Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1911, Side 20

22
stóð, til að hlýða á raessuna í kirkjunni um morguninn. í sömu
sögu, 21. og 28. k. (útg. G. V.), er og getið um Jónsmessu helgihald
á alþingi næsta sumar.
Auk þess að lögréttan hafði fund dróttinsdaginn fyrra í þingi
má þá telja vist að sungin haíi verið messa í kirkju þingmanna á
alþingi þann dag, — og hvorttveggja þetta hefir og fram farið
síðara sunnudaginn í þingi.
Mánudaginn í 11. viku sumars, hinn fyrra í þingi, munu
dómar venjulega hafa verið færðir út til sóknar. Samkv. 21. k.
þingskþ. áttu menn að lýsa allar sakir, er lýsa skyldi í fjórðungs-
dóm, föstudag og laugardag, en jafnrétt er talið »at lysa annan dag
uikv ef meN vilja þat i þingskopvm hafa«. í 24. kap. þskþ.1) stend-
ur ennfremur um þetta sama: »Þeim er rett sakar at sekia. oc
veria. er her erv komnir drottins dag ín fyrra i þingi. eN ongum
þeim er siþaa kemr. nema þeir atburþir verþi. at sakar gerþiz sva
siþarliga. eþa upp quemi. at þeir mætti eigi komaz fyrr til þings.
eN eptir drottins dageN. oc verþa þeir men þo saka sokiendr. oc
þingheyiendr vm þau mal oll er þeir hofþv með at fara. ef þeir
quomv sva snemma at ganga metti fyR til queþia en domar feri
vt. þeir eigv eigi doma at ryðia vm sin mal«. Benda þessi ákvæði
á, að einmitt á annan dag viku hafi dómar venjulega verið færðir
út til sóknar, en ekki var neinn lögmæltur útfærsludagur dóma til
sóknar svo sem var um útfærslu dóma til ruðningar (sjá hér að
framan). A vorþingunum iiöfðu menn að mörgu leyti lík þingsköp
sem á alþingi2), og viðv. þeim er það ákvæði3) að meiri hlutur skuli
ráða hvenær dómur skal út fara, en þess skal þó gætt jafnframt að
hann fari það snemma dags út »at sacir komi i allar fyR en sol se
vndir«4). Svo sem tekið var fram hér áður, var ákveðið hvenær
dagsins dómar skyldu fara út á alþingi, ákvæðin um »doma ut færsl-
or« eru i 28. k. þgskþ.5) svohljóðandi: »Domar scolo fara ut þaN dag
er meN queða á. oc eigi sidan eN sol komr a gia backa ín hæra
fra logbergi. or logsogv manz rumi. at sia. þa er logsogu maþr oc
goðar allir skyldir til at ganga ut með domendr sina. oc sva þeir
meN er með sakar fara. Sa maþr er með soc fea. þa verþr hann
vtlagr. ef hann gengr með fleiri meN eN .x. til doms«. Vafalaust
voru goðarnir þeir »menn« er ákveða skyldu daginn, þegar dómar
‘) Kb. I., 45.-46. bls.
a) Sbr. 57. kap. þingskþ., Kb. I., 98.-99. bl».
s) L. c.
4) L. c., upphaf 58. kap. þskþ.
s) Kb. I., 52.-53. bls.