Skírnir - 01.08.1915, Qupperneq 74

•298
Um islenzka timatalið.
X 364 = 35); þetta er óhugsandi; þess vegna augljóst að
íslendingar hafa haft sutnarauka frá upphafi, en elckert
skipulag á þeim og má vera oft valdið ágreiningi á Al-
þingi (eftir 930) hvort auka skyldi eða ekki, því ávalt hafa
menn merkt af sólargangi að sumrinu miðaði aftur til
vorsins. Þá er það að Þorsteinn Surtur ber upp þetta
nýmæli sitt, að koma föstu skipulagi á sumar-
aukana — auka viku við »siaunda hvert
sumar« (sbr. bls. 293).
Við höfum sögur af mjög margs konar tímatali í forn-
öld meðal mentaþjóða lieimsins;1) en ekkert þeirraereins
einfalt og skipulegt eins og okkar elzta íslenzka tímatal,
."Surts tal.
Við vitum ekki með vissu hvenær sumarauki var í lög
tekinn. Guðbrandur Vigfússon ætlar það hafi verið »um
955«. Það vitum við að Þorsteinn Surtur druknaði 960.
En nú kem eg að því, sem undarlegast má þykja.
Þegar eg hafði fundið Aratal og tók að hugsa um Surts-
áalið, flaug mér þetta í hug: Við íslendingar höfum allir
tekið okkur það bessaleyfl að reikna út sumarkomuna og
alþingissetningu kristnitökuárið — 1000 — eftir B 1 ö n d u-
4ali! — eftir þeim reglum sem við finnum í Rímbeglu;
okkur hefir alveg lnðst áð gæta þess að
sumarkoman árið 1000 fór ekki eftir
gamla stíl sem þá var ókominn hingað,
heldur eftir Surtstali. Mér hnikti við. Þá hugs-
un hefi og nú elt út í æsar og farið þessa leið:
Eg geri ráð fyrir að forfeður okkar hafi í heiðni haft
þrenns konar vikur í huga eins og við (sbr. bls. 273) og
svo mikil voru mökin við önnnur lönd, að það má telja
víst að »sunnudagavikurnar« hér hafi fallist í faðma við
sunnudagavikur Breta og annara kristinna þjóða í þá tíð,
þcirra, sem höfðu tekið upp Júlíusar-tal (gamla stíl).
En samkvæmt gamla stíl var sunnudagur á G F árið
’) G. Br. í þeirri fróölegu ritgerð er all ítarleg lýsing á timatali
allra helztu fornþjóða.