Skírnir - 01.08.1915, Qupperneq 48

272
Um isleozka tímataliö.
des. 1879. Hvaða dag viku var það? Vísan segir að
desember eigi F að upphafsstiif; cg tel
F G A B C D E
1 2 3 4 5 6 7
og finn að 7. des. var sunnudagur. Jón forseti andaðist
sunnudaginn 7. des. 1879. Mér dettur ekki í hug að gá
í almanakið frá því ári; þessi einfaldi reikningur er
óyggjandi.
Þessir formálar eru líka miklu fljótlærðari en gömlu
aðferðirnar í rímbókunum okkar. Þess vegna hefi eg
tekið þá upp, enda þótt eg hafi aldrei gleymt gömlu þul-
unni: Bestar Ástir Greiðir Friðar Engill« o. s. frv. — og
öllu sem þar til heyrir.1)
Hér lík eg máli mínu um utlenda tímatalið í gamla
stíl og nýja stíl, eða »Almanaksárið«, sem við nú segjum.
Gyllinitölin, tunglkomureikningar og Páskareikningar eiga
ekkert skylt við forna íslenzka tímatalið og þarf því ekki
hér að greiða sundur alla þá flækju.
Islenzka Við íslendingar búum enn í dag við tvenns-
tímatalið. konar tímatal: Almanaksárið og okkar
forna misseristal, og teljum þá jafnan í
vikum, en ekki mánuðum; höfum við 26 vikur i
hverju misseri, s u m r i og v e t r i, og verður því árið
okkar 364 dagar (7 X 62 = 364); en sólárið er 365 dagar
5 st. 48 mín. 46 sek., sem fyr var sagt; bætum við hall-
ann með því, að auka viku við sumarið okkar, ýmist með
4 eða 5 ára millibili; þá vikuköllum við sumarauka.
Almanaksárið er 1 í lc a of stutt; það er 365 dagar;
það er leiðrétt með hlaupársdögunum, er degi bætt við 4.
hvert ár, en sú viðbót þó feld niður 3var á hverjum 400 ár-
um (i nýa stíl) og því áður lýst. í 400 »almanaksárum«
verða þá dagarnir 400X365 + 100 — 3 = 146097, en það
eru 20871 vikur og verða úr því 400 íslenzk ár (52 vikna)
‘) Fgr. bls. 111-117.