Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1882, Blaðsíða 84

84
manns. Landn.b., bls. 197, telr líka þetta erfi ágætast á íslandi, og
segir, að þar hafi verið 1200 manns, og ‘vóru allir virðingamenn
með gjöfum Irott leiddir'-, Oddr Breiðfirðingr fœrði þar drápu, er
hann hafði ort um Hjalta. Alt hefir því hér gengið tignarlega til.
Síðar, þegar Oddr þurfti liðs við á J>orskafjarðarþingi, kómu Hjalta-
synir, og vóru þá svo vel búnir, þegar þeir gengu á þingið, að menn
hugðu, að guðirnir (Æsir) væri þar komnir. þessu til sönnunar tilfœrir
Lnb. vísu. það er nú von, að mönnum þyki þetta nokkuð stórkostlegt;
enn þess ber að gæta, að kringumstœðurnar vóru þá alt aðrar enn
nokkurn tíma síðar; flestir þeir, sem fóru frá Norvegi til íslands
til að byggja landið, vóru ríkustu höfðingjarnir og úrvalið úr þjóð-
inni, sem ekki þoldu kúgunina; þá var víkingaöldin, og í hernaði
höfðu þeir aflað mikils fjár, og vóru þar að auki auðugir heima
fyrir, og áðr enn þeir fóru úr Norvegi, ræntu þeir oft öllu því, er
þeir máttu með komast; kómu svo hér til lands með fullar hendr
fjár, námu hér land svo vítt sem þeir vildu, og alt fyrir ekki neitt,
Egils s. Rv. 1856, bls. 50—51; bjuggu hér síðan í næði, og höfðu
engin útgjöld eða skatta í langan tíma til opinberra þarfa, eða sem
neinu nam ; þeir gátu ekki heldr eytt fé sínu í munaðarvörur, sem
þá vóru ekki til, enn sem nú eru til, og mikið kosta. Margt
mætti af slíku telja. þess vegna gátu þeir því meira lagt í skraut-
gripi og klæðabúnað og fleira, sem fornmenn unnu svo mikið.
Hross, sauðfé og geldneyti gat að mestu gengið sjálfala úti í skóg-
unum, þegar gott var í ári; það var sjálfsagt, að menn feldu oft
mikið, þegar harðir vetr kómu, enn kvikfénaðrinn kom upp aftr
af sjálfu sér, þegar batnaði í ári, meðan skógarnir vóru ekki eyði-
lagðir; veiðiskapr í sjó og vötnum var þá miklu meiri enn nú, eða
miklu hœgra að afla þess. Viðarreki var nógr, hvalakomur, selver
og eggver; sjá hér um Egils sögu, 29. kap. og Vatnsdœla sögu,
bls. 26, og svo víða í Landnb., og hingað og þangað í sögum vor-
um, sem of langt yrði hér upp að telja1. Enginn efi er á því, að
hér hafa verið víðlendir skógar í fornöld. Ari fróði segir í íslend-
ingabók, bls. 4: „í þann tíþ vas ísland viþi vaxit á miþli fjalls oc
fjöro“. Víða er talað um skógana; mikill fjöldi af bœjum hér á
landi eru kendir við skóga, þar sem skógr er nú með öllu horfinn.
Mjög margir viðburðir í sögum vorum standa líka í sambandi við
skógana; hefði þeir ekki verið, þá hefði viðburðrinn ekki getað
orðið til þannig lagaðr. þó að hér væri ekki nema birkiskógar,
vóru þeir dýrmætir fyrir land vort, eins og hér til hagar, fyrst
vegna eldiviðar, hefði þeim verið brent með nokkurri forsjá, og
1) það er auðséð, að bæði í Norvegi og fyrir vestan haf hefir farið
mikið orð af landkostum og veiðiskap hér á Islandi, og þótti mönnum
því fýsilegt að fara hingað; enn Ketill fiatnefr sagði: «í þá veiðistöð kem
ek aldregi á gamals aldri». Laxd. s., cap. 2.