Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1974, Side 159
SKÝRSLA UM ÞJÓÐMINJASAFNIÐ 1973
165
og nærsveita, kr. 100 þús.; Byggðasafn Borgarfjarðar, Borgarnesi,
kr. 100 þús.; Sjóminjasafn, Eyrarbakka, kr. 75 þús.; Samband hún-
vetnskra kvenna, til heimilisiðnaðarsafns, kr. 75 þús.; Byggðasafn
Þingeyinga, Húsavík, kr. 100 þús.; Byggðasafn Snæfellinga, Stykkis-
hólmi, til viðgerðar Norska hússins, kr. 100 þús.; Byggðasafn Rang-
æinga og Vestur-Skaftfellinga, Skógum, til byggingar geymslu-
skemmu, kr. 75 þús.; til vegagerðar og endurbóta á heimreið á
Keldum, kr. 100 þús.
Afgangurinn af fé til byggðasafna fór til að greiða gæslulaun og
hluta ríkisins í sameiginlegum kostnaði, svo sem rafmagn.
Byggðasöfnin störfuðu flest með sama hætti og undanfarin ár
en tölur um aðsókn að þeim liggja ekki fyrir. Aðsókn er yfirleitt góð
og sums staðar mjög mikil, einkum þar sem söfnin liggja í þjóðbraut
og ferðamannastraumur er. Einkum má þannig nefna söfnin í Skóg-
um, á Reykjumi, í Glaumbæ, á Akureyri og Grenjaðarstað. Þess gætir
hins vegar mjög glöggt ef söfnin eru eitthvað úrleiðis. Þá er að-
sóknin mun minni.
Skömmu eftir að eldgosið hófst á Heimaey í Vestmannaeyjum að-
faranótt 23. janúar 1973 voru gerðar ráðstafanir til að koma byggða-
safninu í land. Var ekki að vita nema hraun og aska kynni að eyði-
leggja alla byggð í Eyjum og þótt safnið væri allfjarri eldstöðv-
unum, á annarri hæð sparisjóðsbyggingarinnar, þótti ekki á neitt
hættandi með að hafa það þar.
Þorsteinn Víglundsson fv. skólastjóri, sem alla tíð hefur verið
driffjöðrin í safninu, sá um með hjálp nokkurra vaskra heimamanna
að koma byggðasafninu öllu og listasafninu í gáma, að undanskild-
um nokkrum hlutum sem voru það stórir að ógerningur var að flytja
þá undir þessum kringumstæðum, og var safnið síðan flutt til Reykja-
víkur 29. janúar. Sóttu starfsmenn Þjóðminjasafnsins safngripina
í Fellaskóla í Breiðholti að morgni 30. janúar og var það flutt í húsa-
kynni Þjóðminjasafnsins. Einu úrræðin með geymslu á því voru að
slá upp hillum í innra herberginu sem norska safnið var sýnt í og
þilja herbergið vandlega af og var safninu síðan raðað þar inn til
geymslu dagana á eftir. Tókst þessi björgun með afbrigðum vel og
vart hægt að segja að nokkur hlutur hafi hnjaskast hvað þá skemmst
meira. Það var einstætt afrek af Þorsteini Víglundssyni að koma
flutningnum í kring. Óvíst er hve lengi safnið verður hér geymt, en
geymsluplássið verður látið í té svo lengi sem þörf er.
Byggingu safnahússins í Vestmannaeyjum hafði miðað talsvert