Skírnir - 01.04.1916, Page 71

Skirnir]
Þegnskylduvinna.
183
vinnuna. Reynist þetta eigi einhlítt, mætti með lagaboði
kalla þann árgang af mönnum, sem hefðu það aldurstak-
mark að ofan, er álitið væri rétt að byrja þegnskyldu-
vinnuna með.
Það skiftir mestu að fara hægt, gætilega og skyn-
samlega á stað, og vanda sem bezt til við allan undir-
búning. Mun þá alt ganga farsællega, og þeir agnúar
aldrei koma í ljós, er andstæðingar þegnskylduvinnunnar
basla við að smíða til að hengja sjálfa sig á.
3. A ð kostnaður landssjóðs yrði afarmikill.
Til þessa er því að svara, að eins og áður er tekið
fram, verður eigi leyst úr þessu fyr en með reynslunni.
Eg vil þó koma hér fram með lauslega áætlun, sem menn
geta athugað, deilt um og endurbætt. Eins og nú stend-
>ur, myndu árlega eiga að vinna hátt á áttunda hundrað
manna, ef árgangarnir væru jafnaldra. En sennilegt er,
að vegna vanhalda færðist þessi tala niður undir 700.
En sökum þess að fólki fjölgar lítið eitt í landinu, og
vissa mun fyrir því, að einstöku menn, sem eldri eru en
25 ára, muni fríviljugir æskja að leysa þegnskyldu-
vinnu af hendi, þá set eg töluna 750. Væri nú þegn-
skylduvinnan 12 vikur fyrir mann, eins og helzt var gert
ráð fyrir á síðasta Alþingi, þá ynni fyrir það mesta
helmingur í 12 vikur fyrri hluta sumars, en hinn helm-
ingurinn síðari hlutann. Yrðu það því nálægt 375 manns,
er ynnu samtímis. Eg geri ráð fyrir 9 verkstjórum, en
sennilegt er, að þeir séu of fáir, þótt nemendur eigi að
taka þátt í verkstjórn. Væru að minsta kosti þrír af
verkstjórunum ágæta vel vaxnir starfinu, bæði hvað hæfi-
leika og alla kunnáttu snertir, svo að þessir þegnskyldu-
menn gætu unnið á þrem stöðum í senn, ef hagkvæmara
þætti. Meiri skifting að staðaldri er ekki æskileg vegna
menningaráhrifanna og viðkynningarinnar, sem ætlast er
til, að þegnskylduvinnan veiti.
Að óreyndu er ekki hægt að segja, hve marga starfs-
menn þyrfti til flutninga, matreiðslu og ýmsra annara
fitarfa og snúninga, er ætti eigi að leggja á þá, er þegn-