Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1911, Síða 1
Alþingi á þjóðYeldistímabilinu.
Nokkrar athugsemdir um þingstörfin og þingstaðinn.
Eftir
Matthias Þórðarson.
Samkvæmt lögsögumannsþætti í Grágás1 2) var það skylda lög-
sögumannsins að segja upp að lögbergi »ef menn scolo eoma fýn til
alþingis eN x. vicor ero af svmre« og samkvæmt »misseris tali«
í 19. k. krist. 1. þ.8) »scolo x vikvr vera af svmri er meN koma til
alþingis; í þingskþ. 61. k.3) er og ákvæði um að á leiðum skyldi m. a.
segja upp »ef menn scolo fys coma a alþingi en x. vicor ero af
sumri«, og í þingskapaþætti 23. k.4 *) stendur: »Goþar allir scolo koma
til þings .v. dag vikv er ,x. uikur erv af sumri aþr sol gangi af
þingvelli« og »þingheyiendr scolo koma eN .v. dag vikv til þings«,
og að líkindum er ætlast til að þeir kæmu þann dag, eins og goð-
arnir, áður sól gengi af Þingvelli; kæmu þeir síðar mistu þeir af
þingfararkaupinu, nema þeir gengju í dóma eða bæru kviðu. Lög-
legir þingheyjendur gátu menn samt verið þótt þeir kæmu ekki til
þings fyr en eftir 3 daga, »drottins dag ín fyrra i þingi«. Eftir því
sem Ari fróði segir í íslendingabók 7. kap.B) var þessi tími ákveðinn
á alþingi árið 999 og byrjaði því hið merkilega þing árið 1000 viku
síðar en verið hafði áður. Lögsögumaðurinn þurfti ekki að koma á
fimtudaginn; segir í lögsmþ.1) »at lögsögo maðr er ut lagr iii. morc-
om ef hann komr eigi til alþingis fosto dag ín fyaa aðr menn gangi
til lögbergs at navðsynia lavso«. Það er því augljóst, að ekki verð-
ur svo talið í raun réttri, að alþingi hafi byrjað á fimtudaginn í 11.
viku sumars, þar sem hvorki lögsögumaðurinn né goðarnir né þing-
heyjendur yfirleitt þurftu að vera komnir lögum samkvæmt fyr en
1) Kb. I. 208.-210. bls.
2) Kb. I. 37. bls.
8) Kb. I. 112. bls.
4) Kb. I. 43.-44. bls.
6) Útg. F. J. 10. bls.
1«