Skírnir - 01.01.1888, Blaðsíða 2

4
Evrópa árið 1887.
1. Hinn vopnaði friður. Bismarck og Boulanger. Elsass-
Lothringen. Ljón og tfgrisdýr.
Urðar orði
kveðr engi maðr;
vafin er Verðandi reyk.
Lítið sjáum aptr
en ekki fram;
skyggir Skuld fyrir sjón.
Mattícis Jochumsson.
Arið 1887byrjaði með ófriðarútlitum og hinn vopnaði friður,
sem stórþjóðirnar kalla því nafni, einkennir árið. Hann hefur
notað árið til að vopna sig betur. Stjórnirnar lofuðu friði,
sátt og samlyndi eins og vant er um nýjársleitið. En stór-
veldin halda áfram að auka herbúnað sinn hvert í kapp við
annað og smáríkin feta í fótspor þeirra eptir megni eða um
megn. Tekjurnar hrökkva ekki til útgjaldanna og sum ríki hlaða
niður skuldum. Herbúnaðurinn er meiri en á vestu vígaöldum
sögunnar en stjórnirnar segja: vér herbúumst til að halda friði.
Hinum franska hagfræðing G. Molinari telst svo til, að Evrópa
leggi árlega 4600 miljónir fránka í herbúnað og er þó ekki
talið fé það, sem varið er til viggirðinga og landvarna. Hann
segir, að útgjöld Evrópu árlega séu um 19,000 miljónir fránka
og er þá herkostnaðurinn nær fjórðungur allra útgjalda. En
ríkisskuldir hafa aukizt svo, að hann segir að rentur einar af
þeim séu 850 miliónum meiri en útgjöld til hers! f>ær hafa
hlaðizt upp eptir ófriðinn 1870 frá 75,000 uppí 115,000 miliónir.
Ofriðarhræðsla er farin að lama viðskipti manna á milli.
f>að er von, þegar altaf er verið að keppast um, hver hafi
skæðust skotvopn og sterkust sprengiefni, rétt eins og mann-
kynið hefði engar æðri nauðsynjar. Samt liggur hinu megin
við Atlantshafið ríki, sem eyðir svo litlu til manndrápa, að það
leggur upp allt að 400 miliónir krónur á ári og líður þó dável.
*) I fránki = 72 aurar.