Morgunblaðið - 15.04.1997, Blaðsíða 36

36 ÞRIÐJUDAGUR 15. APRÍL 1997
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
OSKAR
ÖGMUNDSSON
+ Óskar Ög-
mundsson var
fæddur í Kaldár-
höfða í Grímsnesi
2. júní 1923. Hann
lést á sjúkrahúsinu
á Selfossi hinn 6.
apríl síðastliðinn.
Foreldar hans voru
Ögmundur Jónsson
frá Stóru-Borg í
Grímsnesi og kona
hans Elísabet Guð-
mundsdóttir frá
Efra-Apavatni í
Grímsnesi. Þau hjón
bjuggu allan sinn
búskap í Kaldárhöfða í sömu
sveit. Óskar kvæntist hinn 1.
júní 1951 Pálínu Þorsteinsdótt-
ur frá Gíslastöðum í Grímsnesi
og varð þeim fimm barna auðið,
en þau eru: Anna Soffía og á
hún eina dóttur; Elísabet, sem
býr ógift í Frakklandi; Ragn-
heiður, ógift og býr í Reykjavík;
Þorvaldur, kvæntur Þórunni
Sigurðardóttur, hún á tvær dæt-
ur og búa þau í Grindavík, Snjó-
laug Halldóra, gift Elfari Harð-
arsyni, þau eiga tvö börn og búa
í Reykjavík. Þá ólu Óskar og
Pálína einnig upp dóttur Pálínu,
Guðlaugu Birgisdóttur, sem er
gift Guðmundi
Bjarnasyni og bú-
sett á Akranesi.
Eiga þau tvær dæt-
ur og fjögur barna-
börn. Uppeldissonur
Óskars og Pálínu er
Gunnlaugur Jóns-
son, sem starfar á
ísafirði. Aður en
Óskar kvæntist vann
hann að bústörfum í
Kaldárhöfða með
móður sinni sem þar
bjó auk þess að
starfa á jarðvinnslu-
vélum utan heimilis.
Eftir lát móður sinnar 1951 tók
hann að fullu við búi í Kaldár-
höfða þar sem hann bjó ásamt
eftirlifandi eiginkonu sinni allt
þar til hann lést. Óskar hóf störf
hjá Landsvirkjun 1975 og starf-
aði þar ailt til ársins 1993. Hann
vann talsvert að félagsmálum
innan sinnar sveitar og var með-
al annars formaður búnaðarfé-
lags hreppsins í mörg ár og einn-
ig tók hann virkan þátt í starfi
Lionsklúbbsins Skjaldbreiður,
sem hann átti þátt í að stofna.
Utför Óskars fer fram frá
Selfosskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Pabbi minn.
Ósköp lá honum á manninum með
ljáinn, hann hefði víst getað beðið
og leyft þér að njóta sumarsins eftir
að hafa þraukað langan og erfiðan
vetur.
Það er fyrir hönd okkar barna
þinna og fósturbarna sem ég skrifa
þér þessa iitlu kveðju. Ekki má ég
verða of hátíðleg, því þú vildir enga
væmni í kringum þig, en það skal
samt segjast að missir okkar er mik-
ill og ekki ósár.
Ekki vil ég eigna þér fullkomleik-
ann og hefði þér heldur ekki þótt
það við hæfi. En þegar rótað er í
minningakistunni kemur fátt eitt
upp annað en þeir fjölmörgu góðu
eiginieikar sem þér voru gefnir og
sem gerðu þig jafn vinsælan og virt-
an sem þú varst.
Hæglátur varstu og ekki hávaðinn
þar sem þú fórst um, en meiningar
þínar settir þú fram af festu og
gjarna kryddaðar með þeirri oft
meinlegu glettni sem þér var svo
töm. Sómakær varstu og máttir ekki
vamm þitt vita, verklaginn og hagur
til hugar og handa. Þú varst ná-
tengdur landinu þínu, bókelskur og
ótæmandi þekkingarbrunnur um ís-
lenska alþýðumenningu.
Líf þitt var ekki alltaf dans á rós-
um en léttara varð undir fæti eftir
að barnahópurinn komst til manns
og þá fórstu að láta eftir þér að sinna
þínum mörgu áhugamálum. Öllu
deildir þú með mömmu og þið fylgd-
ust samhent að við skógrækt, félags-
mál og ferðalög. Að þú værir hag-
mæltur var einhvern veginn sjálfgef-
ið, en að í þér blundaði listamaður
við trévinnslu vissu fáir þar til þú
komst á eftirlaun og gafst þér tíma
til smíða. Enn voruð þið samhent
hjónin, þú renndir og hún skar og
svo montuðuð þið ykkur hvort af
öðru.
Þú hafðir hlakkað til eftirlauna-
áranna sem því miður urðu of fá,
þú áttir enn svo margt ógert. En
með þínu vanalega æðruleysi játaðir
þú ósigur þinn fyrir hinum leiða sjúk-
dómi sem lagði þig að velli og það
ríkti friður og sátt yfir þér á banaleg-
unni. Þú hugsaðir glaður til nýrra
heimkynna og þar óska ég þér að
þú finnir silung í vötnum, gott hross
til reiðar og tijábút til smíða.
Við systkinin kveðjum föður og
vin.
Elísabet Óskarsdóttir.
Óskar í Kaldárhöfða er látinn. í
ágúst sl. greindist hann með illvígan
sjúkdóm sem að Iokum dró hann til
dauða eins og marga aðra.
Eg kynntist Óskari eftir að hann
kvæntist móðursystur minni Pálínu
árið 1951 og urðu þau kynni bæði
góð og traust. Kaldárhöfði á land
bæði að Úlfljótsvatni og Þingvalla-
vatni, svo og „Gljúfrinu", þ.e. þeim
hluta Sogsins sem rennur milli Þing-
vallavatns og Úlfljótsvatns. Allt frá
blautu barnsbeini hafði Óskar alist
upp við veiðiskap og var slyngur
stangarveiðimaður. Á þessum árum,
áður en Steingrímsstöð var byggð,
var silungsveiði mikið stunduð í Úl-
fljótsvatni og „Gljúfrinu" og gekk
mönnum misjafnlega veiðiskapur-
inn, þar á meðal undirrituðum. Minn-
ist ég þess að iðulega kom Óskar
til að líta eftir veiðimönnum, brá sér
þá gjarnan með stöng sína á ein-
hvern stað sem öðrum veiðimönnum
þótti kannski ekki veiðilegur og dró
þar góðan afla á stuttri stund.
Reyndu margir að leika eftir en tókst
sjaldnast.
Ætíð var gott að koma í Kaldár-
höfða enda var þar oft gestkvæmt.
Þrátt fyrir það að ekki væri neinu
ríkidæmi fyrir að fara var gestrisni
þeirra hjóna viðbrugðið. Ekki er mér
grunlaust um að silungurinn sem
bóndinn veiddi hafi oft orðið til mik-
illa búdrýginda er fjölmennt var við
matborðið í Kaldárhöfða, einkum um
helgar á sumrin.
Hestamaður var Óskar ágætur.
Átti hann oftast góða hesta og með
í bland úrvalsgæðinga. Sá sem þess-
ar línur ritar hafði um nokkurt skeið
hest í vörslu þeirra hjóna Óskars og
Pálínu og eru mér í fersku minni
ánægjustundir á hestbaki með þeim
hjónum þar sem hestamaðurinn Ósk-
ar naut sín til fulls á góðhesti í bjartri
vornóttinni.
Fyrir um það bil 18 árum hætti
Óskar að búa með fé og fargaði öll-
um sínum Qárstofni. Má segja að
þá hafi orðið kaflaskipti í búskapar-
háttum í Kaldárhöfða því að Pálína
hóf að gróðursetja tré og rækta
skóg, í fyrstu við lítinn fögnuð Ósk-
ars en eftir því sem árin liðu tók
Óskar virkari þátt í ræktuninni og
varð altekinn sömu hugsjón og Pál-
ína, að gróðursetja sem mest og
græða landið sem best. Hefur þeim
hjónum tekist á þessum árum með
eigin höndum að gróðursetja þús-
undir tijáplantna í Kaldárhöfðalandi
og er myndarlega skógarspildu að
sjá í hlíðinni upp af Kaldárhöfðabæn-
um.
Óskar var hógvær maður og
óáreitinn, greindur og íhugull. Með
honum er horfinn einn þeirra íslend-
inga sem vinna sín störf í kyrrþey
og án þeirrar fyrirferðar sem ein-
kennir marga þá sem minna hafa
til brunns að bera. Þrátt fyrir tak-
markaða skólagöngu var Óskar tjöl-
fróður og hafði með sjálfmenntun
aflað sér þekkingar á ýmsum svið-
um. Hann var ekki margmáll en
ætíð var hlustað er hann tók til
máls enda tillögu- og úrræðagóður.
Það lýsir kannski Óskari hvað
best að síðustu stundir lífs hans
beið hann rólegur endalokanna og
er ég heimsótti hann á sjúkrahúsið
nú á liðnum páskum ræddi Óskar
við mig hinstu rök tilverunnar æðru-
og óttalaus.
Minningin um góðan dreng mun
lifa í hugum allra er þekktu Óskar
Ögmundsson.
Þorsteinn Júlíusson.
Eftir því sem árunum fjölgar og
aldurinn færist yfir verða mér ljós-
ari sannleiksorð skáldsins þar sem
segir: „elfur tímans áfram rennur"
o.s.frv. og alltaf er það að endurtak-
ast að maður fylgi til grafar sam-
ferðafólki sem hefur átt samleið með
manni, allt frá æsku- og unglingsá-
rum og þeim fer fækkandi sem eftir
standa.
Og nú er það bróðir minn Óskar
Ögmundsson, bóndi í Kaldárhöfða,
sem kveður eftir strangt sjúkdóms-
stríð. Það var ekki langt á milli þeirra
nágrannabænda, Ingólfs bónda á
Miðfelli,_ sem lést í janúar sl., og nú
er það Óskar sem hverfur yfir móð-
una miklu.
Þegar ég, nú á þessum tímamót-
um, renni huganum yfir farinn veg
koma margar minningar upp og all-
ar eru þær góðar sem vitna um
góðan dreng með róiega og sterka
skapgerð og alls staðar var vinsæll
og virtur af sínu samferðafólki og
lagði jafnan gott til mála hvar sem
hann fór.
Óskar ólst upp á fæðingarstað
sínum á Kaldárhöfða ásamt þremur
bræðrum sínum. Þar var ekki auður
í garði, enda hafði heimilisfaðirinn
misst heilsuna á besta aldri þegar
Óskar var í frumbernsku og lést
eftir langt veikindastríð, þegar dren-
girnir voru á unglingsaldri.
Um skólagöngu var því ekki að
ræða enda færra til ráða um þau
mál en nú eru í þjóðfélaginu. Óskar
tók við búi á Kaldárhöfða, sem er
leigujörð í eigu kirkjujarðasjóðs og
rak þar búskap um nokkurt skeið.
Börn þeirra hjóna, Óskars og Pálínu
Þorsteinsdóttur frá Gíslastöðum, einn
sonur og flórar dætur, auk dóttur sem
Pálína átti fyrir, eru ölt uppkomið
fólk sem hefur komið sér vel áfram
í lífinu og bera uppruna sínum gott
vitni og er það gæfa og lán foreldra
þegar þannig skipast mál. Ymsar
ástæður réðu því að þau hjón lögðu
niður hefðbundinn búskap með fénað
á jörðinni og gerðist Óskar þá starfs-
maður við Sogsvirkjanir og vann þar
til 70 ára aldurs.
Alltaf stundaði hann veiði í Þing-
valla- og Úlfljótsvötnum og var
manna kunnugastur á þeim slóðum
enda miðlaði hann fróðleik til
margra er létu sig veiðimál á þessu
svæði eitthvað varða. Oft var gest-
kvæmt hjá þeim hjónum og alltaf
var gaman að heimsækja þau og
' margur fór heim með silung í soðið,
án endurgjalds, því alltaf var eitt-
hvað til í silungakistunni í bæj-
arlæknum.
Þegar ekki var lengur búfénaður
sem þurfti að sinna varð það áhuga-
mál þeirra hjóna að gera tijágarð
og planta út skógi og lögðu þau
ómælda vinnu í slíkt og er nú stór
skógarreitur kringum bæinn og
einnig úti við Sog, sem þau höfðu
mikla ánægju af að sjá vaxa og
skila árangri erfiðisins.
Annað áhugamál áttu þau hjón
sem þau ræktu og nutu sameiginlega
og með fjölskyldu sinni. Það voru
ferðalög bæði innanlands og utan.
Þau voru svo hyggin þegar látið var
af búskap með skepnur að eiga ekki
svo mikið sem kött og létu ekkert
binda sig þegar færi gafst til ferða-
laga í fríum. Svo þegar Óskar var
hættur að vinna var hægt að sinna
áhugamálunum betur og þá gáfu
börn hans honum rennibekk og undi
hann sér lÖngum við að renna úr tré
marga fallega muni og hafði mikla
ánægju af því.
Einnig höfðu þau hjón lengi tekið
þátt í félagsstarfi ýmiss konar, s.s.
Lionsfélagi o.fl. og notið þess að
vera með fólki og ávallt með já-
kvæðu hugarfari. Eg ætla að Óskar
hafi verið gæfumaður í lífi sínu svo
sem lýst hefur verið. Þrátt fyrir erf-
ið veikindi á síðasta ári var hann
sáttur við lífið og horfði björtum,
vonglöðum augum fram á veginn.
Þannig er gott að piinnast hans.
Kjartan Ögmundsson.
Elsku afi, nú ertu horfinn frá
okkur og eftir varð undarlegur tóm-
leiki í hjartanu. En við þökkum
Guði að þú þurftii' ekki að beijast
við veikindin lengi.
Þegar við horfum framhjá tóm-
leikanum bijótast fram minningar
um afa, sem alltaf var hlýr með eitt-
hvert prakkarablik í augunum. Þeg-
ar við vorum litlar, systurnar, höfð-
um við þá trú að afi gæti búið til
allt. Hann var alltaf að smíða eitt-
hvað eða gera við, smíðaði handa
okkur litlar hrífur svo við gætum
nú tekið þátt í heyskapnum eins og
annað fólk, sem er kannski lýsandi
fyrir viðhorf hans til fólks. Einn
veturinn kom skíðasleði, sem afi
hafði smíðað og málað fagurgrænan
og rauðan, það var nú dýrgripur í
lagi og sá flottasti í nágrenninu.
Á sumrin í sveitinni var alltaf
gott að hlaupa til afa ef maður vildi
eiga rólega stund. Hann var þá
gjarna að dytta að bátum, gera við
net eða eitthvað að sýsla. Það var
dýrmætt að geta dundað eitthvað í
nágrenninu og verið maður sjálfur
í ævintýrum barnshugans. Miklu
dýrmætara, en við gerðum okkur
grein fyrir þegar við vorum börn. í
hraða samfélagsins í dag eiga ekki
mörg börn kost á slíkum samvistum
við fullorðna, sem alltaf eru að flýta
sér.
Við þökkum þér, kæri afi, að hafa
fengið að njóta þessa og samvistirn-
ar í gegnum árin og kveðjum þig,
er þú heldur nú í himnavistina. Þar
færðu nýjan dýrðarlíkama, laus við
sjúkdóma, fullur af kærleika og friði.
Þar heldurðu örugglega áfram að
smíða, eins og þú gerðir fram á síð-
ustu daga, en nú smíðarðu dýrgripi
fyrii' Guð.
Elsku amma og systkinin öll, frið-
ur Guðs, sem er æðri öllum skilningi
sé með ykkur öllum og styrki ykkur
á þessum tíma saknaðar þar til við
hittumst öll á himnum.
Halldóra Traustadóttir,
Guðfinna B. Guðmundsdóttir.
Afi minn.
Hversu oft heyrðist ekki í Kaldár-
höfða þetta ávarp þegar einhvers
þurfti við. Og afi leyfði okkur að
spreyta okkur á alls kyns viðfangs-
efnum, hann átti ráð við flestum
vanda, leiðbeindi og miðlaði rósemd
og hlýju. Einnig hafði hann sérstaka
og skemmtilega kímnigáfu sem við
nutum óspart af.
Afi kenndi okkur að skoða nátt-
úruna í kring um okkur. Frá því við
vorum agnarsmá ferðuðumst við
með afa um landið og lærðum um
sögu og náttúru, staðhætti og furð-
ur. Við fórum í tjaldútilegur og sum-
arhúsaferðir víðs vegar um landið -
og ókunnar leiðir voru honum - og
okkur - ómótstæðileg freisting,
meðan amma þóttist malda í móinn.
Af öllum stöðum var þó tilhlökkunin
mest að eyða sumarleyfinu á Kleif-
um á Ströndum. Að veiða þara-
þyrskling, krækling og krabba,
skoða hvernig rauðmaginn festi sig
við eldhúsvaskinn, stijúka selnum
sem festist í netinu.
Við vorum líka mjög ung þegar
við vorum nógu stór til að vitja um
netin í Þingvallavatni eða Úlfljóts-
vatni með afa og stýra utanborðs-
mótor, eða veiða silung gegn um ís.
- Og besti maturinn var oft silung-
urinn hans afa, geymdur lifandi í
„baðkerinu" í læknum.
Við fylgdumst með skóginum
hans vaxa og dafna og með þrestin-
um hans, sem hann opnaði bílskúr-
inn sérstaklega fyrir á hverju vori.
Þegar afi hætti að vinna fór hann
að smíða fegurstu hluti handa okkur
og enginn spýtukubbur eða greinar-
stúfur var svo lítilíjörlegur að ekki
þyrfti að athuga hvort renna mætti
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi
langafi,
JÓN GUNNLAUGSSON
læknir,
Seltjarnarnesi,
lést á hjúkrunarheimilinu Eir mánudaginn
14. apríl. Útför hans verður auglýst síðar.
Karen Oktavía Kaldalóns Jónsdóttir,
Þorbjörg Kaldalóns Jónsdóttir Balys,
Elsa Kristín Kaldalóns Jónsdóttir,
Sólveig Kaldalóns Jónsdóttir,
Gunnlaugur A. Jónsson,
Sigvaldi Kaldalóns Jónsson,
Margrét Kaldalóns Jónsdóttir,
Þórhallur Kaldalóns Jónsson,
Eggert Stefán Kaldalóns Jónsson,
barna- og barnabarnabörn.
+
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
JÓNATAN ÓLAFSSON
hljómlistarmaður,
Skólavörðustíg 24,
andaðist á Landspítalanum 11. apríl sl.
Erla Jónatansdóttir, Garðar Sigurðsson,
Gigja Jónatansdóttir, Guðmundur Jónsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
SIGURVEIG ÞÓRA
KRISTMANNSDÓTTIR,
lést á hjúkrunarheimilinu Eir sunnudaginn
13. apríl.
Útförin verður auglýst síðar.
Börn, tengdabörn barnabörn
og barnabarnabörn.
Henrik Friis,
Helge Grane Madsen,
Guðrún H. Brynleifsdóttir,
Helga Kristinsdóttir,
Gunnþóra Ólafsdóttir,
Berglind Gunnarsdóttir,