Morgunblaðið - 15.04.1997, Blaðsíða 1
104 SÍÐURB/C
84. TBL. 85. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR15. APRÍL1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
Stj órnarandstaðan sýnir Mobutu mátt sinn og megin
Allsherjarverkfall
lamar höfuðborgina
Kinshasa. Reuter
KINSHASA, höfðuborg Zaire, var
sem lömuð í gær er íbúarnir sátu
heima að áeggjan andstæðinga
Mobutus Sese Seko, forseta Zaire,
en þeir vilja að hann segi af sér. Á
sama tíma hélt Laurent Kabila, leið-
togi uppreisnarmanna, innreið sína
í næststærstu borg landsins, Lub-
umbashi, þar sem honum var ákaft
fagnað af ibúunum. Kabila hafði
skömmu áður lýst því yfir að skæru-
liðar hans hefðu náð borginni Kan-
anga í hjarta Vestur-Kasai-héraðs
á sitt vald, en þeir hófu aftur sókn
sína eftir þriggja daga hlé sem þeir
gáfu Mobutu til að hverfa af vett-
vangi. Mobutu sagðist ekki myndu
hlýðnast þessum úrslitakostum en
hélt möguleikanum á persónulegum
fundi með Kabila opnum.
Kofi Annan, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, hvatti í gær
uppreisnarmenn, sem um þessar
mundir halda um helmingi hins
stóra Afríkulands á valdi sínu, til
að fallast á vopnahlé og ganga til
samningaviðræðna um frið og nýja
ríkisstjórn.
Ibúarnir hlýða
sljórnarandstöðunni
Með allsheijarverkfallinu í Kins-
hasa voru búðir, skólar og fyrirtæki
lokuð. Almenningssamgöngur lágu
niðri og fáir voru á ferli. Kaupsýslu-
hverfið var mannlaust.
Liðsmenn öryggissveita stjórnar-
innar sáust aftur á móti á hvetju
götuhorni. Að sögn vitna skutu
hermenn nokkrum skotum upp í
loft til að dreifa mannfjölda sem
hafði safnazt saman við heimili
Etiennes Tshisekedis, sem um ára-
bil hefur farið fyrir andstæðingum
Mobutus, en honum var, í krafti
neyðarlaga, bolað úr embætti for-
sætisráðherra í síðustu viku, minna
en einni viku eftir að hann var skip-
aður í það. Olli brottvikning Tshi-
sekedis reiði stuðningsmanna hans.
„Það er stjómarandstaðan, með
Etienne Tshisekedi í broddi fylking-
ar, sem ræður,“ sagði Laurent
Mbayo, talsmaður stjórnarandstöð-
unnar, við fíeutens-fréttastofuna.
„Ef við biðjum fólk að sitja heima
situr það heima. Ef við biðjum það
um að safnast út á götu fer það út
á götu,“ sagði hann.
Likulia Bolongo, hershöfðinginn
sem Mobutu fól að hafa umsjón
með framkvæmd neyðarlaga, hefur
lýst yfir banni við mótmælasam-
komum og hefur heitið því að ör-
yggissveitir muni halda uppi lögum
og reglu.
* Reuter
STARFSMENN kjarnorkuvera fyrir utan Hvíta húsið í Moskvu
krefjast þess að vangoldin laun verði greidd.
Rússar segja „krepp-
unni miklu“ lokið
Átök við sendiráð
Þýskalands í Iran
Dubai.Reuter.
Fundað
á Möltu
RÁÐAMENN frá aðildarríkjum
Evrópusambandsins og strand-
ríkjum Miðjarðarhafsins
streymdu í gær til Valletta, höfuð-
borgar Möltu, til að taka þátt í
ráðstefnu sem hefur að markmiði
að koma á friðarbandalagi í þess-
um heimshluta. Eins og sjá má af
því hve þessir hermenn munda
vopn sín af mikilli einbeitni á þaki
fundarstaðarins var mikil áherzla
lögð á öryggisgæzlu við upphaf
ráðstefnunnar. Forystumenn Isra-
ela og Palestínumanna koma þar
saman í fyrsta sinn frá því ísra-
elsk stjórnvöld heimiluðu bygg-
ingaframkvæmdir á palestínsku
landi í A-Jerúsalem.
Snjóamet
í Norður-
Noregi
Ósló. Morgunblaðið.
NORÐMENN fögnuðu í gær
sumardeginum fyrsta, en sú
gleði var þó nokkuð blendin í
Norður-Noregi, þar sem nýtt
snjóamet var slegið. Mældist
snjóhæðin í Tromso 197 cm,
sem er met í apríl.
Veðurstofan spáir snjó
næstu daga og varar fólk við
því að auða jörð verði líklega
ekki að hafa fyrr en langt verð-
ur liðið á júní. Hingað til hafa
fallið um 7,7 metrar af snjó í
Tromso, en það er samanlögð
mæling frá fyrstu snjóum í
fyrrahaust. Er ekki laust við
að íbúar bæjarins hafi styrkst
við allan snjómoksturinn, og
þá einnig veðurfræðingar sem
hafa hvað eftir annað orðið að
moka frá úrkomumælunum
sem hefur snjóað í kaf.
HAGVÖXTUR mældist i fyrsta
sinni í sex ár í Rússlandi á fyrstu
þremur mánuðum þessa árs sam-
kvæmt opinberum tölum, sem
birtar voru í gær. Ýmsir drógu
tölurnar reyndar í efa og sögðu
að þær væru afleiðing bókhaids-
breytinga, en rússnesk stjórnvöld
lýstu yfir því að „kreppunni
miklu“ væri lokið.
James Wolfensohn, bankastjóri
Alþjóðabankans, átti í gær við-
ræður við Borís Jeltsín, forseta
Rússlands. Samræðurnar eru liður
í undirbúningi undir sex milljarða
dollara (42 milljarða króna) lán,
sem veita á Rússum. Wolfensohn
sagði við blaðamenn að hann teldi
lánið nauðsynlegt til að tryggja
„félagslegan stöðugleika" í Rúss-
landi og bætti við að ætlunin
væri sú að „koma fé beint til laun-
þeganna og eftirlaunaþeganna".
Tvær milljónir manna tóku þátt
í mótmælum í mars yfir því að
hafa ekki fengið greidd laun svo
mánuðum skiptir. I gær mótmælti
stór hópur starfsmanna í kjarn-
orkuverum fyrir utan stjórnar-
bygginguna „Hvíta húsið“.
Hagstofa Rússlands tilkynnti að
verg þjóðarframleiðsla hefði aukist
um 0,2 prósent á fyrstu þremur
mánuðum þessa árs samanborið
við sama tímabil 1996. Því var
spáð að hún mundi aukast um tvo
af hundraði á þessu ári. Rússnesk-
ur efnahagur hefur skroppið sam-
an á undanförnum sjö árum og er
nú taiinn nema aðeins 61% af því
umfangi, sem var þegar Sovétríkin
liðu undir lok.
NOKKUR hundruð íslamskra
námsmanna börðust í gær við lög-
reglumenn fyrir utan þýska sendi-
ráðið í Teheran á mótmælafundi
vegna þeirrar niðurstöðu þýsks
dómstóls i vikunni sem leið að leið-
togar írans hefðu skipað fyrir um
morð á fjórum Kúrdum í Þýska-
landi. Lögreglan handtók nokkra
námsmenn, sem sögðust ætla að
leggja sendiráðið undir sig tii að
krefjast þess að Þjóðveijar bæðust
afsökunar.
Sjónarvottar sögðu að náms-
mennirnir hefðu veist að lögreglu-
mönnunum og reynt að ráðast inn
í sendiráðsbygginguna. Leiðtogar
námsmannanna hefðu reynt að
halda aftur af þeim og lögreglunni
hefði tekist að koma þeim í burtu
eftir átök í hálfa klukkustund.
JAMES McDougal, fyrrverandi við-
skiptafélagi Bills Clintons Banda-
ríkjaforseta, var dæmdur í þriggja
ára fangelsi og þijú ár til viðbótar,
skilorðsbundin, fyrir að vera fundinn
sekur um svik og samsæri í sam-
bandi við rannsókn á hinu svokallaða
Whitewater-máli. Auk þess var hon-
um gert að greiða 10.000 Bandaríkja-
dali í sekt.
Hámarksrefsing fyrir þær sakir
sem McDougal var fundinn sekur um
hefði samanlagt getað numið 81 árs
fangelsi. Saksóknarinn í málinu, Ken-
netli Starr, hvatti dómarann til að
Námsmennirnir hrópuðu ókvæðis-
orð gegn Þýskalandi og nokkrir
þeirra grýttu lögreglumennina.
Þetta er í þriðja sinn sem efnt
er til mótmæla við sendiráðið frá
því á föstudag, daginn eftir að þýsk-
ur dómstóll kvað upp þann úrskurð
að æðstu leiðtogar írans hefðu
fyrirskipað morð á fjórum írönskum
Kúrdum í Berlín árið 1992. írani
og þrír Líbanar voru dæmdir í fang-
elsi vegna morðtiiræðisins.
íranskir ráðamenn neita því að
hafa fyrirskipað drápin og rekja þau
til innbyrðis átaka meðal Kúrda.
Akbar Hashemi Rafsanjani, forseti
írans, segir úrskurðinn runninn
undan rifjum Bandaríkjamanna og
ísraela og hefur lýst spennunni i
samskiptunum við Þjóðveija sem
byl er gengi fljótt yfir.
kveða upp mildan
dóm þar sem hinn
ákærði hefði sýnt
ýtrustu sam-
starfsfýsi. McDo-
ugal var kjama-
maðurinn í hinu
svokallaða White-
water-sakamáli,
sem snýst um
kaup forsetahjón-
anna og McDoug-
als og þáverandi eiginkonu hans á
byggingalóðum við ána Whitewater
árið 1978.
Viðskiptafélagi
Clintons dæmdur
Little Rock í Arkansas. Reuter.
James
McDougal