Skírnir - 01.04.1916, Page 55
Skírnir]
Þegnskylduvinna.
167
■og blömrækt. Enn fremur margt, er heyrir til undirbún-
ings undir kenslu og verkstjórn við þegnskylduvinnuna,
því að eg álít réttast og farsælast, að konur stjórni sem
mest sjálfar allri þegnskylduvinnu kvenna. Einnig væri
það ekki svo fátt af hinum bóklegu námsgreinum, er sam-
eiginlegt yrði. Og mikill kostur er það við húsmæðra-
skóla, að hann liafi sem mest störf og framkvæmdir af
höndum að inna.
Að þessu sinni álít eg árangurslaust að ræða nánar
um fyrirkomulag þessa skóla, rekstur hans og kostnað við
hann.
Nú kem eg að því atriði, sem mun valda mestum
ágreiningi og verða aðal-þrætueplið í þessu efni, en það
er um fyrirkomulag þegnskylduvinnunnar. Um þetta
hafa komið fram allskiftar skoðanir. Vilja sumir, að þegn-
skyldan sé einnig skattur, er lagður verði á hina yngri menn,
sem eru að mestu eða öllu lausir við opinber gjöld, og að
landið haíi hennar full not þegar í stað með vegavinnu
og öðrum framkvæmdum, er þegar þarf að starfa
að. í sjálfu sér virðist ekki hægt að skoða þetta rang-
látt né óeðlilegt. Og þann mikla kost hefir það, að kostn-
aður fyrir landssjóð við þegnskylduvinnuna verður minst-
ur á þann hátt og auðsær arður í aðra hönd, um leið og
unnið er.
En þrátt fyrir þessa auðsæu kosti get eg þó eigi
mema að litlu leyti hallast að þessari stefnu. Þegar frá
byrjun hneigðist eg að því, að við þegnskylduvinnu
ætti að leggja meiri áherzlu á, að hún væri verklegur
lýðskóli og veitti þátttakendum ánægju og meiri menning-
arbrag og félagsskapar. Auðvitað átti einnig að hafa
hagnaðarhliðina fyrir augum, en þó einkum fyrir fram-
tíðina með frjósamari, arðvænlegri og fegurri lendum. Og
því meira, sem eg hefi hugsað málið, þess sannfærðari hefi
eg orðið um það, að þessi stefna sé miklu réttari gagn-
■vart þátttakendum og þeim hagkvæmari. Einnig