Morgunblaðið - 19.09.1998, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998 5$C
Akvarðanir og
áhrif
fjármagns
Formaður!
Þar sem þú hefur ekki virt mig
svars hygg ég þú misvirðir það
ekki við mig þótt ég þrýsti á um
svör við þeim spurningum sem ég
beindi til þín í opnu
bréfi á þessum vett-
vangi fyrir fjórum vik-
umliðnum.
Ég geri þér ekki
þann óleik að taka
mark á orðum sem þú
lést hafa eftir þér á
Bylgjunni á dögunum
vegna þessa arna. Það
voru útúrsnúningar
og ósamboðnir þeim
sem ætlar að búa
þannig um hnútana
hjá flokki sínum að
bókhald hans verði
„opið og gegnsætt"
svo vitnað sé til orða
núverandi fram-
kvæmdastjóra flokks-
ins um stefnu þína í fjármálum.
Þessi tilvitnun er úr blaðaklippi,
grein, sem mér barst á dögunum
frá alþýðumanni sem enn er í
flokknum. Því miður er hún
hvorki dagsett né merkt fjölmiðli,
en undirrituð Bþ. Það fylgir mynd
af þér, Heimi Má og Flosa Eiríks-
syni, fyrrv. framkvæmdastjóra.
Af myndinni sýnist mér klippan
vera frá 1996. Fyrirsögnin er
„Verulegar skuldir og bókhalds-
óreiða“ prentuð í tveimur línum í
fjórdálk. Kannski er þetta úr
Var vísvitandi verið að
falsa bókhaldið? spyr
Úlfar Þormóðsson í
opnu bréfí til Margrét-
ar Frímannsdóttur,
formanns Alþýðu-
bandalagsins.
Vikublaðinu sem þú manst eftir
og gefið var út af Tilsjá ehf. eða
þannig. í þessu klippi segir Heim-
ir Már að „bókhaldsóreiða hafi að
hluta valdið því að ekki var yfir-
sýn yfir stöðu mála. Ekkert bendi
þó til óheiðarleika í meðförum
fjár.“
Þetta voru það hughreystandi
lokaorð hjá honum að það ætti að
vera viðkvæmnilaust að svara
spurningum mínum. En vegna
þess hve þú hefur dregið mig á
svarinu hafa nýjar spurningar
vaknað.
Eins og þú manst voru fyrri
spurningarnar þessar: Hver gaf
rangar upplýsingar um skuldamál
á landsfundinum 1995,
hver vann þær í hend-
ur þess sem veitti þær
og samkvæmt hvaða
gögnum voru skuldirn-
ar 33-35 miljónir en
ekki 52 miljónir eins
og þær urðu við nánari
athugun?
Hvaða gögn komu í
ljós eftirá og hvenær,
hvernig stóð á því að
þau birtust allt í einu
og hvar höfðu þau ver-
ið þegar ársreikningar
voru útbúnir?
Var vísvitandi verið
að falsa bókhaldið,
hver var þá að því eða
hafði þetta „lítilræði“
bara gleymst?
Hver stofnaði til þessara skulda
1995, af hvaða tilefni og hvað var
skuldfært?
Hver stýrði peningamálum á
þessum tíma og fram á haustdaga
1995, í umboði hvers og undir eft-
irliti hverra?
Til hvaða skulda var stofnað á
vegum flokksins og hjá hverjum í
kosningum 1994?
í þessu samhengi verður ekki
hjá því komist að inna á ný eftir
þjóðarleyndarmáli af því kyni sem
fjölmiðlamenn ákváðu að fara í
þagnarbindindi á fyrir síðustu
forsetakosningar og nauðsynlegt
að upplýsa nú ef rétt er en kveða
niður ef rangt er:
Höfðu fyrrverandi formaður og
framkvæmdastjóri flokksins að-
gang að sjóðum hreyfingarinnar
til einkanota í gegnum krítarkort
eða á einhvern annan hátt? Höfðu
þeir tvímenningar fundið upp á
þessu bragði sér til búdrýginda
með vitund framkvæmdastjórnar
flokksins? Hvenær var sú
samþykkt þá gerð og hvernig
hljóðaði hún? Hversu háar upp-
hæðir voru þarna á ferðinni? Voru
hlunnindi þessi talin fram til
skatts?
Er það rétt að einn af fram-
kvæmdastjórum flokksins hafi
notað ávísanahefti hans eins og
sitt eigið og bókhaldarar hreyf-
ingarinnar þurft að flokka nótur
af veitingahúsum frá rekstrarnót-
um flokksins? Beið flokkurinn
fjárhagslegt tjón af þessu verk-
lagi? Hvaða löggiltur endur-
skoðandi neitaði að undirrita
flokksreikninga fyrir árið 1995,
hvers vegna og hvaða úrbætur
þurfti að gera á þeim til þess að
hann teldi sér fært að undirrita
þá, eða voru þeir undirritaðir með
fyrirvara?
Eins og þú sérð hef ég breytt
orðalagi spurninganna lítillega frá
því ég lagði þær fyrir þig um
miðjan síðasta mánuð. Það gerði
ég til þess að þú ættir auðveldara
með að svara undanbragðalaust
og af eindrægni.
Og bæti síðan við þessari
spurningu:
Hvaðan bárust flokknum inn-
legg á þann reikning sem haldinn
var í Búnaðarbankanum á um-
ræddum tíma og formaður og
framkvæmdastjóri höfðu prókúru
fyrir? Hver var veltan á þeim
reikningi? Hvað var greitt með
því fé sem út af honum gekk?
í blaðaklippunni sem ég greindi
þér frá hér að framan er haft eftir
framkvæmdastjóranum að
Alþýðubandalagið hafi eitt flokka
opnað bókhald sitt, „það tók tíma
að vinda ofan af þessum málum og
þetta er vissulega alvarlegt, en á
þessu ári verða miklar úrbætur."
Úr því að bókhaldið er komið í
lag ætti ekki að standa í þér að
veita svar við þessum spurning-
um, sem skulu verða þær síðustu
að sinni:
Af hverju hefur dregist að
leggja fram reikninga Tilsjár
ehf.? Hversu miklu tapaði Tilsjá
árin 1996 og 1997? Hversu mikill
hluti tapsins varð vegna hluta-
fjárkaupa í Helgarpóstinum? Eru
skuldir Tilsjár 3, 5, 7 eða 10 milj-
ónir? Eru þær utan við þær 52-53
miljónirnar sem þú segir að séu
heildarskuldir flokksins? Ef svo
er, af hverju er það verklag
viðhaft þar sem flokkurinn er í
ábyrgð fyrir skuldum Tilsjár?
Þegar þú hefur svarað þessu
lítilræði undanbragðalaust og af
eindrægi er ekkert annað eftir en
reikna út minn part af skuldinni
og birta með svarinu. Ég vona að
þú finnir stund til að hafa tilsjá
með verkinu áður en oddvitar
Bræðingsins heimta enn ítarlegri
svör i þessum efnum. Þeir munu
áreiðanlega vilja fá að vita úr
hverju skuldir flokksins eru sam-
ansettar áður en þeir láta al-
menna félaga sína greiða þær,
þetta komugjald sem borga ber
áður en flokkurinn verður lagður
undir hnífinn á lýtalækningadeild
Alþjóðasambands jafnaðar-
manna.
Höfundur er rithöfundur og fyrrum
blaðamaður.
MÁTTUR vísindanna er mikill
og þeiiTa vegna hafa stórkostlegar
breytingar orðið á nær öllum svið-
um mannlífsins. Þær hafa bætt líf-
skjör og aukið skilning og þekk-
ingu á flestum fyrirbærum. Sumt
breytist minna og mannlegt eðli
hefur ekki breyst um-
talsvert í aldanna rás.
Fleyg eru orðin sem
höfð eru eftir Filipusi
Makedóníukonungi að
engir borgarmúrar séu
svo traustir að asni
klyfjaður gulli komist
ekki inn fyrir. Þessi
setning er jafn sönn í
dag og fyrir um 2000
árum.
Óneitanlega sækja
þessi ummæli á mann
þegar hið svokallaða
gagnagrunnsfrumvarp
ber á góma. Væntan-
legur einkaleyfishafi
hefur talað um að
kostnaðurinn við slíkan
grunn yrði á bilinu 12 til 20 millj-
arðar króna. Þetta þýðir að til er
erlendur aðili sem er tilbúinn að
reiða slíkt fé af hendi.
Gagnstætt því sem margir halda
er samþykkt frumvarpsins ekki
nauðsynleg til að tryggja
starfsöryggi hins unga og vel
Nær allar umsagnir
um frumvarpið eru
neikvæðar, segir
Tómas Zoega, en
hringlið í gullinu
vekur augljóslega
áhuga sumra.
menntaða starfsfólks er vinnur hjá
íslenskri erfðagreiningu. Forstjóri
fyrirtækisins hefur upplýst að
þegar sé fyrir hendi rekstrarfé til
að halda núverandi starfsemi
gangandi í 4 til 5 ár. Uppgötvanir á
næstu árum munu tryggja áfram-
haldandi fjármögnun. Allar eru
þessar rannsóknir gerðar án
miðlægs gagnagrunns.
Mörgum spurningum um gagna-
grunninn er enn ósvarað. Enginn
veit t.d. hvaða upplýsingar eiga að
fara í grunninn. Áð flestra áliti
brýtur frumvarpið i bága við fjöld-
ann allan af íslenskum lögum ogfþ.
marga erlenda samninga sem ís-
lendingar eru aðilar að,
svo ekki sé talað um
siðareglur. Trúnaðar-
sambandi lækna og
sjúklinga er ógnað og
einsýnt er að endalaus
málaferli munu hefjast
verði frumvarpið
samþykkt í núverandi
mynd. Einkaleyfi eins
og kveðið er á um í
frumvarpinu er úrelt
fyrirbæri og mun úti-
loka önnur fyrirtæki
en einkaleyfishafans
og draga þannig úr at-
vinnumöguleikum **
ungra vísindamanna.
Eins og forsætis-
ráðherra sagði nýlega,
er einokun einkafyrirtækja engu
betri en einokun opinberra aðila.
Gullið sem í vændum er blindar
mönnum sýn. Auðvelt er að fótum-
troða mannréttindi þegar
ímyndaðar háar fjárhæðir eru ann-
ars vegar.
Nær allar umsagnir um frum-
varpið eru neikvæðar en hringlið í_
gullinu vekur augljóslega áhuga
sumra. Ábyrgð alþingismanna,
sem ákveða örlög frumvarpsins, er
mikil. Nauðsynlegt er að þeir skoði
vel allar staðreyndir málsins.
Nú er aðeins eftir að fylgjast
með því, hvort bjarminn af gullinu
sé nægilega mikill til að tryggja af-
greiðslu frumvarpsins.
Höfundur er yfírlæknir á geðdeild
Landspítala.
Úlfar
Þormóðsson
RENAULT MEGANE
ÞÚ GETUR TREYST HONUM
FYRIR BÖRNUNUM ÞÍnUm!
Fólk treystir Renault Mégane.
Börnin njóta þess að Mégane er öruggasti
bíllinn á markaðnum í sínum flokki. Mégane
fékk hæstu einkunn í öryggisprófunum hjá
NACP.* Veldu öryggió, bamanna vegna.
Veldu Renault Mégane.
★ ★★★
RENAULT
HÆSTA EINKUNN I ÖRYGGISPRÓFUNUM HJA NACP
www.fia.com
* Samevrópskt verkefni fjölda fýrirtækja og stofnana
um árekstraprófanir bifreiða á Evrópumarkaói.
Ármúli 13 • Sími 575 1200 • Söludeild 575 1220