Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1883, Blaðsíða 36

36
þetta munu vera 2 tóttir hvor við endann á annari, og sama gaflað-
ið undir báðum; lengd allrar tóttarinnar 64 fet, og breidd 20 fet;
dyr óglöggvar, með því tóttin öll er orðin lág. þessi tótt er sú
yzta á þingeyri. Fyrir neðan alla þessa tótta-þyrpingu á þ>ing-
eyri, og nær undan henni miðri, er seinna bygðr lítill kálgarðr; út
undan ytri og neðri enda hans hefir verið lítil girðing, sem sýnist
hafa verið kringlótt, enn innri partrinn af henni er þó undir kál-
garðinum; hefir hann verið bygðr ofan á hana ; þvermál þessarar
girðingar verðr þó nokkurn veginn séð, og hefir það verið nær 23
fet; veggir eru lágir og mjóir, að því er séð verðr. Fyrir utan
þetta hringmyndaða mannvirki eru miklar tóttarústir margar sam-
an, og snúa upp og ofan; veggir eru ákaflega þykkir, og í miðj-
unni líkist það meira, eins og það nú lítr út, hrygg eða aflöngum
hól lágum. fetta held eg sé fornar bœjarrústir, og að hér hafi
jafnvel staðið hinn forni bœr, sem sagan talar um, og getr hann
hafa staðið hér lengi fram éftir. Heimar á eyrinni, í túninu fyrir
utan og ofan verzlunarhúsin, enn fyrir neðan tóttirnar, eru og aðr-
ar miklar rústir, enn þær eru yngri enn hinar, og tóttirnar smærri,
og snúa bæði langsetis og þvers um; ytri endi þessara tótta mynd-
ar sem hól, sem eg held að sé gamall öskuhaugr. Als fann eg á
ffingeyri 17 eða 18 tóttir eða mannvirki, sem líta út fyrir að vera
einhverskonar búðatóttir1. Mál á öllum þessum tóttum er utanmál,
þannig að mælt er út fyrir miðja veggi, og gert fyrir því, sem
þeir kunna að hafa fallið út. þannig mæli eg jafnan.
Eg hefi minzt hér að framan, bls. 14—15, á þenna þingstað,
enn skal einungis bœta því við, að nafnið ffingeyrarþing kemr
hvergi fyrir, það eg hefi orðið var við, nema á einum stað í Landn.
s. bl. 150 neðanmáls, enn það er þó varla annað enn misritun fyrir
jþórsnesþing, eins og stendr í textanum; þar er og nefnt fjórðungs-
þing, sem kunnugt er að var í þórsnesi; enn þetta sýnir þó, að
nafnið þ>ingeyrarþing mun þá hafa verið til, þegar þetta var ritað.
í Hrafns s. Sveinbjarnarsonar er nefnt Dýrafjarðarþing, og mun
þar meint f>ingeyrarþing, Sturlunga s. VI f>. 16. k., 1 b. bl. 181:
„En þeir lögðu þat til, at hann bjöggi mál til á hendr þ>orvaldi ok
þeim mönnum, er neytt höfðu af hvalnum, til Dýrafjarðarþings, ok
sœki þar at lögum“. Og í 17. kap. verðr forvaldr sekr á þessu
1) Kálund segir bl. 574 neðanmáls, að Árni Magnússon tali um í bréfi til
Hjalta prófasts þorsteinsonar (1727), að á þingeyri sé mjög margar búð-
artóttir, og að hann hafi talið um 40, og að mikið af þeim sé sjálfsagt
þingbúðir, Addit. 5 fol. Ekki veit eg hvar allr sá tóttafjöldi á að hafa verið
á þingeyri, enn það er líklegt, að Arni hafi talið með allar þær tóttir, sem
eg held sé bœjartóttir eða þesskonar, og þá talið hverja tótt útaf fyrir sig,
þó þær væri margar samfastar.