Morgunblaðið - 06.01.1999, Blaðsíða 44

^44 MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Ragnar Júlíus-
son, fyrrv.
skólastjóri, fæddist
á Grund í Eyjafirði
hinn 22. febrúar
1933. Hann lést á
Sjúkrahúsi Reykja-
víkur 25. desember
síðastliðinn. Ragnar
var sonur hjónanna
Jórunnar Guð-
mundsdóttur og
Júlíusar Ingimars-
^ sonar. Uppeldissyst-
ir Ragnars er Hild-
ur Jónsdóttir, bú-
sett á Akureyri.
Árið 1954 kvæntist Ragnar
Jónu Ingibjörgu Guðmunds-
dóttur forstöðukonu, f. 4. mars
1934. Þau skildu árið 1987_ en
giftust aftur árið 1998. Árið
1990 kvæntist Ragnar Svanhildi
Björgvinsdóttur sérkennara, f.
15. nóvember 1936. Þau skildu
árið 1995. Ragnar og Jóna eign-
uðust 5 börn. Þau eru: 1) Guð-
mundur, fæddur 14. júní 1956.
Eiginkona hans er Jónína
Guðrún Jónsdóttir. Sonur
— beirra er Kári. 2) Jórunn, fædd
28. júní 1957. Eiginmaður henn-
ar er Arno Lederer. Synir
þeirra eru Andri, Sindri, Sölvi
og Tjörvi. Þau eru búsett í
Karlsruhe í Þýskalandi. 3)
Magnús, fæddur 16. maí 1963.
Eiginkona hans er Lauren
Hauser. Synir þeirra eru Stefán
Hauser og Steinn Hauser. 4)
Steinunn, fædd 29. júh' 1967.
Sambýlismaður hennar er Hall-
dór Þ. Birgisson. Sonur þeirra
er Birgir Haukur. 5) Ragna
^!*Jóna, fædd 6. júní 1969. Dóttir
hennar og Guðmundar F. Árna-
sonar er Ema Jóna Rögnudóttir.
Ragnar lauk stúdentsprófi
frá stærðfræðideild Mennta-
skólans á Akureyri 1952. Hann
lauk kennaraprófi og BA-prófi
að hluta 1954. Ragnar stundaði
kennslu við Langholtsskóla á
áranum 1954 til 1956. Frá 1956
til 1959 kenndi hann við Gagn-
fræðaskólann við Réttarholts-
veg. Hann var yfirkennari við
Vogaskóla 1959 til 1964. Við
stofnun Álftamýrarskóla árið
1964 tók Ragnar við skóla-
stjórastöðu og gegndi henni til
y Góður vinur er fallinn frá.
Kynni okkar hófust af alvöru
seint á árinu 1983, þegar ég var
ráðinn sem framkvæmdastjóri
Bæjarútgerðar Reykjavíkur
(BÚR). Ragnar var þá formaður
útgerðarráðs félagsins. Á undan-
gengnum misserum hafði verið
mikið pólitískt írafár vegna skipu-
lagsbreytinga hjá BÚR, sem m.a.
leiddi til þess að framkvæmda-
stjórum var fækkað í einn. Á vor-
mánuðum 1985 hófust viðræður
milli BÚR og Isbjarnarins hf. um
sameiningu, sem náði fram að
ganga í nóvember það ár með
stofnun Granda hf. Það var einlæg-
■*&.r ásetningur þáverandi borgar-
stjóra, Davíðs Oddssonar, að losa
borgarbúa við þá fjárhagslegu
byrði er fylgdi rekstri BUR og
einkavæða fyrirtækið. Fékk hann
góðvin sinn, Ragnar Júlíusson, til
þess að vera þar í forystu og varð
hann fyrsti stjómarformaður
Granda eða þar til Reykjavíkur-
borg seldi hlut sinn seinni hluta
ársins 1988. Þar með hafði BÚR
verið einkavætt.
Ragnar rækti það starf af kost-
gæfni. Áhugi hans fyrir sjávarút-
j»vegi var ákaflega mikill enda var
það ætlan hans í æsku að fara til
sjós. Hann var vel heima í útgerð
skipa, þekkti til stærða þeirra, vél-
arafls o.fl.
En það var ekki vandalaust að
stýra fleyi í því pólitíska fárviðri er
varð við stofnun Granda. Sérstak-
lega var stormasamst í borgar-
^fctjómarkosningunum 1986, þegar
kaup á landi Ölfusvatns annar veg-
ársins 1991. Hann
var skólastjóri
Vinnuskólans í
Reykjavík 1959-
1974, forstöðumað-
ur kennsludeildar
Skólaskrifstofu
Reykjavíkur 1991-
1996 og verkefnis-
stjóri Fræðslu-
miðstöðvar Reykja-
víkur 1996-1998.
Ragnar var vara-
þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins í
Reykjavík á árun-
um 1971-1974.
Hann var borgarfulltrúi í
Reykjavík 1974-1978 og aftur
1982-1986. Árin 1978-1982 sat
hann sem varaborgarfulltrúi.
Ragnar var fulltrúi í fræðsl-
uráði/skólamálaráði frá 1974-
1991, þar af tæp 12 ár sem for-
maður. Hann sat fundi ráðsins
frá 1991 til 1996 sem for-
stöðumaður. Ragnar sat í stjórn
BÚR 1974-1985 og gegndi for-
mennsku í stjórn árin
1975-1978 og 1982-1985. Sem
fulltrúi borgarstjóra í stjórn
Granda hf. var Ragnar stjórn-
arformaður fyrirtækisins frá
stofnun þess árið 1985 til 1988
er borgin seldi hlut sinn. Ragn-
ar var fulltrúi í veiði- og
fiskiræktarráði 1974-1983. Þar
af sem formaður 1974-1978 og
1982-1983. Hann var fulltrúi í
launamálanefnd 1984-1986.
Þar af formaður 1985-1986.
Ragnar var skólanefndarfor-
maður Fjölbrautaskólans í
Breiðholti 1985-1995 og skóla-
nefndarmaður við Menntaskól-
ann við Sund frá 1995. Hann
átti sæti í endurskoðunarnefnd
grunnskólalaga 1984-1985. Ár-
in 1985-1997 var Ragnar for-
maður umsjónarnefndar leigu-
bifreiða á höfuðborgarsvæðinu.
Hann var formaður lands-
málafélagsins Varðar 1973-
1976 er hann hlaut Gullkross
félagsins fyrir störf sín í þágu
þess. Ragnar var sæmdur Ridd-
arakrossi hinnar íslensku fálka-
orðu þann 1. janúar 1994.
Útför Ragnars fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
ar og stofnun Granda hins vegar
voru aðal kosningamálin. And-
stæðingar Sjálfstæðisflokksins
voru á móti hvoru tveggja. Ragnar
mátti þola margar árásir, en var
ætíð fastur fyrir og alltaf jafn
sannfærður um að það væri Reyk-
víkingum fyrir bestu að feta þá
braut til einkavæðingar er ákveðin
hafði verið.
Fyrst og fremst var Ragnar þó
góður félagi og sannur vinur. Við
unnum mikið saman á þessum ár-
um og ferðuðumst saman. Það var
mikilvert fyrir mig sem fram-
kvæmdastjóra að hafa þann mikla
stuðning sem Ragnar gaf. Þó að oft
hafi þurft að taka erfiðar ákvarðan-
ir og óþægilegar - pólitískt séð -
sérstaklega við hagræðingar sem
leiddu til fækkunar starfsfólks.
Alltaf stóð Ragnar eins og klettur á
bak við svo afdrifaríkar ákvarðanir
og þáði ónot fyrir.
Þakklátur er ég fyrir að hafa
haft tækifæri til að vinna með
Ragnari Júlíussyni að stofnun
Granda hf. og hafa leiðsögn hans
við fyrstu skref þess. Á seinni ár-
um sóttu sjúkleikar að Ragnari en
hann hélt ætíð sinni léttu lund og
var jafn áhugasamur um krógann,
sem fyrr.
Aðstandendum öllum sendi ég
innilegustu samúðarkveðjur.
Brynjólfur Bjarnason.
Ragnar Júlíusson bjó síðustu
tæplega þrjú ár sín í fjölbýlishúsi
eldri borgara við Sléttuveg 15-17.
Hann gekk að vísu ekki heill til
skógar þann tíma, en það breytti
því ekki að hann setti mark sitt á
sögu þessa húss þennan stutta
tíma.
Ragnar var naumast kominn inn
fyrir dyr hússins þegar hann var
kjörinn í stjórn húsfélagsins og síð-
ara árið var hann að sjálfsögðu for-
maður húsfélagsins. Þann tíma var
vissulega ekki setið auðum höndum
þótt verk hans þá verði ekki tíund-
uð hér. En þetta lýsir manninum.
Hann vakti traust og var næsta vel
til forystu fallinn. Verk hans vöktu
nokkum styr stundum enda var
hann ákveðinn og lá ekki á skoðun-
um sínum. Ég var svo heppinn að
sitja með Ragnari í stjóm þessa
húsfélags þau tvö ár sem hann sat
þar og bar þar aldrei skugga á
samheldni né vináttu. Kveðjum við,
stjórnarmenn húsfélagsins, þennan
foiTnann okkar og vin með virðingu
og trega. Sama má víst segja um
aðra íbúa fjölbýlishúss okkar þó að
sumir væra honum ekki ævinlega
sammála. Blessuð sé minning
Ragnars Júlíussonar.
Eiríkur Hreinn Finnbogason.
Kveðja frá Álftamýrarskóla
Kær vinur og samstarfsmaður er
nú horfinn yfir móðuna miklu eftir
mikil og erfið veikindi síðustu ár.
Ragnar Júlíusson var settur
skólastjóri Álftamýrarskóla árið
1963 og gegndi því starfí óslitið til
ársins 1991 en hvarf þá til annarra
starfa á vegum Reykjavíkurborg-
ar. Ragnar var annálaður fyrir
stjórnunar- og skipulagshæfileika
og sýndi fádæma dugnað og út-
sjónarsemi við uppbyggingu nýs
skóla í nýju hverfi. Ór fjölgun varð
í skólanum fyrstu árin og reyndi þá
m.a. mjög á þann hæfileika hans að
velja hæft samstarfsfólk og má
segja að það hafi yfirieitt tekist
með ágætum. Hann gerði miklar
kröfur og ætlaðist til að fólk ynni
verk sín vel og af skyldurækni.
Ennþá starfa hér þónokkuð margir
frá fyrstu áram skólans.
Ragnar hafði mikinn metnað fyr-
ir hönd skólans og vildi veg hans
sem mestan. Hann hvatti kennara
til þátttöku í ýmsum verkefnum er
stuðluðu að bættu skólastarfi og
lagði oft mikið á sig til að það gæti
orðið að veruleika.
Hann stóð þétt við bak kennara
sinna ef hann taldi þá órétti beitta
og var óhræddur við að gagnrýna
það sem honum þótt miður fara.
Ragnar var fulltrúi þeirra skóla-
manna sem lagði mikla áherslu á
aga, virðingu og snyrtimennsku í
skólastarfi og býr skóiinn enn að
því.
Sem skólastjóri beitti hann sér
fyrir tilraunakennslu í Álftamýrar-
skóla fyrir 5 ára börn. Það starf
var mjög happadrjúgt undir hans
handleiðslu.
Ragnar vann ötullega að flutn-
ingi deildar blindra og sjónskertra
úr Laugamesskóla í Álftamýrar-
skóla og lagði allan sinn metnað í
að búa hana sem best úr garði.
Ragnar var stálminnugur á nöfn
og gat oft og tíðum rakið feril fyrr-
verandi nemenda og var afar stolt-
ur af þeim sem hann sá að höfðu
spjarað sig vel í lífinu. Talnaminni
hans var með eindæmum gott og
mundi hann símanúmer og
kennitölur allra starfsmanna
sinna.
Að leiðarlokum viljum við fyrr-
verandi samstarfsfólk Ragnars
Júlíussonar skólastjóra þakka góða
viðkynningu og tryggð í garð okk-
ar og skólans. Við vottum aðstand-
endum samúð okkar. Blessuð sé
minning hans.
Fyrir hönd starfsfólks Álftamýr-
arskóla.
Steinunn Ármannsdóttir
skólastjóri.
Kveðja frá fræðsluráði
Reykjavíkur
Einn af kunnari skólamönnum
borgarinnar verður til moldar bor-
inn í dag. Ragnar Júlíusson var
glæsilegur á velli og lífsglaður.
Lognmolla var honum lítt að skapi
og hann naut sín best þegar hvað
mest var um að vera. Hann vék sér
svo sannarlega ekki undan átökum
um menn og málefni.
Ragnar fæddist á stórbýlinu
Grand í Eyjafirði. Eflaust hefui’ sú
menning og stórhugur sem ein-
kenni staðinn ásamt náttúrufegurð
mótað sveininn. Enda var hann alla
tíð framkvæmdamaður og náttúra-
unnandi.
Fræðsluráð Reykjavíkur tekur
til starfa samkvæmt lögum 1936,
en áður hafði starfað skólanefnd
eða frá 1907. Af þessari sextíu ára
sögu fræðsluráðs sat Ragnar Júlí-
usson fundi þess í samfellu í tutt-
ugu ár og stýrði fundum þess í ell-
efu ár sem formaður. Hann á því
mikinn þátt í mótun og þróun
skólastarfsins í borginni á áranum
frá 1974-1991, sem fræðsluráðs-
maður. Þá var hann í ýmsum
nefndum er lutu að skólamálum,
m.a. nefnd um endurskoðun grunn-
skólalaga 1986-87.
Ragnar var borgarfulltrúi í átta
ár og varaborgarfulltrúi í fjögur ár.
Hann gegndi fjölmörgum öðrum
trúnaðarstörfum fyrir borgar-
stjórn Reykjavíkur, aðallega á sviði
æskulýðs-, menntunar- og atvinn-
umála.
E.t.v. sameinar hann best þessi
áhugasvið sín við störf og stjóm
Vinnuskóla Reykjavíkur. Hann
varð 1959, aðeins 26 ára gamall, yf-
irverkstjóri Vinnuskólans og síðan
skólastjóri hans frá 1964-1974.
Jafnhliða öllum þessum
fjölmörgu trúnaðarstörfum á opin-
berum vettvangi var hann skóla-
stjóri Álftamýi’arskóla í tæp
þrjátíu ár. Álftamýrarskóli tekur
til starfa haustið 1964 og er skóla-
stjóri ráðinn Ragnar Júlíusson.
Strax fyrsta árið era nemendur
um 500 talsins og aðeins búið að
byggja fyrsta af þremur áföngum
skólans. Um svipað leyti og skólinn
er fullbyggður (1969) er nemenda-
fjöldinn orðinn rúmlega ellefu
hundrað. Það segir sig sjálft að það
er vandasamt verk að taka við nýj-
um skóla í ört vaxandi hverfi. Skóla
sem sprengdi allt húsnæði utan af
sér og þurfti jafnvel að þrísetja. í
þessu vandasama hlutverki stóð
Ragnar sig afar vel. Skólastarf hef-
ur ætíð verið til fyrirmyndar í
Álftamýrarskóla. Ragnar stóð ekki
einn, því að hann var útsjónarsam-
ur að velja úrvalsstarfsfólk til skól-
ans.
Ragnar lét af störfum sem skóla-
stjóri 1991 er hann varð for-
stöðumaður kennslumáladeilda
Skólaskrifstofu Reykjavíkur, því
starfi gegndi hann fram að stofnun
Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur
1996. Jafnhliða því starfi var hann
ritari á fundum fræðsl-
uráðs/skólamálaráðs.
Skerfur Ragnars er drjúgur til
skólamála borgarinnai’. Áð miðla
æsku borgarinnar í um íjöratíu ár
af þekkingu sinni er langur tími í
stuttri sögu skólaskyldu á Islandi.
Við sem störfum í andstæðum
pólitískum flokkum við Sjálfstæðis-
flokkinn voram honum ekki alltaf
sammála. Einnig hef ég hann
granaðan um að hafa fremur viljað
hafa það þannig - hann vildi ekki
lognmollu.
Mesta gæfa Ragnars var
tvímælalaust eftirlifandi eiginkona
hans, Jóna Ingibjörg Guðmunds-
dóttir, og mannvænlegu börnin
þeirra fimm. Jóna Ingibjörg sýndi
honum ótrúlegt umburðarlyndi og
tryggð í gegnum tíðina.
Eg votta þeim samúð mína.
Sigrún Magnúsddttir,
formaður fræðsluráðs
Reykjavíkur.
Mig langar til þess að minnast
míns ágæta skólastjóra, Ragnars
Júlíussonar, í örfáum línum.
Ég kynntist honum fyrst, þegar
ég var nemandi í umsjónarbekk
hans skömmu eftir að hann varð
skólastjóri Álftamýrarskóla. Hann
RAGNAR
JÚLÍUSSON
var frábær stærðfræðikennari og
með ólíkindum talnaglöggur mað-
ur. Það var ósjaldan að hann var
truflaður í kennslustundum, enda
skólastjóri í ört vaxandi skóla og
farinn að fást við pólitík, en engu
að síður kom hann námsefninu
öragglega til skila, og mun ég
ævinlega minnast hans sem eins af
mínum bestu stærðfræðikennur-
um. Það hefur áreiðanlega ekki
verið auðvelt starf að vera skóla-
stjóri í Háaleitishverfinu um miðj-
an sjöunda áratuginn, hverfið var
þá í uppbyggingu, allir nýfluttir og
þurftu að sanna sig. Þess vegna
veitti ekki af skólastjóra sem fylgd-
ist vel með öllu og það gerði Ragn-
ar svo sannarlega. Á þessum áram
tókst honum að byggja upp þann
góða skóla sem Álftamýrarskóli
hefur æ síðan verið.
Því kynntist ég betur þegar ég
fékk vinnu sem kennari hjá honum,
rétt tvítug að aldri. Hann veitti
okkur kennuranum það öryggi og
frelsi sem við þurftum og réðum
við. Hann stóð með sínu fólki og
efldi með því þann aga og vinnu-
semi sem ríkir enn í dag innan
skólans. Ragnar var vanur að af-
greiða þau mál sem komu upp á
borð til hans bæði fljótt og vel.
Hann kunni lítt að meta langa
fundi þar sem óendanlegum tíma
margra er eytt í innantómar um-
ræður og snakk. Hann vildi athafn-
ir í stað orða, hann treysti sam-
starfsfólki sínu og það var mér að
skapi. Það ríkti aldrei nein logn-
molla um hann enda var það fjarri
öllu hans geðslagi.
Ég þakka Ragnari fyrir tuttugu
viðburðarík og ánægjuleg ár, sem
ég mun seint gleyma. Um leið
sendi ég fjölskyldu hans mínar
innilegustu samúðarkveðjur.
Þórunn Traustadóttir.
Mig langar að minnast Ragnars
Júlíussonai- nokkrum orðum en ég
kynntist honum aðallega í gegnum
Svanhildi Björgvinsdóttur, skóla-
vinkonu mína og starfsfélaga, en
þau vora gift og bjuggu saman um
tíu ára skeið.
Af samtölum mínum við Ragnar
í gegnum tíðina mátti m.a. ráða að
líf hans einkenndist af miklum and-
stæðum. Hann fæddist á Grand við
Eyjafjörð og honum fannst mikið
til þess staðar koma. Hann hafði
einhverju sinni orð á því að hann
hefði alist upp að miklu leyti í
leigubílnum hjá honum föður sín-
um á Akureyri. Hann varð síðar at-
vinnubílstjóri sjálfur, keyrði m.a.
Mývatnsrútuna á vegum BSA árið
1956. Hann hafði mjög gaman af að
rifja upp sögur um lífið á Akureyri
frá þessum tíma.
Ragnar og Svanhildur áttu mjög
falleg heimili þann tíma sem þau
bjuggu saman, fyrst í Skafta-
hlíðinni, svo í Réttarselinu og aftur
í Skaftahlíðinni. Þótt þau hafi
ákveðið að slíta samvistir fyrir
tveimur áram leituðu þau áfram
halds og trausts hvort hjá öðra og
vora þannig fyrirmynd annarra í
slíkum sporam. Heimili Svanhildar
í Gullsmáranum varð annað heimili
Ragnars. Þau voru mjög lík að
mörgu leyti. Það fór ekki fram hjá
vinum þeirra að þau voru bæði
mjög skaprík og tilfinningarík. Það
þarf mikið til að hafa stjórn á slíku.
En þau héldu áfram að vera góðir
félagar eftir að þau fóra að búa sitt
í hvora lagi. Þau töldu að þetta fyr-
irkomulag gerði þau jafnvel að enn
betri vinum. Þau litu öðravísi á
hlutina - hið góða var frekar metið
að verðleikum og auðveldara var að
horfa fram hjá öðra.
Ég, eins og margir aðrir sér-
kennarar, fylgdist áhugasöm með
því þegar blindradeildin vai’ flutt í
Álftamýrarskóla. Mér er sérstak-
lega minnisstætt hversu vel tókst
til með flutninginn. En það var
auðvitað fyrst og fremst því að
þakka hvernig Ragnar stóð að mál-
inu. Þetta mál er um margt lýsandi
fyrir manninn sem Ragnar hafði að
geyma. Hann gekk að þeim málum
með oddi og egg sem hann ákvað