Morgunblaðið - 19.09.1998, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998 49
OLAFUR Þ.
ÞÓRÐARSON
+ Ólafur Þ. Þórð-
arson fæddist á
Stað í Súgandafirði
8. desember 1940.
Hann lést 6. sept-
ember síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Vídalíns-
kirkju í Garðabæ
18. september.
Andstæðm- í náttúru-
fari eru óvíða jafn
skarpar sem í vest-
firsku landslagi, hvar
fjöll togast á við dali,
ógnarkraftur brimsins
á það til að víkja fyrir spegli polla-
lognsins og myrkur langra vetrar-
nátta heyr eilífa og árlega glímu við
fegurð sumarnátta. Engan skal því
undra að þessi stórbrotna umgjörð
náttúrunnar geti af sér einstaklinga
sem á sinn hátt skara framúr. Einn
þeirra var tvímælalaust Olafur Þ.
Þórðarson. Á þingmannsferli sínum
tókst Ólafi að marka spor. í ræðum
hans, á stundum löngum, hljómaði
kraftur hinnar vestfirsku umgjörð-
ar. Með kynngimögnuðu tungutaki
og sjónarhorni, ólíku því sem fjöld-
inn leit, leiddi Ólafur umræður til
nýrra vídda. Að baki meitluðum
setningum og grípandi orðgnótt
mátti skynja óravíddir hugsjóna-
mannsins þar sem höfð voru í fyrir-
rúmi land, þjóð og tunga ásamt
sterkri réttlætiskennd og tilfinning-
um gagnvart samferðafólki. I aug-
um einhverra, einkum þeirra er
aldrei líta til fjallsins tinda, var Ólaf-
ur á villigötum. Hinir eru þó mun
fleiri sem hrifust af kynngimætti
hugsjónanna og hleyptu í hjarta sér
virðingu fyidr manneskjunni Ólafi Þ.
Þórðarsyni. Nú er hann allur. Við
sjáum á eftir einstökum vestfirskum
kappa. Samtíminn verður fyrir vikið
ögn hversdagslegri. Minning Ólafs
verður best varðveitt með því að
halda að húni þeim gunnfána mann-
gildis og réttlætis er Ólafur varði
ævi sinni til að reisa. Það er skylda
okkar sem eftir lifum.
Ég votta fjölskyldu Ólafs og ætt-
ingjum öllum mína dýpstu hluttekn-
ingu. Blessun fylgi minningunni um
Ólaf Þ. Þórðarson.
Hjálmar Arnason,
alþingismaður.
Nýlega heimsóttu þingmenn og
landstjórn Framsóknarflokksins
Vestfirði. Erindið var að halda fund
og skoða sig um í leiðinni þar vestra.
Ólafur Þ. Þórðarson félagi okkar
fylgdi okkur í þessari ferð. Hann var
glaður í bragði, lýsti slóðum Islend-
ingasagna og atburðum seinni tíma
eins og honum er einum lagið. Bar-
átta Hannesar Hafstein og vest-
firskra sjómanna við landhelgis-
brjóta, Skúlamálið, Gísla saga Súrs-
sonar, ljóð Guðmundar Inga á
Kirkjubóli um Vestfirði, allt lifnaði
þetta í kjarnyrtri frásögn hans og
framsögn. I heimsókn að Núpi i
Dýrafirði rifjaði hann upp fyrstu
spor sín að heiman til náms þar.
Fjallahringurinn við Dýrafjörð var
dimmblár í logni og sólskini, þegar
við horfðum til baka á leið til Isa-
fjarðar. Þaðan var haldið áleiðis suð-
ur, og vélin sveigði yfir lognkyrrt
djúpið, von bráðar blasti Breiða-
fjörðurinn við. Á flugvellinum í
Reykjavík var kvaðst eftir góða
ferð. Nokkrum dögum slðar barst sú
frétt að Ólafur væri látinn.
Minningarnar leita á hugann þeg-
ar samferðamaður slíkrar gerðar
sem Ólafur var er kvaddur. Við vor-
um áratug saman í þingflokki og það
fer ekki hjá því að margt drífur á
dagana á þeim tíma. Það var vissu-
lega ekki kyrrt í kringum Ólaf Þórð-
arson á Alþingi, hvorki í þingsal né
innan veggja þingflokksherbergis-
ins. Hann hafði ríkt skap og heitar
tilfinningar sem hvort tveggja var
áberandi er hann stóð í eldlínunni.
Hans siður var að taka ekkert sem
gefinn hlut og gjarnan kom hann að
málum frá allt öðrum sjónarhóli en
við hin. Það var ekkert létt að lenda
í rökræðum við hann
þegar hann komst á
flug, sem var ekki
sjaldgæft.
Ég varð þess oft var
þegar Ólafur hafði
dregið sig í hlé á þessu
kjörtímabili, vegna
veikinda, að hans var
saknað úr þingsölum
af bæði andstæðingum
og samherjum á þingi.
Hann var afburða
ræðumaður, og naut
þar stálminnis og þess
hve fróður hann var
um samtímaatburði og
ekki síður liðna tíð. Hann var stolt-
ur af sínum vestfirska uppruna og
unni þeim landshluta af heitu
hjarta þótt hann hefði þar ekki
fasta búsetu seinni árin. Byggða-
mál og atvinnumál voru hans hjart-
ans mál, en það var víðs fjarri að
hann afmarkaði sig við ákveðna
málaflokka eða þröngt svið á Al-
þingi. Hann fók þátt með eftir-
minnilegum hætti í umræðum á
mjög víðu sviði. Honum var annt
um þingræðið og lýðræðið, stjórn-
arskráin var hans grundvallarplagg
svo sem bera ber. Stjórnarskrána
kunni hann betur en aðrir menn.
Þegar hann taldi okkur vera á
villigötum í þingflokknum stóð hann
upp úr stólnum og náði í lagasafnið í
bókaskápinn. Ef heftið skall fast í
fundarborðið áttum við von á yfir-
lestri, en ef náð var í bæði heftin var
vissara að biðja fyrir sér.
Það fór ekki hjá því með mann af
þeh’ri gerð sem Ólafur var að bar-
daginn var oft harður og stundum
var langt gengið og menn voru sárir
eftir. Eg minnist þess eitt sinn að
milli okkar gengu hnútur í þingsöl-
um vegna máls þar sem leiðir lágu
ekki saman, og fundarstjórnar
minnar. Ég friðmæltist á þriðja
degi, og hann tók þétt í hönd mína
upp á það að við værum sáttir.
Þannig er gott að vinna og samfylgd
okkar Ólafs var góð. Fyrir það vil ég
þakka að leiðarlokum.
Það var oft gaman að hlusta á
hann þegar stjórnmálunum sleppti,
og menn höfðu uppi gamanmál.
Hnyttin og óvænt tilsvör hans em
mörg og munu mörg þeirra lifa um
langa hríð, meðan fólk hefur döngun
í sér til þess að gera að gamni sínu.
Ólafur var vissulega sveiflumaður í
skapgerð. Hann var maður
fölskvalausrar gleði og þungrar al-
vöra.
Það er gott að minnast síðustu
samverastundanna á Vestfjörðum
þegar félagi okkar naut sín vel á
æskuslóðum. Hafi hann þökk fyrir
góða og lærdómsríka samfylgd. Ást-
vinum hans votta ég innilega samúð.
Jón Kristjánsson.
Það er ljúft að eiga minninguna
um Ólaf Þ. Þórðarson frá fyrstu dög-
um þessa septembermánaðar. Þing-
flokkur ft’amsóknarmanna, trúnaðar-
menn úr öllum kjördæmum og mak-
ar, vora á ferð um Vestfirði. Ólafur
var með okkur og lék á als oddi.
Hann naut stundarinnar með gömlu
félögunum. Ekið var um Norðurftrð-
ina í rútu og veðrið var eins og best
verður á kosið á haustdögum.
Ólafur hafði frá mörgu að segja.
Hann sagði okkur frá uppvaxtarár-
unum á Suðureyri, dvölinni að Núpi,
störfum og baráttu fyrrum forystu-
manna Framsóknarflokksins sem
sumir komu að vestan. Það stóð ekki
í honum Ólafi. Frásagnargáfan var
honum í blóð borin og gamla glettn-
in i augnaráðinu var á sínum stað.
Ólafur var Vestfirðingur í húð og
hár og naut þess að fræða aðkomu-
fólk um staðhætti og mannlíf fyrir
vestan. Hann stóð fremst í rútunni
og nýtti sér hljóðnemann til að betur
heyrðist í honum. Þegar honum var
boðið sæti sagði hann með sínum al-
kunna þunga í röddinni: „Nei, mér
líkar að standa."
Þarna stóð hann og virti íyrir sér
hópinn sem hann hafði starfað náið
með öll sín fullorðinsár. Þetta vora
vinir hans. Mér var efst í huga vænt-
umþykja í garð þessa manns. Þrátt
fyrir mikið skap og á stundum sér-
staka framkomu skiptu meira máli
eiginleikar hans og manngæska.
Hann var ótrúlega næmur einstak-
lingur. Það var eins og hann skynjaði
umheiminn á annan hátt en við hin.
Hann hafði ávallt svör á reiðum
höndum og hugmyndaflugið var
óendanlegt. Stundum fór hann á slíkt
flug að fæstum tókst að fylgja hon-
um. Þá var best að setja upp gáfuleg-
an svip og bíða eftir lendingunni.
Ólafur vissi ekki hvað það var að
efast. Hann tók afstöðu. I hans huga
voru hlutirnir tiltölulega einfaldir.
Meðal annars vegna þessa var mjög
auðvelt að vera ósammála Ólafi og
þá gat hann verið harður í horn að
taka. Sterkasta vopn hans við slíkar
aðstæður var mælskan.
Ólafur setti svip sinn á Alþingi ís-
lendinga. Það ríkti ávallt ákveðin
eftirvænting þegar hann kvaddi sér
hljóðs. Hann kom yfirleitt að mál-
efnum líðandi stundar frá öðra sjón-
arhorni en hinir. Auk þess hafði
hann að mati fagurkera fallegri að-
komu að ræðustóli en nokkur annar.
- Það var einhver stíll yfir þessum
manni. Röddin svona djúp og örygg-
ið svo augljóst.
Þegar ég kveð Ólaf Þ. Þórðarson,
langt um aldur fram, vil ég þakka
fyrir kynnin og fyrir störfin í þágu
þingflokks framsóknarmanna. Hann
setti svip sinn á samtíðina. Hann var
sannur hugsjónamaður. Það er sjón-
arsviptir að Ólafi Þ. Þórðarsyni.
Ég votta eftirlifandi eiginkonu,
börnum og öðrum aðstandendum
dýpstu samúð.
Valgerður Sverrisdóttir.
„Að svo miklu leyti sem mannlífið
er fallvalt og brigðult verðum við sí-
fellt að leita þeirra sem við getum
látið okkur annt um og endurgjalda
ástúð okkar. Ef kærleikur og góð-
vild hverfa glatast lífsgleðin." Þessi
orð eftir Cicero í bókinni „Um vin-
áttuna“ koma mér í hug, þegar kær
vinur, Ólafur Þ. Þórðarson er borinn
til hinstu hvílu. Lífshlaup hans, sem
markaði djúp spor í sálu samferðar-
manna, varð allt of stutt.
Það mun hafa verið árið 1976, að
Ólafur, sem þá var oddviti vestur á
Suðureyri við Súgandafjörð, hafði
samband við mig og fór fram á að ég
reisti fyi’h’ hreppinn átta íbúða fjöl-
býlishús. Þessi samvinna okkar olli
því, að frá þeim tíma vorum við vinh’
og góðvild hans færði mér lífsgleði -
já og um leið víðsýni á hið fallvalta
og brigðula mannlíf.
Öll þjóðin þekkti Ólaf Þ. Þórðar-
son, alþingismann Vestfirðinga.
Þingmanninn sem á fundum og í
einkaviðræðum hafði svo margt til
málanna að leggja - slíkur var hinn
magnaði málflutningur - já, orða-
forðinn - hrífandi framsögnin -
ásamt yfírgripsmikilli þekkingu á
sögu lands og þjóðar.
Á kveðjustund líða í gegnum hug-
ann, - sem leiftur - samverastund-
irnar er við áttum. Fyi’ir þær vil ég
nú þakka af heilum huga.
Ég votta öllum aðstandendum
Ólafs Þ. Þórðarsonar innilega samúð
og bið þeim Guðs blessunar, nú þeg-
ar svo virðist að mannlífið sé „fall-
valt og brigðult". En eftir haustið og
veturinn kemur vorið á ný.
Árni Jóhannsson.
Kveðja frá Sambandi ungra
framsóknarmanna
Okkur langar í nokkrum orðum
að minnast fráfalls góðs félaga og
fyrram þingmanns Framsóknar-
flokksins, Ólafs Þ. Þórðarsonar.
Hann var virkur í starfi ungi-a fram-
sóknarmanna meðan hann hafði ald-
ur til og var ávallt síðar boðinn og
búinn til að rétta samtökum ungi-a
framsóknarmanna hjálparhönd við
hin ýmsu tilefni.
Ólafur var með allra skemmtileg-
ustu ræðumönnum og notaði óspart
góða þekkingu sína á þjóðlegum
fróðleik til að miðla og krydda sam-
hengi umræðunnar.
En umfram allt var hann góðm’
maður sem mátti hvergi aumt sjá
eða órétti beitt, rík réttlætistilfinn-
ing og virðing fyrh’ náunganum vora
hans aðalsmerki.
ÓLAFÍA
SIG URÐARDÓTTIR
+ Ólafía Sigurðar-
dóttir fæddist á
Núpi undir Vestur-
Eyjafjöllum 19. maí
1907. Hún lést á
Sjúkrahúsi Vest-
mannaeyja 22. ágúst
síðastliðinn og fór
útför hennar fram
frá Fossvogskirkju
31. ágúst.
Þegar faðir minn
hringdi til mín að
kvöldi 22. ágúst og
sagði án nokkura
málalengina: „þú veist
líklega erindi mitt,“ brast einhver
viðkvæmur stengur í bjrósti mér,
amma var dáin.
Vitanlega vissi ég að hverju
stefndi, hún var bæði háöldruð og
hafði skilað lífsstarfi sem margur
mætti vera stoltur af. Amma fædd-
ist og var uppalin að Núpi undir
Vestur-Eyjafjöllum. Hún fluttist
ung til Vestmannaeyja og réð sig í
vist, eins og það kallaðist, hjá þeim
mektarhjónum Ingibjörgu og Birni
í Bólstaðarhlíð.
Maður sá er síðar skyldi verða afi
minn var „á vertíð" í Eyjum á þess-
um tíma og lágu leiðir þeirra sam-
an. Úr varð fjölskylda sem nú syrg-
h’ og saknar ömmu. En minning-
arnar ylja og tíminn er sagður
lækna öll sár.
Amma og afi byggðu sér bú í Sól-
hlíð 8 í Vestmannaeyjum og bjuggu
þar alllengi. Afi var þá forstjóri
Vinnslustöðvarinnar og amma hús-
móðir á fallegu heimili þeirra. Eftir
að börnin fjögur voru flogin úr
hreiðrinu fluttust þau
til fastalandsins.
Ég var elsta bama-
barnið og hafði tæki-
færi til mikilla sam-
skipta við afa og
ömmu. Þau komu nán-
ast á hverjum sunnu-
degi og buðu í „bíltúr“,
en bílar voru ekki eins
sjálfsagður hlutur á
þeim tíma og nú.
Margar voru þær
líka helgarnar þegar
við systkinin fengum
að skreppa í gistingu
til afa og ömmu.
Ömmu minni er erfitt að lýsa í fá-
um orðum. Hún var ein þeirra
manneskja sem gaf allt en krafðist
einskis til baka. Hún var alltaf til-
búin að hlusta og skoðunum sínum
lá hún ekki á. Ekki til að særa held-
ur til að sýna fram á að á hverju
máli finnast fleiri hliðar.
Að sækja ömmu heim var ávallt
ævintýri líkast. Það mátti ekki
minna vera en nokkrar sortir af
kökum, kaffi eða mjólk og venjuleg-
ast hvort tveggja, svo erfitt var að
standa upp frá borði.
Eftir að ég fluttist af landi brott’r
vora samskipti okkar ömmu ekki
eins tíð, en ég skrifaði reglulega og
sagði henni hug minn allan. Oft
fékk ég svör við þeim bréfum og
geymi þau sem gull væri.
Ég bið góðan Guð að blessa og
varðveita minningu afa og ömmu.
Þau eru besta fólk sem ég hef á ævi
minni kynnst.
Óli Jóhann Pálmason,
Svíþjóð.
+
Útför móður okkar, tengdamóður, ömmu og
langömmu,
LILJU JÚLÍUSDÓTTUR,
Víðigerði,
Biskupstungum,
síðar til heimilis á Sogavegi 146,
Reykjavík,
fer fram frá Bústaðakirkju mánudaginn
21. september kl. 15.00.
Þeim, sem viidu minnast hinnar látnu, er bent á Bústaðakirkju.
Ingibjörg Ólafsdóttir,
Ásdís Ólafsdóttir, Þorvaldur Lúðvíksson,
Kristján Ólafsson, Árný Þórðardóttir,
Skarphéðinn Njálsson, Anna Margrét Jónsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og útför
elskuiegrar móður okkar, tengdamóður og
ömmu,
RANNVEIGAR AXELSDÓTTUR,
Hrafnistu,
Reykjavík.
Magnús Eiriksson, Elsa Stefánsdóttir,
Axel Eiríksson, Stefanía Sigurjónsdóttir,
Ingibjörg Eiríksdóttir, Sigurður Þorsteinsson,
Grímur Ó. Eiríksson, Bryndís Sveinbjörnsdóttir,
Helga Eiríksdóttir
og barnabörn.
+
Við þökkum innilega auðsýnda samúð og hlý-
hug við andlát og útför eiginkonu minnar og
móður okkar,
ÖNNU GUÐNÝJAR ANDRÉSDÓTTUR
Ijósmóður,
Röðli.
Haukur Pálsson,
Lilja Hauksdóttir og fjölskylda,
Sesselja Hauksdóttir og fjölskylda.