Morgunblaðið - 11.02.2000, Síða 65

MORGUNBLAÐIÐ
SKOÐUN
FÖSTUDAGUR 11. FEB RÚAR 2000 65
tek ég heilshugar. Hins vegar get ég
ekki fallist á það sjónarmið, að valið
snúist um að læra annað hvort Asíu-
mál eða Norðurlandamál. Greinar-
höfundur virðist ekki átta sig á því,
að því fleiri mál sem menn hafa á
valdi sínu, því auðveldara er þeim að
læra ný mál. A Islandi er enn sem
komið er ekki boðið upp á nám í jap-
önsku eða kínversku á háskólastigi.
Það er hins vegar gert víða á Norð-
urlöndum. Samkvæmt upplýsingum
deildar Asíumála við Hafnarháskóla
hafa einmitt nokkrir íslendingar
stundað japönskunám þar og pers-
ónulega er mér kunnugt um nem-
endur sem haldið hafa til frekara
náms í japönsku við japanska há-
skóla eftir að hafa hafið nám í jap-
önsku í Danmörku, Þýskalandi eða
Bandaríkjunum. í slíkum tilvikum
er því danskan, þýskan og enskan
lykill þessara nemenda að japönsku.
Því betri og víðtækari sem tungum-
álakunnátta námsmanna er, því
fleiri tækifæri hafa þeir til náms og
starfa. Þó sjálfsagt sé að hyggja að
nýjum landvinningum er afar
óhyggilegt að gefa eftir þær lendur
sem þegar hafa unnist og hafa gefist
vel.
Líkur sækir Ifkan lieim
Islendingar hafa meiri samskipti
við Norðurlönd en nokkrar aðrar
þjóðir heims. Til marks um það er
hinn mikli fjöldi íslendinga sem
leggur leið sína til Norðurlanda til
náms, starfa eða í einkaerindum.
Samkvæmt upplýsingum frá Flug-
leiðum er flogið daglega allan ársins
hring til Óslóar og Stokkhólms og
yfir vetrarmánuðina tvisvar til þrisv-
ar á dag til Kaupmannahafnar alla
daga vikunnar nema laugardaga, en
þá er flogið einu sinni á dag. Yfir
sumartímann er flogið þangað þrisv-
ar til fjórum sinnum á dag og á
mestu annatímum t.d. um jól, er
flogið allt að fimm sinnum á dag frá
Kaupmannahöfn til íslands. Til sam-
anburðar má geta þess, að flogið er
þrisvar í viku til Parísar yfir vetrar-
mánuðina og daglega á sumrin.
Annað dæmi um tengsl íslendinga
við aðrar norrænar þjóðir er hve
margir íslendingar dvelja um lengri
eða skemmri tíma á Norðurlöndum.
Samkyæmt upplýsingum frá Hag-
stofu íslands íluttust 9.735 íslenskir
ríkisborgarar til landsins á árunum
1991-1995, þar af fluttu 7.285 frá
Norðurlöndunumm og 1.120 frá öðr-
um Evrópulöndum. A sama tímabili
fluttust 12.009 íslendingar af landi
brott, þar af 8.925 til Norðurlanda,
en 1.387 til annarra Evrópulanda.
Loks ber að geta þeirru fjölmörgu
Islendinga sem starfa á Norðurlönd-
um, en meðal þeirra eru margir
menntamenn sem fengið hafa störf á
fræðasviði sínu, t.d. í háskólum. Þess
utan eiga íslendingar í samvinnu við
norræn félaga- og áhugamannasam-
tök og taka virkan þátt í menningar-
samvinnu af ýmsu tagi. Síðast en
ekki síst eru margir íslenskir vís-
indamenn þátttakendur í samnor-
rænu rannsókna- og fræðastarfi.
Ekki þarf að fjölyrða um mikilvægi
norrænna mála í slíku samstarfi.
Erlend mál og ferðaþjónusta
Ferðaþjónustu hefur vaxið fiskur
um hrygg hér á landi á undanförnum
áratugum og fer fjöldi ferðamanna
ört vaxandi. Samkvæmt frétt í
Morgunblaðinu frá 19. janúar sl.
komu 262.605 ferðamenn til landsins
árið 1999 og voru flestir þeirra frá
eftirtöldum löndum:
Bandaríkin 44.709
Þýskaland 31.684
Bretland 31.466
Svíþjóð 26.815
Danmörk 25.138
Noregur 22.579
Frakkland 13.533
Holland 9.666
Ítalía 7.698.
Heildarfjöldi ferðamanna frá Nor-
egi, Danmörku og Svíþjóð var 74.532
manns eða 28,4% allra þeirra ferða-
manna sem hingað komu það ár. Til
samanburðar má benda á, að heild-
arfjöldi ferðamanna frá Bretlandi og
Bandaríkjunum var 76.175.
Margt bendir til þess, að margir
sem í ferðaþjónustu starfa, hafi enn
ekki áttað sig nægilega vel á því, að
haldgóð tungumálakunnátta er lyk-
ilatriði í ferðaþjónustu. Ef skoðað er
kynningarefni fyrir erlenda ferða-
menn er áberandi, hve stór hluti efn-
isins er á ensku og hve takmarkað
efni er til á Norðurlandamálum og
öðrum Evrópumálum, t.d. frönsku,
þýsku og spænsku, svo að ekki sé
talað um Asíumál. Síðastliðið haust
kannaði Anna Vilborg Einarsdóttir í
B.A.-verkefni sínu framboð og eðli
dansks kynningarefnis í ferðaþjón-
ustu. Könnunin leiddi í ljós að kynn-
ingarefni á dönsku er af afar skorn-
um skammti og það litla sem er til er
mjög einhæft.
Margir hafa vakið athygli á því, að
íslendingar nota ensku of einhliða í
samskiptum sínum við ferðamenn,
hverrar þjóðar sem þeir eru og
hvaða mál sem þeir tala. í því sam-
bandi ber að hafa í huga, að ekki tala
allir erlendir ferðamenn ensku og þó
að þeir kunni að hafa vald á ensku er
einfaldlega mun betri þjónusta fólg-
in í því að tala við þá móðurmál
þeirra. Vitaskuld er þó ekki ávallt
hægt að koma því við að veita öllum
ferðamönnum þjónustu á móðurmáli
þeirra, svo mörg sem þau eru, en í
ljósi þeirra upplýsinga sem liggja
fyrir um þjóðerni erlendra ferða-
manna ættu allir sem við ferðaþjón-
ustu starfa að kappkosta að bjóða
a.m.k. sem mest upp á þjónustu á
Norðurlandamáli, ensku, þýsku og
frönsku.
Betur má ef duga skal
I Háskóla Islands gera menn sér
ljóst mikilvægi tungumálakunnáttu
á flestum sviðum þjóðlífsins, t.d. í
fyrirtækjum, stjórnsýslu, fjölmiðlum
og erlendum viðskiptum að
ógleymdu alþjóðasamstarfi og vís-
inda- og fræðastarfi hvers konar.
Aldrei hefur verið meiri þörf fyrir
háskólamenntað fólk með staðgóða
tungumálakunnáttu, t.d. verkfræð-
inga, hagfræðinga, lögfræðinga, fjöl-
miðlafræðinga, ferðamálafræðinga,
líffræðinga og eðlisfræðinga. Með
Tungumálamiðstöð H.í. er kapp-
kostað að bjóða upp á nám í erlend-
um tungumálum fyrir nemendur í
öllum deildum Háskólans. Auk hefð-
bundins B.A.- og M.A.-náms í tungu-
málum er nú lögð áhersla á að bjóða
upp á stutt hagnýtt tungumálanám
sem miðast við þarfir atvinnulífsins.
Síðast en ekki síst verður í haust í
fyrsta sinn boðið upp á M.Paed.-nám
í dönsku og ensku, sem er fram-
haldsnám fyrir væntanlega tungu-
málakennara (eða viðbótamám fyrir
starfandi kennara), en náminu er
ætlað að efla menntun dönsku- og
enskukennara í grunn- og fram-
haldsskólum og stuðla að auknum
rannsóknum á tungumálanámi og
tungumálakennslu.
Að lokum er vert að undirstrika að
afkoma íslendinga ræðst ekki síst af
tungumálakunnáttu, því hún er lykill
að menntun, atvinnu, menningu,
auði og völdum. í Ijósi þess sem að
framan hefur verið sagt blasir það
við, að danska gegnir mikilvægu
hlutverki í íslensku þjóðlífi og að
þröngt sjónarhorn Árna Snævars er
fjarri öllum raunveruleika. Hvernig
sem á það er litið þjónar það fyrst og
fremst hagsmunum íslendinga
sjálfra að standa vörð um dönskuna.
Höfundur er lektor í dönsku.
VERTU MEÐ OKKUR I AÐ FÆRA LANDSMÖNNUM
ALVÖRU INTERNETTENGINGU
ADSL þjónustan byggir á hefðbundnum síma-
línum, er sítengd og býður upp á bandvídd allt
að 1,5 Mb á sekúndu. Til að tryggja að við önnum
eftirspurn eftir ADSL-tengingum leitum við að
samstarfsfyrirtækjum til að aðstoða okkur við
tengingarnar.
Síminn óskar eftir samstarfsaðilum til að annast
tengingar á ADSL-endabúnaði hjá viðskiptavinum.
Um er að ræða uppsetningu á svokölluðum splitter sem
tengdur er beint á símalínu viðskiptavinarins, auk uppsetningar
á mótaldi og öðrum þeim tölvubúnaði sem þarf til tengingar
við ADSL.
Vinsamlegast hafið samband í síma 550 7715 sem fyrst.
www.5immn.is