Morgunblaðið - 17.05.1997, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 17. MAÍ1997 27
AÐSENDAR GREINAR
Borgarsljóri,
biðlistar
og sannleikur
MIKIL uppbygging
hefur átt sér stað í leik-
skólum hjá Dagvist
barna í Reykjavík á und-
anförnum árum. Sú upp-
bygging hófst í stjórn-
artíð sjálfstæðismanna.
Á síðasta kjörtímabili
voru 10 leikskólar teknir
í notkun.
Áróður R-listans fyrir
síðustu kosningar miðaði
mjög að því að gera lítið
úr þessari uppbyggingu.
Hann yfirbauð áætlanir
sjálfstæðismanna mynd-
arlega. R-listinn lofaði
að útryma biðlistum
barna á aldrinum 1-5 ára
á þessu kjörtímabili. Sjálfstæðis-
menn bentu á að vart væri hægt að
íjölga leikskólarýmum hraðar en
gert væri því 40% starfsmanna leik-
skólanna væru faglærð og leggja
þyrfti áherslu á að fjölga þeim. Nú
er sannleikurinn að koma í ljós. R-
listinn hefur lagt áherslu á bygging-
ar með miklum tilkostnaði, en fjölg-
un barna á leikskóla er hæg. Enn
eru 1.200 börn á biðlistum og fag-
lærðir starfsmenn leikskóla eru enn
í miklum minnihluta.
Þrátt fyrir mikinn byggingakostn-
að hjá R-listanum er staðreyndin sú
að mesta aukning í dvalarstundum
á leikskólum milli ára fram til þessa
dags var í tíð sjálfstæðismanna 1993
og 1994. Þar var m.a. beitt hagræð-
ingarleiðum, s.s. viðbyggingum og
sérstökum samningum við leikskóla-
kennara. Þessi uppbygging var í
anda sjálfstæðismanna. Við viljum
vandað leikskólastarf en til hliðar
við það viljum við nútímalegar lausn-
ir til þess að foreldrar geti verið
með börnum sínum. R-listinn stend-
ur nú frammi fyrir að svíkja loforðið
um útrymingu biðlista. Hans eigið
yfírboð reynist honum um megn.
Nýjasta útspilið er að lofa því að
það verði efnt á næstu öld. Enn eitt
loforð R-listans kemur upp úr hattin-
um sem falsloforð. Með einhæfum
lausnum sínum í málefnum barna
og foreldra gátu forsvarsmenn R-
listans sagt sér sjálfir að þeir réðu
aldrei við að útryma biðlistunum á
þessu kjörtímabili.
Sannleikurinn
Það sem sorglegra er að til að
fegra verk sín og slá ryki í augu
borgarbúa hefur borgarstjóri valið
að fara með ósannindi
í fjölmiðlum. Hún hef-
ur sagt að 2.500 börn
hafi verið á biðlistum
eftir leikskólum þegar
þau tóku við en nú séu
þau „bara“ 1200.
Árni þór Sigurðsson,
fulltrúi Alþýðubanda-
lagsins í R-listanum
og formaður stjórnar
Dagvistar barna, veit
betur því sannleik-
urinn kom fram þeg-
ar R-listinn hélt að
hann gæti staðif við
stóru orðin við upp-
haf kjörtímabilf ns. í
sameiginlegri jókun
R-listans og sjálfstæðismam.'' 23.
júní 1994 segir að við upphaf kjör-
tímabils R-listans hafi 1.530 börn
verið á biðlistum eftir leiksólavist.
Það skeikar því tæplega 1.000 börn-
Það er uppeldislega já-
kvætt og foreldrum til
hagsbóta að bjóða val-
kosti í dagvistun. Arni
Sigfússon telur það
einnig fjárhagslega
hagkvæmt.
um í fullyrðingum Ingibjargar Sólr-
únar og staðfestum tölum. Þær eru
skjalfestar í bókun stjórnar Dag-
vistar barna. Þessi sameiginlega
bókun var til þess gerð að ekki
væri hægt að sveigja sannleikann
síðar. Nú eru 1.200 börn á biðlistun-
um. Fjölgun barna á leikskólum það
sem af er tímabili R-listans er sam-
tals 400. Þetta kallar R-listinn
„þrekvirki". Alls eru 5.300 börn á
leikskólum borgarinnar.
Fleiri lausnir
Helsta skýringin á því hversu
hægt gengur á biðlistana er að R-
listinn hefur hafnað flestum hug-
myndum sjálfstæðismanna sem ætl-
að er að auka valkosti í þjónustu
við fjölskyldur í Reykjavík og gætu
þar með dregið úr þörf fyrir leik-
skólarými.
Við sjálfstæðismenn teljum að til
Árni
Sigfússon
hliðar við öfluga uppbyggingu leik-
skóla á síðustu 7 árum hefði á sl.
þremur árum átt að veita nýjum
hugmyndum sjálfstæðismanna um
stuðning við fjölskyldur brautar-
gengi. Hér er um að ræða aðgerðir
til sveigjanlegs vinnutíma borgar-
starfsmanna, hlutastarfa og sveigj-
anleika í fæðingarorlofi. Hér eru
þættir sem Reykjavíkurborg gæti
haft áhrif á, a.m.k. gagnvart 9.000
starfsmönnum sínum. Þannig gæti
borgin sýnt verðugt fordæmi. Þá
geta foreldragreiðslur boðið aukið
val til margra foreldra sem velja að
sinna börnum sínum heima. Sérstak-
lega gæti slíkt orðið raunhæft ef
hlutastörf og sveigjanleiki í störfum
verða meira í boði en nú er gert.
Sjálfstæðismenn telja einnig að auk-
inn stuðningur við dagmæður og
hærri stofnstyrkir til einkarekinna
heimila, séu meðal lausna sem hefðu
gjörbreytt þeirri stöðu sem borgin
er nú í.
Flestir foreldrar
kjósa 4-5 tíma vistun
Nýleg könnun á vegum Dagvistar
barna sýnir að stærstur hluti for-
eldra barna sem fædd eru 1995 og
1996 vill fá 4-5 stunda vistun fyrir
börn sín. Stefna R-listans hefur hins
vegar verið að fækka 4-5 stunda
plássum en fjölga 8-9 stunda pláss-
um. Þessi stefna hefur leitt til þess
að þrátt fyrir mikil fjárútlát við
byggingar leikskóla, hefur aðeins
fjölgað um 400 börn á leikskólunum
s.l. þrjú ár. 30% foreldra vilja annað
form á þjónustu en leikskólavistun
á vegum borgarinnar. Þetta er at-
hyglisvert vegna þess að nánast
enginn annar stuðningur býðst og
því er erfitt fyrir foreldra að velja á
milli annarra raunverulegra kosta.
Niðurstöður könnunarinnar benda
eindregið til að fleiri valkostir í þjón-
ustu við foreldra geta komið mörg-
um fjölskyldum betur en það kostn-
aðarsama loforð R-listans að byggja
leikskóla yfir öll börn.
Viíjum við að skattar
hækki áfram?
Það er ekki aðeins áhyggjuefni
að með leið R-listans sé biðlistum
ekki útrýmt. Sú leið sem hann vel-
ur, með ofuráherslu á nýjar bygging-
ar, bendir til að borginni verði fjár-
hagslega ofviða að reka kerfið í
framtíðinni. Nú stefnir í að útgjöld
við rekstur leikskóla séu um 20%
af rekstrarútgjöldum Reykjavíkur-
borgar á síðasta ári.
Það er því ekki aðeins uppeldis-
lega jákvætt að veita aukna val-
kosti í þjónustu við fjölskyldur held-
ur er það einnig nauðsynlegt ef
skattheimta á ekki að aukast í fram-
tíðinni vegna aukins kostnaðar
borgarinnar. Leið vinstri flokkanna
í R-listanum er vörðuð skattahækk-
unum.
Höfundur er oddviti sjálfstæðis-
nmmrn í borgarstjóm Reykjavíkur.
„Húskarlar“ Páls
á Höllustöðum
ÁSTA Ragnheiður
Jóhannesdóttir alþing-
ismaður vék orði að
húsnæðismálastjóm í
ræðu sinni í eldhús-
dagsumræðum á Al-
þingi 14. maí síðastlið-
inn. Hún taldi það
ríkisstjórninni til for-
áttu að „húskarlar" fé-
lagsmálaráðherrans
húsnæðismálastjórn
hefðu orðið við umsókn
Hússjóðs Öryrkja-
bandalags íslands um
lán til 40 félagslegra
íbúða. Húsnæðismála-
stjórn ákvað lánveit-
ingar til félagslegra íbúða á fundi
sínum hinn 13. maí sl.
Eitthvað hefur nú skolast til hjá
Ástu Ragnheiði. T.d. hefur einhver
kynvilla hlaupið í lýsingu hennar á
Húsnæðismálastjóm
ákvað einróma, segir
Þórhallur Jósepsson,
að fénu væri best ráð-
stafað á þann veg sem
gert var.
þessum hópi sem myndar hús-
næðismálastjórn og hún kallar
yhúskarla“ félagsmálaráðherrans.
I stjórninni sitja sö manns, þar af
tvær konur og voru báðar viðstadd-
ar umræddan fund. Þótt rétt sé að
konur séu menn, er nú varla ástæða
til að karlkenna þær og það í þing-
ræðu?
Það liggur í orðinu „húskarlar“
að Ásta Ragnheiður líti á húsnæðis-
málastjórn sem hvern annan hund-
hlýðinn hóp vinnuhjúa ráðherrans.
Óvíst er að ráðherrann eða starfs-
fólk í hans ráðuneyti taki undir þau
sjónarmið, eins og samskipti þess-
ara tveggja stofnana hafa verið
undanfarin misseri.
Hitt ætti alþingismanninum
Ástu Ragnheiði auðvitað að vera
ljóst, að húsnæðismálastjórn heyrir
ekki undir félagsmálaráðherra,
heldur Alþingi og er kosin þar
beinni kosningu samkvæmt lögum
um Húsnæðisstofnun ríkisins og
eru skipunarbréf stjórnarmanna
undirrituð af forseta Álþingis, ekki
af félagsmálaráðherra. Stjórnina
skipar fólk tilnefnt af Álþýðu-
bandalagi, Alþýðuflokki, Fram-
sóknarflokki og Sjálf-
stæðisflokki.
Ákvörðun hús-
næðismálastjórnar
um skiptingu fram-
kvæmdalána var ekki
nú, frekar en endra-
nær, tekin með tilliti
til skoðana félags-
málaráðherra eða rík-
isstjórnar á því,
hvernig skipta bæri.
Reyndar veit ég ekki
til að komið hafi fram
nokkrar upplýsingar
um að slíkar skoðanir
hafi verið fyrir hendi,
þaðan af síður hveijar
þær þá væru. Húsnæðismálastjórn
var blessunarlega laus við nokkurn
snefil af skoðunum ráðherra, eins
eða fleiri, á þessari ákvörðun.
Rétt er að Öryrkjabandalaginu
var ekki veitt lán nú (það er rangt
hjá áij að 40 umsóknum hafi verið
neitað, umsóknin var ein og um
40 lán). Hið sama er að segja um
sex önnur félagasamtök og eitt
sveitarfélag. Þá er ótalið, að enginn
umsækjenda utan þrír (sem sóttu
um eitt lán hver) fékk lán eins og
sótt var um.
Alls bárust 26 umsóknir um 471
lán, en til ráðstöfunar voru 180 lán
og hafa ekki verið færri um langan
aldur. Tvö meginsjónarmið voru
ráðandi við ákvörðun stjórnarinnar.
í fyrsta lagi að láta sveitarfélög
eftir mætti sitja fyrir um lán, ekki
síst vegna lögboðinnar framfærslu-
skyldu þeirra samkvæmt sveitar-
stjórnarlögum. Voru þeim veitt 158
lán. í öðru lagi, þegar ákveðið var
að veita ekki lán til framangreindra
félagasamtaka, var haft í huga
hvaða afgreiðslu þau hafa hlotið
undanfarin ár, hvaða aðra mögu-
leika þau eiga á úrlausnum fyrir
félagsmenn sína, hvaða sérstaka
tekjustofna þau hafa og væntan-
legar rýmingar íbúða á þeirra veg-
um, sem leysa munu að verulegu
leyti úr húsnæðisþörf. Að öllu
samantöldu ákvað húsnæðismála-
stjórn, og sú ákvörðun var allra
stjórnarmanna einróma, að tak-
mörkuðu fé væri best ráðstafað á
þann veg sem gert var. Þar komu
einungis fagleg sjónarmið að við
þá ákvörðun og er ekki sæmandi
þingmanni á hinu háa Alþingi að
fella órökstudda sleggjudóma um
annarleg sjónarmið í því efni. Slík
ummæli eru röng og tilhæfulaus.
Höfundur á sæti í húsnæðismála■
stjórn fyrir Sjálfstæðisflokk.
Þórhallur
Jósepsson
HANN var staddur
á hóteli úti á landi,
hafði dvalið þar í
nokkra daga starfs síns
vegna. Þessi ágæti
maður hefur farið víða
og oft gist á hótelum
eða gistiheimilum. Eitt
af því fyrsta sem hann
gerir þegar hann kem-
ur upp á herbergið sitt
er að kanna hvort það
sé ekki örugglega Bibl-
ía eða Nýja testamenti
á herberginu. Svo var
í þetta skiptið eins og
reyndar yfírleitt. Hann
styttir sér nefnilega
gjaman stundir við að
lesa í Nýja testamentinu þegar færi
gefst enda i friði og ró á hótelunum
eða a.m.k. svona yfirleitt.
Að vísu hefur hann alltaf Biblíuna
sína á náttborðinu heima hjá sér
og hann les oft í henni, þótt það sé
nú kannski ekki alveg á hveiju
kvöldi.
En þegar hann er á
ferðalögum hvort sem
það er á einkavegum
eða vegna starfs síns
þá nýtur hann þess að
hvílast við lestur Guðs
orðs og leyfa því að
tala til sín og hugleiða
það.
Biblían hefur svo
sannarlega stytt hon-
um stundirnar, jafnt á
löngum einmanalegum
nóttum, sem og eftir
eða á milli stundum
erfíðra og þurra funda.
Hann hefur lesið mikið
í Biblíunni við svona
aðstæður og fengið
mikið út úr því. Hann hefur meðtek-
ið kraft Guðs, frið og blessun á slík-
um stundum, þegið uppörvun og
verið hughreystur. Hann hefur end-
urnýjast í hinu mikilvæga samfélagi
sínu við frelsarann eina, Jesúm
Krist. Honum er hægt að treysta
öllum stundum og jafnvel þegar allt
Biblían hefur sannar-
lega verið mörgum, seg-
ir Sigurbjörn Þorkels-
son, dýrmæt hjálp í leit
að hinu eina og sanna.
annað virðist ætla að bregðast.
Hann kynntist Biblíunni eiginlega
fyrst þegar hann var ungur maður
til sjós. Biblían var alltaf um borð
í skipunum sem hann starfaði á og
þannig lærði hann að eiga samfélag
við frelsara sinn í lestri Biblíunnar
og í hljóðlátri bæn. Hann minnist
þessara stunda, þær höfðu mikil
áhrif á hann og hafa haft mikið að
segja fyrir hann allt til þessa dags.
Honum varð það snemma ljóst hve
mikilvægt það væri að eiga lifandi
og persónulegt samfélag við frelsar-
ann Jesúm og hefur Biblían eða
Nýja testamentið verið honum ómiss-
andi þáttur í þeirri viðleitni hans.
Já, það getur vissulega verið gott
að eiga frelsarann Jesúm Krist að,
bæði þegar vel gengur í lífinu að
ég tali nú ekki um þegar illa geng-
ur og líðanin er misjöfn. Þá er gott
að eiga traustan og sannan vin að,
vin sem ekki bregst og yfirgefur
þig ekki, sama hvað á gengur.
Guð gefí okkur að meðtaka kær-
leika hans og frið, öðlast blessun
hans og sanna lífsfyllingu.
Sumir vilja breyta Biblíunni, laga
hana að sínum aðstæðum eftir hent-
ugleika. Vilja sem sagt öðru vísi
Biblíu fyrir sig. En það erum ekki
við sem þurfum öðruvísi Biblíu,
heldur þyrftum við kannski að líta
í eigin barm og sjá hvort Biblían
geti ekki breytt okkur eitthvað og
það að sjálfsögðu til heilla og bless-
unar.
Biblían hefur sannarlega verið
mörgum dýrmæt hjálp í leit manna
að hinnu eina sanna. Vegna hennar
hafa margir fundið veginn til Guðs,
sem er Jesús Kristur, frelsarinn eini,
lífíð eina, eilífa og sanna.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Gídeonfélagsins á Islandi.
Staddur á hóteli
Sigurbjörn
Þorkelsson
OPTIROC
MÚRVÖRUR
& VIÐGERÐAR-
EFNI
• Betokem Dek
• Betokem Rep 1
« Betokem ExM J
• Ódýrar
múrblöndur
H
Gólflagnir
I B SA ÐAÍÍ Ö 6 tf
««pn 664
-kjami málsins!