Morgunblaðið - 19.09.1998, Blaðsíða 64

64 LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF TIL BLAÐSINS
í DAG
Heilsuefling og for-
varnir í Heilsustofnun
Frá Önnu Pálsdóttur:
VETRARSTARFIÐ í Heilsustofn-
un Náttúrulækningafélags Islands í
Hveragerði er með margvíslegum
hætti.
A sumrin er einstaklingsmeðferð
í boði en að vetri til er einnig boðið
upp á hópmeðferð. Peir sem glíma
við sams konar kvilla eru þá saman í
hóp. I hópum eru t.d. hjartasjúk-
lingar, konur sem hafa fengið
brjóstakrabbamein, þeir sem glíma
við offitu og verki í stoðkerfi. Viku-
námskeið gegn reykingum hafa
borið mjög góðan árangur.
Meðferð
Meðferð er eftir þörfum hvers og
eins samkvæmt ráðleggingum fag-
fólks. I boði er leikfimi, gönguferðir,
sjúkraþjálfun, sjúkranudd, leiðbein-
ingar í tækjasal, leirböð, heilsuböð
og víxlböð. Sundlaug Heilsustofnun-
ar, nuddpottur og sauna eru til af-
nota fyrir dvalargesti. Umræðufund-
ir, fyrirlestrar og einkaviðtöl eru
hluti af meðferðinni.
A borðum Heilsustofnunar er
heilsufæði svo sem grænmeti,
korn, ávextir, mjólkurvörur og
baunir. Boðið er upp á fisk einu
sinni í viku.
Forvarnir
Forvamir eru eitt meginmarkmið
Náttúrulækningafélags íslands og er
þar ekld síður lögð áhersla á að auka
heilbrigði en eingöngu lækna sjúk-
dóma. I Heilsustofhun er leitast við
að hjálpa fólki til að finna nýjan lífs-
stíl eftir því sem við á og halda góðri
heilsu með bestu hugsanlegu ráðum.
Göngudeild er starfrækt í Heilsu-
stofnun. Pai- getur almenningur
notið þjónustu Heilsustofnunar, en í
boði eru leirböð, sjúkranudd og
heilsuböð.
Forvarnir eru í hávegum hafðar í
Heilsustofnun og eru dvalargestir
fræddir um það sem betur má fara í
lífsháttum. Með fræðslu og þekk-
ingu má fækka legudögum á sjúkra-
húsum og spara þar með ríkissjóði
mikil fjárútlát.
Heilsustofnun hefur nýlega opn-
að heimasíðu og er slóðin
www.hnlfi.is. Þar er að finna nánari
upplýsingar um starfsemina.
ANNA PÁLSDÓTTIR,
upplýsingafulltnái Heilsustofnunar.
Island í Evrópusam-
bandið sem fyrst
Frá Magnúsi H. Skarphéðinssyni:
MIKILS misskilnings gætir hér á
landi sem víða annars staðar á því,
hvað Evrópubandalagið raunveru-
lega er og hvað fyrir dyrum stendur
að gera úr því í framtíðinni. Einkum
gætir hans meðal vinstrisinna í álf-
unni, og er það tilfinnanlega baga-
legt. Mestur er þessi misskilningur
á jaðarsvæðum álfunnar, þar sem
annesjamennska er ráðandi í af-
stöðu til flestra erlendra hluta þar.
Andstaðan einkum
af þekkingarleysi
Nokkuð ljóst er að þessi hræðsla
mótast hjá flestum vegna vanþekk-
ingar á málinu eða vegna eigin per-
sónulegra hagsmuna s.s. stuðnings
við út- og innflutningsbönn af ýmsu
persónulegu tagi. Nærtækast er að
benda á íslenskan landbúnað og
hversu verð á landbúnaðarvörum
myndi hríðlækka hér á landi ef öll
hin úreltu innflutningshöft væru
felld skipulega niður hér. Skiljanleg
er auðvitað þessi frumstæða afstaða
- íslensku bændanna, þótt hún stríði
augljóslega gegn hagsmunum þjóð-
arinnar.
Hins vegar mótast þessi ótti við
bandalagið af ónógum upplýsingum
um hvert eðli þess sé og hvert það
stefni, og hvert hin ýmsu og afar
merkilegu samvinnu- og samruna-
ferli sem í álfunni eru í gangi skili
okkur líklegast.
Rétt er því að minna íslenska
vinstrimenn í stuttu máli á örfáa
helstu kosti þess að Islendingar
gangi í þetta merkilega ríkjasam-
band sem fyrst, enda er öllum ljóst
að þeir munu gera það hvort eð er á
endanum. Ekki síst þessvegna, að
öruggt má telja að ísland sogist
þangað inn fyrr eða síðar (sem bet-
ur fer). En það væri og er í þágu
hagsmuna okkar að drífa okkur
þangað sem allra fyrst til að geta
ráðið einhverju um innri og ytri
•x uppbyggingu þess meðan hún er í
sem mestri mótun. Á það einkum
við sjávarútvegsmál og önnur stór
hagsmunamál smáríkja eins og okk-
ar.
Helstu kostirnir
Lítt umdeilt er meðal flestra
hugsandi manna að Evrópusam-
bandið er með langítarlegustu lög-
gjöfina um mannréttindi af þeim
risaveldum sem mannkynssagan
greinir okkur frá. Enda voru og eru
mannréttindi og friður í álfunni
upphaf og hornsteinar bandalagsins
frá fyrstu ánim þess er Rómarsátt-
málinn var undirritaður 1955.
Lítt umdeilt er að langítarlegustu
löggjafirnar sem nokkurt ríki eða
risaveldi hefur sett um varnir gegn
mengun eru í gildi og eru að taka
gildi í Evrópusambandinu. Sömu
sögu er að segja um lög um vemdun
verkafólks gegn sífelldri ásælni
stórfyrirtækja í að minnka réttindi
launþega sem mest þau mega (sem
er reyndar bara þáttur í eðli kapít-
alismans - það að hámarka gróða
sinn með hvaða ráðum sem er).
Sömu sögu er að segja um menn-
ingu og sérkenni minnihlutahópa og
þjóðemishluta. Alls staðar hvetur
löggjöf Sambandsins til að að þess-
um hópum og þjóðum og þjóðar-
brotum sé hlúð menningarlega.
Ennfremur er sömu sögu að segja
um lög um vemdun dýra og með-
ferð á þeim sem og um meðferð
okkar á náttúrunni.
Menningarvænt risaveldi
Pað er nánast sama hvert litið er í
siðferðilegri og menningarlegri af-
stöðu Evrópusambandsins. Alls
staðar er löggjöf og frumkvæði
bandalagsins langtum fremri í
vemdun og viðgangi alls þess er
venjulega er kallað siðmenning í
þess orðs víðustu og fallegustu
merkingu. Það eitt og sér ætti að að
reka allar þjóðir álfunnar í sam-
bandið sem fyrst.
MAGNÚS H. SKARPHÉÐINSSON,
skólastjóri Sálarrannsóknarskðlans.
VELVAKAADI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Fyrirgefning-
syndanna
FJÖRUTÍU milljónum bagíta-
dollara af almannafé hefur
ríkissaksóknari Bandaríkj-
anna eytt til að koma nú-
verandi forseta Bandaríkj-
anna frá völdum. Skýrslur
um kynlíf forsetans ku
fylla 40 til 50 skjóður.
Éngin lög ku ná yfir sak-
sóknarann. Hann virðist
sjálfur hvítþveginn af allri
synd, líkt og hver annar
trúarleiðtogi sem syndgar
í leynum meðan hann hvet-
ur fjöldann til að hrópa
„halelúja".
Jafnvel forseti Banda-
ríkjanna hefur sama rétt
og aðrir eiginmenn til að
sverja fyrir framhjáhald.
Ef kona fyrirgefur manni
sínum þarf heil þjóð ekki
að gera það. Henni kemur
þetta ekld við, enda á hver
einstaklingur innan þjóðar
nóg með sinn eigin synda-
Guðrún Jacobsen,
Bergstaðastræti 34.
Góðæri?
VELVAKANDA barst eft-
irfarandi:
„Hvar eða hvað er þetta
góðæri sem hæstvirtur
forsætisráðherra okkar er
alltaf að tala um? Er þetta
einhver ný kindategund?
Það eru góðar ær = góðar
kindur. Lágmarksfram-
færslueyrir hjá hjónum er
rúmlega 96 þúsund kr. og
hefur ekkert hækkað síð-
astliðin ár þrátt fytii' allt
góðærið.
Við hjónin erum bæði
öryrkjar og örorkulífeyrir-
inn hjá okkur nær reyndar
ekki upp í þetta lágmark.
Við fáum til samans rúm-
lega 84 þúsund kr. á mán-
uði. Reyndar fáum við líka
barnalífeyri sem er eitt-
hvað um 24 þúsund kr. á
mánuði með barni okkar.“
Siggi.
Hver keypti
„Phonograf*
MARGRÉT hafði sam-
band við Velvakanda og er
hún að leita að fólki sem
keypti „Phonograf1 fyrir
mörgum árum af manni
sem hét Gísli. Biður hún
fólkið um að hafa samband
við sig. Margrét er í síma
567 6178.
Tapað/fundið
Gleraugu týndust
GLERAUGU í svörtu
hulstri týndust fimmtu-
daginn 10. september, Iík-
lega á leiðinni Seltjarnar-
nes - Ingólfskaffi. Skilvís
finnandi hafi samband í
síma 561 2041.
Kvenúr fannst
á Laugartorgi
KVENÚR fannst á plan-
inu á Laugartorg, Laugar-
ási í Biskupstungum,
fannst um sl. mánaðamót.
Upplýsingar í síma
486 8966.
Dýrahald
Kettlingar óska
eftir heimili
FJÓRIR kettlingar, vel
upp aldir, kassavanir, 8
vikna, óska eftir góðu
heimili. Upplýsingar í síma
554 4045.
SKAK
llmsjóii Margcir
Pctnrsson
STAÐAN kom upp á
meistaramóti
rússneskra skák-
félaga í júní í
viðureign tveggja
rússneskra stór-
meistara af yngri
kynslóðinni. Júrí
Jakovitsj (2.570)
hafði hvítt og átti
leik gegn Sergei
Savtsjenko
(2.595). Svartur
lék síðast 16. -
Dc7-c5? og bauð
drottningakaup.
Kaupin gerðust
þó með öðrum
hætti en hann vonaðist eft-
ir:
17. Rxe6! - Dxh5 (Skárri
tilraun var 17. - Bxh2+ 18.
Dxh2-fxe6 19. Hd6-Hd8!
með varnarmöguleikum í
miðtaflinu) 18. Rg7+ - Ke7
19. Rxh5 og hvítur vann
endataflið á umframpeðinu.
HVÍTUR á leik
Pennavinir
SEXTÁN ára ungverskur
piltur með áhuga á íslensk-
um eldfjöllum og goshver-
um, sundi, hjólreiðum, safh-
ar frímerkjum og póstkort-
um, töivum og mörgu
fleiru:
Jozsef Lieszkovszky,
Budapest,
Kecses utca 10,
1173,
Hungary.
LITHÁI sem safnar frí-
merkjum óskar eftir að
skipta á íslenskum merkj-
um og litháískum, pólskum
og rússneskum. Skrifar
bæði á ensku og þýsku:
Aleksandras Dreimanas,
ab. dezute 21,
2000 Vilnius,
Lithuania.
Með morgunkaffinu
ÞAÐ er ekki rétt að þú haf-
ir gefið mér bestu ár ævi
þinnar. Þau voru liðin áður
en þú hættir á leikskéla.
NEI, mamma. Hann er bara
að segja mér frá hundi sem
hann átti einu sinni.
Víkverji skrifar...
AÐ HLÝTUR að vera eitt-
hvert hallærislegasta klúður í
íslenzkri pólitík á seinni árum þeg-
ar vinstri flokkarnir senda frá sér
málefnaskrá, sem á að verða
grundvöllur sameiginlegs fram-
boðs þeirra í næstu kosningum, og
flazka á grundvallaratriðum í póli-
tík eins og því að hafa réttar upp-
lýsingar og vera sæmilega að sér í
því, sem um er fjallað. I málefna-
skránni var því haldið blákalt fram
að varnarsamningurinn við Banda-
ríkin frá 1951, einhver rnikilvæg-
asti milliríkjasamningur sem Is-
land hefur gert, rynni út árið 2001
og þess vegna þyrfti að taka upp
viðræður við Bandaríkjamenn. Nú
vissu margir - þó ekki forystumenn
nýju vinstri hreyfingarinnar - að
vamarsamningurinn rennur alls
ekki út 2001, heldur er þar um allt
annað samkomulag að ræða, sem
er frá 1996 og fjallar um fram-
kvæmd á þeim grundvallarskyld-
um, sem kveðið er á um í varnar-
samningnum. Samfylkingin reynir
að klóra yfir mistökin og segh' að
um „ónákvæmt orðalag" hafi verið
að ræða. Auðvitað hafi verið átt við
samkomulagið frá 1996. I samtöl-
um við fjölmiðla í rúmlega hálfan
sólarhring tönnluðust forystumenn
samfylkingarinnar hins vegar á því
að varnarsamningurinn rynni út
árið 2001 (sumir sögðu árið 2000)
og enginn þeirra minntist á sam-
komulagið frá 1996 fyrr en þeim
var bent á vitleysuna. Hið rétta í
málinu kom þeim augljóslega í
opna skjöldu.
XXX
ETTA vandi-æðalega mál sýnir
að fólkið, sem samdi málefna-
skrána, hefur litla þekkingu á utan-
ríkismálum og veit ekki um hvað
það er að tala. Ekki vildi Víkverji
þurfa að horfa upp á að einhver
þeirra stjórnmálaforingja, sem í
hlut eiga, settist í stól utanríkisráð-
herra að loknum kosningum.
I^MORGUNBLAÐINU í gær er
sagt frá verktaka, sem byrjaði
að malbika íbúðargötu í Kópavogi
án þess að segja íbúunum frá því
og lokaði bfla þeirra inni í götunni.
Þetta er kannski óvenjuslæmt
dæmi um slæleg vinnubrögð verk-
taka, sem vinna við gatnafram-
kvæmdir. Það er hins vegar ótrú-
lega algengt að merkingar verk-
taka séu allsendis ófullnægjandi.
Það heyrir til undantekninga, þeg-
ar verktaki lokar umferðargötu, að
sett séu upp skilti við nærliggjandi
götur til að vara ökumenn við í
tæka tíð þannig að þeir geti valið
sér aðra leið. Víkverji lendir oft í
því að þurfa að bakka eða snúa við,
þegar hann kemur fyrir horn og
sér skyndilega að gatan er lokuð
vegna framkvæmda. Þetta skapar
auðvitað slysahættu og má furðu
sæta að sveitarstjórnir og lögregla
skuli ekki gera meiri kröfur til
verktaka um fagleg vinnubrögð í
þessu efni.