Morgunblaðið - 06.01.1999, Blaðsíða 50
4>0 MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Grettir
' ‘B/'Zffr hér og tylgist'.
/7?*^ drengir / }
VARJST Hl/NP/No
J
/ •A/ú fer hugr&kki hundl\
unnn/ kubt>ó ínn i gam\
Jóns ogGunni- oc) gre/ar)
UOD ó&lnin. Jr\/r>rr^ _ s
^ þeirhafa. eklci, hugmynci
um ahJón og Sunna eru 1
T Útlöndum oqSnaii &rl
V—^-----u-—faunda-
byymcj;
Ljóska
Ferdinand
Smáfólk
HE MA5THE5E REINPEER,
SEE.ANP THEY FLY
THR0U6H THE AlR
PULLIN6 HIS 5LEP...
Hann er með þessi hrein-
dýr, sjáðu til, og þau
fljúga í loftinu og draga
sleðann hans ...
ANP IF YOU BELIEVE
THAT, I HAVE A 60LP
BIRP NE5TTHAT l'LL
5ELL YOU FOR A POLLARI
Og ef þú trúir þessu þá
á ég fuglshreiður úr
gulli sem ég skal selja
þér á 100 kr!
Gleðileg jól, litli
vinur ...
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
A
Ahrif ffkniefnaneyslu
barna á fjölskylduna
Frá Samúel Inga Jónssyni:
EF HÆGT væri að einskorða afleið-
ingar fíkniefnaneyslu barna bara við
þau sjálf væri stór sigur unninn en
það er langt því frá að svo sé. Fjöl-
margir aðrir líða fyrir neysluna. Fjöl-
skyldur neytendanna bíða alltaf
hörmulegt skipbrot þegar ömurleiki
neyslunnar færist inn á heimilin.
Foreldrar verða strax ráðþrota og
vita ekki hvernig taka skuli á vanda-
málinu. Algengast til að byrja með er
að taka fram refsivöndinn. Setja
skorður um útivistartíma, gera kröf-
ur um að barnið breyti um vini, for-
tölur, skammir og jafnvel ofbeldi.
Síðan tekur hin raunverulega
martröð við þar sem engum ráðum
virðist vera hægt að koma við af
hálfu foreldranna. Þrautagangan
milli Pontíusar og Pílatusar er enda-
laus. Oftast er byrjað hjá skólasál-
íræðingi, síðan er leitað til almennra
sálfræðinga, félagsráðgjafa, fjöl-
skylduráðgjafa, geðlækna, félags-
málastofnunar og bamaverndar-
nefndar. Sum af þessum ráðum duga
fyrir einhverja og aðra að hluta. Það
skal þó taka fram að meðferðaraðilar
sem vinna á Barnaverndarstofu og
Félagsmálastofnun að málefnum
þessara ólánsömu barna hafa lyft
grettistaki miðað við það úrræðaleysi
sem hjá þeim ríkir bæði í meðferðar-
úrræðum og síðast en ekki síst fjár-
skorti. Ekki skortir fjölskyldumar
heldur leiðbeiningar frá ættingjum,
vinum og kunningjum sem aldrei
hafa nálægt vandanum komið og oft
getur stuðningur þessara aðila orðið
að hreinni martröð. Það er oft erfitt
að tala um þessi mál því foreldrar
eru í bullandi sjálfsásökunum og
kenna sér um að uppeldið hafi mis-
heppnast, þeir séu vonlausir og ann-
að slíkt. Oft em það líka viðbrögðin
sem foreldramir fá, jafnvel frá þeim
sem lærðir era í þessum málum.
Sorgin, þjáningin og vonleysið verður
fylgifískur fjölskyldunnar. Sorg sem
engan enda virðist taka og oft svo sár
að foreldrar óska börnum sínum mis-
kunnar með því að þau fái að deyja.
Lífið sem var gefíð og gleðin sem þvi
fylgdi er orðið að martröð sem engin
leið virðist út úr. Stuðningur sá sem
foreldrar gefa hvor öðram við upp-
eldi barna sinna og í dagsins önn
hverfur þar sem hvor um sig getur
vart höndlað vandamálið svo mikið
tekur það á. Kærleikurinn brestur,
sundrang og upplausn myndast, sem
að lokum leiðir til hrans í fjölskyld-
unni og oftar en ekki verður afleið-
ingin skilnaður foreldra sem síðan
gerir vandamálið enn verra. Aðrir
einstaklingar innan fjölskyldunnar
líða líka, það era systkinin sem enga
yfirsýn hafa, skilja ekki ástandið á
heimilinu og verða oft tilfinningalega
vanrækt þar sem foreldrai-nir era
komnir í tilfmningalegt öngstræti og
geta lítið gefíð af sér. Oft grípa for-
eldramir til þess ráðs þegar vonleys-
ið er orðið algjört að vísa barninu
sínu úr húsi til að reyna að vernda
aðra fjölskyldumeðlimi.
Þessi leið er bara skammgóður
vermir, því það er sama hversu langt
er hlaupið; vandamálið fylgir á eftir.
Það er ekki hægt að fela sig. Hvað er
þá til ráða? Er nema von að spurt sé.
SAMÚEL INGI JÓNSSON
Hlíðarsmára 5, Kópavogi.
Á hvaða leið...?
Frá Árna Helgasyni:
ÞAÐ ER mikið rætt um vímulaust
ár í dag, og eins hvernig sé hægt að
koma í veg fyrir að unga fólkið ánetj-
ist þeim eiturefnum sem flæða yfir
okkar blessaða land í stríðum
straumum og valda hinu stórkost-
lega tjóni bæði á sál og líkama.
Auðvitað er þetta hægt og vímu-
laust gæti landið okkar verið ef hver
og einn tæki sig til, liti í eigin barm
og segði þessum eiturefnum stríð á
hendur, en það er nú ekki aldeilis að
menn séu tilbúnir til þess. Það er svo
margt fólk sem segir; „mér er
óhætt“, „ég sé um mig,“ o.s.frv. Ég
hefi oft heyrt þessar raddir, en svo
síðar mætt hinum sömu í svaðinu,
ósjálfbjarga og grátandi yfír misstig-
inni ævi, óskandi þess að hafa aldrei
komið nálægt þessu eitri sem hefír
þá lagt líf þeirra í rúst. Og hve marg-
ir mætir menn hafa drekkt sér í
vímunni gegnum árin? Ég tók
snemma þá ákvörðun í lifi mínu að
forðast þessi eiturefni. Ég sá svo
fljótt þann skaða sem af vímunni
hlaust - og það sem meira var. Mér
blöskraðu þeir fjármunir sem al-
menningur eyddi í tóbak og áfengi
og hugsaði um hvað hægt væri að
gera þjóðinni til blessunar fyrir þá
peninga sem, eins og þar stendur,
áttu að fara í föt og fæði en fóru í að
eyðileggja þjóðfélagið. Og ennþá er
þetta böl vaxandi meðal þjóðarinnar
og víman heldur áfram að kollvarpa
hverjum einstaklingi á fætur öðram
og leggja heimili í rúst. Við búum nú
við góðæri og allir virðast geta átt
góða daga, en um þessi jól á samt
margur maðurinn í erfiðleikum. Það
skyldi þó ekki vera að Bakkus sé
valdur að þessari eymd? Auglýsing-
arnai- virðast hafa mikið gildi. Það
sér maður á því hve þær eru margar
bæði í blöðum, sjónvarpi og útvarpi.
Það eru lög í þessu landi að banna
áfengisauglýsingar. Þrátt fyrir það
eru þau lög brotin og þar gengur
fremst í flokki Stöð 2 sem segir að
hún lúti ekki þeim lögum og heldur
áfram þessari þokkalegu iðju og lög-
gjafinn og þeir sem eiga að gæta lag-
anna, hreyfa sig ekki, jafnvel segjast
ekkert geta í þessum efnum. Dóms-
málaráðuneytið hefír ítrekað ákvæði
laganna og fyrirskipað að þeim sé
framfylgt, en ekkert gerist.
Og þá má ekki gleyma ráðamönn-
um þjóðarinnar, sem halda varla
veislur eða samkvæmi öðruvísi en að
áfengi fljóti þar með og það hefir
mörgum orðið sá þröskuldur að þeir
hafa ekki getað stigið yfir hann. Það
höfðingjarnir hafast að, hinir ætla
sér leyfist það. Og mér verður oft á
að hugsa og spyrja: Er virkilega svo
komið fyrir landi okkar og þjóð, að
drykkja og annað henni tilheyrandi
sé komið svo langt hjá okkar ágætu
þjóð að framtíðin verði að búa sig
undir fjölda drykkjumannahæla í
stað þess að ala upp góða og nýta
þegna? Er nema von að spurt sé?
Nú er senn nýtt ár framundan.
Hvemig verður það? Getum við bú-
ist við því vímulausu? Ég vona að
batnandi mönnum sé best að lifa og
að landsmenn sjái sóma sinn í að
forðast tóbak og áfengi og að við get-
um sagt: Gleðilegt nýár - vímulaust.
ÁRNI HELGASON,
Stykkishólmi.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.