Morgunblaðið - 28.04.1998, Blaðsíða 29

Morgunblaðið - 28.04.1998, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ LISTIR ÞRIÐJUDAGUR 28. APRÍL 1998 29 Lykiltónverk Sálir Jónanna til Noregs TOWLIST IVorræna húsið EINLEIKSTÓNLEIKAR Snorri Sigfús Birgisson: Portrett nr. 4 f. pianó og Partíta f. flautu (bæði frumfl.) Snorri S. Birgisson, pianó; Martial Nardeau, flauta. Norræna húsinu, laugardaginn 25. apríl kl. 12.30. HÁDEGISTÓNLEIKAR Háskól- ans í Non-æna húsinu eru að mörgu leyti hentugur vettvangur fyrir ný og krefjandi íslenzk einleiksverk; umhverfið er kyi'rlátt, nálægðin mik- il og hljómur salarins þokkalegm-. Sl. laugardag voru þar frumflutt tvö ný verk eftir SnoiTa Sigfús Birgisson: píanóverkið Portrett nr. 4, er höf- undur lék sjálfur, og Partíta fyrir einleiksfiautu, tileinkuð flytjandan- um, Martial Nardeau. Píanóverkið er hið fjórða í röð verka sem Snorri hóf smíði á í fyrra, en fyrstu þrjá þættina flutti hann á tónleikum í Gerðarsafni sl. janúar. Hann segist í tónleikaskrá m.a. hafa reynt að lýsa ákveðinni persónu í verkinu, en það sé erfitt og e.t.v. ómögulegt að lýsa manneskju í tón- um, svo bezt sé að segja ekki frá því hver „sat fyrir“ í huga hans þegar hann samdi verkið. Portrett nr. 4 var samið í febrúar og marz á þessu ári, og eins og fram kom af frétt í Mbl. vonast Snorri til að röðin eigi eftir að vinda upp á sig á næstu misseram. Tilhugsunin um að Portrett nr. 4 væri „lykiltónverk“ til einhvers ónafngreinds N.N. líkt og Enigma- tilbrigði Elgars forðum, sem voru innblásin af skapgerðareinkennum einstaklinga úr vinahópi tónskálds- ins, hjúpaði frumflutninginn róman- tískri dulúð sem fágæt er í heimi nú- tíma fagurtónlistar, en um leið svo- lítið tvícggjuð. Hættan sem fylgdi var sú, að hin tilkynnta sköpunar- saga gæti beint of mikilli athygli frá músíkölsku megininntaki að vanga- veltum um hverjum væri verið að „lýsa“. Að því er bezt varð heyrt átti verkið betra skilið, þó ekki væri lengra en svo að hæfði allt að 10-12 þátta portrettasvítu til heildarflutn- ings. Eftir hljóðlátan inngang með bi’otnum hljómum, miklum pedal og aukakeim af flögrandi impressjón- isma magnaðist leikurinn, og syngj- andi dulúðin vék fyi-ir ágengum áslætti, þegar tónskáldið hamraði á skapmeiri hliðum viðfangsefnisins með áberandi tvíundanotkun, en fjaraði að lokum út á íhugulu líðandi pianissimói. Hér mátti í bland heyra voldugri átök og meiri dýnamík en oft áður í eldri verkum Snorra, og um leið vís- bendingu um að tilfinningar væru farnar að leika stærra hlutverk í tón- smíðum hans. Verður gaman að heyra svítuna í heild þegar þar að kemur. Seinna og viðameira verkið á þessum tónleikum var partíta fyrir einleiksflautu sem Martial Nar- deau, mágur tónskáldsins, frum- flutti af sinni kunnu áreynslulausu lipurð; allstór tónsmíð (einar 10 blaðsíður að því er bezt varð séð, þegar einleikarinn breiddi út nótna- blöðin) og tileinkuð flytjandanum í tilefni af nýafstöðnu afmæli hans. Eins og titillinn bar með sér var um e.k. svítu að ræða og (að sögn höf- undar í tónskrá) í 10 köflum sem leiknir voru án hlés. Partítu-heitið er kunnugt frá barokktímanum og vakti óhjákvæmi- lega ákveðin hugmyndatengsl við samnefnd margþátta einleiksverk J.S. Bachs, en meðal þeirra er partíta í a-moll fyrir franska flautu. Þó að erfitt væri að greina önnur áhrif þaðan í tónmáli Snorra, sem auðheyranlega var víðsfjarri öllu barokki, gat tvípunkterað hijóðfall upphafskaflans með góðum vilja ieitt hugann að frönskum forleik, auk þess sem vart varð við kontra- punktískan mótleik milli stakra hátt- liggjandi tóna og hraðra tónaruna undh- lokin sem, ef langt er sótt, gætu minnt á spígsporandi aðferð Baehs við að gæða einradda lagferli margradda vídd. Kaflarnir voru innbyrðis ólíkir að blæ, sumir hægir og ljóðrænir, aðrir kvikari, ágengir eða jafnvel gáska- fullir, og stöku sinni var beitt sér- effektum úr nýlegri flaututækni, þ.á m. „Flatterzunge“ (framsækinn yfirtónablástur eða „multiphonics" var þó áberandi fjarri gamni), svo að jafnvel mætti halda að um röð æf- inga væri að ræða, þar sem hver væri tengd tiltekinni blástursáferð eða stemmningu. Heildarsamhengi verksins var engu að síður tryggt með því að byggja alla kafia á sama 6 tóna frumi eða hexakorði, E-A-D-H- F-As, sem til glöggvunar fyrir hlust- endur fylgdi nóterað í tónleikaskrá, dregið af skírnarnafni flytjandans [M(í) - A - R(e) - T(í) - (f)Á - L(a bé- mol)]. Minnti það uppátæki skemmtilega á andrúmsloft fyrri tíma, þegar tónskáld áttu til að læsa menn eða málefni stefjum með líkum hætti (sbr. t.d. „ABEGG“-píanótil- brigði Schumanns til Metu Abegg), og undirstrikaði enn klassíska um- gjörð þessa margbreytilega verks, enda þótt útfærslan væri af allt öðr- um toga. Ríkarður O. Pálsson SÝNING leikfélagsins Hugleiks í Reykjavík, Sálir Jónanna ganga aftur, hefur verið valin sem franilag Islands á norður-evr- ópskri leiklistarhátfð sem haldin verður í Harstad í Norður-Nor- egi í byrjun ágúst. Hátíð þessi er haldin fjórða hvert ár og er stærsti áhugaleikhúsviðburður á Norðurlöndum. Einni til tveiinur sýninguin er boðið frá hverju Norðurlandanna, en auk þess taka Eystrasaltsþjóðirnar og fleiri Evrópulönd þátt í henni. Leikritið Sálir Jónanna ganga aftur er eftir Ingibjörgu Hjartar- dóttur, Sigrúnu Óskarsdóttur og Unni Guttormsdóttur. Tónlist og söngtextar eru eftir Ármann Guðmundsson, Sævar Sigurgeirs- son og Þorgeir Tryggvason. Leikstjóri er Viðar Eggertsson. Þriggja manna dómnefnd skip- uð af Bandalagi íslenskra leikfé- laga valdi sýninguna. I henni áttu sæti Katrín Ragnarsdóttir varaformaður Bandalagsins, Sig- rún Valbergsdóttir leikstjóri og Bjarni Guðmarsson ritstjóri Leiklistarblaðsins. I greinargerð dómnefndar segir m.a.: „Leikrit- ið er frumleg og bráðfyndin út- færsla á sögunni um Sálina hans Jóns mins. Það hefur að geyma fjölda hnyttilegra tilvísana til nú- tímans, bæði í orðræðu og at- höfnum. Tónlistin gefur sýning- unni sérstakt gildi. Sýningin er heildstæð, þ.e. hún byggist á einni hugmynd sem síðar er markvisst gegnumfærð í öllu, búningum og gervum, tjöldum, ljósum, hreyfingum og síðast en ekki síst í leikstíl. Leikur er upp til hópa góður, textameðferð til fyrirmyndar og söngur fyrsta flokks. Sýningin er sjónræn og dramatísk spenna nýtur sín vel.“ Hugleikur sýnir verkið um þessar mundir í Möguleikhúsinu við Hleinm. Sýningum lýkur 8. mqí. UR sýningunni. Hulda Hákon- ardóttir í hlutverki kerlingar. Helga Kress prófessor fræðir Þing- eyinga Húsavík - Safnahúsið á Húsavík hefur undanfarin ár fengið þekkta fræðimenn til að flytja fræðsluer- indi í Safnahúsinu. Um síðustu helgi flutti Helga Kress prófessor við Há- skóla Islands erindi er hún nefnir Þingeyskar skáldkonur. Margt fróðlegt og skemmtilegt kom fram í máli prófessorsins sem fjallaði mest um skáldkonur 19. ald- arinnar og þá mest um þingeysku skáldkonurnar Guðnýju frá Klömbrum og Huldu. Einnig ræddi hún um Arnfríði Sigurgeirsdóttur frá Arnai-vatni og Guðfinnu frá Hömrum, Jakobínu Björnsdóttur og Jakobínu Johnson sem báðar fóru til Ameríku. Alls hafa verið gefnar út 238 ljóðabækur eftir íslenskar skáld- konur en mikið hefur auk þess birst í blöðum og tímaritum og mikið er til eftir þær á söfnum og víðar. Prófessorinn taldi þingeyskar konur framarlega í íslenski ljóða- gerð og það væri eins og Þingeying- ar, Borgfirðingar og Breiðfirskar konur stæðu fremri öðrum héruðum í ljóðagerð. Að loknu erindi ræddi prófessor- inn við viðstadda sem létu óspart í Ijós ánægju sína yfir fróðlegri og skemmtilegri stund. „Spjarir 2000“ SJO nemendur úr textíldeild MHI opna sýninga „Spjarir 2000“ í Galleríi Nema hvað í Þingholtsstræti 6, í dag, þriðjudag. Á sýningunni, sem er liður í forvarnarátakinu „20,02 hugmyndir um eiturlyf‘, verða sýnd fót sem nemendurnir hafa hannað og saumað sjálfir. Sýningin verður í gangi til sunnudagsins 3. maí og verður galleríið opið virka daga frá kl. 16-18 og um helgina frá kl. 14-18. Átakið „20,02 hugmyndir um eiturlyf‘, sem rekið er af ungu fólkií samstarfi við Hitt húsið og ísland án eiturlyfja er nú hálfnað en framundan eru fjölmargar sýningar og uppákomur. Búálfar til bjargar KVIKMYJVDIR II á s k ó.I a b f ó BÚÁLFARNIR „THE BORROWERS „ ★ ★ ★ Leikstjóri: Peter Hewitt. Byggð á sögum eftir Mary Norton. Aðalhlut- verk: John Goodman, Jim Broadbent, Celia Iinre, Tom Felton, Flora Newbegin. ÞAÐ er til mjög einföld skýring á því hvers vegna hlutirnir eru sí- fellt að týnast á heimilum mann- anna. Það er búálfunum að kenna. Ef þú hefur ekki fundið annan sokkinn þinn í morgun er mjög lík- legt að búálfur hafi tekið hann að láni. Ef hylkið með tannþræðinum er týnt er sennilegast að búálfur hafi tekið það. Þannig er því a.m.k. farið í ævintýrasögum Mary Norton sem þessi prýðilega barna- og fjölskyldumynd, Búálfarnir eða „The Borrowers", er gerð eftir. Hvert heimili hefur sína búálfa, pínulitlar mannverur sem líkjast Karíus og Baktus og búa undir gólffjölunum og inni í veggjunum og haga sér í hvívetna eins og mannfólkið. I myndinni fáum við að kynnast búálfafjölskyldu í úthverfi stór- borgar. Það er kjarnafjölskylda þar sem heimilisfaðirinn er ákaf- lega útsjónarsamur, eiginkonan sírexandi, unglingsstelpan komin á mótþróaskeiðið og litli snáðinn alltaf að koma sér í vandræði. Fjöl- skyldan sem hún býr hjá er að missa húsnæðið vegna þess að lög- gepill nokkur, svínfeitur og svindl- samur, ætlar að byggja stórhýsi á lóðinni þeirra og hefur látið erfða- skrá hverfa til þess að eignast sjálfur húsið. Búáífai’nir komast á snoðir um sviksemi hans og snúa vörn í sókn en feita fólið er harðsvírað og brátt eru þeir lentir í miklum ævintýrum. Myndin um búálfana er fyrirtaks fjölskylduskemmtun, sérstaklega skemmtilega gerð og leikin, fyndin bæði og spennandi. Það er ekki nóg með að leikstjórinn, Peter Hewitt, leiki sér með góðum ár- angri að hlutfóllum og stærðum, búálfarnir eru á stærð við vísifing- ur á fullorðnum manni, heldur er stílfærsla hans heillandi og myndin er mjög ævintýraleg ekki aðeins að innihaldi heldur í útliti einnig. Sag- an gerist í samtímanum en samt lítur hún út fyrir að gerast á sjötta ái’atugnum eins og sjá má á sam- ræmi í litanotkun og bílakosti og húsbyggingum. Hann skapar ein- staka og sérstaka furðuveröld æv- intýrisins þar sem undarlegir hlut- ir gerast án þess að áhorfandinn efist nokkru sinni um að þeir séu sannir og raunverulegir. Hewitt hefur einnig lag á að grípa athygli áhorfandans og byggja upp spennu í ævintýrinu sem nær hápunkti í kostulegum atriðum innandyra í mjólkursam- lagi. Leikararnir eru allir vel inn- stilltir á allt það sem er skoplegt og kyndugt við kringumstæðurn- ar. Goodman fer á kostum sem lögfræðingurinn skapilli og sið- lausi og búálfarnir eru leiknir af mikilli innlifun hver með sín per- sónulegu einkenni. Búálfarnir er hin besta skemmtun fyrir alla fjöl- skylduna. Arnaldur Indriðason Frábær fyrirtæki 1. Heilsustúdíó með mikið af góðum taekjum. Mikil aðsókn. Ný tæki, gott húsnæði og góð leiga. Fitubrennsla, mótun, vöðva- bólga, bakveiki og uppbygging. 2. Tölvuþjónustufyrirtæki í grafískum iðnaði. Frábærtfyrirtæki fyrir sniðugan aðila. Sérhæfðurtækja- og hugbúnaðarkostur sem eingöngu er á færi þessa fyrirtækis til að þjónusta og upp- færa. Næg vinna og góðar tekjur. 3. Tölvuþjónustufyrirtæki og tölvusala. Er með stóra þjónustusamn- inga og þeim fer mjög fjölgandi. Engin yfirbygging og því er rekstrarkostnaður í lágmarki. Vantar þig nægartekjur? 4. Dagsöluturn við flugafgreiðslu til sölu. Góð velta og sala i þvi sem þú býrð til á staðnum. 5. Leikfanga- og ritfangaverslun á góðum stað. Selur einnig bækur um jólin. Snyrtilegt og áhugavert fjölskyldufyrirtæki eða fyrir sjálfstæðan einstakling. 6. Gamalgróinn söluturn í Hlíðarhverfinu. Sami eigandi búinn að eiga fyrirtækið um áraraðir. Vill selja núna af sérstökum ástæð- um og selja ódýrt. 7. Til sölu er kaffi- og matsölustaður fyrir vinnandi fólk. Opið frá kl. 8 til 17, lokað laugardaga og sunnudaga. Veislueldhús, borð- búnaðarleiga. Mikið af föstum viðskiptavinum. Sæti fyrir yfir 60 manns. Frábært tækifæri fyrir snjallan matargerðarmann eða hjón. Tekur íbúð upp í sem þarfnast viðgerðar. Siðlegur vinnutími. Upplýsingar aðeins á skrifstofunni. mTTTTTTJTilTI^ITVn T SUOURVE R I SÍMAR581 2040 OG 581 4755, REVNIR ÞORGRÍMSSON.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.