Morgunblaðið - 17.10.2000, Qupperneq 47

Amerísku heilsudýnumar
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 2000 47 ,
UMRÆÐAN
Þú borgar
fyrir 2 daga
en færð 3
Afcrane^ij
Blóðbankinn verður með blóðsöfnun og skráningu
nýrra blóðgjafa á Akranesi þriðjudaginn 17.október
í Safnaðarheimilinu Vinaminni klukkan 10:00-18:00.
Blóðgjöf er lífgjöf.
(Kblóðbankinn
^ - geföu meö hjarta
AV/S
Sími: 533 1090
Fax: 533 1091
E-mail: avis@avis.is
Dugguvogur10
vinnuframlagi kvenna. Verið er að
undirbúa göngu og útifund í Reykja-
vík á þeim degi. 23 frjáls félagasam-
tök og stéttarfélög munu standa að
„Heimsgöngu kvenna gegn örbirgð
og ofbeldi" í Reykjavík. Safnast
verðm' saman á Hlemmi kl.17.30 og
gengið niður Laugaveg að Ingólfs-
torgi, þar sem haldinn verður úti-
fundur. Ekki er ætlunin að halda
minningarathöfn um kvennafrídag-
inn þótt hans sé minnst, heldur von-
umst við til þess að þessi dagur sýni
að okkur hafi eitthvað miðað á síð-
asta aldarfjórðungi og konur og
karlar sjái ástæðu til að sameinast
undir kröfunum: Gegn örbirgð og of-
beldi.
Höfundur er bókasafnsfræðingur.
Siðlaust
réttarástand
Fæst í apótekum o—
Jón Steinar
Gunnlaugsson
Arkopharma
ir Jdn Steinar Gunn-
iaugsson, að réttlæta
siðferðislega slíka nið-
urstöðu.
séu þá uppfyllt lögmælt skilyrði.
Hagsmunir ríkisins af því að upp-
lýsa afbrot eru taldir réttlæta slíka
heimild. Við viðurkennum hins veg-
ar, að engum manni megi refsa,
m.a. með frelsissviptingum, nema
sannað sé að hann hafi brotið refsi-
lög og þau heimili refsinguna. Þeg-
ar við leyfum frelsissviptingar til
bráðabirgða í rannsóknarþágu,
þ.e.a.s. gæsluvarðhald, erum við að
taka þá hagsmuni að upplýsa sakir
fram yfir þá hagsmuni að ekki megi
fangelsa menn nema þeir hafi sann-
anlega til þess unnið. Þetta er nauð-
synlegt að gera, í því skyni að halda
uppi lögum og reglu í landinu.
Ef á hinn bóginn ekki tekst að
sanna sök á þann, sem sviptur hef-
ur verið frelsi, telst
hann saklaus. Frá
þeirri niðurstöðu má
ekki veita afslætti. Þá
hefur saklaus maður
verið látinn sæta frels-
issviptingu um lengri
eða skemmri tíma, í
tilviki Kio Briggs um
nær 9 mánaða skeið.
Það er í sjálfu sér döp-
ur niðurstaða, að eðli-
leg réttarframkvæmd
skuli í sumum tilvikum
þurfa að leiða slíkt af
sér. Það er þó óhjá-
kvæmilegt. Það er
hins vegar með öllu
siðlaust réttarkerfi,
sem í ofanálag segir við manninn:
Það er ekki nóg með að þú skulir
hafa þurft að sitja inni í 9 mánuði,
án þess að hafa til þess unnið, held-
ur verður þú sjálfur að bera af því
kostnaðinn og miskann. Þú færð
engar bætur fyrir. Það blasir auð-
vitað við, að sá aðili sem átti þá
hagsmuni sem leyfðu frelsissvipt-
inguna, þ.e.a.s. ríkisvaldið í þágu al-
mennings, ætti að bera kostnaðinn.
Það er aldrei hægt að réttlæta
siðferðislega slíka niðurstöðu sem
þessa með hugleiðingum um, að
maðurinn kunni að hafa verið sek-
ur, þrátt fyrir sýknudóminn, eða að
hann hafi „átt þátt í því“ að vera
sviptur frelsi með því að svara
spurningum rannsóknarmanna á
torkennilegan hátt. Fyrir slíku
kunna að vera alls kyns ástæður.
Þá og því aðeins að það sannist á
manninn að hafa vísvitandi viljað
afvegaleiða rannsóknarmenn í því
skyni að verða sviptur frelsi, ætti
að synja honum um bætur.
Efist menn um réttmæti þess
sem hér hefur verið sagt vegna for-
dóma um þennan tiltekna mann,
ættu þeir að setja sig í þau spor að
verða sjálfir sviptir frelsi í þágu
rannsóknar á broti sem þeir hafa
ekki framið. Þá finna þeir rétta
svarið.
Höfundur er hæstaréttarlögmaður.
ÉG FÆ ekki varist
þeirri hugsun, að eitt-
hvað sé athugavert við
réttarástand sem leyf-
ir, að maður sé af
handhöfum ríkisvalds
sviptur frelsi sínu um
nær 9 mánaða skeið,
án þess að hafa sann-
anlega til saka unnið,
og síðan synjað um
bætur vegna frelsis-
sviptingarinnar. Þetta
gerðist í síðustu viku,
þegar Hæstiréttur
synjaði þekktum sak-
borningi, Kio Briggs,
um bætur.
í lögum eru, svo
sem sjálfsagt er, heimildir til að
svipta menn frelsi til bráðabirgða í
þágu rannsóknar á afbrotum, þó að
engin sök hafi á þá sannast, enda
Pað er aldrei hægt, seg-
HEILSAN AÐ BILA EÐA
BILUÐ? Verkiro.fi.
Kynning á yfirdýnum með stillanlegu
tifandi segulsviði.
í Þingsal nr. 8, Hótel Loftleiðum
Miðvikudagskvöldið 18. október kl. 21.00
Tvíblindar vísindarannsóknir staðfesta mjög
góð óhrif stillanlegra segulsviðsbylgna.
Einföid í notkun!
Með hjálp lítillar tölvu, stillir
þú á þá tíðni segulbylgna, sem
þú vilt fá í hvert sinn sem þú hvílir þig eða sefur.
Tifandi segulsvið getur hugsanlega
bœtt úr hjó þér og aukið vellíðan þína.
Uppl. í síma 4834840, netpóstur: natthagi@centrum.is
é
Slð>
Iðnbúð 1,210 Garðabæ sími 565 8060 Collection
:
írö..:..

Skipholti
Sími
: 588-1955
Heimsganga kvenna
gegn örbirgð og ofbeldi
I DAG, þriðjudaginn
17. október, eru saman
komnar í New York
konur víðs vegar að úr
heiminum til að fylgja
eftir kröfum þeirra
fjölmörgu sem krefjast
þess að Sameinuðu
þjóðirnar og þær þjóð-
ir, sem aðild eiga að
Sameinuðu þjóðunum,
hefji raunhæfar að-
gerðir til að vinna gegn
fátækt og ofbeldi í
heiminum. Snemma í
morgun lagði hópur
159 hjólandi kvenna af
stað frá Bronx-hverfí
áleiðis til aðalskrif-
stofu Sameinuðu þjóðanna. í far-
teskinu hafa þær yfir þrjár milljónir
undirskrifta. Þar á meðal eru nöfn
þeirra íslendinga, kvenna og karla,
sem safnað var hér á landi í sumar.
Kofi Annan, aðalritari Sameinuðu
þjóðanna, mun taka á móti hópnum
og nokkrar konur hafa verið valdar
sem fulltrúar hópsins. Þær munu
sitja fund þar sem aðalritaranum
verða afhentir undirskriftalistarnir.
Hvernig er
þetta til komið?
Þetta byrjaði í Kanada í júnímán-
uði 1995 en þá tóku nokkur hundruð
konur sig til og gengu í tíu daga um
sveitir landsins undir formerkjunum
María S.
Gunnarsdóttir
„gegn fátækt". Þetta
uppátæki vakti mikla
athygli og þegar hóp-
urinn kom til Québec
söfnuðust 15 þúsund
manns út á götu til taka
undir kröfur þeirra.
A kvennaráðstefn-
unni í Beijing kom upp
hugmynd um alþjóð-
lega kvennagöngu árið
2000. Hún var rædd á
málþingi frönskumæl-
andi kvenna og vakti
mikla hrifningu. í októ-
ber 1998 komu saman
200 konur frá 60 lönd-
um og hófu að setja
saman stefnuskrá að-
gerðanna. Það plagg hefur þróast í
meðförum og teljum við nú að stór
hópur fólks muni finna hjá sér þörf
til að ganga með okkur.
Ástæður til að ganga
I hvernig heimi búum við? Við bú-
um í heimi, þar sem ennþá viðgengst
djúpstætt og óréttlætanlegt misrétti
milli kvenna og karla, milli þjóða í
norðri og þjóða í suðri, milli þjóða í
austri og vestri og innan sömu þjóð-
ar milli ríkra og fátækra, milli yngri
kynslóðar og eidri borgara, milli
þéttbýlis og dreifbýlis, milli manna
og náttúru.
Við búum í heimi mikilla
tækniframfara, þar sem gífurleg
Fátækt
Milljarðar jarðarbúa
eru atvinnulausir,
segir María S. Gunnars-
dóttir, og án lágmarks-
viðurværis.
aukning hefur orðið á framleiðslu
iðnaðar- og landbúnaðarvara og
bylting hefur orðið í samskiptum.
En efnahagskerfi þessa heims, sem
snýst um einkavæðingu, er mjög
ómanneskjulegt og milljarðar jarð-
arbúa eru atvinnulausir og án lág-
marksviðurværis. Það er mótsagna-
kennt að í samfélagi sem sífellt
verður ríkara eru stöðugt fátækari
einstaklingar.
Ganga og útifundur
í Reykjavík
Hinn 24. október verða liðin 25 ár
frá hinum svokallaða kvennafrídegi
þegar íslenskar konur lögðu niður
vinnu til að vekja athygli á
PHYTO SOYA
JUR.TA ÖSTROGEN
BATMAN ER MÆTTUR
MYNDASÖGUBLAÐIÐ ZETA
www.nordiccomic. com
Réttarfar