Morgunblaðið - 19.09.1998, Blaðsíða 34

MORGUNBLAÐIÐ
34 LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998
• s
eða „leggir
Oft verður að grípa til óvenjulegra lýsing-
arorða þegar lýsa á vínum fyrir öðrum.
Steingrímur Sigurgeirsson skýrir þessi
fræði og rekur nokkur dæmi.
Draumurínn um dauðann
góðra vín verið ótrúlega marg-
siungin og nauðsynlegt að
krydda mál sitt eigi lesandinn að
geta gert sér í hugarlund hvers
eðlis vínið er, sem verið er að
Qalla um.
Hinn klassíski skóli í víns-
mökkun er breskur og ílialds-
samur. Vín eru með „aðlaðandi
nef, fínlegt í munni“. Á síðustu
árum hefur flestum yngri vín-
skribentum í Bretlandi jafnt sem
annars staðar þótt slíkar lýsing-
ar of mikið „bla, bla, bla“ og
smám saman gerst djarfari og
fjölgað þeim lýsingarorðum,
sem notuð eru. Allt í einu fóru
að skjóta upp kollinum ávextir
sem fæstir vissu að væru til.
Líklega er hins vegar
hvergi jafnlangt gengið og hjá
tímaritinu Wine X, sem gefíð er
út í Kaliforníu. Vinsældir þess
aukast stöðugt en markmiðið
með útgáfunni er að ná til ungu
poppkynslóðarinnar, sem undir
venjulegum kringumstæðum
sækir ekki í hin hefðbundnu
víntímarit. Portúgalskt rauðvín
er sagt minna á „læri ofurfyrir-
sætu í silkisokkabuxuni", hvítt
Kaliforníuvín á „hávaxna
sænska stúlku í þröngum kjól“.
Fjallað er um vínkjallara popp-
stjarna og einn af föstu dálkun-
um ber heitið „G-bletturinn“. I
matardálki nýjasta heftis tíma-
ritsins er fjallað um tannkrem
og sagt að það njóti ekki sann-
mælis sem sælkerafæði. Blaða-
maður ritsins dæmir helstu
tannkremstegundir á markaðn-
um og veltir fyrir sér hvort
hægt sé að nota tannkrem í
matargerð. Þótt ekki væri fyrir
annað þá er Wine X hin besta
skemmtun og sjón er sögu rík-
ari. Skoða má ritið á slóðinni
www.winexwired.com.
an sýnist mér fjölskyldan vera
stærri eða þjóðin öll og draum-
urinn tengjast umbrotum í þjóð-
lífínu sem verði vegna uppþota
innan kirkjunnar og breytinga
þar á bæ um aldamótin. Þessi
draumur er því framtíðarsýn og
ekki sá fyrsti sem birst hefur
um átök innan kirkjunnar í
tengslum við aldahvörfin. Kass-
arnir og köntuðu bílarnir (til-
færslur) eru þarna tákn kirkna
(„þessir eru rauðir, Guðrún á
þá“), fólkið og bílarnir merki til-
flutningar, eldsumbrotin tákn
ólgu í þjóðfélaginu að þið skvett-
ið olíu á eldinn (kirkjuna) gefur í
skyn að um hitamál sé að ræða,
þar sem tilfínningar ráði ferð-
inni fremur en skynsemi og köld
rökhyggja.
Seinni draumurinn er svo á
allt öðrum nótum og snýst um
þínar tilfinningar sem mega
reyna á stöðugleika sinn á næst-
unni. Birnirnir merkja eitthvað
eða einhverja utanaðkomandi.
Afl sem er þér framandi og því
ertu smeyk. Það tengist þínu
nánasta umhverfi og þú munt
þurfa að taka á honum stóra þín-
um til að mæta þessu bein í
baki. Þegar á reynir verður það
þér léttara verk en þú taldir
(annar björninn glefsaði í þig en
þú fannst ekki til og ekkert
blæddi) og þú verður (þú veltir
fyrir þér hvort illt komi í sárið)
hissa.
• Þeir lesendur sem vilja fá
drauma sína birta og ráðna sendi
þá með fullu nafni, fæðingardegi
og ári ásamt heimilisfangi og dul-
nefni til birtingar til:
Draumstafir
Morgunblaði
Kringlunni 1
103 Reykjavík
DRAIIMSTAFIR Kristjáns Frímanns
UPPELDISBRÓÐIR minn og
systursonur móður minnar lést í
febrúar síðastliðinn úr krabba-
meini 57 ára að aldri. Móðir hans
er enn á lífi en móðir mín lést fyr-
ir tíu árum. Ég heimsótti frænku
mína fyrir stuttu og þá sagði hún
mér þennan draum, sem hana
dreymdi þrem vikum eftir lát
hans.
„Mér fannst ég hér inni hjá
mér og líta út um gluggann, sé ég
þá son minn koma gangandi frá-
an og léttan á fæti eins og hann
átti að sér, upp götuna að húsinu.
Ég verð upprifin yfir hversu létt-
ur hann er á sér, líkt og honum sé
batnað. Ég bíð eftir að hann opni
dyrnar og komi inn, en á því
verður dráttur svo ég fer fram að
gá að honum. Þegar ég opna
dyrnar fram í forstofuna er sonur
minn ekki þar, heldur stendur
mamma þín þar með lítinn dreng
sér við hlið sem hún leiðir. Hún
segir ekkert og draumnum lýk-
ur.“
Þessi litli en merkilegi draum-
ur sem móðursystur mína
dreymdi um son sinn og „bróður“
minn er eitt af mörgum táknum
draumsins um að h'fið sé líkt og
ferð með lest frá einni stöð til
annarrar, frá einu landi til ann-
ars, úr einum heim í annan og
dauðinn sé eins og stoppistöð eða
lestarstöð þar sem maður stígur
af einni lest og heldur með þeim
næstu í aðra átt, til annars lands,
inn í nýtt líf í nýjum heimi. Þarna
lýsir draumurinn ferð hans (sál-
arinnar) stuttu eftir dauðann
þegar byrði h'fsins er létt af hon-
um og hann heldur léttur í spori
með lest dauðans frá þessu lífi til
þess næsta. Forstofan er þama
ímynd brautarpallsins þar sem
skipt er um lest. Þar er hann litli
Ávextir og
krydd
einkenna ilm
margra vína
Mynd/Kristján Kristjánsson
EITT tákna draumsins uni ferð dauðans frá einu lífi til annars.
drengurinn sem hittir fósturmóð-
ur sína og bíður þess að hin lestin
komi og haldi með hann í nýja
átt, á nýjan stað, í nýju lífi. Móðir
mín er þarna sem lestarvörður,
leiðbeinandi sem aðstoðar hann
að taka rétta lest.
Draumar „Ráðu“
I. Ég sat ásamt fjölskyldunni í
björtu húsi með útsýni er það fór
að gjósa í nágrenninu, undir vatni
að mér fannst. Við héldum bara
áfram að spjalla, ég, pabbi (lát-
inn) og systir mín. Síðan verður
þetta eitthvað meira en okkur lík-
ar. Við þurfum að forða eignum
okkar. Berum kassana í halarófu
eða röð. Ema kallar „Þessir em
rauðir, Guðrún á þá“. Síðan er
þetta meira en við héldum, búið
að hleypa umferðinni framhjá Ár-
túnsbrekkunni yfir ímyndað þýft
gras. Frá húsinu sáum við bílana
hnoðast áfram ójöfnuna í þre-
faldri röð, álíka mikil umferð og
er í Ártúnsbrekkunni. Athygli
mína vöktu margir eins bflar í
röðinni, hvítir kantaðir og óraun-
verulegir, líkt og teikningar. Síð-
an þurftum við að bjarga bílum
fjölskyldunnar, færa þá frá nátt-
úruhamförunum og setja hreint
bensín á þá. Margét kastaði í mig
einhverju og saman fómm við að
skvetta bensíni á logandi kirkjuna
en eitthvað fannst mér það skrýt-
ið.
II. Mig dreymdi að ég þyrfti að
umgangast ís- eða skógarbirni
vinkonu minnar, sem vom heimil-
isdýrin. Ég var dauðhrædd við
bimina tvo, annar hvítur en hinn
brúnn. Ég reyndi samt að um-
gangast þá af virðingu og láta
ekki bera á hræðslu minni. Þegar
ég var alveg að farast úr hræðslu,
reyndi ég að loka birnina frammi
á ganginum og það tókst. I at-
ganginum glefsaði annar björninn
í lófann á mér, neðan við þumal-
inn. Það var lítið gat, án blóðs og
ég fann ekki til en velti því fyrir
mér hvort ég fengi illt í sárið.
Ráðning
Fyrri draumurinn virðist við
fyrstu sín fjalla um tilfinningar
þínar og athafnir tengdar fjöl-
skyldunni, en við nánari grennsl-
AÐ að fjalla um vín og
lýsa vínum án þess að les-
endur haldi að viðkom-
andi sé endanlega genginn af
göflunum getur stundum verið
vandasamt. Þegar upp er staðið
þá er rauðvínslykt af rauðvíni
og hvítvínsbragð af
hvítvíni. Eða hvað? Til
að koma þeim hughrif-
um er fylgja víni til skila verður
yfirleitt að kafa miklu dýpra.
Hvergi hafa verið fram-
kvæmdar nákvæmari rannsókn-
ir á þessari hlið vínsins heldur
en við Davis-háskóla í Kaliforníu
og þar hafa vísindamenn greint
rúmlæga fímm hundruð efna-
fræðilega þætti, sem oft er
einnig að fínna í ávöxtum eða
öðrum algengum matvælum.
Þannig ætti það ekki að koma
neinum á óvart ef hann fínnur
ilm af grænni papriku í vínum
sem innihalda mikið af þrúgunni
Cabernet Franc. Hindberjailm í
rauðu Búrgundarvíni eða snert
af ananas í Chardonnay-vínum.
Að ekki sé nú minnst á
hinn ertandi ilm vand-
aðra vína úr þrúgunni
Sauvignon Blanc, t.d. Sancerre
og Pouilly-Fumé, sem varla
verður lýst betur en svo
að hann minni á kattar-
hland!
Hinar fjálglegu
lýsingar á eiginleikum
vína eru því ekki alfarið
tilkomnar vegna þess að
vínsmakkarar eru ímyndunar-
veikir heldur getur ilmkarfa
Sælkerinn