Morgunblaðið - 16.04.1997, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 16. APRÍL 1997 15
VIÐSKIPTI
Hvatningarverð-
laun Rannsókn-
arráðs afhent
Verðbólguhraðinn
9,1% ímarsmánuði
Breytingar á vísitölu neysluverðs
Mars 1997 = 100
Tölurísvigumvisatil
vægis rntakra Cða.
Frá mars til apríl 1997
+15,9%
01 Matur og óáfengar drykkjarvörur (17,6%)
0111 Brauð og kornvórur (2,8%)
0112 Kjöt (3,4%)
0116 Ávextir (1,2%)
0117 Grænmeti, kartöflur og rótarávextir (1,4%)
02 Áfengi og tóbak (3,1 %)
03 Föt og skór (6,5%)
04 Húsnæði, hiti og rafmagn (17,2%)
05 Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. (5,9%)
06 Heilsugæsla (3,0%) -4,1 %
061 Lyf og lækningavömr (1,1 %) llMállfBS A
07 Ferðir og flutningar (15,8%) I +0,5%
0733 Flutningar i lofti (1,2%)
08 Póstur og sími (1,3%) 10,0%
09 Tómstundir og menning (14,0%) -0,2% |
10 Menntun (1,0%) 10,0%
11 Hótel, kaffihús og veitingastaðir (5,3%) I +0,4%
12 Ýmsar vörur og þjónusta (9,3%) |+0,4%
| +0,3%
1+0,1%
| +0,2%
| +0,3%
+11,1%
VISiT. NEYSLUVERÐSIAPRIL: 100,7 sti
3Þi +0,7%
Breytingar á vísitölu neysluverðs frá 1995
% 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 -2,0 -4,0 -6,0 Breytinq síðasta mánuðinn l
| umreiknuð til árshæk kunar I I
I Brevtinq vísitölu ínar í nuðil
f síðasliðna12 má
!p?'===
JFMAMJJASOND 1995 j FMAMJ jÁsond 1996 jfmamjjÁsond 1997
TVEIR ungir vísindamenn, dr.
Kristján Kristjánsson, dósent í
heimspeki við Háskólann á
Akureyri, og dr. Jón Atli Bene-
diktsson, rafmagnsverkfræð-
ingur og dósent við rafmagns-
og tölvuverkfræðiskor Háskóla
Islands, fengu hvatningarverð-
laun Rannsóknarráðs Islands á
ársfundi þess í gær. Kristján
fékk verðlaunin fyrir framúr-
skarandi störf á sviði grunnvís-
inda og fræða en Jón Atli fyrir
frábært framlag til hagnýtra _
rannsókna og tækniþróunar. A
meðfylgjandi mynd tekur Jón
Atli við verðlaununum úr hendi
Ólafs Ragnars Grímssonar, for-
seta íslands, en hjá þeim stendur
Þorsteinn Gunnarsson, rektor
Háskólans á Akureyri, er veitti
verðlaununum viðtöku fyrir
hönd Kristjáns, sem staddur er
erlendis.
Verðlaunin eru veitt árlega
tveimur ungum vísindamönnum
fyrir störf sem þykja skara fram
úr á sviði vísinda og tækni og
voru sautján einstaklingar til-
nefndir að þessu sinni. Markmið
verðlaunaveitingarinnar er að
hvetja unga vísindamenn til
dáða og vekja athygli almenn-
ings á gildi rannsókna. Verð-
launin eru nú veitt í sjöunda sinn
og fær hvor verðlaunahafi um
sig eina milljón króna ásamt
viðurkenningarskjali.
Jón Atli er 36 ára og lauk
prófi í rafmagnsverkfræði frá
HÍ 1984, MS prófi frá Purdue
háskólanum í Bandaríkjunum
og doktorsprófi frá sama skóla
árið 1990. Hann hlýtur verð-
launin fyrir brautryðjendastarf
við uppbyggingu á nýju rann-
sóknarsviði hérlendis, sem eru
aðferðir við úrvinnslu fjöllinda-
gagna, sem aflað er úr lofti með
fjarkönnun og fyrir framúr-
skarandi árangur í rannsóknum
sínum, þar sem hann hefur þeg-
ar hlotið mikla alþjóðlega viður-
kenningu að mati dómnefndar.
Krislján er 37 ára og lauk BA
prófi í heimspeki og þýsku frá
HÍ 1983, M. Phil. prófi frá Há-
skólanum i St. Andrews í Skot-
landi 1988 og doktorsprófi frá
sama skóla árið 1990. Hann
hlaut verðlaunin fyrir framúr-
skarandi árangur og afköst í
rannsóknum á sviði siðfræði,
nyljastefnu og menntamála þar
sem hann hefur að mati dóm-
nefndar verið mjög ötull við að
birta niðurstöður sinar á innlend-
um og erlendum vettvangi og
fyrir að hafa verið nyög virkur
við uppbyggingu fræðilegra og
hagnýtra rannsókna við Háskól-
ann á Akureyri og unnið þar
brautryðjendastarf við að tengja
saman háskóla og atvinnulíf.
VÍSITALA neysluverðs miðað við
verðlag í aprílbyijun 1997 reyndist
vera 179,7 stig og hækkaði um 0,7%
frá mars 1997. Þessi hækkun jafn-
gildir 9,1% verðbólguhraða umreikn-
að til heils árs. Síðastliðna tólf mán-
uði hefur vísitalan hækkað um 2,2%
og vísitala neysluverðs án húsnæðis
um 2,1%. Undanfarna þijá mánuði
hefur vísitala neysluverðs hækkað
um 0,7%, sem jafngildir 2,9% verð-
bólgu á ári.
Hækkun á matvöru um 4,2% olli
0,68% vísitöluhækkun. Af einstökum
verðhækkunum má nefna að ávextir
hækkuðu um 27,5% sem hafði í för
með sér 0,27% hækkun vísitölunnar.
Grænmeti og kartöflur hækkuðu um
15,7% sem hækkaði vísitöluna um
0,20%. Loks hækkaði meðalverð á
brauði og kornvörum um 3,2% sem
leiddi til 0,09% vísitöluhækkunar.
Þess má geta að verðhækkun ávaxta
og grænmetis skýrist að hluta af
innflutningi þessarar vöru með flugi
vegna verkfalls í stað venjubundins
innflutnings með skipum, segir með-
al annars í frétt frá Hagstofu ís-
lands. Á móti þessum hækkunum
kom lækkun á verði lyfja sem lækk-
aði vísitöluna um 0,13%.
Vísitala neysluverðs er nú reiknuð
í fyrsta sinn á nýjum grunni reistum
á neyslukönnun sem gerð var árið
1995. Hækkun vísitölunnar frá mars
til apríl 1997 er óháð því að hvort
vísitalan er reiknuð samkvæmt nýja
eða gamla grunninum, niðurstaðan
er sem næst hin sama.
Vísitala neysluverðs í apríl 1997,
sem er 179,7 stig, gildir til verð-
tryggingar í maí 1997. Vísitala fyrir
eldri fjárskuldbindingar, sem breyt-
ast eftir lánskjaravísitölu, er 3.548
stig fyrir maí 1997.
Verðbólgan í EES-ríkjum frá
febrúar 1996 til febrúar 1997 mæld
á samræmda vísitölu neysluverðs var
2,0% að meðaltali. í Finnlandi var
0,6% verðbólga og 1,1% verðbólga í
Svíþjóð. Verðbólgan á Islandi á sama
tímabili var 1;9% og í helstu við-
skiptalöndum Islendinga 2,1%.
Fjörug viðskipti
Fjörug viðskipti voru á Verðbréfa-
þingi í gær í kjölfar þess að vísitalan
var gefin út. 233 milljónir króna
seldust í spariskírteinum og 156
milljónir króna í húsbréfum. Mark-
aðsvextir 3,5 ára ríkisbréfa hækk-
uðu um 0,10 prósentustig frá síð-
asta viðskiptadegi og húsbréf og
spariskírteini lækkuðu um 0,01-0,06
prósentustig. Hlutabréfaviðskipti á
þinginu námu alls 93 milljónum
króna og hækkaði gengi á hlutabréf-
um Síldarvinnslunnar um 5% í verði.
Mest voru viðskipti með hlutabréf í
SR-mjöli 28,3 milljónir og í Eim-
skipafélaginu 18 milljónir.
Spánverjar og
Portúgalir sækja inn
á nýja símamarkaði
Malaga. Morgunblaðið.
Reykjavíkurborg
valdi AGRESSO
r-nrpj mest seldu fólksbíla- - -r tteguidirrar í Br frá U O/Jan.-mars. 1997 fyrraári Fjöldi % %
1. Tovota 331 17,1 +6,1
2. Subaru 267 13,8 +203,4
3. Mitsubishi 198 10,2 +65,0
4. Volkswaqen 175 9,1 -23,6
5. Hvundai 161 8,3 -4.2
6. Nissan 123 6,4 -42,8
7. Opel 113 5,8 +22,8
8. Ford 104 5,4 0,0
9. Suzuki 98 5,1 -10,1
10. Renault 84 4,3 +16,7
11. Honda 41 2,1 -4.7
12. Volvo 40 2,1 +11.1
13. Peuaeot 30 1,6 +57.9
14. Ssanqvonq 28 1,4
15. Mazda 24 1,2 -17,2
Aðrar teg. 115 6,0 -29,0
Samtals 1.932 100,0 +7,5
Rangar tölur
um markaðs-
hlutdeild
í TÖFLU á viðskiptasíðu í gær birt-
ust rangar tölur um markaðshlut-
deild einstakra tegunda fólksbíla
fyrstu þijá mánuði ársins. Taflan
er því birt hér að nýju með réttum
tölum um leið og beðist er velvirð-
ingar á þessum mistökum.
SPÆNSKA símafyrirtækið Tele-
fonica og hið portúgalska, Portugal
Telecom, hafa gert með sér samn-
ing um samstarf á nýjum mörkuð-
um. Samningurinn kveður á um
skipti á hlutabréfum í fyrirtækjun-
um tveimur.
Símafyrirtæki í Evrópu búa sig
nú, flest, undir stóraukna sam-
keppni á þessu sviði enda ganga
senn í gildi reglugerðir sem kveða
á um að frjáls og hindrunarlaus
samkeppni skuli ríkja á sviði fjar-
skipta. Spænska fyrirtækið Tele-
fonica, sem forðum var í ríkiseigu
og annálað fyrir hörmulega þjón-
ustu en hefur nú verið einkavætt
að mestu, hefur gripið til ýmissa
aðgerða í þessu skyni á undanförn-
um mánuðum.
Þannig hefur verð á símtölum
til útlanda verið lækkað og marg-
vísleg kostaboð verið kynnt á sviði
farsímaþjónustu. Fyrirtækið hefur
hins vegar hækkað innanlandstaxt-
ana enda hefur það enn einkaleyfi
á landlínuþjónustu. Hefur þetta
vakið mikla gremju á Spáni og
kallað fram harkaleg mótmæli
neytendasamtaka.
Nýir ráðamenn Telefonica hafa
boðað sókn á flestum sviðum til
að búa sig undir samkeppnina og
er samningurinn, sem undirritaður
verður í Lissabon í Portúgal í dag,
liður í þeim áformum. Fyrirtækin
hyggjast í sameiningu sækja inn á
nýja markaði og er þá einkum horft
til Brasilíu og ríkja í Norður-Afr-
íku. Möguleikarnir í þessum ríkjum
eru sagðir miklir, ekki síst í Brasil-
íu, sem er risavaxinn markaður.
Portúgalska ríkið á enn meiri-
hluta hlutabréfa í Portugal Telecom
eða 51%. Þótt fjarskiptaþjónust'a
sé almennt ekki jafn þróuð í Port-
úgal og á Spáni hefur portúgalska
fyrirtækið skilað prýðilegum hagn-
aði á undanförnum árum.
Samkvæmt samningi þessum
mun spænska fyrirtækið eignast
3,5% hlut í portúgalska fyrirtækinu
og það aftur á móti yfirtaka 1%
hlutabréfa í Telefoniea. Verðmæti
þessara skipta er talið liggja nærri
17 milljörðum íslenskra króna.
BORGARRÁÐ samþykkti á fundi
sínum í síðustu viku að ganga til
samninga við Skýrr hf. um kaup á
norska fjárhags- og upplýsingakerf-
inu AGRESSO fyrir Reykjavíkur-
borg og Rafmagnsveitu Reykjavík-
ur. Reykjavíkurborg er fyrsti aðilinn
sem kaupir slíkt kerfi hjá Skýrr, en
fyrirtækið hefur unnið að aðlögun
og markaðssetningu þess frá því það
tók við umboðinu á síðasta ári.
AGRESSO varð fyrir valinu að
undangengnu forvali og lokuðu út-
boði. Fimm aðilum var gefinn kostur
á að bjóða í kerfið og bárust tilboð
frá fjórum þeirra. Auk Skýrr hf.
bauð Strengur hf. fram Navision
Financials, UniSys bauð Oracle Fin-
ancials og Almenna kerfisfræðistof-
an AKS-kerfí. Tilboðið frá Skýrr
reyndist lægst eða ívið lægra en til-
boð Strengs, en önnur tilboð voru
mun hærri.
Að sögn Önnu Skúladóttur, fjár-
reiðustjóra Reykjavíkurborgar hljóð-
ar samningurinn við Skýrr upp á
39 milljónir króna, en alls er ráð-
gert að veija um 100 milljónum
króna í að endurnýja bókhalds- og
upplýsingakerfí borgarinnar á næstu
þremur árum. Við val á hugbúnaðar-
kerfi var tekið tillit til verðs, eigin-
leika kerfisins, fjárhagslegs styrk-
leika fyrirtækjanna og þjónustuaðila
og útbreiðslu hugbúnaðarins. Af
hálfu borgarinnar var það skilyrði
sett að fulltrúar hins norska fyrir-
tækis sem þróað hefur AGRESSO-
hugbúnaðinn kæmu að uppsetningu
kerfísins.
Anna segir að AGRESSO hafi
haslað sér völl á sveitarfélagamark-
aði í Noregi og Svíþjóð. Það sé staðl-
aðra en önnur kerfi og því þörf á
minni aðlögun en ella. Markaðshlut-
deild AGRESSO hafí aukist hratt í
umhverfí sveitarfélaga sem sé svipað
og hjá Reykjavíkurborg. Hún segir
hins vegar aðspurð að það hafi á
engan hátt ráðið valinu að borgin
sé eignaraðili að Skýrr.
Nýja kerfíð leysir af hólmi hug-
búnað sem að grunni til er frá árinu
1971. í kjölfarið verða gerðar miklar
breytingar á bókhaldi og umhverfi
borgarinnar á upplýsingasviðinu.
Ákvörðun hefur ekki verið tekin um
kaup á vélbúnaði fyrir hinn nýja
hugbúnað né heldur hvernig rekstri
hans verður háttað.
Meginhluti kerfisins verður gang-
settur í ársbytjun 1998, en þar er
um að ræða fjárhagsbókhald, fjár-
hagsáætlanakerfi, viðskiptamanna-
kerfi, lánadrottnakerfí ásamt pant-
ana- og sölukerfi.