Morgunblaðið - 17.05.1997, Blaðsíða 42

42 LAUGARDAGUR 17. MAÍ 1997
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
HELGA
TÓMASDÓTTIR
1919; og Eiríkur, f.
26.2. 1921.
Sambýlismaður
Helgu var Kristján
Guðnason bóndi á
Gýgjarhóli í Bi-
skipstungum, f. I
Þjórsárholti í
Gnúpveijahreppi
25.8. 1894, d. 11.2.
1971. Dóttir Helgu
og Kristjáns er
Inga, f. 13.8. 1946.
Eiginmaður henn-
ar er Guðni Karls-
son, f. 2.10. 1933 í
-JÞ
+ Helga Tómas-
dóttir fæddist í
Brattholti í Bisk-
upstungum hinn
11. júlí 1910. Hún
lést á Sjúkrahúsi
Suðurlands á Sel-
fossi hinn 11. maí
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Tómas
Bjarnason, f. 24.4.
1886, d. 22.12.
1937, og Ósk
Tómasdóttir, f.
21.8. 1883, d. 7.5.
1968. Þau bjuggu
lengst af í Helludal í Biskups-
tungum. Systkini Helgu eru:
Sæunn, f. 1.10. 1911, d. 14.4.
1993; Jóhann, f. 3.10. 1912, d.
12.11. 1912; Gestur, f. 24.4.
1914, d. 6.2. 1915; Bjarni, f.
17.6. 1915, d. 28.8. 1993; Tóm-
as, f. 11.9. 1916; Steinar, f.
27.11. 1917, Magnús, f. 22.4.
Efstadal í Laugar-
dal. Börn þeirra eru Viktoría,
f. 12.11. 1969, Kristján, f. 25.5.
1973, og Sigþrúður, f. 14.2.
1978. Unnusti Sigþrúðar er
Rúnar Þór Jóhannsson.
Helga verður jarðsungin frá
Haukadalskirkju í Biskups-
tungum í dag, og hefst athöfn-
in klukkan 14.
Þegar ég heimsótti ömmu á spít-
alann á Selfossi um jólin vissi ég
ekki að það yrði í síðasta skipti
T^2m ég sæi hana, þó að maður
vissi að það kæmi að því að hún
færi. Hún leit svo vel út og henni
leið svo vel, þó að hún vildi auðvit-
að vera heima á Gýgjarhóli. Hún
komst heim og ég veit að þar er
hún líka núna, þeysir trúlega um
á gæðingi að reka kindur, það sem
hana dreymdi alltaf um að gera
eftir að líkaminn gaf sig.
Ég á svo margar góðar minn-
ingar um ömmu, alveg frá því ég
var smábam og elti hana út um
**llt að gefa rollum og ná í eggin
hjá hænunum þó að ég væri alltaf
dauðhrædd við þessar stóm, lituðu
hænur sem hún átti þá. Mikið var
líka gott að kúra uppi í rúmi hjá
ömmu og syngja með henni um
þijár litlar mýs. Síðan sníkti mað-
ur auðvitað súkkulaði, þó að
mamma og pabbi segðu að það
mætti ekki, og við krakkarnir
þurftum aldrei að bíða lengi eftir
því að farið væri niður að ná í
mola.
Eftir að ég fékk bílpróf og eign-
aðist bíl fórum við oft saman út
að keyra, oftast út að hliði að líta
eftir hestunum. Um leið fékk mað-
ur mikinn og góðan fróðleik um
-^Ömefni og atburði sem gerðust á
hveijum stað.
Líka var það oft þegar við sátum
saman að hún sagði mér sögur frá
því þegar hún var ung að alast
upp í Helludal. Frá ýmsu sem hún
tók upp á með Sæju systur sinni
sem hún saknaði svo mikið. Eins
og þegar þær vom að reyna að
herma eftir mömmu sinni og
frænku að ganga pijónandi á milli
bæja. Það gekk nú ekki betur en
svo að þær týndu öllum pijónunum
úti á túni. Það hefur kannski orðið
til þess að amma var aldrei mikið
fyrir hannyrðir. Heldur kaus hún
að þeysa um á hesti og vinna úti-
verkin. Ég held líka að hún hafi
verið svolítið fyrir að lenda í ævin-
týram þegar hún var ung, uppi á
fjöllum og í smalaferðum.
Eins vora skýrar minningar
hennar frá alþingishátíðinni 1930
og þegar hún var að vinna í
Reykjavík um tíma rúmlega tvítug
að aldri. Öllu gat hún lýst í smáatr-
iðum eins og hvar þetta og þetta
bændabýli var í Reykjavík, staðir
sem era löngu horfnir, en urðu í
frásögn hennar svo ljóslifandi fyrir
mér.
Mikið á ég eftir að sakna henn-
ar ömmu minnar, en sögumar
hennar og frásagnir á ég eftir að
geyma í hjarta mínu. Og styrkur
hennar og þrautseigja, húmor og
lífssýn á alltaf eftir að vera mér
sú fyrirmynd sem aðeins sú besta
amma getur gefið.
Mig langar til að þakka öllum
þeim sem gerðu ömmu kleift að
vera heima á Gýgjarhóli þessi síð-
ustu ár. Ég veit hvað það var henni
mikils virði. Það var líka mikils
virði fyrir mig.
Viktoría Guðnadóttir.
í dag fylgjum við Helgu Tómas-
dóttur til hinstu hvílu. Af því til-
efni lít ég um öxl og rifja upp þær
góðu stundir sem ég átti með henni
föðursystur minni. Jafnframt verð-
ur mér hugsað til þeirra litríku
persónu sem Helga hafði að
geyma.
Ekki get ég áttað mig á því hve
gamall ég var þegar ég man fyrst
eftir Helgu, en víst er að það hef-
ur verið skömmu eftir að ég fer
fyrst og muna eftir mér. Allar
götur síðan hafa samskipti okkar
verið mikil og aldrei borið skugga
þar á. Milli okkar ríkti gagnkvæm
INGVAR
SIGURBJÖRNSSON
+ Ingvar Sigurbjörnsson
fæddist á Þóroddsstöðum í
Grímsnesi 25. september 1940.
Hann lést á Landspítalanum
8. maí síðastliðinn og fór útför
hans fram frá Dómkirkjunni
15. maí.
•"^■’Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefúr hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
3* Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elsku Kata, Sigurbjörn, Hjördís
og ijölskylda, við vottum ykkur
samúð okkar. Megi góður guð gefa
ykkur styrk í þessari sorg.
Rannveig, Victor
og dætur.
virðing, virðing sem full var af
hlýju og glaðværð.
Helga var fædd í Brattholti
1910. Hún fluttist með foreldram
sínum að Helludal í Biskupstungu-
m árið 1915 og bjó hún þar í for-
eldrahúsum fram á fertugsaldur.
Allmörg sumur var Helga ráðs-
kona á Gýgjarhóli hjá Krisjáni
Guðnasyni bónda þar. Þau tengd-
ust síðar tryggðaböndum og eign-
uðust dótturina Ingu árið 1946.
Fyrstu æviár Ingu höfðu þær
mæðgur vetursetu í Helludal en
það mun hafa verið um 1950 sem
þær fluttust alfarið að Gýgjarhóli,
og átti Helga þar heimili allar göt-
ur síðan. Kristján lést 1971 og um
svipað leyti stofnaði Inga heimili
í Kópavogi með manni sínum
Guðna Karlssyni. Þau hafa þó haft
sitt annað heimili á Gýgjarhóli og
hlúð vel að Helgu.
Heimili sínu sýndi Helga svo
mikla tryggð til æviloka að hún
vildi helst hvergi annars staðar
dvelja. Þó Helga gerði ekki víðreist
um ævina, var hún býsna vel að
sér á mörgum sviðum. Hún hafði
sterka athyglisgáfu, og tók vel
eftir öllu sem gerðist í kringum
hana og var oft vel að sér um tíð-
indi sem gerðust víðsfjarri henni.
í hvert skipti sem ég heimsótti
Helgu var fyrsta spumingin ævin-
lega: „Fréttirðu nokkuð, væni
minn?“ Og oft kom í kjölfarið góð-
látleg yfirheyrsla um hvort skepn-
ur hefðu orðið á vegi mínum. Oft-
ast var undirritaður fréttafár, en
reyndi þó að tína eitthvað frétt-
næmt til, en það var jafnvel oftar
að Helga gat flutt mér meiri frétt-
ir en ég henni. Og alltaf fylgdu
með vel ígrandaðar athugasemdir,
skoðanir á mönnum og málefnum
vora oftast stutt undan. Hún gaf
öllu góðan gaum. Ein af myndum
hugans er ferð okkar Helgu ásamt
bræðrunum í Helludal til Hafnar-
flarðar að kistulagninu Sæunnar,
systur þeirra, þá hafði Helga ekki
farið suður yfir Hellisheiði í aldar-
fjórðung. Þá naut hún þess að virða
fyrir sér þær stórfelldu breytingar
sem orðið höfðu á þessum langa
tíma og dáðist ég að því hvað hún
var kunnug mörgum kennileitum
á leiðinni. Eftir þessa ferð var ég
margs vísari.
Ég varð var við að Helga vakti
athygli í þau fáu skipti sem hún
kom innan um fólk, hún skar sig
úr á vissan hátt, hafði sérstaka
framkomu og það fylgdi henni
ákveðinn virðuleiki. Henni var lag-
ið að skreyta skoðanir sínar og
endurminningar með glaðværð og
kímni, því lundin var létt, þó hún
væri föst á sínu og léti fólk heyra
ef henni mislíkaði. Hún var vinur
vina sinna og kunni vel að meta
það sem fyrir hana var ge'rt. Það
kom í minn hlut að annast ýmsa
snúninga fyrir Helgu, frá því ég
var á unglingsaldri. Það var mér
ljúft. Fyrir fá störf hef ég fengið
jafn innilegt þakklæti. Slíkt þakk-
læti yljar um hjartarætumar.
Barnabömin þrjú, Viktoría, Krist-
ján og Sigþrúður, vora ömmu sinni
sannkallaðir augasteinar.
Þeirra velferð og framtíð vora
henni allt. Það færði henni mikla
hamingju að sjá þau vaxa og dafna.
Þau hafa kunnað vel að meta vel-
vild ömmu sinnar og sýnt henni
mikla tryggð.
Það er dauflegt að hugsa til
þess að eiga ekki oftar eftir að
njóta samvista við Helgu. Austur-
bærinn á Gýgjarhóli verður heldur
tómlegur án hennar. En þetta er
leiðin okkar allra og ég veit að hún
Helga kveið ekki fyrir að yfirgefa
heiminn, hún efaðist ekki um góð-
ar viðtökur handan móðunnar
miklu. Nú hefur hún verið leyst frá
þrautum gigtarinnar og er sæl og
hraust í nýju landi.
Hafðu mínar bestu þakkir fyrir
allar okkar góðu samverustundir,
Helga mín. Blessuð veri minning
þín.
Inga, Guðna og barnabörnunum
sendi ég, ásamt föður mínum og
Steina, mínar bestu samúðarkveðj-
ur.
Kristófer Tómasson.
+ 01ga Sigur-
björg Jónsdótt-
ir var fædd á
Kimbastöðum í
Skarðshreppi í
Skagafirði 2. mai
1903. Hún lést i
Sjúkrahúsinu á
Sauðárkróki 4. maí
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Jón Jónsson bóndi
á Kimbastöðum og
síðar í Borgargerði
í sömu sveit og
sambýliskona
hans, Björg Sig-
urðardóttir frá Vatnskoti í
Hegranesi. Björg missti ung
föður sinn og ólst að nokkru
upp hjá föðurbróður sínum,
Stefáni Stefánssyni bónda á
Heiði í Gönguskörðum.
Olga Sigurbjörg, giftist Jóni
Jónssyni bónda á Hafsteins-
stöðum og síðar á Gýgjarhóli
í Staðarhreppi í Skagafirði
árið 1926, 21. maí 1888, d. 5.
nóv. 1972. Þeirra börn eru Jón
Hafsteinn, fv. menntaskóla-
Þegar ég nú kveð vinkonu mínu
Sigurbjörgu Jónsdóttur frá Gýgjar-
hóli koma í hugann margar góðar
minningar frá liðinni tíð, allt frá
því ég fluttist í Skagafjörð. Þá bjó
Sigurbjörg ásamt Jóni bónda sín-
um og sonum þeirra tveim í næsta
nágrenni við Vík, í fyrstu upp á
holti er Steinholt heitir. Þar bjó
fjölskyldan í fallegu timburhúsi,
sem bar nafn af holtinu og síðar
á Gýgjarhóli skammt frá.
Það var mikið lán fyrir mig,
borgarstúlkuna, sem kunni fátt til
búverka í sveit að eiga svo góðan
granna. Þegar Steinholtsbærinn
brann fluttist fjölskyldan til okkar
í Vík og bjó þar um eins árs skeið.
Þá urðu kynni okkar enn nánari
og mikið lán fyrir mig að Sigur-
björg var á heimili mínu. Þá fædd-
ist Ingibjörg ,elsta dóttir mín. Þótt
komið væri fram á sumardaginn
fyrsta var veður og færð slík að
hvorki náðist í lækni né ljósmóður
í tæka tíð. Þá bjargaði Sigurbjörg
málum, gerðist ljósmóðir, tók á
+ Elías Sigfússon fæddist í
Valstrýtu í Fljótshlíð 17.
mars 1900. Hann lést á Hrafn-
istu í Reykjavík 7. maí síðast-
liðinn og fór útför hans fram
frá Áskirkju 16. maí.
Við systkinin viljum minnast
hans afa okkar, sem nú hefur kvatt
þennan heim. Við minnumst hans
með hlýhug og söknuði. Hann var
hjartahlýr og raungóður maður
með sterkan persónuleika.
Það er svo margt sem rennur í
gegnum huga u..n,ar er við hugsum
til hans afa. T.d. hvernig hann
upplifði fortíðina er hann sagði
okkur með sinni orðsnilld sögur
af bersnku sinni úr Fljótshlíðinni,
frá honum Grána sínum og prakka-
rastrikunum. Svo ljóslifandi vora
frásagnir hans að það var eins og
þetta allt saman hefði gerst í gær.
Fljótshlíðin var honum afar kær
eins og fram kemur í einu af mörg-
um ljóðum er hann orti.
Mín Fljótshlíð fagra og kæra,
í friðsæld björt og hlý,
því vil ég fögnuð færa
og flytja ljóð á ný.
Þú ert minn æskuheimur,
þú ert mitt draumaland.
Þinn heiði og hái geimur
kennari, f. 22.3
1928, og Ingvar
Gýgjar, bygginga-
fulltrúi, f. 27.3.
1930. Jón Haf-
steinn er kvæntur
Soffíu Guðmunds-
dóttur, tónlistar-
kennara. Þeirra
börn eru Guðmund-
ur Karl, f. 12.12
1951, Olga Björg,
f. 20. 3. 1954,
Nanna Ingibjörg, f.
7.10 1955, og Jón
Ingvar, f. 4.2. 1957.
Ingvar Gýgjar er
kvæntur Sigþrúði Sigurðar-
dóttur, sjúkraliða. Þeirra börn
eru Þuríður Dóra, f. 1. 11.
1955, Jón Olgeir, f. 6.6. 1957,
Sigurður Hafsteinn, f. 9.3.
1959, Magnús, f. 11.11. 1960,
og Ingvar Páll f. 1.10. 1972.
Afkomendur Olgu Sigurbjarg-
ar _eru 34.
Útför Olgu Sigurbjargar
verður gerð frá Sauðárkróks-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.
móti barninu og allt var um garð
gengið þegar Torfi læknir loksins
kom.
Þetta er aðeins eitt dæmi af
mörgum sem sýndu æðraleysi Sig-
urbjargar og að gæfan fylgdi öllum
hennar verkum.
Systkinin frá Vík, böm Árna
Hafstað mágs hennar, nutu öll vin-
áttu hennar frá bemskuáram, dáðu
hana og virtu, enda lét hún sér
mjög annt um þau alla tíð.
Sigurbjörg var falleg kona og
gáfuð, hún geislaði af hlýju og
glæsileik, hvar sem hún fór.
Nú bý ég á holtinu rétt fyrir
norðan bæinn hennar í Steinholti
þar sem vinátta okkar hófst og
hélst alla tíð síðan.
Farðu vel, kæra vinkona, við öll
frá Vík, eldri sem yngri, norðan
heiðar og sunnan, þökkum Sigur-
björgu samfylgdina og vottum son-
um hennar, Jóni Hafsteini og Ing-
vari Gýgjari og fjölskyldum þeirra
innilega samúð.
Áslaug Sigurðardóttir.
er himneskt geislaband.
Ég man enn morgunstund
er sólin sveif í heiði
og signdi 5511 og grund.
Þeim okkar er dvöldu til iangs
eða skamms tíma erlendis, var
hann manna duglegastur að skrifa
bréf með sinni sérstöku og fallegu
rithönd. Alltaf fylgdi með fallega
ort ljóð og myndir af fallega land-
inu okkar til þess að sýna útlend-
ingunum.
Ekki er hægt að minnast hans
afa án þess að pólitík komi upp í
hugann. Hann var pólitískur eld-
hugi og stór-krati, óþreytandi að
ræða um þjóðmálin og fátt sem
hann ekki hafði skoðun á. En þrátt
fyrir sterkar skoðanir var húmor-
inn aldrei langt undan.
Við erum þakklát fyrir þær
stundir, sem við áttum með honum
afa okkar. Hvíli hann í friði og ró.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífsins
degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem gleymist
eigi,
og gæfa var það ölium, er fengu að kynnast þér.
(Ingibj. Sig.)
Eyþór, Ómar, ívar, Edda,
Ester og makar.
OLGA
SIG URBJÖRG
JÓNSDÓTTIR
ELIAS
SIGFÚSSON