Morgunblaðið - 19.09.1998, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 1998 47 *f
í byggingarnefnd Þorlákskirkju, en
þar munaði vel um framlag hans.
Ásamt Karli Karlssyni vorum við
stofnendur Útvegsmannafélags
Þorlákshafnar og í stjórn Lands-
hafnarinnar Þorlákshöfn störfuðum
við saman um tíma. Guðmundur var
mikill hugmaður og rakst illa í hópi.
Hægagangur í kerfísköllum var eit-
ur í hans beinum. Hann vildi láta
verkin tala og það gerðu þau sann-
arlega. Hann var athafnamaður og
atvinnurekstur hans og umsvif urðu
bæði honum og byggð okkar til
framdráttar.
Þótt sundur drægi um dagleg
samskipti okkar Guðmundar eftir
að hann hóf störf við eigin útgerð og
verkun og í ærnu að snúast hjá báð-
um, voi'um við góðir kunningjar og
dafnaði það samband með áranum,
þegar vinnudagur styttist hjá báð-
um. Við áttum samliggjandi hest-
hús, en Guðmundur hafði yndi af
hestum og átti við andlát sitt tvo
stólpagripi og fór oftar á hestbak en
flestir aðrir hér um sióðir. Þá höfum
við um nokkurt skeið spilað bridge
tvisvar í viku með góðum félögum
og vaxandi áhuga og ánægju, nú
síðast fyrii' nokkrum dögum, var
hann þá hress og glaður, kvikur á
fæti eins og einkenndi hann ætíð.
Mér fannst eiginlega að ellin hefði
ekki enn heimsótt hann og hana
ætti hann eftir. Fráfall hans var því
sviplegt, þótt eigi gengi hann heill
til skógar, átti t.d. erfitt með að þola
fjúk og kulda, vegna andþrengsla.
Guðmundur átti láni að fagna í
einkalífí sínu, kvæntist Magneu
Þórarinsdóttur, ættaðri frá Eyrar-
bakka, eignaðist gott heimili og fjöl-
skyldu. Magnea lést 26. október
1996.
Ég votta fjölskyldunni og að-
standendum öðrum samúð okkar
hjóna og biðjum við hinum látna
blessunar Guðs.
Benedikt.
Hún er fógur fjallasýnin af Sel-
vogsbanka, en það má segja að þar
hafi verið höfuð dagslátta Guð-
mundar Friðrikssonar skipstjóra
sem við kveðjum í dag.
Guðmundur fæddist á Gamla-
Hrauni við Eyrarbakka. Stutt, en
lærdómsrík varð skólagangan í
barnaskólanum á Eyrarbakka og
skaraði Guðmundur alltaf fram úr
þar eins og síðar meir varð á lífs-
leiðinni. Þegar Guðmundur var ung-
lingur gekk yfír heimskreppan svo-
kallaða og lék hún marga illa, meðal
annars fjölskylduna á Gamla-
Hrauni. Sagði Guðmundur oft frá
því að varkámi hans í meðferð fjár-
muna mætti rekja til þeirrar lífs-
reynslu sem hann upplifði sem ung-
lingur á kreppuárunum.
Arið 1955 stofnaði Guðmundur
ásamt Friðriki heitnum bróður sín-
um útgerðarfélagið Hafnarnes hf.
Ákváðu þeir bræður að leita eftir
samvinnu við Sandvíkurmenn. „Það
fer aldrei svo að hann tapi öllum
veiðarfærum og fái engan afia,“
sagði einhver þeirra og þar með var
ákveðið að slá í púkkið. Er þetta
upphafið að einni farsælustu útgerð
og síðar fískvinnslu í sögu Þorláks-
hafnar til þessa dags. Guðmundur
stýrði félaginu frá stofnun þess.
Ráðdeild og heiðarleiki í viðskiptum
voru hans aðalsmerki, lagði hann
allt upp úr því að standa við það
sem lofað var.
Fyrstu kynni mín af Guðmundi
urðu þegar ég 15 ára unglingur
fékk lausapláss um tíma á mb. Frið-
riki Sigurðssyni ÁR 7. Þá strax
tókst með okkur góð vinátta, sem
entist alla tíð, þrátt fyrir nokkurn
aldprsmun.
Árin í skipsrúmi hjá Guðmundi
Friðrikssyni urðu síðar mörg, lær-
dómsrík og ánægjuleg, enda Guð-
mundur físksæll með fádæmum.
Han kenndi mér á kompás, og lagði
áherslu á að ungir menn til sjós
kynnu öll strik, hálfstrik og kvart
strik upp á eldri sjómanna sið, ekki
dugði að nota engöngu gráður til að
stýra eftir, það fannst honum of ein-
föld siglingafræði.
Seinni árin stundaði hann hesta-
mennsku og undi sér vel í kringum
hestana sína, og varð ég þeirrar
ánægju aðnjótandi að fara í nokkra
útreiðartúra með honum og gleyma
puðinu eins og hann sagði.
Guðmundur hverfur frá góðu búi
og veit ég að hann leit sáttur yfir
farinn veg.
Ég og fjölskylda mín sendum
börnum, barnabörnum og öðrum
ættingjum innilegar samúðarkveðj-
ur.
Hannes Sigurðsson.
Það hefur margt breyst í sjávar-
þorpum við suðurströndina á síðast-
liðnum fímmtíu árum. Þá voru húsin
lítil og lág og fólkið fátt. En dugnað-
ur og bjartsýni voru ríkjandi og
sjórinn var sóttur af kappi. Skipin
og verkfærin voru að vísu önnur en
í dag. Róið var á litlum mótorbátum
en hafnaraðstaða var víða vond og
þurfti oft mikla árvekni þegar
hvessti. Aflinn var að mestu saltað-
ur og þurrkaður. Lífsbaráttan var
hörð og oft óvægin en þó að fólkið
hefði ekki úr miklu að moða kom
það undir sig fótunum með þrot-
lausri vinnu og eljusemi.
í þá daga var aflinn ekki bundinn
í kvóta og ungir menn, sem sýndu
dugnað og þor blómstruðu sem for-
menn og skipstjórar. Margir eign-
uðust síðar sína eigin báta og lögðu
þar með grunninn að útgerðarfyi’ir-
tækjum, sem mörg hver lifa enn í
dag. Þessi fyrirtæki og fólkið, sem
þar vann hörðum höndum, lagði
drjúgan skerf að velferðarþjóðfélagi
dagsins í dag.
Guðmundur Friðriksson, skip-
stjóri og útgerðarmaður í Þorláks-
höfn, tók þátt í þessari hörðu en
jafnframt spennandi lífsbaráttu
ásamt systkinum sínum um miðja
öldina. Friðrik Sigurðsson, útvegs-
bóndi frá Gamia-Hrauni, faðir Guð-
mundar, var tvíkvæntur. Með fyrri
konu sinni, Margréti Jóhannsdóttur
frá Eyi-arbakka átti hann fjóra syni.
Sigurður var elstur, þá Jóhann,
Friðrik og Davíð. Margrét lést er
synirnir voru enn á unga aldri. Með
seinni konu sinni, Sesselju Ás-
mundsdóttur frá Apavatni, átti
Friðrik fímm börn. Margrét var
elst, þá Guðmundur, Ragna, Guðleif
og yngstur var Pétur. Allur þessi
hópur ólst upp í fóðurhúsum að
Gamla-Hrauni og gekk Sesselja
elstu drengjunum fjórum í móður-
stað. Það var oft glatt á hjalla heima
á Gamla-Hrauni og fjölskyldan var
samhent. Útgerð og búskapur voru
stundið jöfnum höndum.
Synirnir fóru allir ungir til sjós
og reru á bátum og togurum þar
sem pláss var að fá. Fimm þeirra
gerðu sjómennskuna að ævistarfi og
urðu skipstjórar. Guðmundur eign-
aðist snemma bát ásamt Friðriki
bróður sínum og fleirum. Báturinn
hlaut nafnið Friðrik Sigurðsson og
hafa þeir síðan gert út báta frá Þor-
lákshöfn með þessu nafni, sem verið
hafa fengsælir og happafleytur.
Þeir bræður fóru síðar að verka afl-
ann í eigin fyrirtæki og er fyrirtæki
þeirra, Hafnarnes, enn rekið með
blóma. Guðmundur stýrði báti
þeirra bræðra um árabil, sótti hart
og var fiskinn mjög og er á engan
hallað þótt sagt sé að hann hafí oft á
tíðum verið fremstur meðal jafn-
ingja í þeim efnum.
Guðmundur kvæntist árið 1954
Magneu Þórarinsdóttur og eignuð-
ust þau soninn Friðrik. Magnea átti
fyrir dótturina Ernu og gekk Guð-
mundur henni í föðurstað. Friðrik
tók við fyrirtæki föður síns og stýrir
því í dag ásamt frænda sínum Sig-
urði Bjarnasyni, sem lengi var feng-
sæll skipstjóri á mb. Friðriki Sig-
urðssyni. Magnea lést fyrir tveimur
árum eftir erfiða sjúkdómslegu og
stóð Guðmundur sem klettur við
hlið konu sinnar í veikindum henn-
ar.
Strax á unga aldri komu fram
þeir eiginleikar hjá Guðmundi er
leiddu til þess árangurs sem hann
náði í starfí sínu síðar á lífsleiðinni.
Hann var hugmaður um allt það er
hann tók sér fyrir hendur og sinnti
bæði stórum og smáum verkum af
kostgæfni og samviskusemi. Sam-
viskusemi hans og frændrækni voru
annáluð í fjölskyldunni. Ávallt var
hann tilbúinn að rétta hjálparhönd
þar sem eitthvað bjátaði á hjá vin-
um eða ættingjum og lét þar verkin
tala. Gjafmild átti hann í ríkum
mæli og eni ófá heimilin sem nutu
góðs af henni þegar hann kom fær-
andi hendi með físk í soðið. Ég
minnist þess hve oft hann kom á
heimili foreldra minna í þessum er-
indagjörðum. Á námsárum mínum
kom hann ósjaldan til mín og spurði
hvort mig vanhagaði ekki um eitt-
hvað. Já, hann hugsaði um náunga
sinn ekki síður en sjálfan sig, hann
Guðmundur. Fyrirtæki sínu sinnti
hann alla tíð af alúð og kunnáttu
enda þekkti hann íslenskan sjávar-
útveg frá flestum hliðum. Hann var
góður sínu starfsfólki og virti það
hann að verðleikum. Hann var hins
vegar kappsamur og gat verið harð-
ur húsbóndi.
Það á vel við um Guðmund, móð-
urbróður minn, hið fornkveðna, að
góður orðstír deyi- aldrei og sannar-
lega á hann góðan orðstír í )-íkum
mæli. Það er skarð fyi'ii' skildi þeg-
ar Guðmundur er allur. Ég kveð
með söknuði góðan mann og votta
þeim Ernu og Friðriki og fjölskyld-
um þeirra mína dýpstu _samúð.
Ingvar Ágústsson.
Með Guðmundi Friðrikssyni er
horfinn einn af frumbyggjum Þor-
lákshafnar. Hann átti stóran og
góðan þátt í uppbyggingu þorpsins.
Hann kom hingað ungur maður
þegar útgerð var að hefjast á ný. í
mörg ár var hann skipstjóri, feng-
sæll og farsæll alla tíð. Fyrstu árin
hjá Meitlinum og svo á eigin bátum.
Hafnarnes hf., sem Guðmundur
stofnaði ásamt öðrum, hefur verið
starfrækt yfir 40 ár, með útgerð og
fiskverkun. Lengi vel var Guð-
mundur í senn skipstjóri og stjóm-
andi fyrirtækisins. Að sjómennsku
lokinni annaðist hann stjórn í landi.
Kom að því að sonur hans, Friðrik,
tók við. Það tók sinn tíma fyrir jafn
starfsaman mann og Guðmund að
draga sig út úr hinu daglega út-
gerðarvafstri. En hann gerði það
með því að fínna sér nýjan vettvang.
Um það leyti sem hann hætti sjó-
mennsku eignaðist hann sinn fyrsta
hest og átti og naut hesta sinna til
síðasta dags. Umgekkst hann þá
með lagni og nærgætni. Hann not-
aði þá bæði einsamail eða í félags-
skap í styttri eða lengri ferðum og
hlífði sér hvergi. Þeir veittu honum
mikla gleði þegar hann fór að hægja
á sínum starfsvettvangi.
Guðmundur unni sínu byggðar-
lagi og vildi hag þess sem bestan.
Framfaramál studdi hann með
verklegum og fjármunalegum
hætti, bæði persónulega og gegnum
fyi'irtækið. Hjálpsemi hans var við-
brugðið, hann hafði sterka réttlæt-
iskennd og fór ógjarnan eftir for-
skrift annarra.
Hann sat í hreppsnefnd Ölfus-
hrepps 1970-1974, fyrst sem vara-
oddviti og síðar sem oddviti. Á
þessu tímabili tók vöxtur Þorláks-
hafnar mikinn kipp í kjölfar eldanna
í Vestmannaeyjum. Þá var gott að
hafa traust samstarf um málefni
sveitarfélagsins, sem ég vil þakka
fyrir.
Eiginkona Guðmundar var
Magnea Þórarinsdóttir. Eignuðust
þau einn son, Friðrik, sem fyrr er
getið. Einnig ólu þau upp Ernu,
dóttur Magneu.
Magnea lést árið 1996. Eftir það
bjó Guðmundur einn í sínu húsi í
góðri umhyggju barna sinna og
tengdadóttur.
A fógrum septemberdegi hitti ég
Guðmund síðast. Var hann enn að
koma úr góðum útreiðartúr á
heimaslóðum með hestana sína tvo.
Hann var hinn hressasti og ánægð-
ur með hestana sína. Hann var ekk-
ert að láta deigan síga þrátt fyrir
tæpa heilsu. Þannig var hans eðli.
Guðmundur lést á Sjúkrahúsi
Suðurlands 9. september, samdæg-
urs og hann kom þangað.
Við hjónin þökkum fyrir margar
samverustundir, útreiðartúra
styttri og lengri svo og ýmsan
greiða. Aðstandendum eru hér
fluttar samúðai'kveðjur.
Sérstaklega verður hugsað til
afabarnanna, en Guðmundur var
sérlega bamgóður.
Blessuð sé minning hans.
Svanur Krisljánsson.
+
Ástkasr móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
MARGRÉT FJÓLA GUÐMUNDSDÓTTIR,
lést á dvalar- og hjúkrunarheimilinu Seljahlíð
17. september síðastliðinn.
Ómar Ingólfsson, Elín Edda Benediktsdóttir,
Auður Ingólfsdóttir, Þórir Dan Jónsson,
Jóna Guðný Jónsdóttir, Heimir Hólmgeirsson,
Jón Guðni Ómarsson,
Dagný Fjóla Ómarsdóttir,
Ásdís Dan Þórisdóttir, Ben Frank Boyce,
Margrét Dan Þórisdóttir,
Ingólfur Dan Þórisson
og barnabörn.
+
Elskuleg móðir okkar, amma og langamma,
AUÐUR JÓNSDÓTTIR ASPAR,
Skarðshlíð 12a,
Akureyri,
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri aðfaranótt fimmtudagsins
17. september.
Halldór B. Aspar, Hrefna Kristinsdóttir,
Jón B. Aspar, Unnur Hermannsdóttir,
Birgir B. Aspar,
Stefán B. Aspar,
Edda B. Aspar, Reynir Rósantsson,
Torfi B. Aspar,
Gunnar B. Aspar, Guðrún Jóhannesdóttir,
Birna K.B. Aspar, Birgir Aðalsteinsson,
barnaböm og barnabarnabörn.

Móðir okkar,
ALMA TYNES,
Austurströnd 8,
Seltjarnarnesi,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju mánu-
daginn 21. september kl. 15.00.
Guðmundur Rúnar Einarsson,
Ragnar Páll Einarsson,
Sverrir Einarsson,
Elín Guðrún Einarsdóttir,
Anna Sigríður Einarsdóttir,
Norma Einarsdóttir
og fjölskyldur.

+
Kveðjuathöfn um föður okkar,
RAGNAR ÞORSTEINSSON,
sem andaðist miðvikudaginn 9. september,
fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn
21. september kl. 13.30.
Þeim, sem vilja minnast hans, er bent á Slysa-
varnafélag íslands.
Fyrir hönd aðstandenda,
Reynir, Þorsteinn, Valdís, Guðrún Salome
og ína Sóley Ragnarsbörn.
+
Hjartans þakkir til ykkar allra sem sýnduð
okkur samúð og hlýhug við andlát og útför
elskulegrar eiginkonu minnar, móður og
ömmu,
HUGLJÚFAR DAGBJARTSDÓTTUR,
Bláhömrum 4,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir til frændfólks og vina fyrir
einstaka aðstoð, einnig færum við starfsfólki
gjörgæslu Landspítalans hlýjar kveðjur.
Guð blessi ykkur öll.
Guðmundur Þengilsson,
Jón Kristinn Guðmundsson,
Pálína Guðný Guðmundsdóttir,
Svanhvít Guðmundsdóttir
og barnabörn.