að svo komnu máli, og Pétur
H. Blöndal sem telur að ísland sé betur kom-
ið utan Evrópusambandsins en innan.
Leitað var til frambjóðendanna um það
hvaða málefni þeir legðu mesta áherslu á.
Davíð Oddsson forsætisráðherra sagðist í
þessu efni vilja visa til starfa sinna í ríkisstjórn.
Ari Gísli Bragason
Minni ríkisafskipti
Ari Gísli Bragason segist vilja efla Reykja-
vík. Hann nefnir stækkun borgarinnar og það
misrétti sem myndast hafi í kjördæmamálinu
og leggur áherslu á jöfnun atkvæðavægis íbúa
borgarinnar og annarra landsmanna.
Hann segir nauðsynlegt að minnka ríkisaf-
skipti. „Ég tel að ríkisstjómin eigi að halda
áfram á þeirri braut sem hún fór inn á við
að selja ríkisfyrirtæki og mætti raunar vera
duglegri við það. Það er órökrétt að ríkið sé
í samkeppni við borgarana. Nú þegar efna-
hagshorfur fara batnandi á það að vera for-
gangsverkefni næstu ríkisstjómar að lækka
skatta."
Segist hann vera frekar andvígur umsókn
að Evrópusambandinu en vill að málið verði
rætt í þaula. Þá sé nauðsynlegt að fylgjast
almennt vel með þróuninni í heimsmálunum.
Ari Edwald
Lækkun ríkisútgjalda
Ari Edwald leggur áherslu á það að hann
sé að bjóða sig fram til að framfylgja stefnu
Sjálfstæðisflokksins og verði því í aðalatriðum
að fylgja þeirri stefnu sem mörkuð er á vett-
vangi flokksins.
„Ég hef verið í forystu fyrir stefnumótun
meðal ungra sjálfstæðismanna á undanfömum
árum, ekki síst um lækkun ríkisútgjalda sem
ég tel enn vera brýnasta verkefni stjórnvalda
því enn er halli á ríkissjóði. Ég tel að mikilvæg-
asta leiðin við að móta stefnu til meiri velsæld-
ar í framtíðinni sé að halda hlutdeild ríkisins
í skefjum þegar efnahagslífið hjarnar við og
það sé auðveldari leið en að skera niður. Ríkið
verði sem sagt að taka minna til sín af aukn-
ingunni en skattamir lækki og fyrirtækin fái
svigrúm til að fjárfesta í þróunarstarfí og
markaðsöflun."
Hann segist vilja gefa stefnumótun í lög-
gæslumálum og afbrotavörnum meira vægi og
vekur máls á nauðsyn víðtækrar sáttar um
Áherslumunur í
Evrópumálum
mikilvæga stefnumótun, til dæmis í mennta-
málum, því stöðugleiki í stað sífelldrar endur-
skoðunar sé ekki síður mikilvægur á slíkum
sviðum en í efnahagsmálum.
Asgerður Jóna Flosadóttir
Uppstokkun liúsnæðiskerfis
Ásgerður Jóna Flosadóttir leggur áherslu á
að samfélagið verði mannvænt og leggur til
uppstokkun á félagslega húsnæðiskerfínu í því
sambandi. Segir hún að koma verði þeim lægst-
launuðu til hjálpar og það verði best gert með
þvi að lengja lánstíma félagslegs húsnæðis, til
dæmis í 99 ár. Á móti mætti þrengja hópinn
sem fær aðgang að kerfínu og fara yfír stöðu
þeirra sem nú búa í félagslegum íbúðum með
það í huga hvort þeir gætu nú farið á almenn-
an markað. Þá telur hún mögulegt að lækka
byggingarkostnað.
Ásgerður vill stuðla að því að þeir foreldrar
sem það vilja geti verið heima fyrstu æviár
barnanna og fengið greidd laun fyrir það.
Myndi það draga úr kostnaði við uppbyggingu
og rekstur dagheimila. Hún vill hækka per-
sónuafsláttinn þannig að hann miðist við 70
þúsund kr. lágmarkslaun á mánuði. Þá telur
hún brýnt að fólk í sambúð og hjónabandi
geti nýtt sér að fullu persónuafslátt maka.
Einnig vill hún reyna að fínna leiðir til að
koma í veg fyrir tvísköttun lífeyrisgreiðslna
til ellilífeyrisþega.
Björn Bjarnason
Höfuðáhersla á utanríkismál
Bjöm Bjamason leggur höfuðáherslu á stöðu
íslands við nýjar alþjóðlegar aðstæður, þar sem
huga þurfí að hagsmunagæslu með nýjum
hætti. Hann segir að utanríkismálin verði að
skilgreina upp á nýtt . Þar komi ekki síst at-
vinnumál og menntun við sögu, því að með
öllum ráðum verði að tryggja að þjóðin drag-
ist ekki aftur úr öðmm. Beina beri kröftum
landsmanna inn á nýjar brautir við upphaf
nýrrar aldar, þar sem fjarlægðir hverfí og
menntun nýtist meira en áður í alþjóðlegu
samhengi. 1 mörgu tilliti þurfi menn að til-
einka sér ný vinnubrögð. í þessu ljósi verði
að skoða stöðu íslands um leið og hugað sé
að þátttöku í samstarfi ríkja á Evrópuvett-
vangi eða í öryggismálum.
Björn vonar að í vetur takist að ná víðtæku
samkomulagi á Alþingi um breytingar á kosn-
ingalöggjöfínni sem leiði til jafnréttis borgar-
anna og fækkunar þingmanna. Takist þetta
ekki verði að vinna markvisst að málinu á
næsta kjörtímabili.
„Ég vil styrkja stöðu borgaranna gagnvart
opinberu valdi. Ríkisvaldið verður að sýna
borgurunum umhyggju, einkum þeim sem
minna mega sín. Það verður einnig að koma
fram af sanngirni, til dæmis við skattheimtu."
Friðrik Sophusson
Breytt forgangsröðun
Friðrik Sophusson segir að tvö mál séu sér
öðrum fremur hugleikin um þessar mundir.
„Annars vegar þurfum við að vinna áfram
að framgangi stefnunnar um nýskipan í ríkis-
rekstri. Eitt af verkefnunum þar er að breyta
forgangsröðun ríkisútgjalda til að búa okkur
betur undir framtíðina en við gemm í dag.
Hins vegar tel ég eitt brýnasta málið á
næstunni vera að jafna atkvæðisréttinn," seg-
ir Friðrik Sophusson fjármálaráðherra.
Geir H. Haarde
Efnahagsmál og alþjóðamál
Geir H. Haarde segist hafa verið með annað
augað á efnahagsmálum og hitt á alþjóðamál-
um. Það muni ekki breytast. Síðan hafi hann
komið að fjölmörgum öðmm málum í þing-
nefndum og starfi sínu sem þingflokksformað-
ur. Hann nefnir þó fyrst kjördæmamálið sem
dæmi um mál sem hann vill beita sér fyrir að
gangi í gegn í vetur.
Geir vill halda áfram að auka fijálsræði í
viðskiptum og atvinnulífi. Treysta undirstöður
efnahagslífsins með því að laða að erlenda fjár-
festingu. Hann vill halda áfram að endurbæta
skattakerfíð og gera ríkisfjármálin nútímalegri
en tekur jafnframt fram að íjármálaráðherra
sé að gera margt gott í þeim efnum.
Hann segist hafa áhuga á að taka þátt í
að móta stefnuna á næstu árum þegar komi
að mikilvægum ákvörðunum, það er um afstöð-
una til Evrópusambandsins og könnun á mögu-
leikum okkar vestur á bóginn. Segir Geir að
erfitt sé að svara spumingum um Evrópusam-
bandið fyrr en að loknum þjóðaratkvæða-
greiðslum um aðild Norðurlandaþjóðanna en
eins og staðan sé nú telji hann að íslendingar
eigi að njóta ávaxtanna af EES-samningnum
sem muni duga okkur um næstu framtíð.
Guðmundur Halluarðsson
Afnám tvísköttunar lífeyris
Guðmundur Hallvarðsson berst fyrir afnámi
tvísköttunar á lífeyrisgreiðslum. „Eg tel fulla
ástæðu til að fylgja því eftir vegna þess órétt-
lætis sem af því stafar og minni á að landsfund-
ur Sjálfstæðisflokksins gerði sérstaka sam-
þykkt um þetta mál.“
Guðmundur segist vera að leggja fram að
nýju þingsályktunartillögu um lífeyrisréttindi
hjóna. Þegar slit verði á hjúskap t.d. heima-
vinnandi konu og útivinnandi karls haldi hann
öllum lífeyrisréttindunum og skapi það mikið
óréttlæti.
Hann bendir á ýmsar leiðir í atvinnumálum.
Varar til dæmis við því að fluttur sé út óunn-
inn vikur þegar vitað sé að við eigum mikla
möguleika á að vinna hann meira í landinu,
t.d. fyrir blómaræktun í Hollandi. Hann vill
efla skipasmíðaiðnaðinn. Þá bendir Guðmundur
á að hann hafi flutt frumvarp til breytinga á
tollalögum sem gerir ráð fyrir að komið verði
upp tollfrjálsum verslunum fyrir áhafnir og
ferðamenn á skemmtiferðaskipum á nokkrum
stöðum á landinu, m.a. í Reykjavíkurhöfn.
Guðmundur Kristinn Oddsson
Mál unga fólksins
Guðmundur Kristinn Oddsson segist leggja
áherslu á þau mál sem snúa að ungu fólki.
Hann nefnir jöfnun atkvæðisréttar sem hann
segist reyndar vona að gangi í gegn í vetur.
Hann vill stuðla að nýsköpun í atvinnulífínu
með öllum tiltækum ráðum og bendir í því
sambandi á þann fjölda sem kemur á vinnu-
markaðinn á næstu árum. Telur hann að ríkið
geti haft um þetta samvinnu við fyrirtækin í
landinu, til dæmis með því að veita skattaf-
slátt af því fé sem lagt væri í þróunarstarf.
Guðmundur vill skera niður ríkisútgjöld en
tekur fram að það þurfí að gera á réttan hátt.
Ekki megi skera niður þar sem vaxtarsprotam-
ir gætu legið. Hann vill að farið verði ofan í
kjölinn á hveiju einasta ríkisfyrirtæki og allir
möguleikar til spamaðar skoðaðir.
Guðmundur gagnrýnir skattahækkanir á
einstaklinga, segir að þær gangi gegn stefnu
Sjálfstæðisflokksins og vill ganga lengra í
einkavæðingu en ríkisstjómin hefur gert. Vill
hann til dæmis einkavæða Rás 2 og jafnvel
Ríkissjónvarpið.
Katrín Fjeldsted
Allra sjónarmiða sé gætt
Katrín Fjeldsted leggur áherslu á mikilvægi
þess að allra sjónarmiða sé gætt í stórum
flokki. „Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið stór
flokkur af því að fólkið í honum hefur náð
samkomulagi. Þar er pláss fyrir mörg sjónar-
mið og þarf svo að vera áfram. Eftir stefnu
flokksins fer fylgi hans. Þröng fijálshyggja er
á öðrum vængnum en ég tel að breiðfylking
kjósenda fylgi mannúðarstefnu sem ég vil
nefna svo. Ég tel mig vera fulltrúa þeirra sjálf-
stæðismanna sem vilja efla listir og menningu.
Flokkurinn á að standa vörð um velferðarkerf-
ið sem hann hefur átt þátt í að skapa og á
að styðja feimnislaust. Ég tel að þinglisti
flokksins þurfi að endurspegla litróf þjóðfélags-
ins og bendi á að af níu þingmönnum Sjálfstæð-
isflokksins í Reykjavík nú eru aðeins tvær
konur. Enginn læknir hefur setið á þingi fyrir
Sjálfstæðisflokkinn frá því Oddur Ólafsson
hætti fyrir einum fjórtán árum.“
Katrín segir að atvinnuvegir þjóðarinnar
þurfl að byggjast á umhverfismálum. Sjávarút-
vegur, landbúnaður, orkumál og ferðaþjónusta
eigi allt undir því að náttúrunni sé ekki spillt.
Þá telur hún að heilbrigðisþjónustan standi sig
vel og þar sé þekking og hugvit sem einnig
megi nýta á erlendum vettvangi.
Lára Margrét Ragnarsdóttir
Fjármögnun heilbrigðiskerfisins
Lára Margrét Ragnarsdóttir segist hafa
unnið mest að heilbrigðismálunum á Alþingi.
„Ég hef beitt mér í skipulagi og fjármögnun
heilbrigðismála almennt svo og skipulagi
sjúkrahúsmála hér í Reykjavík. Eg hef viljað
skoða það hvernig við getum breytt fjármögn-
uninni þannig að hún verði tryggari en hún
hefur verið. Nauðsynlegt er að líta á framlög
til heilbrigðiskerfísins sem tryggingar sem fólk
hefur greitt fyrir og er að fá sem bætur þegar
það veikist. Þá hef ég einn þingmanna Sjálf-
stæðisflokksins opinberlega mótmælt tilvísana-
kerfinu vegna þess að það er skerðing á val-
frelsi fólks og í andstöðu við stefnu flokksins."
Lára Margrét leggur ríka áherslu á eflingu
atvinnulífsins og nefnir mikilvægi rannsókna
og þróunarstarfs í því sambandi. Hún segir
að ræða þurfí opið og fordómalaust um þá
möguleika sem íslendingum bjóðast á alþjóða-
vettvangi, bæði í ESB og vesturátt. í þessu
sambandi megi menningarmálin ekki gleymast
því virk menningarstarfsemi sameini landann
í því alþjóðlega umhverfi sem þjóðin gangi sí-
fellt meira inn í.
Markús Örn Antonsson
Málsvari Reykvíkinga á þingi
Markús Örn Antonsson segist Ieggja höfuðá-
hersluna á að verða málsvari Reykjavíkur og
Reykvíkinga nái hann kjöri á þing. „Mér fínnst
oft hafa skort verulega á það að sérmálum
Reykjavíkurkjördæmis væri nægjanlega sinnt
af þingmönnum. Það fer ekkert á milli mála að
í fjárveitingamefnd og á öðram vígstöðvum á
Alþingi er töluverð samkeppni milli landshluta
og kjördæma og mér finnst að fulltrúar Reykja-
víkur þurfí að hafa sig þar mjög í frammi til
þess að tryggja að við göngum ekki með skarð-
an hlut frá borði.“
Hann segir að helstu áhugamálin úr alls
sautján ára starfi á vettvangi Reykjavíkurborg-
ar muni fylgja sér yfír á þennan nýja vettvang
að svo miklu leyti sem ríkið eigi að koma að
málum. Segist Markús hafa sérstakan áhuga
á að beita sér fyrir eflingu löggæslu og enn-
fremur vegaurnbótum og umferðaröryggi í
Reykjavík en þar eigi Vegagerð ríkisins að
koma að.
Spurður að því hvort hann teldi að íslending-
ar ættu að sækja um aðild að Evrópusamband-
inu segir Markús Öm að fá þurfí á hreint
hveijir kostir þjóðarinnar séu. „Leið íslendinga
mun liggja inn í bandalag Evrópuríkja í fram-
tíðinni og Sjálfstæðisflokkurinn á að stýra því
hvernig og hvenær það gerist."
Pétur H. Blöndal
Minni skattbyrði
Pétur H. Blöndal segist leggja mesta áherslu
á einföldun skattkerfisins og að minnka skatt-
byrði. Einnig að draga úr halla ríkissjóðs og
erlendum skuldum. Hann fellst á að þetta
geti virst mótsagnarkennd markmið. „Það þarf
að fara enn betur og skipulegar í gegn um
útgjöld ríkissjóðs og spara á öllum sviðum,
sérstaklega þarf að huga að velferðarkerfinu."
Hann nefnir lífeyriskerfið sem hann segir að
sé orðin ein allsheijar ófreskja sem enginn
skilji. „Það þarf að einfalda það, gera það**-
skilvirkara og koma í veg fyrir margsköttun."
Pétur sér ekki ástæðu fyrir íslendinga til
að sækja um aðild að ESB. Þjóðin sé betur
komin utan bandalagsins eins og sakir standa.
Hann telur að vel hafí tekist til hjá Sjálfstæð-
isflokknum undanfarin ár. Til dæmis hafi verð-
bólgan minnkað og samningurinn um EES
lagað margt í íslensku viðskiptalífí. „En ég
hef miklar áhyggjur af erlendum skuldum ís-
lendinga því þær era skattar unga fólksins í
framtíðinni og skattar barnanna minna svo og
innlendum skuldum ríkissjóðs sem ekki hefur
verið tekið á, m.a. stöðu Lífeyrissjóðs starfs-
manna ríkisins.“
Sólveig Pétursdóttir
Bætt réttarstaða barna
Sólveig Pétursdóttir segir að helstu áhuga-r
mál sín séu að bæta réttarstöðu bama og þeirra
sem minna mega sín, era aldraðir og sjúkir
eða þurfandi af öðrum orsökum. „Ég hef mik-
inn áhuga á að breyta skattalögum þannig að
persónuafsláttur nýtist að fullu milli hjóna.
Einnig að tvísköttun á lífeyrisgreiðslum verði
afnumin. Þá hef ég lagt áherslu á að atvinnu-
rekendum sé fijálst að greiða konum laun í
fæðingarorlofi án þess að það hafí áhrif á
opinberar greiðslur.“
Sólveig segir að stefna verði markvisst að
lækkun skatta en til þess þurfí að koma bönd-
um á opinber útgjöld. Stjórnmálamenn megi
ekki freistast til að ákveða meiri útgjöld en
þjóðin hafi efni á. Aftur á móti kunni hæfileg
þjónustugjöld að vera nauðsynleg, þau efli
kostnaðarvitund og geri mögulegt að byggja
upp þýðingarmikla starfsemi í stað þess að
klifa á niðurskurði og samdrætti á þjónustu
við almenning.
Hún segir að á næsta kjörtímabili bíði enn-
fremur mikil verkefni, eins og afstaðan til ESB
og jöfnun atkvæðisréttar.