Skírnir - 01.12.1915, Page 7

Um Hallgrím Pjetursson.
343
hvernig orðin eru þrædd1). En skáldið hefir sett sinn blæ
á framsetnínguna og á þá sem tala, einkum með þessum
orðum: »við slíku er best að leita lags« — þetta eru Hall-
gríms eigin orð, og vill hann með því fá lyndiseinkenni
öldúnganna lýst, hann lætur þá koma fram með klókskap
og djúpsettu ráðabruggi, til þess að það komi því betur
og ljósar fram, hvað þeir í rauninni urðu eða reyndust
skammsýnir — eftir guðs ráði; það kemur síðar greini-
lega. Það verður ekki laust við, að orðin valdi því, að
maður brosi að »öldúngunum, spekíngunum«. Taki menn
og eftir þessu alþýðlega orðtæki hjer: »að leita lags«.
Nú kemur þá hjer á eítir skýríng höf. og hugleiðíng-
ar, og skiftast þær aðallega í 2 dálka. I, v. 5—10 og II,
v. 11—17.
I skiftist aftur i 3 greinir. Hin fyrsta v. 5—6.
(5) Cryðinga hörð var heiptin heisk
hjartans hlindleiki og villan treisk,
þeim kunni ei nægjast kvöl og bann
sem Kristur fann,
líka dauðan þeir lasta hann.
Þetta á við það og ris af þvi, að »öldúngar Júða«
kölluðu Krist, þá dáinn, f a 1 s a r a, og það gefur skáldinu
‘) Jeg set hjer frumtextann eftir G-uðhrands-hiblíu: (62) Og ann-
ann dag þann sem epter Affangadagenn er, sofnudust samann þeir ypp-
ustu Prestar og Pharisei aasamt til Pilatum, (63) Og sagdu Herra,
Yær minnust a þad ad þesse Suikare sagde þa er hann lifde, Epter þria
Daga mun eg vpprijsa. (64) Af þui skipa þu ad foruara Grofena allt
til hins þridia Dags, so ad eige kome hanns Læresueinar a Nottu og
stele honum j burt, og seige Folkenu ad hann sie upprisinn fra Danda,
og verde hin seirne suikenn argare þeim fyrre. (65) Pilatus sagde til
þeirra, þar hafe þier Vardmennena, farid og foruarid sem þier kunnid.
(66) Enn þeir geingu j hurt og foruoradu Grofena med Vardmonnunum,
og innsigludu Steinenn.
Hallgrimur hefir eflaust farið eftir annari hvorri bibliunni, Guð-
hrands eða Þorláks, en ekki hók Odds Gottskálkssonar, reyndar eru i
henni orðin „falsari“ og „villan“ (í stað „svikare11 og ,,sviken“), en ýmis-
legt annað bendir með vissu á, að Hallgrímar hefur ekki notað Odds
hók (þar vantar t. d. orðin „á nóttu“ = um nótt í 3. v., og þar stend-
ur „morkudu“ f. „innsigludu11 sbr. settu innsigli á i 5. v.).