Morgunblaðið - 11.03.1998, Blaðsíða 1

112 SIÐUR B/C/D/E/F
STOFNAÐ 1913
58. TBL. 86. ARG.
MIÐVIKUDAGUR 11. MARZ 1998
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Banni við ferðum til
Kosovo verði aflétt
MANNRETTINDASAMTÖKIN
Amnesty International hvöttu
Slobodan Milosevic forseta Jú-
góslavíu til þess í gær að hleypa
blaðamönnum, hjálparsamtökum og
óháðum eftirlitsmönnum til Kosovo
til þess að sannreyna þá fullyrðingu
júgóslavneskra stjórnvalda, um að
aðgerðir serbnesku lögreglunnar
þar beinist einungis gegn hryðju-
verkamönnum.
„Hafi Milosevic ekkert að fela og
aðgerðir öryggissveita hans séu
réttlætanlegar á grundvelli alþjóð-
legra samþykkta getur hann vart
haft ástæðu til þess að loka Kosovo
fyrir utanaðkomandi," sagði í yfir-
lýsingu Amnesty, samkvæmt frétt
Reuters-fréttastofunnar.
Að minnsta kosti 80 manns biðu
bana í aðgerðum serbneskra örygg-
issveita í Kosovo í síðustu viku.
Fimm vestræn stórveldi hafa ákveð-
ið að beita stjórn Milosevics þving-
unum vegna þess hvernig hún hefur
haldið á málum í Kosovo og sögðu
stjórnmálaskýrendur og bankamenn
í gær, að þær kynnu ýmist að veikja
júgóslavneskt efnahagslíf enn frek-
ar eða neyða stjórnina til að semja
um framtíð héraðsins.
Forseti stríðsglæpadómstólsins í
Haag sagðist í gær hafa gert ráð-
stafanir til að afla gagna um atburð-
ina í Kosovo að undanförnu með til-
liti til hugsanlegrar ákæru um brot
á alþjóðamannréttindasamþykktum.
Rússar hvöttu til þess að þegar í
stað yrðu hafnar diplómatískar til-
raunir til að draga úr spennu í
Kosovo og sögðust andvígir því að
þangað yrðu sendar erlendar her-
sveitir til eftirlits. Albönsk stjórn-
völd sögðust í gær íhuga að óska eft-
ir því við Atlantshafsbandaiagið
(NATO) að það sendi herlið til Al-
baníu til eftirlits með landamærun-
um að Júgóslavíu og jafnvel til
Kosovo.
Spennan í Kosovo er mikil, að
sögn Hannesar Haukssonar, yfir-
manns starfs Alþjóðasambands
Rauða kross-félaga í Júgóslavíu,
sem kom þaðan í gærkvöldi til
Belgrad. „Gífurleg spenna og ótti
voru í loftinu þegar við ókum inn á
svæðið, nær enginn á ferli á götum
sem venjulega iða af lífi. Fólk sást
ekki íyrr en mótmælafundur hófst
en hann fór sem betur fer friðsam-
lega fram. Astandið virðist rólegra
núna en verið hefur sl. viku en það
er aldrei að vita hvað gerist," segir
Hannes.
Starfsmenn Rauða krossins hafa
átt í erfiðleikum með að komast til
nokkurra þorpa á svokölluðu Dren-
ica-svæði, þar sem serbneska lög-
reglan gerði áhlaup í leit að albönsk-
um skæruliðum. Segir Hannes að
frést hafi af fjölda íbúa þorpanna
sem lagt hafi á flótta og ekki sé vitað
hvar allt það fólk sé niðurkomið.
Aðrii- dvelji hjá ættingjum. Hefur
Rauði krossinn komið lyfjum og
sáraumbúðum til heilsugæslustöðva
og mat, teppum og skóm til íbúa en
kalt er og snjór í Kosovo. Pá reynir
Rauði krossinn að þrýsta á serbnesk
stjórnvöld um aðgang að þorpum
sem gerðar voru árásir á.
100 bíla
árekstur
BJÖRGUNARMAÐUR virðir
fyrir sér kraðak klesstra bíla á
A-31 hraðbrautinni við bæinn
Thionville í Frakklandi.
Árekstur varð á brautinni
vegna svartaþoku og þegar
upp var staðið voru um 100 bif-
reiðar í klessunni. Slösuðust
rúmlega 30 manns, þar af 11
alvarlega.
Hræðslu-
áróður
á loka-
spretti
Kaupmannahöfn. Morgunblaöið.
DANIR ganga að kjörborði í dag og
er búist við að þessar kosningar
tákni endalok stjórnar jafnaðar-
manna. Málflutningur jafnaðar-
manna hefur undanfarna sólar-
hringa einkennst af hræðsluáróðri í
garð hægriflokkanna, sem sam-
kvæmt skoðanakönnunum hafa náð
góðri fótfestu.
Sjónvarpsumræður stjórnmála-
leiðtoganna í gærkvöld buðu upp á
fátt annað en fremur þreytulega
leiðtoga innan um rómverskar stytt-
ur í salnum á Glyptótekinu, sem val-
inn var sem vettvangur lokaátak-
anna.
Höfuðandstæðingur jafnaðar-
manna, Uffe Ellemann-Jensen, leið-
togi Venstre, hvatti kjósendur til að
stuðla að valfrelsi og tókst að fá um-
ræðurnar til að snúast einmitt um
það atriði.
Poul Nyrup Rasmussen, forsætis-
ráðherra og leiðtogi jafnaðarmanna,
talaði til ellilífeyrisþega, atvinnu-
lausra og unga fólksins 1 lokaorðum
sínum, hvatti þá til að setja áfram
traust sitt á sig og varaði við fölsku
valfrelsi, eins og hann orðaði það,
sem byggðist á misrétti.
Tæplega þriggja vikna kosninga-
baráttu lýkur í dag er kjósendur fá
tækifæri til að koma boðskap sínum
til skila eftir snarpa kosningabar-
áttu. Spár um stjórnarskipti hafa
gerst æ ákafari undanfama daga, en
reynslan hefur sýnt að jafnaðar-
mönnum vegnar venjulega betur í
kosningum en skoðanakönnunum.
■ Árangur Nyrups virðist/24
Felldu þrjá
Palestínumenn
ISRAELSKIR hermenn standa
yfir líkum þriggja Palestínu-
manna sem þeir skutu í gær við
ísraelska varðstöð skammt frá
Hebron á Vesturbakkanum.
Fregnum af atvikinu ber ekki
saman. Israelski herinn sagði
mennina hafa ekið á hermann
og reynt að keyra á annan við
varðstöðina. Palestínskur ör-
yggisvörður sem var vitni að at-
burðinum sagði bflinn hafa ekið
óaðfinnanlega og ekki verið gef-
ið stöðvunarmerki. Skyndilega
hefði einn ísraelsku hermann-
anna hafíð skothríð að tilefnis-
lausu með fyrrgreindum afleið-
ingum, en auk þess særðust
tveir Palestínumenn lífshættu-
lega.
Horfa á
8.000
morð
London. Reuters.
BANDARÍSK börn sjá að
meðaltali 8.000 morð framin á
sjónvarpsskjánum og um
100.000 ofbeldisatriði fram að
þeim tíma er þau útskrifast úr
grunnskóla, að sögn banda-
ríska þingmannsins Edwards
Markey. Á alþjóðlegri ráð-
stefnu um sjónvarpsefni fyrir
börn í London hvatti hann til
þess að meira yrði gert til að
vernda börn fyrir sjónvarpsof-
beldi.
Markey, sem er demókrati
frá Massachusetts, átti frum-
kvæðið að setningu svo-
nefndra „V-flögu“-laga í
Bandaríkjunum. Þau skylda
framleiðendur viðtækja til að
setja í þau sérstakan
tölvukubb, sem gerir foreldr-
um kleift að stjórna því hvað
börnin geta horft á. Telji for-
eldrar eitthvert efni á dag-
skránni vera skaðlegt börnum
geta þeir með hjálp kubbsins
látið tækið sjálfkrafa slökkva á
rás þegar útsending á sér
stað. Þar ræður ekki tímastill-
ing, heldur nemur kubburinn
flokkunarupplýsingar viðkom-
andi útsendingar.
Markey segir tækni þessa
hafa mælst vel fyrir á banda-
rískum heimilum. „Bandaríska
þjóðin er samfélag útivinnandi
foreldra. Þar er að finna átta
milljónir lyklabarna og átta
milljónir einstæðra foreldra,“
segir Markey. Hann segir
næsta skrefið vera að draga úr
og takmarka auglýsingar með-
an barnaefni er sent út.
Fylgi bresku stjórn-
arinnar minnkar
London. Reuters.
STUÐNINGUR við ríkisstjórn
breska Verkamannaflokksins hef-
ur minnkað, samkvæmt nýrri
skoðanakönnun, og er nú 46% og
hefur aldrei verið minni í skoðana-
könnunum frá því flokkurinn
komst til valda eftir kosningar 1.
maí sl.
Skoðanakönnunin var gerð fyrir
blaðið Guardian og samkvæmt
henni hefur stuðningur við Verka-
mannaflokkinn minnkað um eitt
prósentustig frá því fyrir mánuði.
Stuðningur við íhaldsflokkinn hef-
ur aukist um tvo af hundraði, og er
nú 33%, og stuðningur við Frjálsa
demókrataflokkinn hefur minnkað
um eitt prósent, í 17%.
Tólf hundruð kjósendur tóku
þátt í könnuninni.