Morgunblaðið - 18.03.2000, Blaðsíða 44

44 LAUGARDAGUR 18. MARS 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
EINAR
EGILSSON
MARGRÉT GUÐLA UG
BOGADÓTTIR
+ Einar Egilsson
fæddist í Hafnar-
firði 18. mars 1910.
Hann lést á Landa-
kotsspítala 28. mars
1999 og fór útför
hans fram frá Lang-
holtskirkju 7. apríl.
í dag, 18. mars, eru
90 ár liðin frá fæðingu
föður míns, Einars Eg-
ilssonar.
Það er einmitt eitt ár
síðan hann virtist á
góðum batavegi eftir
2ja mánaða sjúkrahús-
legu og ákvað þá að skreppa heim til
þess að halda upp á afmælið sitt með
nánustu fjölskyldu. Móðir mín var
hálfundrandi - það var ekki honum
líkt að taka frumkvæðið í því að safna
fjölskyldunni saman á þessum degi
nema stórafmæli væri - og hún taldi
rétt að minna hann á að það væri ár í
að hann yrði níræður. Honum var
það auðvitað vel ljóst en sagði fuila
ástæðu til hátíðar nú því þetta yrði
síðasti afmælisdagurinn hans. Þessi
athugasemd kom mjög flatt upp á
okkur því ef eitthvað einkenndi hann
meir en nokkuð annað þá var það
óþrjótandi bjartsýni og lífsvilji. Við
treystum því að hann ætti a.m.k. eitt
líf eftir miðað við hvemig hann hafði
hvað eftir annað storkað dauðanum
og risið tvíefldur upp aftur. „Þetta
fer allt að lagast,“ var viðkvæðið hjá
honum, sama hversu veikur hann var
þá og þá stundina og hann hafði fram
að þessu alltaf haft rétt fyrir sér.
Þessi dagur fyrir ári síðan er okk-
ur sem upplifðum hann með pabba
óendanlega dýrmæt minning. Hann
sat í stólnum sínum við gluggann,
umkringdur eiginkonu, bömum,
tengdabömum og bamabörnum,
virtist sæll og ánægður þar sem hann
horfði yfir hópinn en jafnframt var
yfirbragðið alvarlegt og ígmndandi
og ekki laust við trega ef grannt var
skoðað. Hann hefur sennilega hugs-
að með sér, maðurinn með óslökkv-
andi lífsþorstann og athafnagleðina
alla tíð, að líkaminn væri orðinn veik-
byggður og óumflýjanlegt væri að
eitt sinn skyldi hver deyja. Ég er
þess jafnframt fullviss að hann hefur
séð að nú væri komið að því að hann
sameinaðist aftur heittelskuðum for-
eldrum sínum og systkinum og hefur
glaðst í hjarta sínu því trú hans var
bjargföst.
Rúmu ári áður hafði hann veikst
mjög alvarlega og lá á Landspítalan-
um um hríð einn á stofu. Einn daginn
þegar ég og fjöiskylda mín komum til
hans átti ég ekki von á öðm en að
hann lægi rúmfastur ennþá töluvert
mikið veikur, ég opnaði dymar og
gægðist inn í rökkvaða stofuna.
Þarna sat hann í hægindastól vafinn
inn í teppi, með nokkra af afkomend-
um sínum í kringum sig, alveg í ess-
Persónuleg,
alhliða útfararþjónusta.
Sverrir Olsen, Sverrir Einarsson,
útfararstjóri útfararstjóri
Útfararstofa íslands
Suðurhlið 35 ♦ Sími 581 3300
Allan sólarhringinn. wv/w.utfararstofa.elif.is/
inu sínu og sagði sögur
af ævintýmm í fjarlæg-
um löndum. Bömin
sátu þama við fótskör
mikils sagnameistara,
himinbláu fallegu aug-
un hans leiftrandi undir
miklum og dökkum
augabrúnum, mikil og
karlmannleg röddin
hljómaði um stofuna og
með mögnuðum frá-
sögnum í bland við
leiftrandi kímni hreif
hann áheyrendur með
sér á vit ævintýranna.
Hvort sem það vom
frásagnir af æskuheimili hans í
Hafnarfirði, ýmsu sem hann og Guð-
mundur bróðir hans brölluðu saman,
vinnu hans sem kúskur átta ára gam-
ali, námsár í Bretlandi og ferðin
þangað sem hann fjármagnaði með
því að leita til Ólafs Thors þar sem
hann var við Haffjarðará að veiðum
og fékk hann til að skrifa upp á víxil
fyrir sig, bláókunnugan manninn, ár-
in í Chile og Argentínu þar sem hann
gerði út báta á túnfiskveiðar, hvernig
ástin gagntók hann þegar hann hitti
mömmu í fyrsta sinn á stríðsámnum
hjá íslenska konsúlnum í Bandaríkj-
unum, árin sem forstjóri fyrir gos-
drykkjaverksmiðju í Mexíkó fyrir ut-
an ýmsa síðari tíma atburði. Þannig
stundir upplifði ég oft heima hjá hon-
um og mömmu í Sólheimunum þar
sem hann hóf mál sitt með: „Ég man
alltaf...“ Ein magnaðasta frásögnin
var af ferð hans árið 1942 frá Bret-
landi til Bandaríkjanna með banda-
ríska skipinu Wakefield, sem varð
eldi að bráð, sennilega vegna hryðju-
verks, og sökk skammt frá Halifax.
Margir af 800 farþegum skipsins fór-
ust en pabba og fleiram var bjargað
um borð í tundurspilli sem sigldi með
þátilNewYork.
„Hann pabbi þinn er enginn venju-
legur maður,“ sagði maðurinn minn
eitt sinn við mig, „hann er einn af
þessum heilsteyptu mönnum sem ég
ber svo mikla virðingu fyrir. Þeir
setja sér ákveðin markmið í æsku og
hvika ekki frá þeim. Svo er hann svo
mikið prúðmenni og sjentilmaður.“
Það vom orð að sönnu. Það sem við
hin látum okkur dreyma um fram-
kvæmdi hann. Það er rétt hægt að
ímynda sér hvílíkt áræði hefur þurft
til að ferðast alla leið til Suður-Amer-
íku síðla árs 1936 eða til að henda sér
út í ískaldan sjóinn að vetrarlagi til
þess að bjarga litlum dreng frá
dmkknun, eins og pabbi gerði í jan-
úar sama ár.
Pabbi var alla tíð glæsilegur mað-
ur. Á yngri ámm var honum líkt við
leikarann Cary Grant og víst var um
það að hann missti aldrei sinn mikla
sjarma. Hann var mikill skapmaður
en um leið tilfinninganæmur og á
vissan hátt viðkvæmur, óréttlæti
hvers konar þoldi hann ekki og barð-
ist með oddi og egg fyrir velferð fjöl-
skyldunnar. Eg man hversu hreykin
ég var þegar ég var stelpa í jólaboð-
um stórfjölskyldunnar af hinni fal-
legu söngrödd hans og hún var enn
falleg síðustu árin. Hann var einstak-
lega næmur á raddir og það var
stundum keppikefli hjá okkur tveim-
ur að reyna að átta okkur á hver
syngi í „síðasta lagi fyrir fréttir". Yf-
irleitt hafði hann vinninginn. Stjórn-
mál vom mikið áhugamál hans og
eins fréttir af veðri eins og fyrram
sjómanni sæmdi. Það var aldrei nein
lognmolla í kringum pabba og ég veit
að sterkur persónuleiki hans mark-
aði djúp spor hjá samferðamönnum
hans. Hann var eldhugi allt til hinstu
stundar.
Ég sakna pabba míns meir en orð
fá lýst en minningin um hann fyllir líf
mitt hlýju og kærleika.
María Louisa Einarsdóttir.
Áralöng
+ Margrét Guðlaug
Bogadóttir fædd-
ist á Hólum í Fljótum
Skagafirði 16. aprfl
1915. Hún lést í Heil-
brigðisstofnun Siglu-
fjarðar. 10. mars síð-
astliðinn. Hún var
sjöunda í röðinni af
10 börnum Boga
Guðbrands Jóhann-
essonar, f. 1878, d.
1965, bónda á Minni-
Þverá í Fljótum og
konu hans Kristrún-
ar Hallgrímdóttur, f.
1878, d. 1968. Syst-
kini: Hallgrímur, f. 1898, d. 1985,
maki Kristrún Jónsdóttir, f. 1903,
d. 1989; Jóhannes, f. 1901, d. 1995,
maki Guðrún Ólafsdóttir, f. 1902,
d. 1988; Guðrún Ólafía, f. 1905, d
1977 maki Peter Melsæter, f 1907;
Sigurbjörn, f. 1906, d. 1983, maki
Jóhanna Ragnheiður Antonsdóttir,
f. 1913; Sigurlaug Jónína Ólöf, f.
1909, d. 1977, maki Sigurgeir
Magnússon, f. 1896, d. 1978; Anna,
f. 1912, d. 1972, maki Jón Kjartans-
son, f. 1907, d. 1981; Ingibjörg, f.
1918, maki Helgi Pálsson, f. 1916,
d. 1995; Ragnheiður, f. 1921, d.
1997, maki Svanberg Pálsson, f.
1919, d. 1968; Liney, f. 1922, maki
Halldór Gestsson, f. 1917.
Margrét ólst upp í Fljótunum,
fór snemma að vinna fyrir sér, til
Sigluíjarðar í vist og fískvinnu.
Þar kynnist hún manni sínum Kára
í dag verður jarðsungin frá Siglu-
fjarðarkirkju Margrét Bogadóttir
mágkona mín. Hún andaðist í Sjúkra-
húsi Siglufjarðar aðfaranótt 10. mars
sl. eftir stutta legu. Kærleiksríkur
guð hafði kallað til sín eitt af bömum
sínum.
Þótt við vitum að lífinu fylgir dauði,
þá eram við aldrei viðbúin komu
hans. Fyrst setur mig hljóðan, síðan
hrannast minningarnar að.
Hún var fædd norður í Fljótum þar
sem vetrarríki er hvað mest á byggðu
bóli á Islandi, en sumarfegurð jafn-
framt svo mikil að við er bmgðið og
óvíða meiri. Foreldrar hennar sem
lengst vora kenndir við Minni-Þverá
vom Bogi Jóhannesson og kona hans
Kristín Hallgrímsdóttir og var Mar-
grét sjöunda af tíu bömum þeirra
hjóna. Búskaparhættir vom í þá daga
öðmvísi en nú gerist, og sjálfsagt
þótti að börn aðstoðuðu við bústörfin
svo fljótt sem auðið var. Það gerði og
Margrét af eðlisgæddum dugnaði og
samviskusemi sem henni var í blóð
borinn.
Ung að áram svaraði hún kalli
samtíðar sinnar og flutti út í Siglu-
fjörð, þar sem vinnufúsar hendur
vom eftirsóttar. Á þessum áram og
lengi eftir það var Siglufjörður mið-
stöð stórbrotins athafnalífs innlendra
sem erlendra síldarspekúlanta.
Þangað söfnuðust á sumrin ungir
sem aldnir víða af landinu til þess að
taka þátt í sfldarævintýrinu sem skóp
landinu farsæld og vinnusömu fólki
tekjur til framfærslu og menntunar.
Þar var lífið, þar var vinnan, hvergi
annars staðar á landinu var þá eins
blómlegt eða fýsilegt að setjast að.
Enda var líka um leið ör fjölgun íbúa,
mikil uppbygging og vaxandi menn-
ingarlíf.
I Siglufirði vom einnig svipuð áhrif
frá náttúranni sem í fæðingarsveit-
inni, þ.e. snjóþungt á vetram með æv-
intýralega fegurð þegar tunglsljós
lýsti upp fönnum hjúpaðar fjallahlíð-
ar svo og einstök bh'ða hlýrra sumar-
daga.
Þama kynntust þau Kári heitinn
bróðir minn og Margrét og bundust
fljótt trúnaðarböndum. Þau giftu sig
árið 1942. Til þess var tekið hversu
hjónaband þeirra var innilega hlýtt
og traust og öðmm til fyrirmyndar.
Þau reistu sér íbúðarhús við Hólaveg
á Siglufirði, þaðan sem fagurt útsýni
var yfir bæinn og fjörðinn. Þar
bjuggu þau alla tíð, hann þar til hann
lést 20. mars 1990, og hún þar til sl.
haust að hún flutti að Skálarhlíð, að-
setri eldri borgara.
Sumarliðasyni, f. 16.
júní 1916, d. 20 mars
1990, verkamanni á
Siglufírði og giftu þau
sig á haustmánuðum
1942. Eignuðust þau
þrjú börn en fyrir
hjónaband eignaðist
hún Theódór Þráin
Bogason, f. 16. júní
1935, kona hans er
Birna Berg, f. 8. sept-
ember 1938, þeirra
börn eru Elfn Berg, f.
12. nóvember 1957, d.
28 ágúst 1958, Mar-
grét Berg, f. 20 febr-
úar 1960, hennar maður er Harald-
ur Hersir Stefánsson, f. 18. maí
1960, þeirra börn em Andri Berg
og Birna Berg. Bjöm Berg, f. 8.
aprfl 1963, kona hans er Karen El-
ísabet Bryde, f. 14. janúar 1965,
þeirra böm eru Iris Berg og Björn
Berg. Þráinn Berg, f. 6. ágúst 1966,
kona hans er Björg Leifsdóttir, f.
26. október 1968, þeirra börn eru
Leifur, Davíð Örn og Rakel Berg;
Sigurlína Káradóttir, f. 7. mars
1942, hennar maður er Hreinn Júl-
fusson, f. 21. nóvember 1941,
þeirra börn em Ingvar Kristinn, f.
28 september 1961, kona hans er
Hanna Þóra Benektsdóttir, f. 28.
október 1960, þeirra böm era Guð-
ríður Anna, Hreinn Júlfus og Þór-
hallur Dúi. Kári Freyr, f. 30. júní
1963, hans kona er Helga Guðrún
Sverrisdóttir, f. 14. febrúar 1965,
Margrét var einstök sómakona,
góðum gáfum gædd og afar skýr í
hugsun, geðgóð og skemmtileg.
Ávallt tók hún mér opnum örmum og
á unglingsáram mínum uppástóð ég
að ég myndi flytja til þeirra á Hóla-
veginn og búa þar hjá þeim. Margrét
var sterkur persónuleiki, vinaföst og
ósérhlífin. Ararn saman vann hún ut-
an heimilis sem innan og þótti dugn-
aðarforkur, gekk hún þó ekki heil til
skógar.
Margrét og Kári eignuðust þijú
böm: Sigurlínu, Höskuld og Hjördísi,
en soninn Theodór Bogason átti hún
áður. Allt er þetta hið ágætasta dugn-
aðar- og sómafólk sem ásamt lífsföra-
nautum sínum hefir getið af sér böm
og bamaböm, fríðan ættarboga þar
sem nú rfldr tregafullur söknuður.
Jarðlífi hennai- er lokið, eftir
standa ljúfar minningar um vandaða
sæmdai-konu. Framundan bíða henn-
ar fagrar lendur guðsríkisins.
Um leið og hér skal þakkað fyrir
áratuga samfylgd og rika vináttu
votta ég ástvinum hennar öllum
dýpstu samúð mína, dætra minna og
fjölskyldna þehra.
Góðan guð biðjum við að blessa
minningu Margrétar og varðveita
hana í eilífðinni.
Hreinn Sumarliðason.
Þá er hún Magga frænka mín far-
in. Það má segja að hún hafi marga
hildi háð við manninn með ljáinn og
alltaf haft betur, þar til nú. Af ótrú-
legri seiglu hefur hún rifið sig upp úr
hverri hremmingunni af annarri á
undanfömum áram. Magga er átt-
unda af tíu systkinum, sem upp kom-
ust, til að kveðja þennan heim.
Magga var alin upp við að vinna hörð-
um höndum fyrir daglegu brauði og
það gerði hún meðan heilsan entist,
saltaði síld og vann í frystihúsinu
þegar vinnu var að fá.
Tæplega þrettán ára kom ég á
heimili Möggu og Kára og var hjá
þeim í fjóra vetur meðan ég var í
Gagnfræðaskóla Siglufjarðar, en
þótti víst þaulsætnari við sögubækur
en námsbækur, hvemig sem Kári
reyndi að fela þær fyrmefndu fyrir
mér. Það þætti öragglega fullsetið í
dag húsnæðið sem þau bjuggu í með
þremur bömum sínum, þó að ekki
bættist við aukabarn, þar sem ekki
var búið að innrétta neðri hæðina á
Hólaveginum þá, en það var aldrei
talað um þrengsli. Magga og Kári
vora mér eins og einu af sínum böm-
um meðan ég var hjá þeim og á ég
þeirra böm eru Sverrir Bergvin,
Sigurlína og Sævar Örn. Hrafn-
hildur, f. 30. aprfl 1972, hennar
maður er Si'mon Símonarson, f. 10.
aprfl 1968, þeirra böm era Birkir
Ingi og Hilmar Snær.
Hjördís, f. 13. júní 1947, hennar
maður er Stefán Björnssson, f. 22.
júní 1947, þeirra böm era Björn
Sumarliði, f. 15. mars 1968, hans
kona er Ólöf Gísladóttir, f. 4 ágúst
1969, þeirra börn eru Stefán Ingi
og Rakel Dís. Elín Berg, f. 27.
ágúst 1974. Höskuldur Rafn, f. 12.
maí 1950, dóttir hans með Víólu
Pálsdóttur er Guðrún Sonja Krist-
insdóttir, f. 17 febrúar 1969, henn-
ar maður er Baldur Benónýsson, f.
12. janúar 1964, þeirra börn eru
Arna Björk, Kristinn, Margrét Yr
og Bjarki. Fyrri kona Guðrún
Steinunn Jónasdóttir (skildu)
þeirra sonur er Kári, f. 26. septem-
ber 1973, í sambúð með Díönu Lind
Monzon, f. 21. október 1980. Seinni
kona er Sigurleif Guðfínnsdóttir, f.
18. nóvember 1956, þeirra börn
em Ármann, f. 20. október 1977, í
sambúð með Rakel Guðmundsdótt-
ur, f. 3 júlí 1979 og Jónas, f. 13.
mars 1988.
Margrét bjó í nær 50 ár að Hóla-
vegi 38. Hún starfaði við fiskvinnu
meðan heilsan leyfði. Hún flutti á
si'ðasta ári að Skálarhh'ð, heimili
aldraðra.
Utför Margrétar fer fram frá
Siglufjarðarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
þeim mikið að þakka. Þau vora sam-
rýnd hjón og samtaka í umhyggju
sinni fyrir fjölskyldunni. Lína dóttir
þeirra átti fyrsta barnið sitt, Ingvar,
á Hólaveginum og ég man hvað við
Hjödda og Lína grétum af hlátri þeg-
ar Magga var að gera sér tæpitungu
við hann. Magga var glaðsinna og
hafði gaman af að dansa, syngja,
spjalla og gera að gamni sínu og síð-
ast en ekki síst að spila, en af því
gerðu þær systur mikið. Henni þótti
líka gaman að vera boðið í bfltúr eða
ferðalag. Magga þurfti oft suður að
finna læknana sína, en ekki kunni
hún við sig á höfuðborgarsvæðinu til
lengdar, smærri staðir áttu betur við
hana. Eftir að Magga flutti í Skála-
hlíð vora allar systumar, sem eftir
lifðu, þar samankomnar og höfðu
mikinn félagsskap hver af annarri.
Það er því mikill söknuður hjá hinum
tveimur, sem alltaf horfa á systkina-
hópinn þynnast. Vissulega var
frænka mín orðin öldrað kona og
heilsa hennar hefur verið þannig
undanfarið að andlát hennar átti ekki
að koma á óvart, en maður var svo
vanur því að hún sprytti upp aftur
eftir hverja spítaladvöl. Hún sagði
alltaf í seinni tíð þegar hún fór á
sjúkrahúsið: „Ég verð ekki lengi.“
Það var hún ekki heldur núna. Ég
veit að það er fjölskyldu hennar
huggun í sorginni að hún þurfti ekki
að þjást lengi.
Ég og fjölskylda mín kveðjum
Möggu frænku með kærri þökk fyrir
allt fyrr og síðar. Bömum hennar og
fjölskyldum þeirra, systram og öðr-
um aðstandendum vottum við inni-
lega samúð.
Kristmn.
Formáli
minningar-
greina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer fram.
Ætlast er til að þessar upplýs-
ingar komi aðeins fram í for-
málanum, sem er feitletraður,
en ekki í greinunum sjálfum.