Morgunblaðið - 27.08.1999, Qupperneq 34
34 FÖSTUDAGUR 27. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Undanbrögð borgarstjórans
BORGARSTJOR-
INN í Reykjavík leitar
ákaft að blóraböggli,
svo beina megi athygl-
inni frá dapurlegri
frammistöðu R-listans
í skipulagsmálum. Fyr-
ir henni verður sam-
gönguráðherrann sem í
ógáti lýsti því yfir í
sjónvarpsþætti að flug-
völlur yrði í Vatnsmýr-
inni í Reykjavík um
aldur og ævi. Við þetta
stekkur borgarstjóri á
nef sér og gerir mikinn
hávaða. Var þó allt í
sátt og samlyndi milli
borgarstjóra og ráð-
herrans þangað til mótmælin gegn
nýbyggingu flugvallarins urðu al-
menn; þá fór R-listinn að titra og
fann loks þessa aðferð til að drepa
málinu á dreif.
Ágreiningurinn við ráðherrann -
þessi málamyndadeila um það hvort
Egill Helgason
flugvöllurinn á að vera
á sínum stað til eilífðar-
nóns eða hvort endur-
skoða eigi staðsetningu
hans eftir tvo áratugi -
þetta er pólitísk brella.
Eða liggur ekki í aug-
um uppi að hvorki
borgarstjórinn né sam-
gönguráðherra ráða
neinu hvað verður árið
2016, enda nær öruggt
að pólitískum ferli
beggja verði lokið þá -
og löngu fyrr ef fer
sem horfír.
í þessum leikþætti
borgarstjórans er látið
líta út eins og hún sé að
verja hagsmuni Reykvíkinga, þegar
hún er í rauninni að fórna þeim.
Borgarstjóra skjátlast illa ef hún
heldur að hún geti friðað borgarbúa
með fyrirheitum um að þeir fái
kannski að kjósa um það í næstu
kosningum hvort flugvöllurinn verði
Reykjavíkurflugvöllur
Eigi að vera hægt að
stöðva þessa öfugþró-
un, segir Egill Helga-
son, þarf flugvöllurinn
helst að vera á bak og
burt úr Vatnsmýrinni
innan fimm ára.
lagður niður samkvæmt aðalskipu-
lagi sem tekur gildi 2016. Þetta er
ónýt málamiðlun - og raunar ekki
annað en grátbrosleg undanbrögð.
Tveir áratugir eru langur tími í
lífi borgar; það eru til dæmis ekki
nema þrír áratugir síðan Breiðholt-
ið tók að byggjast að ráði og í Graf-
arvoginum risu fyrstu húsin fyrir
fimmtán árum. Húsafriðun hér í
Örfá orð til Aðalsteins
TILVILJUN réð því að
ég kom auga á smálet-
ursdálk á borði í List-
húsinu Fold á dögunum.
Undir fyrirsögninni
„Listrýnir undir þrýst-
ingi“ er Aðalsteinn Ing-
ólfsson listsöguíræðing-
ur að reyna að snúa sig
út úr ógöngum sem
hann hefur ratað í
vegna meintra afskipta
minna af málverkasýn-
ingunni stóru í Lista-
skálanum í Hveragerði.
Þeim framslætti er
fljótsvarað, því raunin
er þveröfug, enginn
minnsti þrýstingur úr
neinni átt. Hins vegar
kom Einar í heimsókn til mín í vor
og tjáði mér að hann hygðist ekki
opna skálann í sumar og þóttu mér
það hremmileg tíðindi. Spurði hvort
ég gæti eitthvað gert t.d. vakið at-
hygli á gangi mála með grein, en
hann taldi það ekki ráðlegt eins og
sakir stæðu, þar sem mál væru á við-
ræðustigi við ráðamenn og einhverj-
ir gætu misskilið slík skrif, taldi vit-
urlegast að bíða um stund, fór svo
aldrei fram á nein skrif frá minni
hálfu. Þá hef ég aldrei kvartað við
einn né neinn út af þessum svo-
nefnda „harðvítuga“ formála Einars
og síst af öllu við samstarfsmenn
mína , en eins og fram kom í rýni
minni var ég ekki fullkomlega sáttur
við gang mála og var þá
vitaskuld ekki að bera
mig upp við einn né
neinn. Óðrum hortitt-
um Aðalsteins sé ég
ekki ástæðu til að
svara, en tel rétt að
fram komi að því er
fjarri að ég sjái Dag-
blaðið uppá dag hvern
og á stundum næ ég
einungis rétt að skima
það...
Og til Ingibjargar
Hauksdóttur
Það er alveg hárrétt
Bragi sem fram kemur í
Ásgeirsson skrifum þínum, að
minna en skyldi hafi
verið fjallað um sjálfa sýninguna í
Hveragerði. En ég hélt að menn
læsu á milli línanna er ég skrifaði,
að ég hefði sitthvað við fram-
kvæmdina að athuga. Ingibjörg ætti
einungis að taka sér penna í hönd
og reyna að koma faglegu mati að
um sýningu 60 listamanna, með í ör-
fáum undantekningum aðeins eitt
málverk. Framkvæmdin að auki
klaufalega skipulögð samanhóun á
knöppum tíma og ýmsir með undir-
málsverk.
Svo var það annað, sem er að ég
geri ekki ráð fyrir að ráðamenn al-
mennt lesi að jafnaði vettvangsskrif
um myndlist frekar en að þeir gefi
sér tíma til að skoða myndlistarsýn-
borginni á tveggja áratuga sögu; áð-
ur vildu menn rífa allt sem byggt
var úr timbri. Viðhorfin eftir tvo
áratugi verða allt önnur en nú er;
líklegt er að þá muni lágkúra borg-
arstjórnarinnar sem nú situr vekja
almenna furðu.
Nógu eru áhrif Reykjavíkurflug-
vallar á skipulag borgarinnar
hryggileg og þau eiga eftir að verða
enn raunalegri þegar íbúum höfuð-
borgarsvæðisins fjölgar, væntan-
lega um marga tugi þúsunda á
þessu árabili. Við munum horfa upp
á enn frekari útþynningu byggðar-
innar um holt og hæðir, meiri
hnignun miðborgarsvæðisins, al-
ræði einkabíla og almenningssam-
göngur í andarslitrum. Flugmála-
stjórn mun halda áfram að breiða út
kynjasögur um gildi flugvallarins
fyrir Reykjavík; pólitíkusar munu
trúa öllu og reisa flugstöð í Óskju-
hlíð. Með byggingu Sundabrautar
verður svo endanlega staðfest að
miðborgin er útnári en hin raun-
verulega miðja höfuðborgarsvæðis-
ins í Kópavogsdal. Reykjavík verð-
ur alþjóðlegt kennslubókardæmi í
vondu skipulagi.
Eigi að vera hægt að stöðva þessa
öfugþróun þaif flugvöllurinn helst
að vera á bak og burt úr Vatnsmýr-
inni innan fimm ára, í síðasta lagi í
lok næsta kjörtímabils borgar-
stjórnarinnar. Vonandi fara bæði
vinstri- og hægrimenn í borgar-
stjórn að skilja að í kosningunum
eftir tvö og hálft ár verður spurt um
afstöðuna til hans.
Borgarstjórinn og ráðherrann
benda hvort á annað í von um að
þeim verði ekki kennt um afglöpin í
flugvallarmálinu. Þau taka hvorugt
mark á skynsamlegum rökum og
hunsa bæði vilja meirihluta borgar-
búa, enda virðist þeim ekki sýnt um
annað en að bjarga sínu pólitíska
skinni. Þessa dagana vonar maður
helst að treystandi sé á alþingis-
menn er þeir koma saman í haust;
að þeir tii dæmis álykti um að á
þenslutímum sé þjóðhagsleg nauð-
syn að fresta svo miklum og um-
deildum framkvæmdum. Reykvík-
ingar þurfa líka að rísa upp til varn-
ar; deilurnar um Laugardalinn sýna
að fátt óttast atvinnupólitíkusar
meira en að missa algjörlega tökin á
almenningsálitinu. I flugvallarmál-
inu ætti heldur ekki að þurfa að
spyrja að leikslokum, fremur en
endranær þegar skynsemi og
heimska takast á.
Höfundur er blaðamaður.
Ég hef aldrei kvartað
við einn né neinn út af
þessum svonefnda
„harðvítuga“ formála
Einars, segir Bragi
Asgeirsson, og síst
af öllu við samstarfs-
menn mína.
ingar, en þar eru þeir eins og geir-
fuglinn, horfnir af vettvangi nema
hvað opnanir snertir. En þar sem
umraeður um menningarhús á lands-
byggðinni voru í brennidepli og til-
lögur höfðu komið fram um Lista-
skálann sem eitt slíkt, vildi ég leggja
lóð mitt á vogarskálarnar með því að
upplýsa um skyldar framkvæmdir
víða um heim, sem flestum ráða-
mönnum er bersýnilega alls ókunn-
ugt um, læða um leið að fróðleik um
stöðu málverksins. Gerði ráð fyrir að
þeir læsu alla umræðu um menning-
arhús og Listaskálann um leið. Svo
einfalt var það...
Höfundur er listmálari og myndlist-
argagnrýnandi Morgunblaðsins.
Helgi Hálfdanarson
Eru níu eða
tíu í tug?
ÆTLA mætti að ekki þyrfti að
kenna fullorðnu fólki að telja
upp í tíu, að hæsta talan í tug
er 10 en ekki 9. Hvernig getur
það dulizt, að síðasta ártal
hverrar aldar, og þá einnig
hverrar stóraldar, hlýtur að
enda á 0 en ekki 9.
Sá sem telur á sér fingurna
segir einn við þann íyrsta, en
ekki núll. Þess vegna teljast
fingurnir 10 en ekki 9. Og þeg-
ar tærnar bætast við, verður
lokatalan 20 en ekki 19. Eða
eins og segir í vísunni gömlu:
Tuttugu’eru’á þér tær og Sngur;
teldu betur, vesalingur.
Á sama hátt er allt annað
talið, svo sem þegar talin eru
heil ár frá fæðingu Krists: Við
það fyrsta er sagt eitt (en ekki
núll), og þegar allt hundraðasta
árið hefur verið talið með, er
liðin ein heil öld, og fyrr ekki.
Og þess vegna eru liðnar tvær
stóraldir frá fæðingu Krists
þegar talin hafa verið 2000 heil
ár, og ekki fyrr.
Æði oft hefur verið bent á
þessa augljósu staðreynd, og þó
ber það enn við, að rætt sé um
árið 1999 sem síðasta ár tuttug-
ustu aldar.
Út yfir tekur að það skuli geta
hent fjölmiðla og opinberar
stofnanir að taka undir þessa
meinloku framan í allri veröld-
inni. Það er hneyksli og ekkert
minna. Þess vegna skal til allra,
sem svo láta, beint þessari
frómu áskorun:
I öllum lifandi bænum, gerið
það ekki íslenzkri þjóð til ævar-
andi skammar að láta sem hún
kunni ekki að telja upp í tíu.
Hættum að þrefa um þessa
endemis firru! Gerum ekki Is-
lendinga að alheims-athlægi.
Komdu á rýmingarsölu Sportkringlunnar og
gerðu betri kaup en nokkru sinni fyrr.
Vörur með allt að 70% afslættl!
Komdu fyrr en seínna ef þú vilt ekki
míssa af stóru tækifærunum.