Morgunblaðið - 01.12.1998, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
inr nmm minnmn pianns a jUOKKapingX. r ramsuiumruuiumma i
'Finnur sigraði Siv
með 68% atkvæða

ÞAÐ hefði verið saga til næsta bæjar ef Búkolla gamla hefði hleypt mótorhjólatöffara
og það af veikara kyninu fram úr.
Mikil söluaukning á reyktum laxi frá íslenskum
matvælum-Pharmaco hf. í Bandaríkjunum
Hlaut fyrstu verðlaun
á þekktri matvælasýningu
MIKIL söluaukning hefur verið á
reyktum laxi frá Islenskum mat-
vælum-Pharmaco hf. í Bandaríkj-
unum undanfarið og nemur sölu-
aukningin frá október 1997 til
október 1998 79%, en laxinn er
seldur í hundruðum verslana á
austurströnd Bandaríkjanna.
Reyktur lax frá fyrirtækinu fékk
fyrir skömmu fyrstu verðlaun á
sýningu Eastern Perishable Prod-
ucts Association, EPPA, en það er
ein þekktasta matvælasýning sem
haldin er á austurströnd Banda-
ríkjanna.
Laxinn er seldur undir vöru-
merkinu Icefood og markaðssettur
af fyrirtækinu Cooking Exellence í
New Jersey, sem er í eigu Sigurðar
B. Sigurðssonar.
EPPA hefur umsjón með vörum
sem hafa takmarkað geymsluþol
og á sýningum samtakanna er höf-
uðáhersla lögð á gæði og ferskleika
REYKTUR lax frá íslenskum
matvælum-Pharmaco hf. hlaut
fyrstu verðlaun á þekktri mat-
vælasýningu í Bandaríkjunum.
þeirra matvara sem dómur er lagð-
ur á. A sýningunni kynntu Islensk
matvæli-Pharmaco hf. reyktan lax
sem hefur verið markaðssettur og
seldur í Bandaríkjunum og hlaut
fyrirtækið fyrstu verðlaun á sýn-
ingunni fyrir laxinn í flokki allra
sjávarafurða. Var m.a. tekið tillit til
kynningar vörunnar, framsetning-
ar og umbúða, auk bragðs, gæða
og ferskleika. Laxinn frá Islensk-
um matvælum-Pharmaco hf. var
eini laxinn sem hlaut verðlaun á
sýningunni, en auk lax frá Islandi
var þar kynntur lax frá helstu
keppinautum á markaðinum, t.d.
frá Noregi og Skotlandi. Auk þess
sem reykti laxinn fékk verðlaun
var graflax frá fýrirtækinu til-
nefndur í hópi bestu sjávarrétta
sýningarinnar.
Um 1.400 matvælafyrirtæki tóku
þátt á EPPA-sýningunni og voru
þau frá frá öllum heimshomum, en
á sýninguna koma fulltrúar allra
helstu söluaðila á Bandaríkjamark-
aði, þ.e. heildsala, smásala og mat-
vörumarkaða.
Allt nýtt fyrir jólin
Nýkomið
Á annað hundrað gerðir og litir
af gullfallegum gardínuefnum
gluggatjaldadeild, Skeifunni 8
Parkinsonsamtökin 15 ára
Aðstandend-
urnir þurfa
líka hjálp
Nína Hjaltadóttir
LLS er talið að
fjögur til fimm
hundruð manns séu
haldin Parkinsonveiki hér
á landi, að sjálfsögðu á
mjög mismunandi stigi.
Ekki er vitað hvað veldur
sjúkdómnum, sem meðal
annars veldur tmflunum á
hreyfingum, en ljóst er að
heilinn framleiðir ekki efni
er nefnist dópamín og þarf
að bæta úr því með lyfja-
gjöf.
Skrifstofa samtakanna á
Laugavegi 26 er opin
17-19 á miðvikudögum.
Nína Hjaltadóttir, formað-
ur Parkinsonsamtakanna,
segir að töluverður fjöldi
fólks noti þetta tækifæri
til að hitta aðra þolendur
sjúkdómsins, einnig er
hægt að ræða við stjórnar-
menn samtakanna á staðnum en
sumir þein-a eru sjálfír með veik-
ina.
„Félagamir eru rúmlega 300
en þar af er um helmingurinn að-
standendur eða styrktaraðilar
sem geta verið félög og fyrirtæki.
Markmiðið með starfí samtak-
anna er stuðningur við sjúklinga
og aðstandendur, við viljum
reyna að fylgjast með nýjungum
á þessu sviði og létta svolítið á
heilbrigðiskerfinu um leið. Fé-
lagsmenn koma á skrifstofuna og
hringja einnig mikið í okkur
stjómarmenn á kvöldin og um
helgar til að spjalla."
- Þið hafíð stundað útgáfu-
starf, er það ekki?
„Síðastliðið vor gáfum við út
fræðslurit íyrir Parkinsonsjúk-
linga sem einnig er ætlað þeim
sem koma að umönnun fólks með
sjúkdóminn. Þetta hefur mælst
mjög vel fyrir og ég held að flest-
ir héraðslæknar á landinu séu nú
komnir með bókina í hendurnar,
enda er þetta gott uppsláttarrit.
Sagt er frá öllum stigum veik-
innar, lýst mataræði og gefnar
leiðbeiningar um það, einnig sagt
frá lyfjum sem notuð era, æfing-
um og fjölmörgu öðm.
Við gefum auk þess út frétta-
bréf fímm sinnum á ári og því
hefur séra Magnús Guðmunds-
son ritstýrt frá byrjun.“
- Margir geta haldið sjúk-
dómnum niðri með lyfj-
um. Hvað viltu segja um grein-
inguna?
„Svo virðist sem læknar séu
famir að greina sjúkdóminn
miklu fyrr en áður.
Lengi var litið á Park-
insonsveiki sem elli-
sjúkdóm en nú er farið
að greina fólk um fer-
tugt eða enn yngra
með veikina. í ferðum sem við
höfum farið til annarra Evrópu-
landa höfum við séð að talsverð-
ur hluti sjúklingahópsins þar er
ungt fólk, jafnvel á þrítugsaldri.
Sá yngsti sem greinst hefur með
veikina var ekki orðinn tíu ára
gamall.
Ég minni líka á að Héðinn
Waage, sem fór í aðgerð í sumar
og sagt hefur verið frá í fjölmiðl-
um, er búinn að vera með veikina
í elíefu ár, en hann er ekki nema
36 ára.“
- Hvemig lýsir sjúkdómur-
inn sér?
„Einkennin eru margvísleg,
einkum er um að ræða truflanir á
hreyfmgum, þetta getur birst í
► P ARKIN SON S AMTÖKIN
voru stofnuð fyrir 15 árum og
var fyrsti fonnaður þeirra Jón
Óttar Ragnarsson, þáverandi
prófessor. Markmið samtakanna
er að veita sjúklingum og að-
standendum fræðslu og stuðn-
ing. Haldinn verður hátíðar-
fundur í tilefni af afmælinu á
laugardaginn í Kiwanishúsinú,
Engjateigi 11.
Nína Hjaltadóttir er fædd
1934 í Reykjavík og er formað-
ur Parkinsonsamtakanna. Hún
er gagnfræðingur að mennt og
starfar sem erindreki hjá
Landsbjörg, sem hún hefur unn-
ið fyrir í meira en tvo áratugi.
Eiginmaður Nínu, sem nú er
látinn, var Parkinsonsjúklingur.
Hún á einn son af fyrra hjóna-
bandi.
atferli eins og göngulagi. Þegar
sjúklingur er orðinn mikið veikur
sveiflar hann lítið höndunum eða
alls ekkert þegar hann gengur.
Skjálfti getur verið einkenni en
aðallega em það lyfin sem valda
auknum skjálfta.
Flestir læknar eru nú farnir að
benda fólki á að hafa samband
við okkur strax og búið er að
greina sjúkdóminn. Nýlega kom
til okkar kona á skrifstofuna sem
sagðist hafa fengið niðurstöðu
hjá lækni þá um daginn og ákvað
að hitta okkur strax að máli.
Þetta er að aukast mjög og
okkur finnst það ánægjuleg þró-
un. Það er oft erfitt fyrir sjúk-
linga að útskýra málið
fyrir þeim sem ekkert
þekkja til og þá getum
við komið að gagni
með leiðsögn og svör.“
- Geta aðstandendur
átt erfítt með að laga sig að
breyttum aðstæðum?
„Það er ekki síður nauðsynlegt
fyrir þá en sjúklingana að hafa
réttar upplýsingar og aðstand-
endur þurfa ekki síður á stuðn-
ingi að halda. Sjúkdómurinn
snertir ekki aðeins þá sem eru
sjúkir heldur alla fjölskylduna, á
sama hátt og þegar einstaklingur
fær alzheimer eða MS. Lækning
er ekki til og fólk verður að læra
að sætta sig við þetta.
Foreldrar barna verða að út-
skýra hvað sé að gerast. Þau
verða að segja þeim að hann afi
sé ekki fullur heldur veikur.
Þetta skiptir miklu máli fyrir alla
aðila og þá ekki síst sjúklinginn.“
Ekki lengur
talinn elli-
sjúkdómur