Morgunblaðið - 13.05.1999, Blaðsíða 60

60 FIMMTUDAGUR 13. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
EIRÍKUR BJÖRN
FRIÐRIKSSON
+ Eiríkur Bjöm
Friðriksson
fæddist að Auðnum í
Ólafsfirði, 11. júní
1913. Foreldrar
hans vora Friðrik
Magnússon, bóndi á
Kálfsá í Ólafsfirði
og k.h. Snjólaug
Björg Kristjánsdótt-
ir. Systkin: Sigur-
laug Hólmfríður, f.
16. júní 1898, m. Jón
Ásmundsson,
bjuggu í New York,
Bandaríkjunum.
Kristján, sjómaður
Ólafsfirði, f. 4. sept. 1900, k.
Jóm'na Kristín Sigurðardóttir.
Rögnvaldur Kristinn, dó í
bernsku. Sigurður Anton, verka-
maður Ólafsfírði, f. 13. okt.
1903. Friðbjörg Siguijóna, ráðs-
kona Akureyri, f. 25. mars 1905.
Páll Gunnlaugur, dó í bemsku.
Páll Gunnlaugur, f. 12. jan. 1909,
sjómaður Ólafsfirði, k. Sigrún
Sigurðardóttir. Sólveig Stein-
unn, f. 16. apríl 1912, býr í New
Jersey, Bandaríkjunum. Anna, f.
29. des. 1914, m. Trausti F.
Gunnlaugsson, búsett á Akur-
eyri. Einungis Sólveig og Anna
lifa systkin sín. Eiríkur kvæntist
1. janúar 1945 Jófríði Helgadótt-
ur, Syðstabæ í Ólafsfirði. Þau
eiga tvær dætur en son misstu
þau í frumbernsku. Þær eru: 1)
Helga, f. 5.9. 1941,
m. Gunnar Helgi Jó-
hannsson, synir
þeirra a) Eiríkur Jó-
hann, unnusta hans
Sara Karlsson og b)
Gunnar Freyr. 2)
Guðlaug Pálína, f.
23.11. 1944, ni. Árai
Ragnar Árnason,
böra þeirra a) Guð-
rún, m. Brynjar
Harðarson, eiga 5
börn, b) Hildur, m.
Ragnar Þóriri Guð-
geirsson, eiga 2
böra, c) Bjöm, k.
Ragna Áraý Lárusdóttir og d)
Árni. Eiríkur og Jófríður settust
að í Ólafsfirði.
Eiríkur var sjómaður og
netagerðarmaður, en þá fóru
áhafnir með bátum suður á Suð-
urnes til vetrarróðra. 1952 réð-
ist Eiríkur til starfa hjá verk-
tökum við uppbyggingu Kefla-
víkurflugvallar og 1953 fluttu
þau hjón til Keflavíkur. Þar
byggðu þau hús að Hringbraut
82 og bjuggu þar lengst af, en
síðan á Smáratúni 25. Eiríkur
stundaði verkamannastörf, olíu-
afgreiðslu og var síðast toll-
þjónn.
Eiríkur verður jarðsunginn
frá Keflavíkurkirkju föstudag-
inn 14. maí og hefst athöfnin
klukkan 14.
Látinn er í Keflavík Eiríkur Björn
Friðriksson, sjómaður, netagerðar-
maður, verkamaður og tollvörður,
nærfellt 86 ára að aldri. Eiríkur var
fæddur í Ólafsfirði og ólst þar upp í
foreldrahúsum á bænum Kálfsá.
Fjölskyldan var efnalítil, lífskjörin
erfið og takmarkaða menntun að fá
við þær aðstæður. Þegar hann óx til
manndóms voru að eflast stjómmála-
og félagsmálahreyfingar sem vildu
efla mátt og dáð landsmanna, vinna
að almennri menntun þjóðarinnar og
atvinnumenningu ásamt félagslegum
úrbótum. Margt af þeim hugmyndum
hefur verið rakið til hinnar svonefndu
aldamótakynslóðar, þeirrar sem hóf
þáttöku í atvinnulífi í byrjun aldar.
Eiríkur var af þeirri kynslóð sem
næst tók við. Hún lagði engu að síður
með starfi sínu grundvöll að byltingu
í lífskjörum og lífsgæðum þessarar
þjóðar, af dugnaði og fróðleiksþorsta
sem færði okkur langt á leið og af
fórnfýsi í garð okkar sem síðar höf-
um gengið. Sú kynslóð kveður nú um
þær mundir sem ný öld gengur í
garð, með nýjum hugmyndum,
möguleikum og væntingum, sem allt
er reist á þeim grunni sem áður var
lagður. Eiríki voru þjóðfélagsmál
ávallt mjög hugleikin, hann fylgdist
mjög vel með öllum fréttum og sýndi
einstakan áhuga á velgengni atvinnu-
vega og atvinnufyrirtækja. Við rædd-
umst oft við um þau efni og eitt sinn
sagði hann mér það sem mér hefur
síðan sýnst mjög lýsandi fyrir hann.
Raunar einnig fyrir þau átök sem
uppi munu hafa verið í Ólafsfirði og
um landið allt þegar hann ungur var
að móta afstöðu sína til hugmynda og
viðfangsefna í stjórnmálum. Hann
sagðist hafa átt erfitt val milli Sjálf-
stæðisflokksins og Alþýðuflokksins.
Foringjar þessara stjómmálaflokka
hefðu að hans mati borið höfuð og
herðar yfir aðra, hugmyndir þeirra
og sjónarmið farið best saman við
hans eigin hugmyndir og því náð
mjög vel til hans. Hugmyndir Al-
þýðuflokksins um þjóðfélagslegan
jöfnuð og þó einkum samhjálp féllu
Eiríki best. Þar gerðist hann liðs-
maður og vann heill og ótrauður að
framgangi þeirra allt fram á síðustu
ár. Vegna afstöðu sinnar til efna-
hagsmála og frjálsræðis er jafn ljóst
að hann hefur þar verið í hópi hægri-
sinnaðra.
Ég kom í fjölskyldu þeirra Eiríks
og Jófríðar er við Guðlaug dóttir
þeirra gengum í hjónaband. Eigum
við margs að mir.nast eftir langa
samleið og mikil og náin samskipti.
Eiríkur var maður áhugasamur um
menn og málefni, fróður og stálminn-
ugur. Samtölin og umræðumar voru
því fræðandi um það sem hann hafði
séð og reynt um langa ævi og var þar
enda af mörgu að taka. Fyrstu ferð-
imar með þeim hjónum til Ólafs-
fjarðar, heimabyggðar þeirra, em
ógleymanlegar. Þar þekktu þau
hvern mann og konu, hvern bæ og
hvert hús, gátu rakið atvik, samtöl og
viðbrögð hvar sem við komum.
Mest er um vert að hafa fengið að
kynnast og njóta mannkosta Eiríks.
Eljusemi og dugnaður einkenndu allt
hans dagfar og meðan heilsu naut við
féll honum ekki verk úr hendi.
Snyrtimennsku hans var við bragðið
og birtist hún vel í ástandi og hirðu
alls sem hann annaðist og umgekkst.
Samúð átti hann í ríkum mæli og
mátti ekkert aumt sjá án þess að
bæta úr eða rétta hjálparhönd. Tæk-
ist það ekki rann honum svo til rifja
að sjálfum leið honum illa. Greiðvikni
hans og lipurð var af sömu gerð, frá
honum gekk enginn bónleiður til búð-
ar.
Börnin okkar og bamabömin hafa
í hvívetna notið þeirra Eiríks og Jó-
fríðar. Margar eru þær orðnar
gistinætumar og enn fleiri dagstund-
irnar hjá ömmu og afa á Smára, og
margar heimsóknimar til að sjá
börnin, hampa þeim, passa þau og
dekra svolítið. Þau sakna nú kær-
leiksríks afa og biðja elskulegri
ömmu huggunar í harmi. Við Gulla
þökkum góðum fóður og vini sam-
fylgdina. Hún var ekki alltaf auðveld,
en alltaf góð því hann var okkur góð-
ur. Við máttum það skilja þegar hon-
um varð Ijóst að hverju dró, að hann
hafði mestar áhyggjum vegna þeirra
sem hann átti fyrir að sjá. Ekki síst
þess vegna var honum óbærilegt að
verða öðrum til byrði, ófær um að
gegna sjálfur sínu hlutverki. Því
stríði er nú lokið og hann sjálfur
hvíldinni feginn, enda saddur lífdaga.
Við biðjum honum góðrar móttöku í
ríki hins alvalda fóður þar sem þján-
ingar og áhyggjur eiga sér hvorki
stað né stund en friður og kyrrð veita
þreyttum hvíld.
Þótt við höfum öll vitað að hverju
dró varð andlát hans okkur samt
óvænt og við óviðbúin að mæta missi
og sorg. Mestur er missir Jófríðar
móður okkar og tengdamóður. Við
biðjum henni huggunar í harmi.
Bestu þakkir færum við yfirlækni,
læknum og hjúkranarfólki á Heil-
brigðisstofnun Suðumesja fyrir
hjúkrun og umönnun Eiríks, svo og
prestum Keflavíkurkirkju sem báðir
hafa reynst Eiríki og okkur fjöl-
skyldufólki hans góðir vinir.
Vertu sæll faðfr og vinur. Nú ert
þú frjáls frá erfiði, þjáningum og
áhyggjum.
Árni Ragnar Árnason.
Drottinn, lát mig í heimi hér
haga mér kristilega
svo ég rétt jafnan þjóni þér
og þóknist alla vega.
Hræsni, ágimd og óhlýðni
aldrei í mínum huga sé,
forða mér tjóni og trega.
Guðlausra manna glæpasið
gef þú ég varast kynni,
haltu mér sannleiks veginn við,
vél heims mig engin ginni.
Höstug ranglátra refsing bráð
rétt fái aldrei til mín náð,
minnst mín í miskunn þinni.
Frá hjartans blindni og harðýðgi
herrann Jesús mig geymi,
af allri hreinsuð saurgun sé
sál mín í þessum heimi.
Hugskot og eyrun opna þú,
efl með mér hlýðni, von og trú,
ást þín mér aldrei gleymi.
Þess eins af hug og hjarta ég bið,
herra minn dýrðar sæli,
hreinan lærdóm mér haltu við,
holds skynsemd mig ei tæli.
Hvorki mannanna vald né vild
vinátta bh'ð né heiftin gild
frá þínum sannieik fæh.
(Hallgr.Pét.)
Hann Eiríkur frændi, foðurbróðir
okkar, hefði orðið 86 ára 11. júní ef
honum hefði enst aldur til. Hann var
næstyngstur en yngst var Anna af 11
bömum þeirra ömmu og afa.
Amma og afi vora fátækt bænda-
fólk og þegar Eiríkur var á fjórða ár-
inu var honum komið í Burstabrekku
til Ingibjargar og Halldórs til að létta
á heimilinu. Þá sagði litli drengurinn:
„Bágt á Eiki, nú á Eiki hvergi
heima.“ Sú góða kona Ingibjörg
sagði að hann hefði ekki grátið en
hún sá hvað drengnum leið og skilaði
honum aftur í hópinn sinn, þar vildi
hann vera. Þegar pabbi og mamma
vora á Kálfsá vora þau Eiríkur og
Anna eiginlega komin til þeirra og
þau fylgdu þeim út í Hólkot þegar
þau fóru að búa þar og fóra ekki frá
þeim fyrr en búið var að ferma þau.
Eiríkur og Anna hafa alltaf verið
sérstaklega samrýnd systkin, enda
sagði Anna að Eiríkur hefði sagt við
sig er þau vora að reiða heim torf í
Hólkoti: „Við skulum alltaf vera vin-
ir,“ og þau hafa svo sannarlega verið
vinfr og þótt svo innilega vænt hvoru
um annað og sýnt það í verki á svo
margan hátt. Anna sendir bróður sín-
um hinstu kveðju og þakkir fyrir
samleiðina og biður honum Guðs
blessunnar. Hún þakkar honum líka
fyrir drengina sína og sérstaklega
biður Kiddi sonur hennar fyrir
kveðju og þakklæti til frænda síns.
Nú eru þær bara eftir tvær systurn-
ar Anna og Veiga, Veiga sem fór til
Ameríku árið 1939 og hefur verið bú-
sett þar æ síðan. Hún hefur látið sér
annt um systkinabömin sín, ekki síð-
ur Eiríks en hinna. Nú er hún las-
burða og getur því aðeins beðið fyrir
bróður sínum, og hún biður fyrir
samúðarkveðjur til Jófríðar konu
hans og alfrar fjölskyldunnar.
Við systkinin í Stjánahúsi munum
hann Eirík frænda vel. Eitt er okkur
Huldu systur þó minnisstætt, þegar
hann var á kvistinum heima. Eitt
vorið þegar hann kom af vertíð frá
Vestmannaeyjum kom hann ekki
tómhentur heim, okkur gaf hann fín
kjólefni og hvíta leista. Eiríkur var
greiðugur og svo kattþrifinn að
aldrei sást kusk á honum, hvort held-
ur hann var í vinnufötunum eða
spariklæddur, hann var lítillátur og
þurfti ekki mikið pláss.
Okkur þótti svo innilega vænt um
hann Eirík frænda, ég gleymi aldrei
þegar hann hringdi í mig, þá leið mér
ekki sem best, bauð mér að koma til
þeirra hjóna Jófríðar og hans og vera
hjá þeim um helgi, þau áttu fallegt
heimili og góðgerðirnar gleymast
ekki, fyrir öll hans góðu kynni viljum
við þakka systumar og makar okkar.
Eiríkur og Jófríður eignuðust þrjú
börn, tvær dætur og fallegan and-
vana son, sem þau syrgðu mjög.
Barnabömin urðu sex og barnabörn-
in era orðin mörg og allt er þetta
mesta myndarfólk. Jófríður hefur
verið óþreytandi að annast hann í
veikindunum, einnig dætur þeirra,
tengdasynir og ástvinir allir. Og
Anna systir hans var svo lánsöm að
komast suður og vera hjá honum síð-
ustu stundirnar.
Eiríkur var af alþýðufólki kominn,
enda jafnaðarmaður alla tíð. Hann
hafði mikinn áhuga á pólitík og fylgd-
ist alla tíð vel með sínum flokltí og
vann honum vel. Það var því tákn-
rænt að hann skyldi kveðja þetta líf
einmitt á kosningadaginn. En von-
andi hefur honum auðnast að fylgjast
með úrslitunum, þó úr öðram heim-
kynnum væri.
Við sendum öllu fólkinu hans inni-
legar samúðarkveðjur.
Snjólaug og Hulda
Krisijánsdætur.
+ Björa Jakobs-
son, fv. fram-
kvæmdastjóri, var
fæddur 8. júní 1924.
Hann lést 4. maí síð-
astliðinn. Foreldrar
hans vora Jakob
Jens Jóhannsson,
bóndi á Finnsstöð-
um og síðar að Spá-
konufelli og kona
hans Emma Pálína
Jónsdóttir, hús-
freyja. Systkini
Björns voru: Ástríð-
ur, f. 1917, d. 1980;
Jón, f. 1918, d. 1991;
tvíburabróðir Jóns var Árni, en
hann lést aðeins fárra ára gam-
all; Jóhann, f. 1920, d. 1994.
Kona Björas var Kristín Svein-
' Nú í byrjun sumars þegar birtan
og sólarhitinn veita okkur aukinn
kraft og bjartsýni þá kveð ég ást-
kæran tengdaföður minn og afa
dætra okkar Árna, þeirra Ástríðar
Birnu og Regínu Maríu en afi Björn
dó í svefni 4. maí síðastliðinn. Á
kveðjustund ber mér að þakka þær
góðu móttökur sem ég fékk á heimili
Arna þegar við byrjuðum að vera
björnsdóttir, f. 10.5.
1930. Þau eignuðust
þrjú börn: 1) Þórdís,
f. 1956, húsfreyja,
gift Ruggero Cor-
tellino, hagfræðingi
og eiga þau tvo
syni. 2) Árni Hauk-
ur, f. 1958, lögfræð-
ingur, kvæntur
Þóreyju Bjarnadótt-
ur, sölustjóra og
eiga þau tvær dæt-
ur. 3) Björn Bragi,
f. 1962, d. 1994.
Kristín og Björn
skildu.
Útför Björns fer fram frá Frí-
kirkjunni í Reykjavík föstudag-
inn 14. maí og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
saman og allan þann áhuga og hlýju
sem Bjöm sýndi dætrum okkar í leik
og starfi. Lífsins gangur er um
margt líkur árstíðunum. Það er vor
og sumar og vetur og haust.
Björn er síðastur þeirra systkina
frá Spákonufelli að kveðja þennan
heim. En þau voru Ástríður f. 1917
d. 1980, Jón f. 1918 d. 1991 tvíbura-
bróðir Jóns hét Árni, en hann lést
aðeins fárra ára gamall, og Jóhann f.
1920 d. 1994.
Björn var framkvæmdastjóri
heildv. Páls Jóhanns Þorleifssonar
sem hann rak ásamt Gunnari J. Páls-
syni forstjóra. Saman stofnuðu þeir
teppaverslunina Persíu. Björn hafði
mikinn áhuga á sögu og tónlist og
eftir að starfsferli hans lauk þá helg-
aði hann sig þeim hugðarefnum.
Eiginkona Bjöms var Kristín
Sveinbjörnsdóttir og eignuðust þau
auk Áma mannsins míns, Þórdísi
sem býr á Italíu, hennar maður er
Ruggero Cortellino hagfræðingur
hjá Efnahagsbandalaginu og eiga
þau tvo syni þá Luigi Bjöm og
Jacomo Þór. Yngstur þeirra systkina
var Björn Bragi sem lést eftir lang-
vinn veikindi árið 1994.
Þó að skuggi saknaðar hvíli nú yfir
fjölskyldu Bjöms um stund þá hefur
vinarþel margra vina og kunningja
hjálpað okkur að yfirstíga þröskuld
sorgarinnar. Hvíli Björn í Guðs friði.
Eyja.
Elsku afa okkar viljum við þakka
fyrir allar þær ánægjustundir sem
við áttum saman. Hann var oft hjá
okkur og eigum við margar góðar
minningar tengdar honum. Osköp
var gott að koma heim úr skólanum
og afí Björn var tilbúinn með kleinur
úr bakaríinu og mjólk handa okkur.
Svo vildi hann líka að við tækjum lýsi
með kornflexinu á morgnana en við
voram nú ekki alltaf til í það. Einu
sinni vorum við saman úti á Italíu
hjá Dísu frænku. Þá fóram við í
göngutúr út í skóg. Afi lét okkur
hafa stórt prik en það áttum við að
nota til að verja okkur ef við rækj-
umst á snáka. Hann lét okkur halda
á prikinu til skiptis. Við hittum enga
snáka, bara broddgölt og íkorna og
þetta var frábært ævintýri. Afa þótti
gaman að fara í göngutúr niður í bæ
og var þá oftast í flottum frakka með
hatt og regnhlíf. Alltaf svo fínn. Við
eigum eftir að sakna afa okkar og
biðjum að Guð og englarnir passi
hann á himnum.
Ástrfður Birna og
Regína María.
Við Björn, vinur minn, kynntumst
fyrst í Guðspekifélaginu fyrir ca 8
árum. Þar sem við áttum mörg sam-
eiginleg áhugamál þá myndaðist
fljótlega góð vinátta á milli okkar.
Ég skynjaði fljótt að Björn var mjög
fróður og vel lesinn maður um
margt og hafði skoðanir á hlutunum.
Hann hafði bæði mikinn áhuga á
heimspeki, andlegum málefnum,
stjórnmálum og tónlist. Hann var
sannkallur heimsmaður. Hann bjó
til skiptis á Italíu hjá dóttur sinni og
hér á íslandi. Á Ítalíu er sér sjón-
varpsrás fyrir klassíska tónlist og
tók Björn iðulega upp merk verk á
myndbandsspólur og kom með fær-
andi hendi til íslands. Lítill vinahóp-
ur Björns fór að halda árviss tónlist-
arkvöld þar sem horft var á og
hlustað á hinar merkustu upptökur
meistaraverka sem Björn hafði með-
ferðis. Voru allir að ég held farnir að
hlakka til þessara kvölda. Það kem-
ur til með að verða stórt skarð í
þessum vinahópi nú þegar Björn er
farinn. Eitt sumar, nýlega, vorum
við saman í sumarskóla Guðspekifé-
lagsins á Flúðum og þá bauð Björn
stórum hópi fólks með sér í Galtafell
í sumarbústað til sonar síns Árna og
tengdadóttur Þóreyjar og áttum við
þar yndislegan dag í veðri eins og
það gerist best á Islandi og nutum
frábærrar gestrisni. Fengum við þar
að skoða gamla sumarbústaðinn
hans Einars Jónssonar myndhöggv-
ara sem þau hjón Árni og Þórey
hafa haldið við og gert upp. Var það
ógleymanlegur dagur fyrir okkur.
Við Björn sátum einu sinni saman í
leshring þar sem þróunarheimspeki
var viðfangsefni okkar. Þar sem og
annars staðar kom vel í ljós hvað
Björn var vel að Sér í mörgum mál-
um. Björn átti góðan vinkvennahóp í
Guðspekifélaginu og var okkur mjög
brugðið þegar við fréttum af snöggu
andláti hans. Eigum við allar eftir að
sakna hans mjög. Hann ætlaði að
flytja til Italíu í lok maí og vorum
við að undirbúa að halda honum
kveðjuhóf áður en hann færi. En
Björn hefur eflaust farið á mjög
góðan stað hjá Guði og getur þar
haldið áfram að sinna sínum mörgu
hugðarefnum. Við biðjum Guð að
blessa hann og minnumst hans með
þakklæti.
Við sendum fjölskyldu hans allri
okkar dýpstu samúðarkveðjur.
Sigríður Einarsdóttir.
BJORN
JAKOBSSON