Skírnir - 01.01.1888, Blaðsíða 91

ÍSLAND.
93
samning afsalaði Frikrik 6. sér öllu tilkalli til Noregs. Friður-
inn var saminn fyrir hönd Dana af Kammerherre Edmund
Bourke og fyrir hönd Svía af Hofkansler Baron Wetterstedt.
Tveim dögum á eptir 16. janúar skrifaði Wetterstedt bréf til
Engeström, utanríkisráðgjafa Svia í Stokkholmi. Bréfið er á
frönsku og í því er kafli, sem er svo merkilegur, að jeg set
hann hér eins og hann stendur í bréfinu og svo íslenzka
þýðingu:
Malgré que l’Islande, la Groenlande et les iles de Ferröe
n’ont jamais appartenu á la Norvége Mr. de Bourke a desiré
et je n’ai pas cru devoir me refuser qu’on en fit une mention
spéciale dans l’Art. 4 du Traité.
þó að Island, Grænland og Færeyjar hafi aldrei heyrt til
(lotið, verið eign) Noregi, þá hefur herra Bourke beðið um að
þeirra væri sérstaklega minnst (að þau væri undanskilin) i 4.
grein samningsins og mér hefur fundizt, að jeg ætti ekki að
neita honum um það.
Af þessum bréfkafla sést tvennt. í fyrsta lagi að Wetter-
stedt, þó hann væri í svo miklu áliti, að honum var trúað
fyrir að semja þenna frið, var ekki betur að sér i sögu Norð-
urlanda en svo, að hann vissi ekki að Noregskonungar höfðu
ráðið yfir Islandi, Grænlandi og Færeyjum, áður Noregur komst
undir Danmörk. Nu kunna sumir að segja, að þó hann hefði
vitað það, þá mundi hann hafa látið Dani halda þessum lönd-
um, en það er þó ekki víst hefði hann ráðgast við stjórnina í
Stokkhólmi um það áður hann samdi friðinn. Karl Jóhann
Sviakonungur var heldur ekki vanur að láta neitt ganga úr
greipum sér að óþörfu.
í öðru lagi sést, að Bourke var betur að sér í sögunni og
vildi svo sjá um, að þessi lönd yrðu ekki heimtuð seinna, ef
einhver skyldi koma vitinu fyrir Svía. þess vegna bað hann
Wetterstedt um, að þess skyldi getið í 4. grein samníngsins,
að þau lytu Danakonungi eptir sem áður. Wetterstedt þótti
það helber óþarfi eins og von var, hann vissi ekki betur, en
gerði það samt af góðmennsku,