Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1883, Blaðsíða 16

ió
þriðjudagi n 18. júlí fór eg aftr út í Haukadal. Næst fyrir
utan fingeyrarfell er nú kallaðr Brekkudalr; fyrir utan fellið við
sjóinn Sandaós, sem nefndr er í Gísla sögu, og þá var skipalægi;
það mun vera þessi vegr, sem ms. bls. 120 nefnir Sanda-leið.
Meðaldalr er næsti bœr fyrir innan Haukadal; þar bjó Önundr,
er sagan talar um; stendr bœrinn nokkuð fyrir ofan veginn. Salt-
nes heitir nesið enn í dag, sem gengr fram úr fjallinu út i sjóinn
og skilr Haukadal og Meðaldal; fram úr fjallinu gengr hryggr of-
an eftir nesinu og eru þar landamerki á milli bœjanna. Á Salt-
nesi vóru þau dysjuð, Auðbjörg og þorgrímr nef, sem barin vóru
grjóti í hel fyrir seið og gerninga. Mns. bls. 34 segir; „á hryggn-
um milli Haukadals okMeðaldals11; ms. bls. 118 segir: „í hólunum11,
hvorttveggja er rétt. Uppi þar sem hryggrinn er hæstr, eða á
miklum hól, stendr ákaflega stór steinn jarðfastr; þykir mér líkast,
að þau sé dysjuð nálægt steininum.
Haukadalsárós er við sjóinn austan til í dalsmynninu; sjórinn
fellr um flœði nokkuð langt upp eftir ánni, og er ósinn þar tölu-
vert breiðr og djúpr; þar hefir verið hið bezta skipalægi og upp-
sátr i fornöld, því ósinn mun þá hafa verið dýpri enn nú, þar eð
sandr berst nú stöðugt upp og niðr ósinn úr sjónum. það er
kunnugt, að margir árósar, er voru skipfœrir i fornöld, eru nú ó-
fœrir. Skamt fyrir utan Haukadalsárós byrjar Seftjörnin og liggr
strandlengis með sjónum, og er malarkampr hár milli hennar og
sjávarins; hann er ekki allbreiðr, sjá hér aftan við Árbókina, plötu
I. mynd 1.: uppdráttr af Sæbóli, Hóli, Seftjörn, lœknum og
haugunum. Seftjörnin er nær 200 faðma á lengd; um miðjuna er
hún mjó og í innri parti hennar er vatn á öllum tímum árs, enn í
ytri partinum er aldrei verulegt vatn, nema helzt á haustum í rign-
ingatíð. þ’að er því víst, að á innra parti tjarnarinnar eða þeim,
er veit að ósnum, hafa knattleikarnir verið haldnir; þar er hátt
, melholt fyrir ofan, og þar niðr frá með tjörninni er grasbrekka;
liggr vegrinn ofan til fyrir neðan holtið inn með tjörninni, eins og
myndin sýnir, mns. bls. 33: „konur sátu upp í brekkuna, þ>órdís
systir hans ok margar aðrar“. Hút. bls. 151 er líkust mns. Tjörnin
er vaxin hárri stör, einkum þar sem vatnið er utan með, enn þar
sem þurrara er, er smástarungr; þannig er tjörnin öll skrúðgrœn á
sumrum og gefr af sér frá 40—50 hesta, eftir því sem í ári lætr;
er hún mjög falleg að sjá meðan hún er grœn. Við ofanverðan
ytri enda tjarnarinnar er Vesteinshaugr eða þær leifar, sem sá-
ust af honum ; stendr hann á mel, eins og þá hefir líka verið ; all-
ar sögurnar komast hér rétt að orði: ms. bls. 101 : „ok ætlar at
heygja hann í sandmel þeim, er inn horfir at seftjörninni fyrir neð-
an Sæból“. Mns. bls 23 : „í sandmel þeim, er á stenzt ok Sef-
tjörn fyrir neðan Sœból“. í Hút. bls. 144 er eins og í mns., nema